طی دو روز گذشته تن مردم خان زنیان شیراز بارها به دلیل لرزه افتادن بر پیکر زمین لرزیده و اهالی این منطقه در این مدت بیشترین زمین لرزه‌ها را که در طول سالیان گذشته سابقه نداشته تجربه کرده‌اند.
شهروندان و روستاییان زلزله زده در دورهمی‌های سرد شب را به صبح می‌رسانند و دل‌نگرانی‌ها و دغدغه‌هایی برای تامین سوخت و دسترسی به امکانات اولیه زندگی برای خود و دامهایشان دارند.
ترک بر در و دیوار خانه و کاشانه شان بر اثر زلزله‌های پیاپی باعث شده اهالی این منطقه قید سقف بالای سر خود را حتی در سیاهی شب‌های سرد زمستان بزنند و در چادر، کوچه و خیابان شهر خان زنیان و آبادی‌های این منطقه اوقات بگذرانند.
سردی هوا و وجود برف و یخبندان هم مزید بر علت شده تا سختی شرایط کنونی ساکنین این منطقه را صد چندان کند و این شرایط در حالی است که برخی روستاهای اطراف خان زنیان از نعمت گاز نیز بی بهره هستند و تعدادی از این خانوارها نیز اکنون نفتی در مخازن خود نیز ذخیره ندارند و تنها با هیزم‌هایی که اگر انبار کرده باشند تن نجات یافته از زلزله خود را گرم نگه می دارند.
از عصر دوشنبه هفتم بهمن جاری تا صبح امروز چهارشنبه بیش از ۳۰ زمین لرزه با مرکزیت خان زنیان در فاصله حدود ۴۰ کیلومتری غرب شیراز رخ داده که دو مورد آن بیش از ۵ ریشتر شدت داشته است و همین موضوع باعث شده که اهالی نه دل اسکان در زیر سقف های ترک خورده را داشته باشند و نه بتوانند خانه و کاشانه و گله‌های دام خود را رها کرده و شب را در مراکز اسکانی که ایجاد شده بگذرانند و به همین علت یا در چادر و یا گرد آتش شب را در مجاور کاشانه‌های خود به صبح می‌رسانند.
به گفته اهالی راه بعضی از روستاهای اطراف شهر خان زنیان مانند آرندی که بیشترین خسارت را در پی زلزله عصر دوشنبه هفتم بهمن ماه ۹۸ داشته از حدود یک هفته پیش به علت کولاک و برف بسته شده و به همین علت برخی اهالی این منطقه ذخایر سوخت شان رو به اتمام است و تا عصر دیروز سه شنبه نیز علی رغم بازگشایی مسیر هیچ سوختی به آنها نرسیده بود.
به گفته مسوولان تلفات جانی در اثر این زمین لرزه ها رخ نداده است و مشاهدات میدانی خبرنگار ایرنا از شهر خان زنیان و روستاهای اطراف این محدوده از جمله آرندی و پرشکفت حاکی از این موضوع است که بعضی خانه های اهالی دچار خسارت های ایجاد ترک در سقف،دیوار و یا ریزش بخش هایی از منازل و گله دانی‌ها شده است.
یحیی هوشیار یکی از اهالی روستا آرندی است که خانه او و خانواده ۵ نفره اش تازه ساز است و حدود ۳ سال از زمان احداث آن می گذرد اما دیوارهای این منزل در پی این زمین لرزه ترک برداشته است.
هوشیار در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: شب اول بعد از زلزله نیروهای امدادی به دلیل مسدود بودن جاده این روستا به این محل دسترسی نداشته اند و صبح دوشنبه بعد از بازگشایی مسیر این روستا نیروهای امدادی به این منطقه آمده اند و چادری برای این خانواده راه اندازی کرده اند.
هوشیار می گوید که راه این روستا در روزهای گذشته به دلیل بارش برف مسدود شده بود.به سازه محل نگهداری دام های این خانواده روستایی نیز خساراتی وارد شده است.
سردی استخوان سوز شب نخست
خانم هوشیار یکی دیگر از اهالی روستای آرندی است که به خبرنگار ایرنا گفت: شب اول بعد از زلزله شب سختی بود زیرا دیوار و سقف خانه ما ترک برداشت و به دلیل پس لرزه های زیاد نمی توانستیم در داخل خانه باشیم و به همین علت شب را تا صبح در حیاط منزلمان سپری کردیم.
