حجت الاسلام‌والمسلمین حسن روحانی عصر چهارشنبه در آیین پایانی سی‌وهفتمین جایزه کتاب سال و بیست‌و هفتمین جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در تالار وحدت، گفت: بسیار خوشحال در ایام مبارک دهه فجر انقلاب اسلامی در جمع فرهیختگان، اندیشمندان، نویسندگان و اهل قلم حضور دارم. تردیدی نداریم رشد و افتخار امروز، آینده و دیروز ما هم در سایه علم، دانش و اندیشه است و ماندگاری آن در سایه کتابت و کتاب است.
وی ادامه داد: هدف از همه اینها، آن است که پیش‌روی جامعه و انسان‌ها، ما مسیر را برای مردم روشن کنیم. این نکته مهمی است که رساله و وظیفه ما تا کجاست و مردم ما تا چه حد، اختیار و حقوق آن را دارند که مسیری را انتخاب کنند.
رئیس شورای‌عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه ولایت خداوند برای آن است که مردم را از تاریکی‌ها رهانده و نور و روشنایی را در مسیر مردم قرار دهد، اظهار داشت: خداوند می‌گوید من می‌خواهم مسیر را روشن کنم و شما باید انتخاب کنید. انتخابگر بودن بسیار اهمیت دارد.
انقلاب بزرگ مابر مبنای آگاهی مردم و روشنگری بود
روحانی با بیان اینکه انتخاب بر عهده مردم است، تصریح کرد: اینکه بپذیرند یا نپذیرند برعهده مردم است اما باید مسیر را روشن کنیم و نگذاریم که تاریکی‌ها بماند. همه هدایت الهی برای روشن‌شدن مسیر است تا مردم راحت‌تر انتخاب کنند. انقلاب بزرگ ما که این روزها، برای چهل و یکمین بار به استقبال آن می‌رویم، بر مبنای آگاهی مردم و در اثر کتابت و کتاب و روشنگری بود.
وی اضافه کرد: اولین لحظه نهضت اسلامی که مربوط به سال ۴۱ می شود از اعلامیه علما یعنی همان صفحه مکتوبی که به دست عالمان بزرگ، بزرگان جامعه و فرهیختگان نوشته شد و نشر پیدا کرد، انقلاب ما با آن آغاز شد، همه جا بیان و زبان و کتاب بود و همه جا نشر بود که توانست مردم ما را در یک مسیر صحیح و درست برای آزادی قرار دهد.
رییس جمهوری با تاکید بر لزوم نقد کتاب گفت: اگر ما کتابی را نقد می‌کنیم به معنی اهمیت آن است نه به معنی نقص آن کتاب. من خیلی وقت پیش در یک مسجدی که امام جماعت آن عالم فرهیخته بود چند شب منبر می‌رفتم. بعد از منبر مرا صدا می‌زد برخی نکات را نقد می‌کرد.
وی اضافه کرد: سابقه نداشت مسجد منبر برویم امام جماعت را نقد کند. شب آخر به من گفت در مسجد من در طول سال خیلی‌ها منبر می‌روند و من با هیچ کدام نه صحبت و نه نقد می‌کنم. تنها صحبت‌های شما هست که شایسته نقد و بحث می دانم برای من مشوق بود که چون هم معتقد به علمیت و هم جایگاهش بودم.
روحانی اظهارداشت: نقد کتاب به معنای آن است که آن کتاب در خور بحث و تضارب آرا و انتقاد و بسیار ارزشمند است هم برای نویسنده و هم برای نقاد. وقتی نقد می کنیم مردم را تشویق می‌کنیم به خرید و مطالعه آن کتاب. گاهی وقت‌ها معروفیت کتاب در سایه نقد می‌شود و وقتی نقد می‌کنیم باعث می‌شود مردم توجه کنند که مطلب و منابعش چه بوده است و این یکی از راه‌های تشویق است.
در روزهای سخت راه را گم نکردیم
رییس دولت تدبیر و امید گفت: نکته دیگر که خیلی مهم است اینکه ما در روزهای سخت راه را گم نکردیم و این خیلی مهم است ما در دو سالی که تحت شدیدترین فشارهای اقتصادی از طرف امریکا بودیم. کار غیر قانونی، برخلاف تعهدات بین المللی و مقررات بین المللی، خلاف قطعنامه سازمان ملل انجام شد.
