امید جهانخواه روز یکشنبه در نشست با خبرنگاران افزود: از سوی دیگر در مرز دوغارون فقط گمرک حضور ندارد و باید با نهادها و سازمانهایی چون مرزبانی، گذرنامه که در ترخیص کالا نقش دارند هم هماهنگی‌های لازم برای این موضوع انجام شود.
وی اضافه کرد: گمرک هم آمادگی دارد در چارچوب تصمیماتی که گرفته می‌شود در صورت تامین زیرساختها و چارت سازمانی اقدام و خدمات خود در مرز دوغارون را شبانه روزی کند.
ناظر گمرکات خراسان رضوی با تاکید بر استفاده بهینه از ظرفیت فعلی موجود دوغارون گفت: زیرساختها در آن طرف مرز در افغانستان نیز باید ایجاد شود که از آن جمله راه‌اندازی دستگاه ایکس ری کامیونی، افزایش تعداد باسکولها، بهسازی و مرمت محوطه گمرک اسلام قلعه، بهسازی مسیر دوغارون و اسلام قلعه برای رفع اختلال در تردد کامیونها ضروری است.
جهانخواه افزود: خراسان رضوی جزء معدود استانهایی است که تمامی گمرکات مرزی فعالش به دستگاه ایکس ری کامیونی مجهز شده که جزء بهترین دستگاه‌های ایکس ری موجود هستند اما برای افزایش ترخیص کالا و نظارتها به نصب حداقل یک دستگاه ایکس ری کامیونی دیگر در مرز دوغارون نیاز است.
وی اضافه کرد: اخیرا تفاهم‌نامه‌ای بین اتاق بازرگانی و رییس کل گمرک ایران مبنی بر استفاده از ظرفیت بخش خصوصی در تامین دستگاه ایکس ری یا سایر نظارتهای کنترلی برای گمرکات استان و سایر گمرکات کشور امضا شد که بر اساس آن درآمد حاصل از این بخش به بخش خصوصی تعلق می‌گیرد.
ناظر گمرک خراسان رضوی در پاسخ به سوالی در خصوص راه اندازی گذرگاه مرزی هوشمند در دوغارون گفت: گذرگاه مرزی هوشمند یا گمرک مشترک هوشمند به منظور تبادل الکترونیکی اطلاعات بین گمرکات دو کشور بین ایران با کشورهای همسایه جزء برنامه‌های گمرک جمهوری اسلامی است و تاکنون پیگیریها در این خصوص با کشور ترکیه به سرانجام رسیده، با کشور آذربایجان در حال پیگیری است و با کشور افغانستان هم در خصوص دوغارون فقط مطرح شده و اقدامی در این خصوص انجام نگرفته است.
تداوم محدودیتها در تردد کامیونها در مرز سرخس و باجگیران
ناظر گمرکات خراسان رضوی گفت: محدودیتهای دولت ترکمنستان برای تردد کامیونهای ترانزیتی و صادراتی در مرز سرخس و مرز باجگیران همچنان باقی است.
جهانخواه افزود: زمانی در سرخس روزانه بیش از ۲۵۰ دستگاه کامیون و در مرز باجگیران روزانه بیش از ۲۰۰ دستگاه کامیون تردد داشت اما اکنون تردد کامیون در مرز سرخس به ۳۰ دستگاهو در مرز باجگیران به هشت دستگاه در روز در روز رسیده است.
وی اضافه کرد: اخیرا صحبتهایی در ارتباط با افتتاح پل سرخس شده اما هنوز زمان دقیق راه‌اندازی آن مشخص نیست و امیدواریم وزارت امور خارجه محدودیتهایی که در مرز سرخس و باجگیران ایجاد شده را برطرف کند چون گمرک ایران امکانات مناسبی در این دو منطقه دارد.
کاهش زمان ترخیص کالا و اجرای کامل سامانه جامع امور گمرکی
ناظر گمرک خراسان رضوی گفت: اکنون سامانه جامع گمرکی به طور کامل در همه گمرکات استان اجرا شده است که در قالب آن پنجره تجارت فرامرزی به منظور تبادل الکترونیکی بین سازمانهای مجوزدهنده و گمرک ایران در راستای کاهش تردد ارباب رجوع به سازمانها و تسهیل در صدور مجوزها نیز به اجرا درآمده است.
جهانخواه افزود: یکی از مواردی که در رتبه کسب و کار لحاظ می‌شود تردد کالا در مرزهاست و یکی از مواردی که به گمرک اعلام می کنند این است که توقف کالاها را در گمرک کاهش یابد که در این راستا از دستگاه های کنترلی ایکس ری، پلمب الکترونیکی به منظور جلوگیری از دستکاری پلمبها و اضافه یا کم شدن کالاها استفاده می شود و سه مسیر سبز و قرمز و زرد برای کنترل کالاها در گمرکات استان راه اندازی می گردد.
وی ادامه داد: با این اقدامات زمان توقف کالا در گمرکات خراسان رضوی به طور متوسط از ۲۶ روز به چهار روز در رویه کالاهای صادراتی و از هفت روز به یک روز در رویه کالاهای وارداتی کاهش یافته است.
افزایش وزنی صادرات خراسان رضوی
ناظر گمرک خراسان رضوی گفت: طی ۱۰ ماهه امسال سه میلیون تن کالا به ارزش ۱.۵ میلیارد دلار از گمرکات و بازارچه‌های مرزی استان صادر شد که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل در وزن ۲۰ درصد رشد و در ارزش ۲۰ درصد کاهش داشت.