هوشیار افزود: شب اول هیچ خدماتی به اهالی این روستا داده نشد و مردم بدون هیچ چادر و وسایل گرمایشی مناسبی در بیرون منازل شب را با روشن کردن آتش به صبح رساندند که تحمل این وضعیت برای اهالی و خصوصا کودکان و کهنسالان روستا بسیار سخت بود.
وی ادامه داد: شب اول نیروهای امدادی مسیر جاده این روستا را بازگشایی کرده اما هیچ امکاناتی به اهالی ندادند.
وی اضافه کرد: شب اول تا صبح اغلب اهالی این روستا با وجود برف و یخبندان بی سابقه ای که در روزهای گذشته ایجاد شده بود در بیرون از منازل به سر بردند.
خانم هوشیار گفت: یک کانکس متعلق به اداره آب در این روستا وجود دارد که بسیار کوچک اما امن ترین نقطه آرندی است و شب اول تنها حدود ۱۰ نفر توانستند در این کانکس شب را در سرپناهی گرم تر به صبح برسانند اما سایر اهالی در کوچه و حیاط منازل خود بودند.
او که از تلف نشدن دام های خود در این زمین لرزه اظهار خرسندی می کرد،گفت: بخش هایی از آغل(محل نگهداری دام) ما تخریب شده است.
وی سرمای این منطقه کوهستانی در شرایط دلهره آور ناشی از زمین لرزه را بزرگترین مشکل کنونی اهالی این منطقه دانست که تاب و توان اهالی را ربوده است.
در حین صحبت با خانم هوشمندی چند نفر از ماموران هلال احمر نیز به این خانه آمدند تا برای این خانوار چادری در حیات منزلشان نصب کنند.
خانم هوشیار گفت: گرم کردن چادر در شرایطی که یخبندان و برف در این روستا وجود دارد نیز کار دشواری است و نمی توان با اتکا به این چادرها به اندازه کافی از سرما در امان بود.
با وجود خطرات ناشی از گاز گرفتگی در پی استفاده از وسایل گرمایشی در چادر،به نظر یکی دیگر از نیازهای مردم این روستا که از نعمت گاز نیز بی بهره هستند بخاری برقی یا وسایل مشابه و ایمن تر گرمایشی است تا بتوان با استفاده از آن چادرها را گرم نگه داشت.
خانم هوشیار به ترکیدگی لوله های آب شرب این روستا در روزهای گذشته به دلیل شدت زیاد سرما اشاره کرد و گفت: سرمای زمستان امسال در این منطقه به نسبت سالهای گذشته بی سابقه بوده است.
لزوم آبرسانی فوری به آرندی
وی ادامه داد: تامین آب شرب اهالی این روستا و همچنین آب مورد نیاز برای دام ها در این شرایط سرما یکی دیگر از مشکلات مردم منطقه است و نیاز است که آب رسانی با تانکر برای شرب انسان و دام به این منطقه سریعا ارسال شود.
وی با بیان اینکه مردم این منطقه آذوقه و خوراک مورد نیاز خود را اغلب در زمستان انبار می کنند،افزود: مشکلی در زمینه خوراک وجود ندارد اما اکنون وسایل گرمایشی،سوخت و آب شرب اقلام مورد نیاز اهالی این روستا زلزله زده است.
یکی دیگر از اهالی روستای آرندی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: منزل ما خانه ای قدیمی است که با سنگ و ملات ساخته شده است و در پی زلزله روزهای گذشته شکاف های بزرگی بر سقف و دیوار آن ایجاد شده است بگونه ای که دیگر نمی توان از آن استفاده کرد.
رضا خانبازی افزود: شب اول بعد از زلزله شب سختی برای اهالی این روستا بود زیرا راه دسترسی به دلیل بارش برف مسدود بود و اهالی هم بخاطر شدت زلزله و پس لرزه های مداوم به داخل منازل نمی رفتند و شب را تا صبح در بیرون خانه ها سپری کردند.