وی اظهارداشت: این اولین بار است که ما در برابر آمریکا رو در روی هم قرار می‌گیریم و قطعنامه سازمان ملل حامی ماست. در دفعات پیش گاهی اوقات قطعنامه‌ها حامی ما نبود ولی این بار قطعنامه حامی ماست و آمریکا برخلاف قطعنامه‌ای که خودش هم رای داده و آن قطعنامه به اتفاق آرا در شورای امنیت تصویب شده روبروی آن قرار گرفت.
روحانی اضافه کرد: برای اولین بار است که در تحریم‌ها قدرت بزرگی ملت را تحریم می‌کند. ۸۳ میلیون جمعیت را تحریم می کند نه فرد و نه و گروه خاص را. اینکه آمریکایی‌ها هر از چندگاهی چند نفر را اسم می‌برند و تحریم می‌کنند از فریبکاری آنهاست؛ آنها ۸۳ میلیون را تحریم می‌کنند.
وی خاطرنشان کرد: اینکه اینها نمی‌گذارند ما قطعات مورد نیاز کارخانه را وارد کنیم یعنی بر علیه کارگران و تولید کشورما تلاش می‌کنند.
رییس‌جمهوری افزود: اگر آنها نمی‌گذارند قطعات مورد نیاز یک کارخانه وارد شود یعنی علیه کارگران و تولید ما تلاش می‌کنند. اینکه آنها نمی‌گذارند نیازهای کشور خریداری و وارد کشور شود، به معنای آن است که برابر خواست و نیاز مردم بوده و آنها را در فشار قرار می‌دهند. فکر نمی‌کنم هیچ کشوری، کشور دیگری را در دارو تحریم کرده باشد.
روحانی اضافه کرد: آمریکایی‌ها دروغ می‌گویند؛ وقتی مسیر بانک‌ها را علیه ایران تحریم می‌کنند و مسیر فروش صادرات ما را با مشکل روبه‌رو می‌کنند، یعنی عمل تروریستی انجام می‌دهند.
اقدام آمریکا علیه مردم ایران تروریستی است
روحانی با تاکید بر اینکه آمریکا اقدام تروریستی علیه ملت ایران انجام داده است، تصریح کرد: با کتاب، نشر و آگاهی دادن باید این واقعیت را برای مردم باز کرد. آمریکا به عنوان دشمن یک حکومت روبه‌رو نیست، به عنوان تقابل با یک قدرت مطرح نیست. آمریکا امروز تروریست است و اقدام تروریستی می‌کند. آنها علیه یک ملت بزرگ فرهنگ‌دوست و فرهنگ‌ساز و ملتی که بر جهانیان و علم و دانش در طول قرن‌ها و هزاره‌ها حق دارد، فشار وارد می‌کنند.
رئیس شورای‌عالی امنیت ملی با بیان اینکه فشارهای آمریکا نگذاشته مسیر را عوض کنیم، خاطرنشان کرد: ملت با هوش، تدبیر و صبر فراوان در طول این دو سال در برابر آن فشارها ایستاده است. برخی از دوستان می‌گویند این همه فشار سیاسی و اقتصادی را فکر نمی‌کردی که نامزد شدی؟ اگر روزی می‌بینم که دوران سخت است، آن وقت به صحنه آمدن و بار مسئولیت را به دوش گرفتن، هنر است. امروز همه مردم و تولیدگران این بار را به دوش گرفته‌اند.
روحانی ادامه داد: در طول ۱۰ ماه، ۷۲ میلیارد تجارت یعنی صادرات و واردات ماست که به‌رغم فشارها و تحریم‌هاست. ما عقب نمانده‌ایم. اینکه در جلسه امروز، آمار نشر مطرح شد، بسیار مهم است. وقتی درباره تولید کشاورزی صحبت می‌کنیم می‌گویند این ضرورت روزمره است اما مگر می‌شود بدون کتاب و نشر زندگی کرد.
وی با بیان اینکه امسال از سال قبل وضعیت ما در نشر بهتر است، ابراز داشت: این مسئله نشان می‌دهد مسیر را گم نکرده‌ایم. در تمام اضلاع هنر و فرهنگ بهتر هستیم. اینطور نیست که وضعیت سینما، شعر و نویسندگی و... بدتر باشد. ملت ما پیشتاز است و وضع امسال ما از پارسال بهتر است.
