قاسم تقی زاده خامسی چهارشنبه شب در حاشیه نمایشگاه صنعت آب و فاضلاب مشهد در جمع خبرنگاران با اشاره به دستاوردهای نظام در ۴۱ سالگی انقلاب اسلامی افزود: با وجود این دستاوردها با این حال هم اینک ۱۰ هزار روستا در کشور از آب پایدار و قابل اطمینان برخوردار نیستند.
وی اضافه کرد: در ابتدای انقلاب اسلامی ۱۹ سد در کشور وجود داشت که این عدد تا ابتدای دولت تدبیر و امید در سال ۱۳۹۲ به ۱۴۴ سد بزرگ رسید و از ابتدای دولت تدبیر و امید تاکنون ۳۷ سد بزرگ ساخته و بهره‌برداری شده و ۳۳ سد دیگر تا سال ۱۴۰۰ آماده بهره‌برداری می‌شود.
معاون وزیر نیرو گفت: در ابتدای انقلاب اسلامی ۲۷ تصفیه‌خانه آب در کشور وجود داشت که این میزان در ابتدای دولت تدبیر و امید به ۱۱۹ تصفیه خانه رسید و از ابتدای سال ۱۳۹۲ تاکنون ۳۰ تصفیه خانه آب دیگر ساخته شده و تا سال ۱۴۰۰ ساخت ۲۸ تصفیه خانه آب دیگر به اتمام می‌رسد.
تقی زاده خامسی افزود: در ابتدای انقلاب اسلامی چهار تصفیه خانه فاضلاب در کشور وجود داشت که این تعداد تا ابتدای دولت یازدهم به ۱۶۸ تصفیه‌خانه فاضلاب رسید و از سال ۱۳۹۲ تاکنون ۶۴ تصفیه خانه فاضلاب ساخته شده و تا سال ۱۴۰۰ و پایان این دولت ۶۲ تصفیه خانه فاضلاب دیگر نیز به بهره‌برداری می‌رسد.
وی ادامه داد: در ابتدای انقلاب اسلامی حدود ۵۵۲ هزار هکتار زمین کشاورزی در ایران زیر پوشش سیستم پیشرفته آبیاری بود که این تعداد تا ابتدای سال ۱۳۹۲ به حدود دو میلیون هکتار رسید و در دولت تدبیر و امید ۲۷۹ هزار هکتار زمین دیگر به این میزان اضافه شد و تا سال ۱۴۰۰ نیز ۷۵ هزار هکتار زمین کشاورزی دیگر در کشور زیر پوشش سیستم پیشرفته آبیاری قرار می‌گیرد.
آغاز دوره ترسالی در چهار استان کشور
معاون وزیر نیرو گفت: جدا از تغییرات اقلیمی پدیده سیل باعث شده که استانهایی مانند سیستان و بلوچستان، کرمان، یزد و فارس که قبلا جزء استانهای کم آب و گرفتار خشکسالی به شمار می‌رفتند جزء استانهای دارای دوره ترسالی محسوب شوند.
تقی زاده خامسی افزود: در مقابل استانهایی مانند اردبیل، آذربایجان غربی، گلستان، کهگیلویه و بویراحمد جزء استانهایی محسوب شوند که گرفتار خشکسالی هستند که این امر نشان دهنده تغییرات اقلیمی است.
وی ادامه داد: استان خراسان رضوی با وجود کمبود آبی که دارد امسال وضعیت بارندگی مناسبی داشته به طوری که از ابتدای امسال تاکنون در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۱۶ درصد و نسبت به دوره طبیعی خود ۵۳ درصد افزایش بارندگی داشته است.
او اضافه کرد: آب پشت سدهای خراسان رضوی نسبت به سال گذشته ۴۴ درصد افزایش داشته است و این شرایط نشان می‌دهد که خراسان رضوی دوره خشکسالی خود را به خوبی مدیریت کرده است.
معاون امور آب و آبفای وزیر نیرو گفت: ایران تقریبا در حوزه تولید صنایع آب و فاضلاب به ویژه لوله مشکل زیادی ندارد و وابسته به خارج نیست البته پیشتر مشکلاتی در تامین پمپهای بزرگ و سنگین بود که به تدریج ساخت آن در کشور توسعه یافت و نیاز در این خصوص به خارج از کشور قطع شد.
آب انتقالی از دریای عمان مصارف صنعتی دارد
معاون وزیر نیرو گفت: اولویتهای این وزارتخانه برای تامین آب، منابع زیرزمینی، آبهای سطحی، بازچرخانی آب و مصرف بهینه است و تامین آب از دریا و اختصاص آن به استانهایی مانند خراسان رضوی، خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان که در خط شرقی کشور هستند در اولویت بعدی قرار می‌گیرد.
تقی زاده افزود: این سه استان قرار است با مشارکت یکدیگر پروژه انتقال آب از دریای عمان را اجرا کنند، میزان تخصیص آب به هر استان به استانداران آنها ابلاغ شده است و برخی استانها باید در مورد این پروژه مطالعه بیشتری کنند و پس از تصویب مطالعه آنها توسط وزارتخانه، سرمایه‌گذار برای ساخت خطوط انتقال آب در نظر گرفته شود.
وی ادامه داد: هم اینک خط لوله‌ای که از خلیج فارس به کرمان ایجاد شده برای تامین آب حوزه صنعت است و همین طور خط لوله‌ای که از دریای عمان به سمت خراسان رضوی ایجاد خواهد شد نیز مصارف صنعتی دارد.
