شهید سید عباس موسوی یکی از بنیانگذاران حزب‌الله لبنان و دبیرکل سابق این جریان سیاسی است که در ۱۳۳۱ خورشیدی (۱۹۵۲ میلادی) در شهرک نبی شیث از توابع بعلبک لبنان دیده به جهان گشود.
وی در ۱۳۴۶ خورشیدی برای پیگیری تحصیلات علوم دینی به حوزه علمیه نجف رفت و نزد اساتید بزرگ آن حوزه از جمله آیت‌الله سید ابوالقاسم خویی و آیت‌الله سید محمدباقر صدر به تحصیل در رشته‌های علوم اسلامی پرداخت.
موسوی در ۱۳۴۷ خورشیدی در شهر صور با امام موسی صدر آشنا شد که سرآغاز تحولات مهمی در زندگی علمی و عملی وی شد.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران با همفکری جمعی از علما و روحانیان شیعه و تعدادی از شاگردان خود، اقدام به تشکیل حزب‌الله لبنان کرد و در ۱۳۷۰ خورشیدی به عنوان دبیرکلی این حزب منصوب شد. عباس موسوی در ۲۷ بهمن ۱۳۷۰ (۱۶ فوریه ۱۹۹۲ میلادی) در حمله موشکی رژیم صهیونیستی به شهادت رسید.
سید عباس موسوی و تشکیل حزب الله لبنان
به دنبال اشغال لبنان به وسیله رژیم صیهونیستی در ۱۳۵۹ خورشیدی و عملیات شهادت طلبانه شیعیان علیه متجاوزان اسراییلی، سازمانی به نام بسیج عمومی مستضعفین شکل گرفت که بعدها به مقاومت اسلامی معروف شد.
نخستین ظهور علنی حزب الله در ۱۳۶۱ خورشیدی بود که با انتشار و توزیع اعلامیه ای خطاب به محرومان جهان به مناسبت کشتار صبرا و شتیلا و نیز یک سال بعد به مناسبت شهادت شیخ راغب حرب با اعلام موجودیت، اهداف و طرح های خود را برای مسایل گوناگون لبنان اعلام کرد و تغییر نظام سیاسی لبنان که بر اساس نقشه های سیاسی استعمار تنظیم شده بود، خواستار شدند.
سیدعباس موسوی که در صف مقدم ستیز با رژیم اشغالگر قدس قرار داشت، با هم فکری جمعی از علما و گروهی از شاگردان خود، جنبش انقلابی حزب الله لبنان را در ۱۳۷۰ خورشیدی بنیان نهاد و به عنوان دبیر کل این حرکت شیعی، با ایمان و شجاعت خود، اقشار گوناگون و به خصوص نسل جوان را شیفته خود ساخت.
موسوی با تلاش بسیار اختلاف ایجادشده میان شیعیان جنوب لبنان و مردم فلسطین را برطرف ساخت و نقشه های رژیم صهیونیستی را برای این کار افشا کرد. حضور حزب الله در صحنه های سیاسی لبنان همراه با عملیات شهادت طلبانه علیه متجاوزان صهیونیستی و پیروزی های حماسه آفرین و شکوهمند آنان، موجب شد که شیعیان جنوب و دیگر نواحی لبنان به طرف این تشکیلات گرایش یابند. این تشکل از نیرومندترین جریان های سیاسی و نظامی در لبنان به شمار می رود که نقش مؤثر و تعیین کننده ای در مسایل کلان لبنان دارد. کمک به ایجاد امنیت در نواحی جنوب لبنان، تقویت روحیه مقاومت مسلمانان صرف نظر از وابستگی های قومی و فرقه ای و جلوگیری از عادی سازی روابط رژیم اشغالگر قدس با دولت لبنان از جمله برنامه های حزب الله است.
سید عباس موسوی و تأسیس مدرسه علوم دینی
سید عباس موسوی در بعلبک لبنان به همراه امام موسی صدر، علامه سید محمدحسین فضل الله و شهید سیدمحمد باقر صدر، مرکزی را برای فراگیری علوم دینی برای طلابی که امکان عزیمت به نجف را نداشتند، بنیان نهاد. او برای شروع مبارزه در لبنان نیاز به پرورش نیروهای با ایمان و متخصص داشت و این کار بهترین روش برای تربیت این گونه نیروهای مخلص بود. پس از تأسیس این مدرسه، مردم آواره لبنان را که در کشورهای دیگر مثل عراق بودند، جمع کرد. نخستین طلبه هایی که به روستاها و مناطق مختلف لبنان برای تبلیغ علوم دینی رفتند از این حوزه علمیه بودند.
سیدعباس موسوی با سازندگی فکری و سیاسی و همچنین با تهذیب نفس و خودسازی، انسان های آزادیخواه را به راه مبارزه گسیل کرد و باعث بیداری در سراسر جهان شد.