مسیر را گم نکرده‌ایم
روحانی آمار نشریات سال ۹۸ که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد را بسیار مهم دانست و افزود: به‌رغم همه تحریم‌ها نسبت به پارسال و سال های گذشته عقب نمانده‌ایم.
رییس جمهوری تولیدات کشاورزی و غذایی را ضرورت روزمره کشور دانست و گفت: بدون غذا و امنیت غذایی نمی‌توان زندگی کرد و اما بدون کتاب و نشر می‌توان زندگی کرد، اما وضعیت کشور در همه امور در علم تحصیلات، دانش و مقاله نویسی در نوشتن کتاب از سال‌های پیش بهتر شده است
وی اظهار داشت: بهبود آمار نشان می‌دهد وضعیت کشور از سال‌های قبل بهتر است و این موضوع بیانگر آن است که مسیر را گم نکردیم؛ البته در تمام اضلاع هنر و فرهنگ این گونه هستیم، نه فقط این که در حوزه کتاب و فیلم وضع ما بهتر شده یا در تئاتر وضع ما بدتر شده است، بلکه در تمام رشته‌های علمی و هنری ملت ایران پیشتاز است و وضعیت ما از سال گذشته بهتر است.
رییس جمهوری با اشاره به مشورت با برخی از کارشناسان و اقتصاددان‌های معروف کشور، گفت: هیچ کدام وضع امروز را پیش بینی نمی‌کردند که قادر باشیم که تورم را از ابتدای سال تا ماه دهم کاهش بدهیم؛ و هیچ کدام فکر نمی‌کردند رشد اقتصادی سال بدون نفت مثبت باشد، می‌گفتند وضع سال ۹۸ بدتر خواهد شد و نمی‌توانیم رشد مثبت داشته باشیم.
رشد اقتصاد بدون نفت ما مثبت خواهد شد
روحانی گفت: بر اساس علایم پیش‌بینی می‌کنیم رشد اقتصاد بدون نفت ما مثبت خواهد شد و وضع تورم ما در پایان سال بهتر از ابتدای سال خواهد بود، البته در برخی از امور، تورم تولیدگر ما که آثار آن در آینده مشخص می‌شود مانند صنعت رشد منفی است نسبت به ماه قبل منفی است، اما در برخی امور هفت دهم درصد است که یعنی در ماه‌های آینده شرایط بهتری را تجربه خواهیم کرد که به مفهوم ایستادگی ملت است.
وی افزود: همه شاخص‌های ما نشان می‌دهد که برابر این فشار تسلیم نشدیم و تسلیم نخواهیم شد. ما روزهای بلندی پیش‌رو داریم و در این روزهای بلند البته هم باید مردم را تشویق کنیم و هم اگر در جایی لازم است باید نقد کنیم.
ملت ایران زیر بار تسلیم نخواهد رفت
رییس جمهوری افزود: آمریکا فکر می کرد ملت ایران به زانو در می آید نه الان بلکه از بیست ماه پیش که تحریم و فشار را آغاز کرد، فکر می کرد ما در سه ماهه اول به زانو در می‌آییم و برای مذاکره به مفهوم آن چه که آنها می خواهند نه مفهوم آنچه که مدنظر ما است، تقاضا می کنیم.
روحانی افزود: می‌خواهیم در فضای آزاد که منطق ما غالب باشد مذاکره کنیم چون حق با ما است، اما آنها می‌خواهند در یک مذاکره ظالمانه، نابرابر و غیرعزتمندانه ما را به تسلیم بکشانند، که نه فقط برای ملت ایران بلکه برای هر حکومت و حاکمی و هر رییس جمهوری و هر دولتی امکان پذیر نیست؛ ملت ایران زیر بار تسلیم نخواهد رفت این به معنای توانمندی ملت ایران است. ما در همه زمینه‌ها محکم ایستادیم و مقاومت کردیم.
همه نهادها قابل نقد هستند
رییس جمهوری عنوان کرد: نه تنها کتاب بلکه یک نهاد و دولت هم قابل نقد است، حتی تمام نهادها قابل نقد هستند، ما نهاد و جمعی را که بگوییم نقد بر آن جایز نباشد در کشور و در دنیا نداریم و اگر نقد به حقی داریم، باید نقد کنیم.
روحانی خاطرنشان کرد: اما این نقد ما به آن معنا نیست که مردم از مسیری که باید پیش بروند و حقوقی که پیش روی آنها است، صرفنظر کنند و یا خسته و دلسرد بشوند. ما باید مسیرمان را ادامه بدهیم و تردید نداریم که در این مسیر پیروز هستیم.
