مهرداد زاهدیان در ویژه برنامه «تا جشنواره ۳۸» که عصر امروز سه شنبه ۸ بهمن ماه در سالن همایش های برج میلاد برگزار شد، با اشاره به این که بیش از سه سال جمع آوری منابع تحقیق زمان برده است، گفت: مستند «زمستان است» محصول تلاش یک تیم است که به زودی در جشنواره فیلم فجر مورد نقد و قضاوت مردم و منتقدان قرار می گیرد.
وی همچنین درباره محتوای این اثر نیز توضیح داد: موضوع این مستند که در حال و هوای لاله زار روایت می شود، بررسی شیوه مواجهه جامعه ایرانی با پدیده های مدرن است. چیزی که از آن به عنوان گذار از جامعه سنتی به جهان مدرن یاد می کنیم که متاسفانه بیش از ۱۰۰ سال طول کشیده و همچنان ادامه دارد. این مساله برای من خیلی جذاب بود چرا که نوع مواجه شدن با این دوره و عبور کردن از آن مقوله ای است که این دوره تاریخی را شکل می دهد و علت رفتار امروز ما را تعریف می کند.
زاهدیان افزود: وقتی شما در مورد یک فضای شهری که ممکن است خاطره های زیادی در خود جا داده باشد حرف می زنید قطعا کنجکاوی برانگیز است و من هم تلاش کردم مخاطب را با خاطره ها و کنجکاوی هایش مواجه کنم اما نکته مهم این که مستند «زمستان است» و آثاری از این دست، استمرار داشته باشند چون منابع قابل ارجاعی هستند برای نسل های بعدی و من هم تمام تلاشم این بود بتوانم کاری بسازم که برای آیندگان هم مفید باشد.
این کارگردان در رابطه با اینکه این مستند چقدر می تواند منبع قابل استنادی باشد عنوان کرد: متاسفانه ما روایت های مختلفی حتی از یک موضوع تاریخی داریم که ممکن است خوانش های مختلفی از آن شود و این نگران کننده است. در «زمستان است» تلاش کردیم بتوانیم روایت های مختلف را بگیریم و فصل مشترک شان را مبنای صحت موضوع قلمداد کنیم. برخی موضوعات هم تفسیراتی است که برخی آدم های فراتر از مرجع می‌گویند مثلا معماری بناهای قدیمی یا تطبیق برخی فضاهای لاله زار را با چند مورخ در میان گذاشتیم که سخنان شان از هر سندی معتبرتر است. مثل عبدالله انوار که خودش تهران پژوه و محققی بنام است و اطلاعات قابل توجه و درخوری از پایتخت دارد.
زاهدیان درباره فضای تلخ مستند گفت: با اینکه فیلم تلخی است موافقم اما نه از این جهت که افسوس گذشته را می خوریم چون اساسا فیلم نوستالژیکی نیست. شما در این فیلم تصاویر کمتر دیده شده ای را خواهید دید که از آرشیوهای مهم دنیا جمع آوری شده است. به عنوان مثال کارمند آن دوره سفارت انگلیس که خانه اش در لاله زار بوده و از اطراف محل زندگی اش عکس گرفته را شما در این اثر می بینید.
وی گفت: این فیلم بیش از آنکه افسوس بخورد شکایت از سرنوشت می کند و روایتی از جوانمرگی است در اوج روزهایی که می توانست پر و بال بکشد و مزیت ها و ظرفیت هایش را معرفی کند، یک باره با کودتای۲۸ مرداد مواجه می شود و حاکمیت می‌خواهد این فضا را از محتوای روشنفکری تهی کند و تقدیر خوبی برای لاله زار رقم نمی‌خورد. این روند ادامه پیدا می کند و مرگ درست در جوانی لاله زار اتفاق می افتد تا به سال های انقلاب می رسد و تفسیر انقلابیون هم خیلی منصفانه نبود و سعی در پاکسازی فضا کردند.
زاهدیان افزود: خوشحالم که در سال های اخیر توجه به ژانر مستند بیشتر شده اگر این روند ادامه‌دار شود مستند بخش مهمی از زندگی مردم خواهد شد و مردم تعریف جدیدی از این گونه سینمایی خواهند داشت. جامعه مستندساز هم باید رویکردش را به فیلم مستند به گونه ای بروزرسانی کند تا این سینما بتواند در بازار عرضه و تقاضا به خوبی معرفی شود. این یک رابطه دو سویه بین فیلمساز و مردم است. فیلمساز باید به جذب مخاطب توجه کند و مردم هم نگاه شان را به مقوله سینما جدی تر کنند نه اینکه صرفا سینما را خوش گذرانی ببینند.
وی همچنین درباره واژه هایی چون ته سیگار، شیرابه ها و کلاه کاسکت گفت: می دانم که شهرنشینی پدیده ای مدرن است به این معنی که شما باید به اصول و حقوقی آشنا باشید و حق دو طرفه بین مردم و شهر وجود دارد و ما ملزم به رعایت قوانین هستیم تا مادامی که انسان متمدنی هستیم. کسی که ته سیگار خود را زمین می اندازد به عواقبش فکر نمی کند. کسی که شیرابه زباله را جلو منزل می گذارد نمی داند چه آسیبی به محیط زیست می رساند و درباره کلاه کاسکت نیز یک دوره ای مجبور بودیم به برخی از مردم درباره فواید شستن دست با صابون بگویید و احتمالا طول کشید تا برای یک جامعه جا بیفتد امیدوارم زمان کمتری لازم داشته باشیم که از فواید کلاه کاسکت بگوییم و اجرای آن را ببینیم.
ویژه برنامه «تا جشنواره ۳۸» به همت معاونت اجتماعی شهرداری تهران و برج میلاد با همراهی سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر امروز سه شنبه ۸ بهمن در مرکز همایش های برج میلاد به کار خود پایان می دهد.