گسترش ویروس کرونا چین را با یکی از بزرگترین چالش‌های اجتماعی، اجتماعی و اقتصادی روبه‌رو کرده است. شیوع کرونا پیامدهای مختلفی از جمله لغو تورهای مسافرتی و پروازها به چین و بسته شدن مراکز اقامتی نظیر هتل‌ها و اماکن تفریحی در این کشور گرفته تا سقوط ارزش سهام در بازارهای بورس را به دنبال داشته است. شیوع این ویروس تقاضای چین برای واردات نفت از کشورهای عربی را کاهش است. بازارهای نفت حساسیت ویژه‌ای به تقاضای چین برای نفت دارند وبا توجه اهمیت و جایگاه اقتصاد چین برای کشورهای عربی هر زیانی به چین، ضرر این کشورها را به دنبال خواهد داشت.
اثر کرونا بر اقتصاد کشورهای عربی
چین علاوه بر آن که مصرف کننده عمده انرژی تولیدی کشورهای عربی است، یکی از بزرگترین صادرکنندگان تولیدات صنعتی به کشورهای عربی به شمار می آید. با توجه به اهمیت و جایگاه اقتصاد چین در نظام عرضه و تقاضای جهانی کالا و مواد اولیه هر گونه عاملی که باعث وقفه در واردات انرژی و همچنین تولید و صادرات کارخانجات صنعتی این کشور به کشورهای عربی شود، می‌تواند اقتصاد کشورهای عربی را هم با چالش عمده‌ای مواجه سازد. در حال حاضر چین بزرگترین وارد کننده نفت خام در جهان است و براساس پیش‌بینی سازمان جهانی انرژی سهم آن از مصرف جهانی به ۱۴ درصد در تا پایان سال ۲۰۲۰ می‌رسد. برپایه بیانیه ای که تارنمای وزارت امور خارجه چین منتشر کرده است، حجم همکاری اقتصادی و بازرگانی چین و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس طی سال‌های اخیر افزایش یافته است و چین با امارات روابط اقتصادی گسترده‌ای دارد و برپایه بیانیه وزارت امور اقتصادی امارات حجم تجارت سالیانه این دو کشور حدود ۶۳ میلیارد دلار است.
گزارش اتاق بازرگانی عربستان حاکی است، حجم تجارت چین با عربستان هم سالانه ۶۰ میلیارد دلار است و چین بزرگترین شریک اقتصادی ریاض به شمار می‌رود. برپایه بیانیه‌های رسمی حجم مبادلات تجاری چین با کویت و قطر هم به ترتیب حدود ۱۹ و ۱۳ میلیارد دلار است.
حجم بالای تبادل تجاری چین با کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس سبب شده است که نگرانی‌ها افزایش یابد، زیرا به علت گسترش ویروس کرونا میلیاردها دلار از حجم مبادلات اقتصادی میان چین و این کشور به حالت تعلیق در آمده است.
روزنامه مصری «الیوم» نوشت، شیوع ویروس کرونا، زیان‌های بسیاری به تجارت و همکاری اقتصادی چین و جهان عرب وارد می‌کند. چین به یکی از بزرگترین شریک تجاری هر یک از کشورهای عربی تبدیل شده است و این کشور انواع مختلفی از کالاها را به کشورهای عربی صادر می‌کند. در صورت ادامه این وضعیت اقتصاد کشورهای عربی روزانه صدها میلیون دلار زیان خواهند دید. شرکت‌های عمرانی چین به شکل‌های مختلف در مراکز زیرساختی، صنعتی، راه ها و بندرهای کشورهای عربی حضور دارند و اکنون از انتشار این ویروس تاثیر می‌پذیرند. کشورهای تولید کننده نفت هم از کاهش تقاضای چین برای خرید نفت و به تبع آن کاهش بهای این ماده تاثیر خواهند پذیرفت و درآمدهای نفتی آنان کاهش پیدا خواهد کرد.
