به اعتقاد تحلیلگران، آمریکا، کشورهای پساشوروی را که برخی از منافع روسیه در آن قرار دارد به حال خود رها نخواهد کرد و تلاش خواهد کرد تا ضمن تقویت روابط خود با این کشورها زمینه کمرنگ شدن روابط ۱۲ کشور پساشوروی را با روسیه فراهم کند.
مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا در ادامه سفر به جمهوریهای شوروی سابق، شامگاه شنبه به وقت محلی قزاقستان وارد شهر نورسلطان پایتخت این کشور شد و صبح امروز با همتای قزاقستانی دیدار و گفت و گو کرد.
پمپئو در سفر به قزاقستان علاوه بر دیدار با "مختار تیلوبردی" وزیر خارجه با "قاسم ژومارت توکایف" رئیس جمهوری و نورسلطان نظربایف رئیس جمهور سابق قزاقستان نیز دیدار خواهد کرد.
وزیر خارجه آمریکا صبح امروز یکشنبه به وقت تهران در پیامی توییتری هدف از سفر به قزاقستان را "تاکید مجدد بر اهمیت روابط راهبردی آمریکا – قزاقستان دانست که ریشه در تعهد مشترک دو کشور به صلح و سعادت و امنیت دارد. " وی تاکید کرد که مشتاقانه درباره تجارت و سرمایهگذاری و راههای گسترش سعادت دو کشور بحث و گفت و گو خواهد کرد.
وزیر خارجه آمریکا پیش از قزاقستان از کشورهای اوکراین و بلاروس دیدن کرده بود و عصر امروز راهی ازبکستان خواهد شد. وزارت امور خارجه آمریکا در بیانیهای ادعا کرده که سفر پمپئو به قزاقستان با هدف "تاکید بر تعهد مشترک دو کشور به صلح و امنیت در آسیای مرکزی" انجام میشود.
آمریکا کشور غنی از انرژی قزاقستان را به عنوان وزنهای تعادلی دربرابر روسیه در آسیای مرکزی میداند و شرکتهای نفتی آمریکا میلیاردها دلار در پروژههای مشترک در قزاقستان سرمایهگذاری کردهاند.
پمپئو قرار بود اواسط دی ماه به آسیای مرکزی سفر کند اما در پی تحولات مربوط به اقدام تروریستی آمریکا در ترور و به شهادت رساندن سردار سلیمانی در عراق، این سفر به تعویق افتاد. نشریه دیپلمات در گزارشی خاطرنشان کرده است که موضوع روند صلح در افغانستان و همچنین موضوع چین از محورهای مهم گفتوگوهای پمپئو با وزیران خارجه کشورهای آسیای مرکزی خواهد بود.
پمپئو در پی ملاقاتش با الکساندر لوکشینکا، رئیس جمهوری بلاروس خواهان "پیشرفت واقعی" در مناسبتهای دوجانبه شد. وی روز یکم فوریه در نشست مطبوعاتی مشترک با لوکشینکا در مینسک گفت، "اعتقاد دارم، میتوانیم در حوزه های گوناگون پیشرفت واقعی داشته باشیم. "
لوکشینکا هم گفت: " بسیار خوب است، که پس از سوتفاهم های زیاد در روابط بین بلاروس و ایالات متحده، به مینسک آمدید، تا این کشور را ببینید. مردم را بینید، که چگونه است. دیکتاتوری اینجا چگونه است. دمکراسی کم است یا زیاد "
این سفر پمپئو بعد از ۲۶ سال از آن صورت گرفت، که «وارن مینور کریستوفر» ، وزیر پیشین امور خارجه امریکا، بیل کلینتون رییس جمهوری وقت را هنگام سفرش به مینسیک همراهی کرده بود. در ماه آگوست سال ۲۰۱۹ مشاور سابق امنیت ملی آمریکا (جان بولتون) نیز با رییس جمهوری بلاروس ملاقات داشت.
لوکشینکا از سال ۱۹۹۴ تاکنون رییس جمهوری بلاروس است و در غرب بیشتر با نام "آخرین دیکتاتور اروپا" مشهور است. وی فعلاً در پی بهبود روابط با واشنگتن است، در حالی که وابستگی سخت کشورش را در زمینه تأمین انرژی و بودجه را از روسیه پنهان نمیکند. پمپئو گفت، شرکتهای امریکایی میتوانند در این مسئله کمک کنند.
رئیس جمهوری بلاروس روز ۲۴ ژانویه امسال روسیه را متهم کرده بود، که از نفت و گاز طبیعی به عنوان اهرم فشار استفاده میکند.
روابط ایالات متحده با بلاروس، کشوری با تقریباً ۱۰ میلیون نفر جمعیت بیشتر از یک دهه پیش بد شد. زمانی که واشنگتن در پی انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۶ در بلاروس با اتهام نقض حقوق بشر و سرکوبهای سیاسی لوکشینکا را تحریم کرد. بلاروس سپس سفیر خود را در واشنگتن فرا خواند و از نماینده رسمی ایالات متّحده خواست، کشور را ترک کند.
پمپئو روز یکم فوریه گفت، که واشنگتن به زودی سفیر جدید را در بلاروس معرفی میکند.
پمپئو بعد از دیدارش از اوکراین به بلاروس رفت. وزیر امور خارجی امریکا روز ۳۱ ژانویه در کییف قول داد، که واشنگتن با عزم قوی پشتیبانیش را از اکراین ادامه میدهد. در شرق اکراین جنگ با جدایی طلبان ادامه دارد.
پمپئو بعد از گفت و گو با ولودیمیر زلنسکی رییس جمهوری اوکراین روز ۳۱ ژانویه گفت، "آمریکا درک میکند، که اوکراین یک کشور مهم است. نه تنها از نظر جغرافیایی که در مرکز اروپا واقع است، بلکه چون این یک سنگر میان آزادی و خودکامگی در اروپای شرقی است. "
در برابر کمکی، که کشورهای اروپایی ارائه میکنند، کی یف به کمکهای دیپلماتی و نظامی واشنگتن برای خریدن موشکهای ضدتانک و تجهیزات دیگر امیدوار است. پمپئو مقام بلندترین آمریکاییست، که از زمان شروع ماجرای دونالدترامپ رییس جمهوری آمریکا در اوکراین از کی یفن دیدن می کند.
دموکراتها ترامپ را برای فشار آوردن به اکراین در زمینه شروع تحقیق جنایی یک رقیب انتخاباتیاش به عوض کمکهای نظامی به کی یف متهم کرده و میگویند، او از مقامش سوءاستفاده کرده است.
پمپئو قطع شدن کمکهای نظامی را به اوکراین رد کرد و گفت، برای سفر زیلینسکی به آمریکا هیچ شرطی از جانب کاخ سفید گذاشته نشده است و این سفر در فرصت مناسب انجام خواهد شد.
سفر پمپئو به اوکراین چند روز بعد آن انجام شد شد، که او در پاسخ به سؤال یک خبرنگار شبکه امریکایی با عصبانیت پاسخ داد: “شما فکر میکنید امریکایی ها در فکر اوکراین هستند؟ ”
تبادل تجاری میان دو کشور سال ۲۰۱۸ به ۴ میلیارد دلار رسید و بخش اساسی این تبادلات را ذخایر معدنی، ماشین، آهن و پولاد و محصولات کشاورزی تشکیل میدهد.