معاون وزیر نیرو در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران گفت: هیچ اختلاف نظری درباره پروژه انتقال آب از دریای عمان در بدنه وزارت نیرو وجود ندارد و وزارتخانه از این پروژه حمایت می‌کند و مخالفت با این پروژه شاید از نظر زیست محیطی باشد که وزارت نیرو هیچ طرحی را بدون اخذ مجوز زیست محیطی آن به اجرا در نمی آورد.
تقی زاده افزود: دولت در پروژه انتقال آب از دریای عمان به جز تصویب طرح هیچ دخالتی ندارد لذا مدیران استانی باید خود وارد عمل شوند و زمینه اجرای پروژه را فراهم کنند و این پروژه به طور قطع باید به مرحله اجرا درآید و میزان اجرایی شدن آن هم بستگی به فعالیت مدیران دارد.
وی اضافه کرد: ۳۰ درصد از سهم سرمایه‌گذاری برای اجرای پروژه انتقال آب از دریای عمان مربوط به شرکت ایمیدرو و ۱۰ درصد آن مربوط به منطقه آزاد چابهار است و برای ۶۰ درصد باقیمانده نیز باید سرمایه‌گذار بیابند و در این راستا شرکتهایی سهام را خریداری کرده و در این پروژه مشارکت می‌کنند.
پساب مهمتر از انتقال آب از دریا
معاون وزیر نیرو گفت: در استانهای خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان مقدار زیادی آب مصرف می‌شود که اولویت ما باید مصرف بهینه این آب باشد و در این راستا وزارت جهاد کشاورزی باید نسبت به اصلاح الگوی کشت وارد عمل شود، تولیدات گلخانه‌ای افزایش یابد و مصرف بهینه آب در بین شهروندان ترویج شود.
تقی زاده با بیان اینکه میزان مصرف آب توسط شهروندان مشهدی مناسب است افزود: هم اینک شهر مشهد ۲۵۰ میلیون متر مکعب آب شرب مصرفی دارد که در افق ۱۴۲۰ این میزان باید به ۴۰۰ میلیون مترمکعب برسد که ۶۵ تا ۷۰ درصد از ۴۰۰ میلیون مترمکعب آب باید به پساب تبدیل شود.
وی ادامه داد: مشهد می‌تواند از محل این ۴۰۰ میلیون آب مصرفی خود ۲۵۰ میلیون مترمکعب پساب به دست آورد، این پساب ارزشمند است زیرا تامین ۲۵۰ میلیون مترمکعب پساب می‌تواند در نهایت برای هر مترمکعبی ۵۰ هزار ریال تمام شود اما آبی که بخواهد از دریا منتقل شود هزینه بیشتری از تامین پساب دارد.
معاون وزیر نیرو گفت: مدیران استان خراسان رضوی باید تلاش کنند که بخش خصوصی را ترغیب به احداث تصفیه‌خانه در مشهد نمایند زیرا دولت بنا ندارد در کارهایی که برای بخش خصوصی اقتصادی است دخالت کند، تولید آب توسط این تصفیه خانه‌ها می‌تواند در اختیار بخشهای کشاورزی و صنعت قرار گیرد که عدد جذابی برای سرمایه‌گذاری است.
تقی زاده افزود: در هر مکانی که آب مصرف می‌شود باید تولید پساب در کنار آن لحاظ شود. پساب مایعی حیاتی است که می‌توان از آن برای آبیاری فضای سبز شهری استفاده کرد و بازچرخانی آب و تولید پساب برای شهرهایی مانند مشهد که از دریا فاصله زیادی دارند ضروری است.
وی مصرف بهینه در بخش کشاورزی، بازچرخانی آب و تولید پساب و انتقال آب از دریا را مواردی مهم دانست که باید به موازات یکدیگر پیش روند تا مشکل آب در سه استان خراسان رضوی، خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان رفع شود.
یکپارچه سازی شرکتهای آب و فاضلاب شهری و روستایی
معاون وزیر نیرو گفت: شرکتهای آب و فاضلاب شهری و روستایی یکپارچه شدند و به تدریج مدیران آنها در استانهای مختلف معرفی می‌شوند و تاکنون نیز مدیران شرکتهای ۶ استان منصوب شده‌اند.
تقی زاده افزود: این یکپارچگی برای تقویت حوزه آب و فاضلاب کشور صورت می‌گیرد زیرا شرکتهای آبفای شهری از نظر نیروی انسانی و درآمد قوی‌تر از شرکتهای روستایی هستند.
وی اضافه کرد: ۱۰ هزار روستا در سراسر کشور وجود دارد که هنوز آب پایدار در آنها برقرار نیست که تلاش می‌شود بتوان همه این روستاها را از نعمت آب پایدار برخوردار کرد.
او ادامه داد: ۹۳ درصد از روستاهای خراسان رضوی تحت پوشش آب و فاضلاب هستند و این استان از میانگین کشوری جلوتر است زیرا میانگین کشوری در این زمینه ۶۷ درصد می‌باشد.
پانزدهمین نمایشگاه بین‌المللی کشاورزی و سیزدهمین نمایشگاه صنعت آب و فاضلاب و صنایع وابسته چهارشنبه شب با حضور مسوولان استانی و کشوری در محل دایمی نمایشگاه‌های بین‌المللی مشهد آغاز به کار کرد.