وی با بیان اینکه در سال‌های اخیر با دو، سه مسئله مهم که به معنای جنایت آمریکا است، روبه‌رو بوده‌ایم، ابراز داشت: تحریم ملت ایران یکی از این جنایات بزرگ بود. نوعی حمایت از تروریسم ظلم بزرگی بود که به کل منطقه روا شد. شما دیدید آن کسی که در طول سال‌های گذشته با تروریسم مبارزه کرد، به دست آمریکایی‌ها ترور شد و این به معنای آن است که آمریکا در سال‌های اخیر نخواسته تروریسم در منطقه از بین رود و به نوعی از تروریسم حمایت کرده است.
"معامله قرن" در واقع "جنایت قرن" است
رییس‌جمهوری تحقیر ملت‌های منطقه را ظلم دیگر آمریکا به مردم منطقه برشمرد و بیان کرد: تعبیر آمریکا نسبت به حامیان و متحدانش تحقیر همه ملت‌های منطقه بود که تعبیر گاو شیرده یکی از آنها است. جنایت اخیر به ملت فلسطین بود که به تعبیر آنها معامله قرن نام دارد و در واقع جنایت قرن است. به جز چند کشور، هیچ کشور کار آمریکا را نپذیرفت حتی اتحادیه اروپا. این از کارهای ناشیانه‌ای بود که در حکومت فعلی آمریکا شاهد آن بودیم.
روحانی با تاکید بر اینکه برابر این توطئه‌ها، ملت‌های منطقه ایستاده‌اند و ما هم خواهیم ایستاد، یادآور شد: من از فرهیختگان، صاحبنظران و اهل قلم می‌خواهم دولت و نظام را یاری کنید. ملت خودتان را یاری کنید با نوشتن بیشتر، مسیر آینده را روشن‌تر کنیم. هر کتابی که نوری بتاباند، این همان کتاب مدنظر قرآن است. هر کتاب، اگر ابهامی را بردارد، نقطه تاریکی را از بین برده و آینده‌ای را روشن کند و مسیر را برای مردم بازتر کند، این همان تاکید قرآن درباره کتاب است.
مردم ما همان مسیر و راه را ادامه می‌دهند
وی با اشاره به تهدید ترامپ مبنی بر هدف قرار دادن ۵۲ مرکز فرهنگی و تاریخی عنوان کرد: دشمن‌های ما می‌دانند چقدر فرهنگ برای ما عزیز است و وقتی می‌خواهند تهدید کنند، می‌گویند ۵۲ نقطه تاریخی و فرهنگی شما را بمباران می‌کنند. تهدید آنها علیه فرهنگ ملت بزرگ و ملتی است که در طول قرن‌ها، ابن‌سیناها، خوارزمی‌ها، سعدی‌ها، حافظ‌ها و مولاناها و... را عرضه کرده و به فرهنگ جهانی و منطقه حق دارد. مردم ما همان مسیر و راه را ادامه می‌دهند.
تجلیل رییس جمهوری از برگزیدگان جایزه کتاب سال
رییس‌جمهوری پیش از سخنرانی از برگزیدگان و آثار منتخب سی‌وهفتمین جایزه کتاب سال و بیست‌وهفتمین جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران تجلیل کرد.
آثار برگزیده سی‌وهفتمین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در موضوعات و گروه‌های گوناگون از جمله دین، فقه و اصول، علوم خالص، علوم کاربردی، ادبیات شعر معاصر، ترجمه، مهندسی کشاورزی، زیست شناسی، نقد ادبی، پژوهش شعر، تاریخ و جغرافیا، مستند نگاری، کودک و نوجوان و داستان تألیفی انتخاب شده‌اند.
در این مراسم سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و محمدعلی مهدوی‌راد دبیر علمی این جایزه گزارشی از آمار انتشار کتاب در سال ۹۸ ارائه کردند.
در دوره سی‌وهفتم جایزه کتاب سال ۱۳ اثر برگزیده و ۴۱ اثر شایسته تقدیر از سوی هیات داوران انتخاب شدند، همچنین ۶ اثر در بیست وهفتمین دوره جایزه جهانی کتاب سال از کشورهای چین، فنلاند، روسیه، آلمان برگزیده شده اند که همزمان با برگزیدگان جایزه کتاب سال معرفی و از آنها تقدیر شد.