«گرولد بودکر» روز چهارشنبه در آیین آغازین دومین کنگره بین المللی و دهمین کنگره ملی پژوهشی زنبور عسل ایران که در موسسه تحقیقات علوم دامی کشور واقع در کرج برگزار شد، افزود: ایران قابلیت های زیادی برای توسعه یک زنجیره با ارزش غذایی به نام صنعت زنبورداری دارد .
وی ادامه داد : این زنجیره با ارزش غذایی می تواند بازار عرضه و تقاضا یعنی در داخل و خارج از کشور را منتفع کند.
نماینده فائو به اهمیت صنعت زنبور داری در طبیعت و زندگی انسان ها اشاره کرد و گفت: بدون زنبورها طیف گسترده ای از غذاها را از دست می‌دهیم و بدون زنبورها دنیایی بدون گرسنگی غیرممکن خواهد بود. زنبورها، به عنوان مخلوقاتی گرده‌افشان، نقشی سترگ در تمام ابعاد اکوسیستم ایفا می‌کنند.
وی اظهار داشت: بدون زنبورها، تنوع زیستی به‌گونه‌ای که کنون وجود دارد، نمی‌بود، آن‌ها با نقش‌آفرینی در چرخه اکوسیستم‌های پیچیده و به‌هم‌مرتبط، امکان همزیستی گونه‌های مختلف را فراهم می‌کنند.
بودکر افزود: همچنین این گرده‌افشان، نقشی حیاتی در افزایش عملکرد محصولات کشاورزی و ارتقا امنیت غذایی و تغذیه دارد. بسیاری از محصولات کشاورزی دنیا که تأمین کننده میوه‌ها و دانه‌های مصرفی انسان‌ها هستند، به فعالیت زنبورها وابستگی دارند و بدون آن‌ها، ما نه تنها طیف گسترده‌ای از غذاها را از دست می‌دهیم، بلکه دستیابی به دنیایی بدون گرسنگی غیر ممکن خواهد بود.
نماینده فائو در ایران اضافه کرد: به همین ترتیب، بسیاری از گیاهان غنی از نظر مواد مغذی به زنبورها و دیگر گرده‌افشان‌ها وابسته هستند به طوریکه محصولات کشاورزی وابسته به گرده‌افشانی، نسبت به دیگر انواع محصولات کشاورزی پنج برابر با ارزش‌تر هستند.
وی به نقش آفرینی زنبورداری و تولید عسل در معیشت روستائیان اشاره کرد و از جمله این نقش ها را به عنوان یک فعالیت درآمدزا دانست که به جوامع روستایی کمک می‌کند تا درآمد بیشتری را کسب کنند.
بودکر همچنین به خواص دارویی عسل و دیگر محصولات به دست آمده از کندو اشاره کرد و گفت: زنبور عسل از طریق فرآیندهایی همچون گرده‌افشانی موجب تقویت فعالیت‌های کشاورزی شده و عملکرد محصولات را ارتقاء می‌بخشد.
نماینده فائو به نقش آفرینی زنبورداری در حفظ جنگل‌ها نیز اشاره کرد و افزود: زنبورداری در مقایسه با دیگر شیوه‌های تأمین معیشت وابسته به کشاورزی، یک پیشینه انعطاف‌پذیر دارد که می‌توان به صورت تمام‌وقت یا پاره‌وقت به آن اشتغال داشت.
وی افزود: با این حال، برای داشتن یک کسب‌وکار موفق در زمینه زنبورداری، الزامات اساسی مورد نیاز است که گونه‌های مناسب و قابل مدیریت زنبور برای تولید در مقیاس صنعتی، تجهیزات مدرن، و مهارت‌های لازم برای مدیریت کلونی زنبورها از جمله مهمترین موارد هستند.
نماینده فائو در ایران اظهار داشت: باید به این نکته اشاره کرد که این الزامات برای داشتن یک کسب‌وکار زنبورداری پیشرفته در سطح کشور کافی نیستند و برای اینکه زنبورداران سود بیشتری به‌دست آورند، و مصرف‌کنندگان از محصولات باکیفیت‌تری بهره‌مند شوند، لازم است یک زنجیره ارزش کارا ایجاد شود.
وی ادامه داد: در این خصوص علاوه بر زنبورداران باید تمام ذی‌نفعان دخیل در مراحل مختلف تولید عسل و فعالیت‌های ارزش‌آفرین مرتبط در نظر گرفته شوند و این ذی‌نفعان زنجیره ارزش غذایی را تشکیل می‌دهند.
زنجیره ارزش غذایی سازوکاری است که چهار کارکرد اصلی تولید، جمع‌آوری، فرآوری و توزیع محصولات غذایی را انجام می‌دهد.
نماینده فائو در ایران گفت: با در نظر گرفتن تجارب موفق جهانی، توسعه یک زنجیره ارزش غذایی کارا می‌تواند موجب کوتاه‌تر شدن زنجیره عرضه شده و منافع اقتصادی را که به صورت مستقیم از آنِ تولیدکنندگان عسل می‌شود، به میزان قابل‌توجهی افزایش می‌دهد.
وی افزود: تسهیل‌کننده بازاریابی شده و به عرضه‌کنندگان فرصت‌های بیشماری را ارائه دهد تا سریع‌تر به ترجیحات مشتریان پاسخ دهند و به فعالان خرد و متوسط عرصه زنبورداری این امکان را می‌دهد تا به بازارهای وسیع‌تر دسترسی داشته باشند.
نماینده فائو در ایران تاکید کرد: فائو به منظور تلاش برای تحقق اهداف توسعه پایدار، بر این باور است که توسعه زنجیره ارزش غذایی برای هر یک از فعالیت‌های کشاورزی، از جمله زنبورداری و تولید عسل، بایستی از نظر زیست‌محیطی پایدار باشد و تأثیرات مثبت یا دستکم خنثی بر محیط زیست طبیعی، داشته باشد.
بودکر گفت: همچنین از نظر اقتصادی پایدار بوده و در تمامی مراحل توجیه اقتصادی و تجاری داشته باشد و از نظر اجتماعی پایدار و برای جامعه واجد منافع باشد.
وی افزود: توسعه زنجیره ارزش غذایی پایدار در کشورهای در حال توسعه می‌تواند مسیرهای جدیدی را پیش‌روی میلیون‌ها خانوار برای خروج از فقر قرار دهد.
بودکر گفت: فائو از کشورهای عضو و تمامی طرف‌های دخیل در عرصه کشاورزی و تولید محصولات غذایی می‌خواهد تا برای ایجاد زنجیره ارزش غذا تلاش کنند، امری که نه تنها می‌تواند معیشت تولیدکنندگان عسل بهبود بخشد، بلکه می‌تواند بهره‌وری بخش زنبورداری را نیز افزایش دهد.
دومین کنگره بین المللی و دهمین کنگره ملی پژوهشی زنبورعسل ایران به مدت ۲ روز در موسسه تحقیقات علوم دامی کشور در حال برگزاری است.
در این کنگره پنل ها و میزگردهای تخصصی مربوط به پرورش زنبورعسل، اصلاح نژاد ملکه زنبورعسل و مشکلات و راهکارهای ارایه شده برگزار می شود.