مرداد ماه امسال بود که شهرداری مشهد قول داد تا سه ماه دیگر ساختار ناکارآمد پایانه مسافربری امام رضا(ع) در این شهر با هدف جلوگیری از ورود دلالان به محیط پایانه اصلاح شود.
در آن زمان معاون خدمات و محیط زیست شهری شهرداری مشهد در نشست شورای اسلامی این شهر گفت: تمهیداتی اندیشه می شود که فروش بلیت در پایانه مسافربری مانند فرودگاه انجام و با ایجاد گیت های لازم از ورود دلالان و جارچی ها به محوطه سالن انتظار جلوگیری شود.
خلیل الله کاظمی افزود: هم اکنون زمینه خرید بلیت اتوبوس برون شهری از مبدا به صورت اینترنتی فراهم شده و زائران می توانند قبل از سفر بلیت رفت و برگشت خود را تهیه کنند که در این گونه خرید تخفیفی نیز برای خریداران بلیت لحاظ شده است.
سه ماه از وعده معاون شهردار مشهد مبنی بر سروسامان دادن به پایانه امام رضا(ع) گذشت اما خبری از تحول در آن نشد تا این که آذر ماه امسال معاون حمل و نقل اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای خراسان رضوی دوباره وعده داد و گفت: در راستای تکریم مسافر و حذف دلالی‌ها تا یک ماه دیگر(دی ماه ۹۸) فروش بلیت اتوبوس درپایانه مسافربری امام رضا (ع) مشهد متوقف می‌شود.
جواد وحدتی فرد افزود: مقرر شده است شرکتها و دفاتر فروش بلیت به خارج از این پایانه منتقل شوند و تهیه بلیت اتوبوس بین شهری مانند پایانه‌های راه آهن و فرودگاه در دفاتر فروش و آژانس‌های مسافرتی سطح شهر انجام شود. این تصمیم در راستای تکریم حقوق مسافران و سهولت و سرعت بخشی به تهیه بلیت و حذف دلالی و واسطه‌گری در پایانه مسافربری امام رضا (ع) اتخاذ شده است.
معاون حمل و نقل اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای خراسان رضوی گفت: البته در آغاز طرح یاد شده برای مدت محدود و یک ساعت قبل از حرکت اتوبوس بلیت فروشی در باجه های این پایانه انجام خواهد شد تا در عرضه خدمات به مسافران خللی وارد نشود.
وی تعداد شرکتهای فعال حمل و نقل مسافر در پایانه امام رضا (ع) مشهد را ۲۲ شرکت عنوان کرد و افزود: روزانه ۷۵۰ دستگاه اتوبوس از پایانه امام رضا (ع) خارج می‌شود که نشان دهنده حجم بسیار جابه‌جایی مسافر از این پایانه است.
اجرای آزمایشی طرح
با فرارسیدن دهه فجر به نظر می رسد کم کم و به صورت آزمایشی برخی تغییرات در پایانه اعمال شده است، مدیر کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای خراسان رضوی در تشریح دلایل اقدامات وعده داده شده به خبرنگار ایرنا گفت: طرح انتقال فروش بلیت به خارج از پایانه مسافربری امام رضا(ع) مشهد که با هدف حذف دلالی، تحقق حقوق شهروندی مسافرین، انتظام بخشی سرویسها، ایجاد رقابت سالم، اقتصادی نمودن حمل و نقل اتخاذ شده ، برآیند مطالعات دستگاههای اجرایی مرتبط و تصمیمی جمعی بوده است.
ابراهیم نصری همچنین هدف از فروش اینترنتی بلیت اتوبوس و ممنوع شدن فروش بلیت کاغذی را کاهش پدیده واسطه گری در سطح پایانه و کاهش ترافیک شهری با حذف سفرهای درون شهری غیر ضروری دانست.
یک میلیون سفر جاده‌ای
وی خراسان رضوی را دارای رتبه نخست در جا به جایی مسافر زمینی در کشور عنوان کرد و گفت: همین موضوع و تردد ناوگان اتوبوسی در جاده های استان جایگاه و اهمیت ویژه پایانه مسافربری امام رضا(ع) را نمایانگر می کند.
نصری افزود: از ابتدای سال تا کنون بیش از یک میلیون سفر جاده ای با ناوگان حمل ونقل عمومی شامل اتوبوس، خودروهای سواری کرایه و سرویسهای دربستی در مسیرهای درون و برون استانی صورت گرفته است و طی آن ۱۷ میلیون و ۲۷۸ هزار مسافر در مسیرهای مذکور جا به جا شده اند.
وی سهم سفرهای برون استانی را ۴.۲ میلیون مسافر عنوان کرد و اظهار داشت: ناوگان اتوبوسهای برون شهری در سفرهای درون و برون استانی به ترتیب ۷.۲ و ۲.۵ میلیون مسافر را از مبدا شهرهای مختلف استان جا به جا کرده اند و بقیه مسافران به وسیله ناوگان دربستی، سواری کرایه و مینی بوس رفت و امد نموده اند.
حذف آرام جارچی ها
مدیرعامل سازمان پایانه های مسافربری شهرداری مشهد نیز از "آغاز اجرای آزمایشی طرح حذف جارچیان و فروش بلیت درپایانه امام رضا(ع) " خبر داد و گفت: مشهد سالانه شاهد حضور حدود ۳۰ میلیون زائر داخلی و خارجی است که ۵۰ درصد ازاین تعداد زائر ازخدمات پایانه مسافربری امام رضا(ع) استفاده می کنند.
