انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و میاندوره ای پنجمین مجلس خبرگان به طور همزمان در روز جمعه دوم اسفند برگزار می شود.
مهلت تبلیغات نامزدهای انتخابات مجلس شورای اسلامی یک هفته است. ساعت ۲۴ چهارشنبه هفته آینده مهلت تبلیغات به پایان می رسد و روز پنجشنبه سکوت تبلیغاتی برای ورود به ایستگاه نهایی رقابت در روز جمعه و حضور مردم پای صندوق های رای خواهد بود.
* ماده ۶۵ قانون انتخابات کدام اقدامات را در تبلیغات جرم می داند؟
مطابق ماده ۶۵ قانون انتخابات مصادیق زیر در فعالیتهای تبلیغاتی انتخابات توسط نامزدها، احزاب و گروهها و اشخاص حقیقی و حقوقی جرم است و متخلفان علاوه بر مجازاتهای مقرر در قوانین مربوطه به مجازات درجه ۶ قانون مجازات اسلامی به استثنای حبس نیز محکوم میشوند:
۱_ اقدامات مغایر امنیت ملی نظیر تفرقه قومی و مذهبی.
۲_ دادن وعدههای خارج از اختیارات قانونی توسط نامزدها.
۳_ هرگونه تخریب، هتک حرمت و حیثیت نهادها، افراد و یا نامزدها از سوی نامزدهای انتخاباتی.
۴_ نوشتن، اظهار و انتشار مطالبی که در قوانین مربوطه جرم شناخته شده است.
۵_ دیوارنویسی.
۶_ تخریب یا پاره کردن عکس و دیگر آثار تبلیغاتی نامزدها در مهلت قانونی تبلیغات که در محلهای مجاز الصاق شده و یا قرار گرفته باشد.
۷_ نصب یا توزیع کلیه اقلام و آثار تبلیغات انتخاباتی تهیه شده بدون رعایت مفاد این قانون و فاقد نام و هویت تهیهکننده.
۸_ استفاده از آثار تبلیغاتی متضمن موارد مغایر عفت عمومی و یا موازین شرع.
۹_ اخلال و برهم زدن اجتماعات و سخنرانیهای قانونی و تعرض به ستادهای انتخاباتی نامزدها.
۱۰_ استفاده از کاروانهای تبلیغاتی و استفاده از بلندگو در خارج از محیط سخنرانی.
۱۱_ استفاده از حمایت و امکانات بیگانگان اعم از مالی و غیرمالی در تبلیغات و فعالیتهای انتخاباتی.
* فضای مجازی هم برای رصد تخلفات تبلیغاتی پایش می شود
در تبصره ۱ این ماده آمده است که انجام هر یک از موارد فوق که از طریق شبکههای اجتماعی و فضاهای مجازی امکان وقوع دارد حسب مورد مشمول مجازات مربوطه است و در تبصره ۲ نیز افزوده شده است که گزارش هرگونه تخلف از ضوابط تبلیغات موضوع این قانون توسط هیات اجرایی حوزه انتخابیه اصلی بررسی و در صورت اثبات تخلف، موضوع به رییس ستاد مرکزی نامزد تذکر داده میشود و همزمان، موضوع به هیات نظارت حوزه انتخابیه نیز ارجاع می شود و همین گزارش ها ممکن است صلاحیت تایید شده داوطلب نمایندگی که به عرصه رقابت انتخاباتی راه یافته است را رد کند.
«جمال عرف» رییس ستاد انتخابات کشور درباره تخلفات انتخاباتی نامزدها در فضای مجازی تصریح کرد: در فضای مجازی حتی کار به جایی رسیده است که لوگوی ستاد انتخابات کشور هم به صورت جعلی استفاده شده است که ما با پلیس فتا مکاتبه کردیم و خواستار پیگیری این موضوع نیز شدیم.
وی ادامه داد: ما در ستاد، کمیتهای داریم که درحال پایش فضای مجازی است و اگر به تخلفات برسند، منتقل میکنند و ستاد پیشگیری هم این موضوع را دنبال میکند. همین کار را شورای نگهبان هم انجام میدهد؛ لذا تلاش خواهیم کرد فضا قانونمند باشد؛ ولی قطعا تخلفاتی صورت میگیرد که با متخلفان هم برخورد خواهد شد.
*پهن کردن سفره جلب رای ممنوع!
رییس ستاد انتخابات کشور با اشاره به عملیاتی چون «پهن کردن سفرههای بزرگ» برای جلب آراء گفت: این اقدام قطعا جزو تخلفات تبلیغاتی در انتخابات محسوب میشود. نامزدهای انتخابات باید توجه داشته باشند که فرجه تبلیغات قانونی یک هفته است و باید دقیقا طبق قانون عمل کنند.
*چهارراه قانونی پول تبلیغات نامزدها
جمال عرف، معاون وزیر کشور درباره تصویب قانون شفافیت مالی نامزدهای انتخابات مجلس نیز گفت: بحثی از قبل درباره ورود پولهای مجهول و مشکوک در فرآیند انتخابات بود. منطق قانون مذکور این است که بتواند ورود و خروج پول در عرصه انتخابات را رصد و مدیریت کند.
عرف اشاره کرد که «البته این قانون کمی دیر ابلاغ شد» و اظهار داشت: اما بلافاصله بعد از تایید شواری نگهبان، عملا این قانون در تاریخ ۱۴ بهمن از سوی رییس جمهوری به وزارت کشور ابلاغ شد که ما هم همان وقت، این قانون را به فرمانداریها ابلاغ کردیم؛ بنابراین آنچه این دوره عملا میتوانیم به مفاد آن عمل کنیم چند بند از آن است.