در اینجا نفت مایه حیات است
وی مانند سایر اهالی بر این مطلب که شب اول هیچ خدماتی از سوی نهادهای امدادرسان به آنها داده نشده تاکید کرد و گفت: خانواده ما ۵ نفره است و به دلیل مسدود بودن جاده نفت ما که تنها منبع گرمایشی خانه مان است اکنون تمام شده و با استفاده از هیزم خودمان را گرم نگه می داریم.
وی با بیان اینکه مادر بزرگش نیز با خانواده آنها زندگی می کند،افزود: تحمل سرما برای مادر بزرگم که کهنسال است بسیار سخت می باشد و این در حالی است که اکنون هیزم زیادی هم نداریم و اگر تا روز آینده نفت به ما نرسد با مشکل جدی مواجه خواهیم شد.
خانبازی اظهار داشت: پس لرزه‌های زیادی در دو روز گذشته در این منطقه رخ داده و اکنون جرات نمی کنیم خودمان داخل خانه برویم و یا حتی دام ها را درون آغل که بخش هایی از آن تخریب شده قرار دهیم.
این خانواده هم مشکل اصلی شان نبود سوخت مانند نفت و کپسول گاز و وسایل گرمایشی مناسب بود.
وضعیت برخی خانه های سطح شهر خان زنیان هم دست کمی از روستاهای این منطقه ندارد و صدها خانه و واحد مسکونی این منطقه نیز دچار خسارت مالی شده است.
مشاهدات میدانی خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی از منازل شهری خان زنیان و خصوصا مسکن های مهر این شهر نیز حاکی از ایجاد خسارت و ترک و شکاف در سقف و دیوار منازل دارد.
علی سلطانی یکی از ساکنین مسکن مهر شهر خان زنیان به ایرنا گفت: در پی زمین لرزه دو روز گذشته اغلب واحدهای مسکن مهر این شهر با وجود اینکه نوساز است و حدود سه تا چهار سال بیشتر از زمان احداث آن نمی گذرد خسارت کلان دیده است.
سلطانی افزود: مسکن مهر خان زنیان هنوز لوله کشی آب شرب شهری ندارد و روزانه به این محل توسط تانکر آبرسانی می شود.
وی ادامه داد: در پی سرمای شدید هوا در روزهای گذشته آب ذخیره شده خانواده های ساکن در این آپارتمان ها که درون تانکر ذخیره می شود دچار یخ زدگی شده و غیر قابل استفاده است.
او اظهار داشت: خانوارهای ساکن در مسکن های مهر خان زنیان هر روز به شهر رفته و دبه های آب برای استفاده شرب را پر کرده و به این محل می آورند.
وی با بیان اینکه ۱۶۴ واحد مسکن مهر در این شهر ساخته و اکنون مردم در این منازل ساکن شده اند،گفت: راه دسترسی این منازل هنوز خاکی است و در شرایط فعلی زلزله هم بر مشکلات بسیار اهالی این منازل افزوده است.
محمدعلی دعایی یکی دیگر از اهالی مسکن مهر خان زنیان نیز گفت: ماهانه ۷۰۰ هزار تومان قسط مسکن پرداخت می کنم و این در حالی است که بعد از زلزله دو روز گذشته این واحدها با خسارت سنگین روبه رو شده که ممکن است عمقی نیز باشد و استفاده از این منازل را ناایمن کند.
او عنوان کرد: مسکن های مهر خان زنیان اکنون برق موقتی دارند و هنوز برق رسانی ایمن به این محل انجام نشده و به همین دلیل و عدم وجود ترانس برق وسایل برقی خانوارها همیشه با مشکل و از کار افتادن مواجه می شود.
سخنگوی شورای اسلامی شهرستان شیراز و عضو شورای شهر خان زنیان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: انتظار این بوده که کارشناسی هایی که بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در خصوص خسارت وارد شده به منازل ساکنین خان زنیان انجام می دهد واقع بینانه باشد.
ابوطالب نیک اقبال افزود: خانه هایی در این شهر وجود دارد که در پی زلزله خسارت کلان دیده و باید تخریب و از نو ساخته شود اما متاسفانه کارشناسان رای به تعمیر آن داده اند.