جهانخواه در تشریح علت کاهش ارزش کالاهای صادراتی به رغم افزایش حجمی آن گفت: در حال حاضر نرخ ارز نیمایی در اظهارنامه صادراتی کالا ملاک است و هرچه نرخ ارز افزایش یابد ارزش کالاهای صادراتی کاهش پیدا می‌کند لذا علت اصلی کاهش ارزش صادراتی در ۱۰ ماهه امسال مربوط به افزایش نرخ ارز است.
وی اضافه کرد: در ۱۰ ماهه امسال عمده کالاهای صادراتی زعفران، میوه و تره‌بار، پسته، مواد خوراکی، مقاطع فلزی، مصالح ساختمانی و منسوجات شامل موکت و فرش ماشینی بوده و مقاصد عمده کالاهای صادراتی نیز به افغانستان، ترکمنستان، عراق، ازبکستان و امارات متحده عربی بوده است.
ناظر گمرکات خراسان رضوی گفت: در ۱۰ ماهه امسال از خراسان رضوی به ۸۹ کشور کالا صادر شده است که ۱۰ کشور مانند سریلانکا، زامبیا، مصر و آرژانتین جزء مقاصد جدید صادراتی استان بوده اند.
جهانخواه افزود: بیشترین میزان صادرات کالا از خراسان رضوی در ۱۰ ماهه امسال مربوط به گمرک مشهد به میزان ۱.۱ میلیون تن و به ارزش ۱.۱ میلیارد دلار بوده است.
وی ادامه داد: میزان واردات کالا از گمرکات و بازارچه‌های مرزی خراسان رضوی در ۱۰ ماهه امسال ۲۴۰ هزار تن به ارزش ۳۱۵ میلیون دلار بود که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل در وزن ۱۲ درصد و در ارزش ۱۳ درصد رشد داشته است.
ناظر گمرکات خراسان رضوی گفت: عمده‌ترین کالاهای وارداتی از طریق گمرکات و بازارچه‌های مرزی خراسان رضوی در این مدت پنبه، مواد شیمیایی، ابریشم، حبوبات و برنج بودند که عمدتا از کشورهای ازبکستان، امارات متحده عربی، ترکیه، چین و روسیه وارد استان شدند.
جهانخواه افزود: تراز تجاری خراسان رضوی در ۱۰ ماهه امسال مثبت و حدود ۱.۲ میلیارد دلار بود که بیشترین میزان رشد صادرات مربوط به گمرک دوغارون بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از نظر وزنی ۶۹ درصد رشد و از نظر ارزشی ۱۹۵ درصد رشد داشته است.
بسته‌های حمایتی گمرک ایران برای تسهیل تجارت
ناظر گمرکات خراسان رضوی گفت: گمرک جمهوری اسلامی ایران برای رسیدن به اهداف خود و تسهیل تجارت، بسته‌های حمایتی برای فعالان مجاز اقتصادی در نظر گرفته است که استرداد حقوق گمرکی به صورت خارج از نوبت، قرار گرفتن کالاهای فعالان مجاز اقتصادی در مسیر سبز و ترخیص سریع کالا و گرفتن ضمانت نامه بانکی با سررسید یک ساله برای فعالان مجاز اقتصادی که مشکل نقدینگی دارند را شامل می شود.
جهانخواه افزود: ترخیص نسیه‌ای کالا به صورت نگه داشتن بخشی از مواد اولیه تولید به عنوان ضمانت حقوق و عوارض گمرکی و ترخیص باقی آن و گرفتن حقوق گمرکی بعد از تولید کالای نهایی از دیگر بسته‌های حمایتی است که گمرک جمهوری اسلامی ایران برای فعالان مجاز اقتصادی در نظر گرفته است.
وی اضافه کرد: گمرک جمهوری اسلامی ایران برای تسهیل تجارت برخی از اختیارات خود را به گمرکات استانها تفویض کرده که از آن جمله است اختصاص انبار در گمرک برای فعالان اقتصادی به منظور کاهش هزینه‌های انبارداری و هزینه تمام شده تولید، تفویض اختیار به گمرکات استانها در خصوص صدور مجوزهای استرداد و مجوزهای ورود موقت موضوع ماده ۵۱ قانون حقوق گمرکی در خصوص مواد اولیه وارداتی.
برخورد جدی با کارتهای بازرگانی یک بار مصرف
ناظر گمرکات خراسان رضوی در خصوص کارتهای بازرگانی یک بار مصرف گفت: این کارتها یک معضل جدی است و در این خصوص کمیته پایشی در سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی تشکیل شده که نماینده گمرک نیز در آن حضور فعال دارد.
جهانخواه افزود: به صورت هفتگی عملکرد تمامی صادرکنندگان خراسان رضوی بررسی می‌شود و کسانی که در یک دوره زمانی صادرات صعودی داشته یا به چند کارگزار گمرکی وکالت داده یا در چند نقطه از کشور یا در چند گمرک استان صادرات کالا انجام داده، پایش دقیق تری روی نوع کالای ترخیصی شان در گمرک انجام می‌گیرد و کالایشان در مسیر قرمز برای کنترل قرار گرفته و مشخصات آن به گمرک ایران نیز اعلام می‌شود.
وی ادامه داد: معمولا بیشتر کارتهای بازرگانی در استان خراسان رضوی صادر نمی‌شود و مربوط به استانهای دیگر است اما بررسی کارتهای بازرگانی یک بار مصرف و تصمیم گیری در این خصوص به کمیته پایش مزبور باز می‌گردد.