وی در این خصوص گفت: یکی از مواردی که در این قانون به خوبی مشخص شده این است که (نامزدها) باید منابع پول را مشخص کنند؛ یا پول باید متعلق به نامزد انتخاباتی باشد؛ یا حزب، هزینهها را بپردازد و یا یک فرد حقیقی، این پول را در اختیار نامزد قرار دهد. بند چهارم میگوید که استفاده نامزدها از برخی اماکن عمومی هم قانونی است؛ استفاده از تالار و سالنهای عمومی در کشور قانونی است و غیر از این چهار مورد، ما نباید هیچ ورود پولی به عرصه انتخابات و تبلیغات نامزدها داشته باشیم.
رییس ستاد انتخابات کشور یادآور شد: براساس این قانون، فرد باید یک شماره حساب را نزد بانکهای دارای مجوز از بانک مرکزی افتتاح و اعلام کند که این پولها وارد این حساب شود. (داوطلب انتخابات) همچنین باید فردی را به عنوان نماینده مالی خود مشخص کند که پاسخگوی وزارت کشور و هیات نظارت مرکزی باشد.
عرف افزود: سقف هزینه تبلیغات انتخاباتی نیز در قانون مشخص شده که آن هم با همکاری شورای نگهبان درحال اجرایی شدن است.
وی همچنین تاکید کرد: البته عددی که برای این سقف تعیین شده در استانها و حوزههای مختلف، متفاوت است و نمیشود کلا یک عدد تعیین کرد بلکه باید منطقه به منطقه این (رقم) را تعیین کرد که البته این مساله هم به احتمال فراوان به این دوره از انتخابات نمیرسد و باید بررسیهای دقیق کارشناسی صورت بگیرد. در این دوره به شکل ویژه دو بند ۷ و ۸ این قانون را اجرایی خواهیم کرد که به بحث افتتاح و اعلام حساب و نیز معرفی نمایندههای نامزدها اشاره دارد.
*هیات های بازرسی وزارت کشور گزارش های مردمی از تخلفات را منتقل می کنند
رییس ستاد انتخابات کشور با اعلام اینکه از ۲۴ بهمنماه وارد مرحله تبلیغات انتخابات خواهیم شد از همه نامزدها، احزاب و گروهها خواست که مرّ قانون را رعایت کنند تا جای هیچ گونه تخلف انتخاباتی باقی نماند زیرا هم وزارت کشور و هم ستاد پیشگیری در قوه قضاییه حساسیت خاصی نسبت به مساله تخلف انتخاباتی دارند.
عرف با بیان اینکه تبلیغات انتخاباتی رسماً از ۲۴ بهمن ماه شروع میشود، افزود: براساس قانون انتخابات، جزای هرگونه تخلف انتخاباتی مشخص شده است. وزارت کشور در جاهایی که برخی از نامزدها از تایید صلاحیت خود اطمینان داشتند هم ورود کرده و نسبت به هر گونه تبلیغات زودهنگام هشدارهای لازم را داده است.
معاون سیاسی وزیر کشور درهمین راستا براساس قانون، حتی امکان خلع افراد از شرکت در انتخابات مجلس به عنوان نامزد به دلیل جرایم بارز و بزرگ تبلیغاتی وجود دارد؛ یعنی مجازات این افراد در صورت احراز جرم، تعلیق در شرکت در انتخابات تا یک الی دو دور بعدی مجلس هم هست. برای همین نامزدها باید نهایت دقت را در رعایت قانون داشته باشند.
عرف اضافه کرد: در همین راستا فرمانداریها و هیات بازرسی وزارت کشور موظف هستند گزارش تخلفات انتخاباتی را اعلام کنند؛ ستاد پیشگیری از تخلفات انتخاباتی هم فعال است و نماینده وزارت کشور در آنجا حضور دارد.
وی در پاسخ به این سوال که اگر مردم مصادیقی از تخلفات تبلیغاتی در انتخابات را ببینند چگونه میتوانند انتقال دهند، گفت: ما در تمام کشور هیاتهای بازرسی را موظف کردهایم که به مردم اعلام کنند هر کس هر تخلفی را میبیند به این هیات اطلاع بدهد.
رییس ستاد انتخابات کشور خاطرنشان کرد: البته گزارشها باید مستند باشد و نباید در فضایی قرار بگیریم که برخی افراد برای خارج کردن رقیب از گردونه به سمت پروندهسازی بروند. با توجه به مصداقهای دوره گذشته باید مواظب این نوع سوءاستفاده باشیم.
*انتخابات انسجام بخش و تضمین کننده امنیت ملی
رییس ستاد انتخابات کشور درباره فضای انسجام و وحدت در دوران انتخابات نیز گفت: آنچه که مستمرا در این ۴۱ سال و طی ۳۶ انتخابات انجام شده و مهم بوده این است که انتخابات باید مبنای وحدت و انسجام ملی باشد و هیچ کدام از عناصر دخیل در فضای انتخابات مجاز نیستند که کاری کنند این وحدت و انسجام مخدوش شود یا از بین رود.
عرف خاطرنشان کرد: مخصوصا در شرایط فعلی که رهبر انقلاب هم اعلام فرمودند، موضوع انتخابات با امنیت ملی کشور ارتباط دارد. بنابراین توصیه موکد اینجانب این است که همه نامزدها، احزاب و خصوصا مردم باید تلاش کنند تا عرصه انتخابات و به خصوص فردای انتخابات، فضای کشور، فضای انسجامبخش باشد.
هفت هزار و ۱۴۸ نامزد تایید صلاحیت شده در سرتاسر کشور برای ۲۹۰ کرسی سبز بهارستان رقابت خواهند کرد.