وی ادامه داد: بنا بر دستورالعمل بنیاد مسکن برای تعمیر خانه هایی که از زلزله آسیب دیده اند ۱۵ میلیون تومان وام کم بهره و ۳ میلیون تومان وام بلاعوض اختصاص خواهد یافت اما اگر منزلی نیاز به بازسازی کامل داشته باشد مجموعا۵۰ میلیون تومان وام کم بهره و بلاعوض به آن اختصاص خواهد یافت.
وی اضافه کرد: چند مورد از خانه های خسارت دیده ای که توسط بعضی اعضاء شورای شهر خان زنیان مورد بازدید قرار گرفته مشاهده شده است که کارشناسان واقع بینانه این منازل را کارشناسی نکرده اند.
خسارت ۷۰۰ منزل مسکونی و صدور رایگان پروانه ساخت مجدد
عضو شورای شهر خان زنیان با بیان اینکه این شهر حدود ۷ هزار نفر جمعیت و حدود هزار و ۲۰۰ واحد منزل مسکونی دارد،گفت: برآورد اولیه حاکی از این است که بین ۵۰۰ تا ۷۰۰ منزل مسکونی در شهر خان زنیان در پی زلزله دچار خسارت شده که حدود ۲۵۰ واحد آن باید بطور کامل تخریب و مجددا بازسازی و مابقی نیز باید تعمیر شود.
وی در پاسخ به این سوال که آیا شورا و شهرداری خان زنیان برنامه ای برای حمایت از خانواده های خسارت دیده این شهر دارد؟ گفت: عصر روز گذشته سه شنبه هشتم بهمن ماه ۹۸ جلسه فوق العاده شورای شهر خان زنیان تشکیل شد و در این جلسه طرحی مبنی بر صدور رایگان پروانه ساخت برای واحدهای مسکونی که در پی زلزله نیاز به بازسازی کامل دارند با اکثریت آراء به تصویب رسید.
نیک اقبال در پایان سخنان خود تاکید کرد: علیرغم تلاش دستگاه های خدمات رسان و مسوولان مربوطه اما برخی ساکنین شهر خان زنیان درخصوص اسکان اضطراری و موقت و توزیع چادر با توجه به سردی هوا گله مند بودند.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری فارس در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: در پی زلزله در بخش ارژن و به مرکزیت خان زنیان که ۵ و ۴ دهم ریشتر بود در اولین لحظات پس از وقوع زلزله نیروهای امدادی و نجات به منطقه حادثه دیده اعزام شدند.
رحیم آزادی با اشاره به اعزام کارشناسان و ارزیابان به مناطق زلزله زده افزود: سه روستا و مرکز بخش خان زنیان در این زلزله مورد آسیب قرار گرفتند که خوشبختانه هیچ تلفات جانی در پی نداشت و خسارت در حوزه منازل مسکونی بوده است که کارشناسان در حال ارزیابی میزان خسارتها هستند.
وی ادامه داد: برای اسکان مردم در مناطق روستایی چادر توزیع شده و در سطح شهر نیز به خانه هایی که خسارت وارد شده چادر داده خواهد شد.
وی اضافه کرد: تیم های کارشناسی در حال ارزیابی میزان خسارت وارده به منازل مناطق روستایی و شهری هستند تا در اولین فرصت اقدامات لازم برای مقاوم سازی،تعمیر منازل و بازسازی را انجام دهند.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری فارس با بیان اینکه در شب اول پس از وقوع زلزله اسکان موقت در شهر خان زنیان انجام شده،گفت: چادرهایی در مساجد نصب و مردمی که خانه های آنها دچار خسارت شده به سمت اسکان در این محل ها هدایت شدند.
ازدحام با اختلال
وی از مردم و اهالی منطقه درخواست کرد: این تقاضا وجود دارد که اهالی با مسوولان همکاری و از تجمع بیش از اندازه در مقابل بخشداری خان زنیان و مناطقی که باید امکانات و تجهیزات توزیع شود خودداری کنند تا روند خدمات رسانی با اختلال مواجه نشود.
آزادی با بیان اینکه زلزله مخاطره طبیعی است که اکنون در منطقه خان زنیان رخ داده و همه باید با همکاری سرعت عبور از این مشکل را رقم بزنند،گفت: استاندار فارس در پی بروز این زمین لرزه دستور ویژه رسیدگی به وضعیت آسیب دیده گان و خسارت دیدگان را داده و در حال حاضر تمام مدیران ارشد استان از جمله معاون استاندار،فرماندار شیراز و مدیرکل بنیاد مسکن و مدیران هلال احمر این استان و ... در محل مستقر شده اند تا به مردم خدمت کنند.