سید عباس موسوی و امام خمینی (ره)
با تشکیل حکومت اسلامی در ایران، سیدعباس که در صف مقدم جهاد علیه رژیم صهیونیستی قرار داشت در ۱۳۵۸ خورشیدی به ایران سفر کرد تا از نزدیک با افکار امام خمینی (ره) آشنا شود. سیدعباس موسوی با تاسی از روش و سیره امام خمینی(ره) در مبارزه علیه ظلم و ستمگر، خود را برای انجام وظیفه شرعی و ملی در مبارزه با صهیونیسم آماده کرد.
وی با تأثیرپذیری از اندیشه امام خمینی(ره)، نهضتی مبارز را بنیانگذاری کرد، این تشکّل مقاوم در فعالیت های خود به مبارزه با رژیم صهیونیستی بسنده نکرد و در عرصه های سیاسی و اجتماعی لبنان حضور گسترده یافت و متولی بسیاری از امور محرومان، کارگران و مردمان ساکن در نواحی عقب افتاده شد.
او در لبنان از انقلاب اسلامی و بنیانگذار آن سخت دفاع کرد و در این راه سخن شهید محمدباقر صدر را عملی کرد، آنگاه که به مردم توصیه کرد: در امام خمینی (ره) ذوب شوید، همانگونه که در اسلام ذوب شده اید.
ویژگی اخلاقی سید عباس موسوی
آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره ویژگی های اخلاقی شهید سید عباس موسوی با بیان خاطراتی از سخت‌کوشی و فداکاری ایشان در دیدار اعضای کادر مرکزی حزب الله لبنان می فرماید: مرحوم شهید سیدعباس موسوی شخص برجسته‌ای بود؛ در او خصوصیات بسیار خوبی با هم جمع شده بود؛ دین، تقوا و متانت را با هوش و شجاعت همراه کرده بود. ما فداکاری او را در صحنه لبنان تجربه کرده بودیم. ما در این‌جا خودمان از نزدیک جوش، خروش و همّ و غم او را برای مسأله لبنان لمس کرده بودیم. من آن روزهای سخت و محنت‌بار درگیری های داخلی لبنان را فراموش نمی کنم که ایشان این‌جا پیش ما آمد و تقریباً هفت ساعت با ما در یک جلسه نشست، برای این‌که به نتیجه‌ای برسیم و من می دیدم که چه‌قدر ایشان پُرخروش و مهتم به مسایل مردم و مجاهدان بود.
سید یاسر موسوی فرزند دبیرکل سابق حزب الله لبنان درباره ولایت پذیری وی تصریح می کند: شهید سید عباس موسوی اولین کسی بود که در لبنان آیت‌الله خامنه‌ای را با نام امام خطاب کرد، چرا که ایشان انتخاب و علاقه اول سیدعباس برای رهبری بعد از رحلت امام خمینی(ره) بودند. ایشان را به این نام صدا می کرد در حالی که هنوز کسی ایشان را امام صدا نمی‌کرد.
به گفته سید یاسر موسوی فرزند دبیر کل سابق حزب الله لبنان از خصوصیات بارز شهید سیدعباس موسوی، روحیه ظلم ستیزی و استکبار ستیزی این شهید بود به طوری که در سخنرانی های متعدد با اشاره به وحدت شیعه و سنت برای مقابله با رژیم صهیونیستی به عنوان فتنه بزرگ تاکید داشت: باید همه مسلمانان چه شیعه و چه سنی نوک پیکان اسلحه شان به سمت دشمن بزرگ یعنی اسرائیل باشد زیرا که اگر اسرائیل به حال خود رها شود با فتنه انگیزی همه مسلمان را نابود خواهد کرد.
شهادت سید عباس موسوی و سرنوشت حزب الله لبنان
سیدعباس موسوی دبیرکل وقت حزب الله لبنان در ۲۷ دی ۱۳۷۰ خورشیدی پس از سخنرانی در مراسم هشتمین سالگرد شهادت شیخ راغب حرب، به همراه همسرش ام یاسر و فرزند خردسالش حسین، با شلیک مستقیم موشک بالگردهای اسراییلی به خودروی حامل آنان در ۴۰ سالگی به شهادت رسید. پیکر وی و به همراه خانواده اش در نبی شیث به خاک سپرده شد.
بعد از شهادت سیدعباس موسوی، شورای مرکزی حزب الله، سیدحسن نصرالله را به دبیرکلی این سازمان انتخاب کرد. تلاویو با ترور دبیرکل حزب الله، قصد اخلال در مبارزه آنان را داشت و رژیم صهیونیستی بارها اعتراف کرد با این تصور که با ترور سیدعباس موسوی، کار حزب الله تمام خواهد شد، این کار را انجام داده است. بی خبر از آنکه مسیر مقاومت همواره ادامه خواهد داشت.