تارنمای «الاقتصادیه» عربستان نیز نوشت، چین به مهمترین شریک تجاری کشورهای عربی تبدیل شده است. بازارهای این کشورها آکنده از اجناس چینی است. کالای چینی از جمله وسائل ساختمانی، برقی، الکترونیکی، مرکبات و لوازم جانبی، نقش مهمی در تامین وسائل مورد نیاز شهروندان کشورهای عربی دارد. حجم مبادلات کشورهای عربی با چین طی دو سال گذشته از مرز ۲۴۰ میلیارد دلار فراتر رفته است. کشورهای عربی به ویژه در حاشیه خلیج فارس نفت و گاز به چین صادر می‌کنند و چین بزرگترین خریدار انرژی از این کشورها به شمار می‌رود. بازارهای نفت از شیوع ویروس کرونا تاثیر پذیرفته است و احتمال آن می‌رود که در ادامه تاثیرات ناگوارتری به همراه داشته باشد.
«حمزه الجواهری» کارشناس مسائل نفتی به تارنمای «الحره» گفت، صادرات نفت عراق به چین هم در نتیجه شیوع ویروس کرونا و کاهش صادرات نفتی اوپک تاثیر پذیرفته است و این موضوع بر روی بودجه عمومی عراق تاثیر خواهد گذاشت. بخش بزرگی از بودجه عراق از درآمدهای حاصل از فروش نفت تامین می‌شود و هرگونه تاثیری بر قیمت نفت در واردات و بودجه این کشور اثر خواهد داشت.
به نوشته روزنامه «الیوم السابع» مصر، بخش اقتصادی مصر هم بیشترین تاثیرها را از شیوع ویروس کرونا در چین می‌پذیرد. رکود سرمایه‌گذاری‌های چین در مصر در بلند مدت و همچنین کاهش مبادلات تجاری میان دو کشور موضوعی است که می‌تواند اقتصاد مصر را با خطر روبرو سازد.
نگرانی سرمایه‌گذاران بازارهای مالی عربی
به نوشته روزنامه «العربی الجدید» چاپ لندن، برپایه بیانیه‌های رسمی که بازارهای بورس منتشر کرده‌اند طی هفته نخست شیوع ویروس کرونا زیان‌های بازارهای مالی کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس به ۷۸.۱۸ میلیارد دلار رسید و عربستان در این میان بار رقم ۵۷.۸ میلیارد دلار بیشتر زیان را متحمل شده است.
در این زمینه «عبدالله الکندری» استاد اقتصاد دانشگاه الکویت گفت، بازارهای مالی کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس این هفته نیز شاهد کاهش بهای شاخص بورس بودند. نگرانی‌ها درباره شیوع ویروس کرونا تنها با بازارها محدود نخواهد شد بلکه سرمایه‌گذاران هم انگیزه خود برای سرمایه‌گذاری را از دست داده اند. این موضوع سبب شده است که آنان به سرمایه‌گذاری در بخش های امن را دنبال کنند تا در شرایط بحرانی آسیب نبینند.
«عبدالله البابطین» مدیرکل اداره دارایی شرکت سرمایه‌گذاری بین‌المللی به العربی الجدید گفت، آثار فوری شیوع ویروس در چین در کاهش تقاضای سوخت هواپیماها خود را نشان داد. با کاهش تقاضا برای مسافرت در ایام تعطیلات آغاز سال جدید چین پیش‌بینی می‌شود که این ویروس زیان‌های بیش از ۲۰۰ میلیارد دلاری را برای اقتصاد کشورهای عربی به دنبال داشته باشد. این موضوع سبب افزایش نگرانی سرمایه گذاران در کشورهای عربی می‌شود. در چنین شرایطی برخی تلاش می‌کنند سهام خود را بفروشند و برخی دیگر از سرمایه‌گذاران هم منتظر خواهند مانند تا ببینند چه اتفاقی خواهد افتاد.