آغاز دهه مبارک فجر و سالروز پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی برای تمامی ایرانیان به یک رویداد عظیم انسجام بخش تبدیل شده است و پس از جشن عظیم ۴۱ سالگی انقلاب نوبت یک کنش سیاسی به نام انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی است، انتخاباتی که میزان شور و شعف آن در شهرهای مختلف متفاوت است اما از وحدت و یکپارچگی آن حماسهای مردمی تعریف میشود که فارغ از نتیجه انتخابات موجب شکلگیری وحدت ملی خواهد شد.
اما در فاصله این ۲ رویداد عظیم یک اتفاق دیگر در حال شکلگیری است که نمیشود از آن به راحتی عبور کرد؛ اتفاقی که قرار است فردا (پنجشنبه) در قالب یک کنش ورزشی و رقابتی بین ۲ تیم بزرگ فوتبال ایران شکل بگیرد، ۲ تیمی که بیش از ۵۰ میلیون نفر هوادار دارند و نمادهای آنان سبب شکلگیری یک اتحاد نانوشته بین اقشار مختلف جامعه شده است. این اتحاد قدمتی بیش از ۵۰ سال دارد.
بررسی صفحات مجازی نشان از آن دارد که هر کاربری سعی دارد با استفاده از رسانههای مجازی خود را در جایگاه یک شهروند خبرنگار قرار دهد. کاری که هر چند با رگههایی از تعصب و جانبداری همراه است، اما بدون شک این استقبال از شهرآورد نشان میدهد، این مسابقه در عمق ذهن هواداران ۲ تیم جا دارد و در این زمینه گروه سنی و جنسی معنی نخواهد داشت.
هر چند که زنان ایران از تماشای این بازی در ورزشگاه به خاطر یکسری مسائل زیرساختی محرومند اما نمیشود شیوه طرفداری آنان از فوتبال را نادیده گرفت.
در فضای مجازی تنها اظهار تعصب و نشان دادن هواداری مساله نیست؛ بلکه کانال و گروههای مختلف با طرح شعار و لقبهایی که برای بازیکنان در نظر گرفته شده به دنبال آن هستند که فردا یکصدا در ورزشگاه به تشویق تیم خود و تخریب رقیب بپردازند. این تخریب ممکن است در قالب سوت ممتد باشد یا با الفاظ رکیک نیز همراه باشد.
همچنین در این فضا برخی از کانالها به دنبال شرطبندی و پیشبینی نتایج هستند.
فرا فوتبال شهرآورد زمانی برای هواداران رنگ واقعی به خود خواهد گرفت که آنان امشب را با استرس دیدار فردا به صبح خواهند رساند و برخی از طرفداران نیز از شهرستانهای مختلف کشور خود را به تهران میرسانند تا با حضور در ورزشگاه به تشویق تیم محبوب بپردازند. البته این رویه در سالهای گذشته که بلیت فروشی دستی بود، چندین روز پیش از آغاز شهرآورد انجام میشد و طرفداران تا صبح در کنار ورزشگاه شب را سپری میکردند.
شهرآورد رقابت است و رفاقت در آن نیز دیده میشود، هر چند که هواداران تا پیش از بازی بدون هیچ مشکلی در کنار هم قرار میگیرند اما فضای مسابقه و ورزشگاه اجازه نخواهد داد تا صمیمیت پیش از شهرآورد در ورزشگاه و زمان مسابقه نیز ادامه داشته باشد البته این فشار بر روی بازیکنان و کادر فنی تیم نیز وجود دارد و در برخی از مواقع آنان رفتارهای غیر معمول در زمین مسابقه انجام خواهند داد. کنترل رفتار و تسلط در شرایط سخت مسابقه یکی از برگ برنده مربیان و بازیکنان به شمار میرود. اگر در آن شرایط مربی یا بازیکن نتواند بر رفتار خود تسلط داشته باشد بدون شک رفتار او بر روی هواداران نیز تاثیر خواهد گذاشت.
اگر چنین رویهای در ورزشگاه حاکم شود، بدون شک زیان مالی و امنیتی آن برای مجموعه ورزش کشور خواهد بود. زیانی که با شکستن وسایل ورزشگاه شروع و در ادامه به بیرون از ورزشگاه نیز سرایت خواهد کرد. اتفاقی که ممکن است به یک مساله امنیتی نیز تبدیل شود.
پیروزی در دیدار سرخآبیها به مجموعه تیم اعتماد به نفس لازم را خواهد داد؛ مربیان جوان این شهرآورد میتوانند با برد در این بازی نام خود را تا سالهای سال ماندگار کنند. همچنین تیم برنده در این دیدار شانس خوبی برای قهرمانی خواهد داشت چون به سلاح اعتماد به نفس مسلح میشود.
آخرین جنبه دربی بحث انسجام گروهی و اجتماعی است. این دیدار میتواند در آستانه ۲۲ بهمن و انتخابات مجلس شورای اسلامی به ماکتی از وحدت درون گروهی اقشار مختلف جامعه حول رنگها تبدیل شود. انسجام موجود در این وحدت خودجوش است و دیرپا نیز به شمار میرود، زیرا چند روز پس از این دیدار، «جماعت مجذوب» تعصب رنگی را وا نهاده و رفتارها به حالت عادی برخواهد گشت.