محسن شریعتی افزود: باتوجه به حجم بالای تردد از پایانه مسافربری امام رضا(ع) مدیریت شهری مشهد در سالهای گذشته تلاش نموده است با توسعه خدمات و افزایش امکانات گام های موثری در افزایش رضایتمندی زائران و مجاوران بردارد.
وی با بیان این که یکی از چالشها به ویژه در ایام پیک مسافر در پایانه امام رضا(ع) تهیه بلیت است اظهار کرد: این موضوع مشکلاتی از جمله حضور جارچیان و دلالان و درپی آن نارضایتی مردم را به دنبال داشت لذا با توجه به این موضوع اجرای طرح الگوی ارائه خدمات با تکیه بر توسعه فناوریها و حرکت در چهارچوب شهر هوشمند و ممنوع شدن فروش بلیت در پایانه و فروش بلیت از طریق الکترونیک در دستور کار قرار گرفت.
وی اظهارداشت: درمرحله اول امکان فروش حضوری بلیت صرفا یک ساعت مانده به آغاز سفر هم زمان با شروع طرح به مدت سه ماه توسط پیمانکار انجام و در مرحله دوم فروش بلیت به صورت کامل به خارج از پایانه و از طریق الکترونیک و دفاتر فروش بلیت انجام خواهد شد.
وی با بیان این که کارکنان مستقر در دفاتر شرکتهای مسافربری صرفا خدمات صدور صورت وضعیت، راهنمایی و پیگیری مشکلات مسافران را در پایانه انجام خواهند داد اظهار کرد: برای این کار غرفه شرکت های مسافربری جهت انجام امور ترافیکی به صورت تجمیعی در سالن یک پایانه امام رضا(ع) مستقرشده است.
وی تصریح کرد: با توجه به این که ورود و خروج مسافران به محل سوار و پیاده شدن به اتوبوسها از طریق گیت و خوانش بارکد بلیت انجام خواهد شد لذا شرکتهای مسافربری ملزم به ارائه و فروش بلیت مخصوص هر نفر با نام و مشخصات و درج کد ملی وی هستند.
شریعتی به ایزوله کردن سالن های ترانزیت و محل سوار و پیاده شدن مسافران و حذف جارچیان از پایانه مسافربری امام رضا(ع) اشاره و بیان کرد: در این راستا و برای جلوگیری از ورود جارچیان و دلالان، محدودسازی و مدیریت دسترسی به سکوها و جایگاه ها و مسدود نمودن سایر راه های دسترسی و تغییر کاربری سالنهای فروش بلیت به سالن های ترانزیت انجام شده است بنابراین ورود به سالن ترانزیت و محل پیاده و سوار شدن مسافر تنها از طریق گیتهای الکترونیک امکان پذیر خواهد بود که اکنون این گیتها نصب شده است.
حاشیه ها دردسر ساز شده اند
مدیر روابط عمومی سازمان پایانه های مسافربری شهرداری مشهد در خصوص دلایل تاخیر در تحول ساختاری پایانه مسافربری این کلانشهر به خبرنگار ایرنا گفت: با اجرای گام به گام تغییرات در پایانه با لایه هایی از ساختار سنتی فعالیت برخی عوامل در مجموعه مواجه شده ایم مثلا در یک شرکت حمل و نقل برون شهری حدود ۶۰ نفر نیرو فعالیت داشته اند که در فعالیت جدید پایانه از گردونه خارج شده اند، اینها در حاشیه طرح به عنوان جارچی به نوعی با شرکتهای حمل و نقل برون شهری همکاری داشتند و اکنون در حال بیکار شدن هستند.
حسین کاظمی افزود: شهرداری مشهد بر اساس مصوبات قانونی عمل کرده و با ایجاد زیرساختهای الکترونیک، شبکه ای و تاسیسات خدماتی و بهداشتی در پایانه بستر ساز فعالیت بهره برداران و شرکتهای حوزه حمل و نقل و بخش خصوصی است لذا وظایفی برای ورود به ایجاد اشتغال در بخش خصوصی نداریم.
وی گفت: تاکنون برای تحول در ساختار پایانه، شهرداری مشهد ۱۰۰ میلیارد ریال برای ارائه خدمات بهتر و رفع حواشی و نارضایتی مردم از ساختار سنتی و تاخیر حرکت اتوبوسها و ارائه خدمات بهتر هزینه کرده است و در این راستا حذف جارچی ها و دلالها از این اقدامات بوده است.
وی گفت: مقرر شده است یک کارگزار واحد، فروش بلیت شرکتهای حمل ونقل در همه مسیرهای جاده‌ای را بر عهده بگیرد و البته انجمن صنفی شرکتهای حمل و نقل مسافر نیز در این خصوص توافق کرده و تصمیم شهرداری نیز بر این اساس بود است.
بهار ۹۹ تلاشها به بار می نشیند
کاظمی ابراز امیدواری کرد که بهار ۹۹ زمان رفع نواقص و حاشیه ها در عملکرد پایانه امام رضا(ع) باشد و گفت: در حال حاضر جایگاه شرکتها از پایانه خارج شده و امکان تردد افراد غیر مسافر با اصلاح ساختار پایانه و محدود سازی محیط متوقف شده است، سالنهای پایانه نیز به سه سالن ترانزیت یک، دو و سه تغییر یافته است.
وی افزود: سالن یک به سفرهای برون استانی و سالن دو به پذیرش مسافران وی. آی. پی اختصاص یافته و سالن سه نیز برای سفرهای داخلی استان است و سالن شماره چهار نیز برای مسافران ورودی در نظر گرفته و آماده شده است.