فرماندار شیراز نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: روستای آرندی بخش خان زنیان کانون زلزله بوده است و تصمیماتی روز گذشته با تشکیل مدیریت بحران شهرستان در محل روستا آرندی گرفته شد.
محمدرضا امیری افزود: اقداماتی نیز شورای مدیریت بحران استانداری فارس در اولین شب پس از زلزله اتخاذ کردند که براساس آن دو نقطه اسکان موقت ایجاد شد که روز گذشته با توجه به پس لرزه های زیاد مکان های دیگری نیز برای اسکان پیش بینی شد.
امیری ادامه داد: چند واحد مسکونی در روستای آرندی در پی این زمین لرزه غیرقابل سکونت است که مقرر شده که چند کانکس در اختیار این خانوارها قرار گیرد.
وی اضافه کرد: برخی اهالی روستا آرندی مشکلاتی در خصوص تامین علوفه دام های خود داشتند که هماهنگی های لازم انجام شد که امروز جهاد کشاورزی علوفه رایگان در اختیار آنها قرار خواهد داد.
فرماندار شیراز با بیان اینکه اماکن مسکونی خسارت دیده در شهر خان زنیان مورد کارشناسی قرار خواهد گرفت،گفت: خانه های مسکونی که آسیب جدی دیده اند چادر در اختیار ساکنین قرار داده می شود که در مجاورت منازل خود مورد استفاده قرار دهند و همچنین افراد دیگری هم که متقاضی اسکان باشند در سوله هایی که به همین منظور پیش بینی شده مستقر خواهد شد.
وی بیان کرد: براساس کارشناسی هایی که در حال انجام است در بلند مدت دو رویکرد در مواجهه با منازل خسارت دیده در دستور کار قرار دارد که اول اینکه وام های تعمیری از سوی بنیاد مسکن اختصاص پیدا می کند و همچنین منازلی که نیاز به بازسازی کامل دارد نیز ۴۰ میلیون وام کم بهره و ۱۰ میلیون کمک بلاعوض در اختیار مالکین قرار خواهد گرفت.
امیری اظهار داشت: تمام دستگاه های عضو مدیریت بحران استان فارس اکنون در منطقه زلزله زده مستقر هستند که خدمات کوتاه مدت به مردم ارایه دهند.
وی همچنین عنوان کرد: این آمادگی در بین تمام دستگاه های متولی وجود دارد که اگر حادثه و زمین لرزه دیگری رخ دهد کار امداد و نجات سریعا انجام شود.
فرماندار شیراز در پاسخ به سوالی پیرامون اینکه کمبود سوخت نفت در بین اهالی روستای آرندی مشاهده شده،گفت: امروز محموله نفتی به دست اهالی این منطقه خواهد رسید.
زلزله ای به قدرت ۵.۱ درجه ریشتر عصر سه‌شنبه هشتم بهمن ۹۸ خان زنیان از توابع شیراز را لرزاند تا این منطقه شاهد دومین زمین لرزه در ۲ روز پیاپی باشد. زمین لرزه عصر سه شنبه ساعت ۱۸ و ۵۴ دقیقه و ۳۲ ثانیه در عمق ۵ کیلومتری خان زنیان از توابع بخش ارژن شهرستان شیراز رخ داد.
زلزله دوشنبه هفتم بهمن ۹۸ با قدرت ۵.۴ ریشتر ساعت ۱۶ و ۵۸ دقیقه و ۲۶ ثانیه در عمق ۷ کیلومتری رخ داده بود.هنوز از میزان زیان های مالی و تلفات انسانی زلزله دوم که در عمق ۵ کیلومتری و با فاصله حدود ۴۰ کیلومتری غرب شیراز رخ داد، گزارشی نرسیده است.
برآوردهای اولیه نشان می‌دهد که حدود ۴۳ روستای این منطقه تحت تاثیر زلزله عصر دیروز دوشنبه قرار داشته‌اند اما چهار روستا نسبت به سایر روستاها آسیب بیشتری دیده‌اند.
گزارش از : محمدامین افشارپور