تهران - ایرنا - هشتم تا پانزدهم بهمن ماه هفته مبارزه با سرطان نام‌گذاری شده است، اگرچه میزان آگاهی عمومی درباره این بیماری افزایش یافته و همچنین، روش‌های درمان آن پیشرفته‌تر و اثربخش‌تر شده، اما به نظر می‌رسد هنوز به جنبه‌ای از درمان سرطان که "حفظ باروری در مبتلایان به سرطان" است، به اندازه کافی توجه نشده است.

به گزارش پژوهشگاه ابن‌سینا، دکتر محمدرضا صادقی جنین‌شناس و رییس پژوهشگاه و مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا، خاستگاه روش‌های حفظ باروری (Fertility Preservation) را تلاش برای افزایش کیفیت زندگی مبتلایان به سرطان دانست و گفت: با پیشرفت‌های حاصل در تشخیص و درمان سرطان و افزایش شمار نجات‌یافتگان از این بیماری، توجه پژوهشگران و متخصصان به راه‌های افزایش کیفیت زندگی این گروه معطوف شد، یکی از مهم‌ترین ارکان ارتقاء کیفیت زندگی این افراد مساله باروری و فرزندآوری آنها است.

این جنین‌شناس با اشاره بر آثار درمان‌های سرطان بر دستگاه تولید مثلی مبتلایان، افزود: متأسفانه، روش‌های پرتودرمانی و شیمی‌درمانی باعث آسیب به سیستم تولیدمثلی فرد می‌شود و فرد مبتلا پس از بهبود توان باروری خود را از دست می‌دهد، با توجه به پیشرفت‌ها در زمینه تشخیص و درمان سرطان، امروزه با بسیاری از افراد روبرو هستیم که توانسته‌اند درمان سرطان را با موفقیت پشت سر بگذارند، اما به دلیل درمان‌های انجام شده توان فرزندآوری ندارند.

رییس مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا راه حل این مشکل را استفاده از روش‌های حفظ باروری پیش از شروع درمان دانست و توضیح داد: امروزه روش‌های موثری برای حفظ توان باروری وجود دارد که مبتلایان می‌توانند با استفاده از این روش‌ها، به‌ نوعی توان باروری خود را برای آینده ذخیره کنند، فریز تخمک و اسپرم برای بزرگسالانی که هنوز ازدواج نکرده‌اند و فریز جنین برای زوج‌ها، روش‌های حفظ توان باروری برای آینده‌ هستند.

صادقی در تشریح کاربرد این روش‌ها افزود: وقتی که بروز سرطان در فرد تشخیص داده می‌شود، قطعاً با ترس و استرس همراه است. اما از سوی دیگر، افزایش اثربخشی روش‌های درمانی، امید به زندگی را نیز در مبتلایان افزایش داده است، بنابراین لازم است مبتلایان به دوران پس از بهبودی نیز توجه کنند و پیش از شروع درمان، از روش‌های حفظ باروری استفاده کنند. این کار باید با هماهنگی متخصص آنکولوژیست و متخصص باروری انجام شود و اگر زمان کافی برای استفاده از روش‌های حفظ باروری وجود داشته باشد، آنکولوژیست باید بیمار را برای حفظ باروری به متخصصان مربوط ارجاع دهد.

این جنین‌شناس درباره امکان حفظ باروری در کودکان توضیح داد: در کودکان که هنوز به مرحله بلوغ و تولید تخمک و اسپرم نرسیده‌اند، ما از روش فریز بافت تخمدان برای دختران و فریز بافت بیضه برای پسران استفاده می‌کنیم. در این روش، بخش کوچکی از بافت نمونه‌برداری و فریز می‌شود تا در آینده مجددا به تخمدان یا بیضه پیوند زده شود و به تولید سلول‌های جنسی کمک کند.

صادقی بر اهمیت آگاهی‌رسانی درباره روش‌های حفظ باروری تأکید کرد و گفت: اگرچه «سرطان» واژه‌ای ترسناک در ذهن عموم مردم است، اما آمارها نشان می‌دهد که بسیاری از مبتلایان با تشخیص و درمان به‌موقع می‌توانند به زندگی عادی خود برگردند.

مدیر مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا لزوم تعامل متخصصان و درمان‌گران سرطان و متخصصان باروری را یادآور شد و گفت: مهم‌ترین گام در این راه افزایش تعامل و ارتباط درمانگران سرطان و متخصصان باروری است. اگر متخصصان آنکولوژیست پس از تشخیص سرطان، بیماران را به‌موقع به مراکز درمان ناباروری و حفظ باروری معرفی کنند و متخصصان باروری هم با هماهنگی درمان‌گران سرطان و با در نظر داشتن محدودیت‌های زمانی، اقدامات لازم برای حفظ باروری را انجام دهند، بار بزرگی از دوش مبتلایان به سرطان و خانواده‌هایشان برداشته می‌شود. البته، ایجاد این تعامل و همکاری مستلزم اقدامات کلان آموزشی از سوی مدیران و سیاست‌گذاران ارشد کشور در عرصه بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است.