«غلامحسین شافعی» روز یکشنبه در هفتمین نشست هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران درباره کار و اشتغال کشور مطرح کرد: امروز نیازمند بسط و گسترش مفاهیمی همچون کار شایسته در کشور هستیم. برای داشتن اقتصاد شکوفا و رشد یابنده باید بدانیم که تشکل های کارگری و کارفرمایی باید در کنار هم قرار گیرند چرا که بدون همکاری سازنده نیروی کار در امر تولید، با سرمایه ها به تنهایی نمی توان اقتصاد کشور را شکوفا کرد.
وی تصریح کرد: گاهی موضوعاتی در محافل مطرح می شود مبنی بر اینکه نسل جدید در کشور به رفاه عادت کرده و از رنج در عذاب است که این تعبیر کاملا نادرست است. مشکل اصلی این است که نتوانسته ایم آنها را با فرهنگ کار در کشور آشنا کنیم.
رییس پارلمان بخش خصوصی با بیان اینکه ایجاد این فرهنگ با توصیه و نصیحت و اجبار محقق نمی‌شود، افزود: اقتصاد ایران مبنی بر نفت و رانت‌های حاصل از آن است که مولدان در آن جای شایسته‌ای ندارند. در چنین اقتصادی دور از ذهن نیست که فرهنگ کار شکل واقعی خود را پیدا نکند.
شافعی معتقد است نبود فرهنگ کار شایسته در جامعه و نسل جوان، علت توسعه نیافتگی نیست بلکه معلول آن و برگرفته از شرایطی است که از سوی تصمیم گیران بر اقتصاد تحمیل شده است.
وی اظهار کرد: فرهنگ کار در اقتصادهایی شکل می‌گیرد که پاداشها بر اساس شایستگی و اهلیت تقسیم شود، اما در اقتصاد ما که پاداشها بر اساس روابط، فعالیتهای نامولد و دلالی صورت می گیرد نمی توان انتظار فرهنگ کار داشت.
انتقاد از دولتی بودن سازمان تامین اجتماعی
رییس پارلمان بخش خصوصی با اشاره به موضوع تامین اجتماعی ادامه داد: این سازمان به عنوان نهاد فراگیر عمومی غیر دولتی و بسیار مهم با کارکردهای متنوع خود با تحت پوشش قرار دادن نیمی از جمعیت کشور، بزرگترین بنگاه اقتصادی و بیمه ای ایران است که متاسفانه در سالهای اخیر به دلایل مختلف دچار مشکلات فراوان شده است.
شافعی یکی از مشکلات این سازمان را مدیریت و هیات امنای آن دانست و افزود: مدیرعامل این سازمان از سوی دولت انتخاب می‌شود که این موضوع باعث دخالت مستقیم دولت در این سازمان بوده است. ترکیب هیات امنای سازمان نیز به گونه ای است که سهم نمایندگان دولت دو برابر مجموع سهم نمایندگان کارگری و کافرمایی است که در هیچ کشوری سابقه ندارد.
رییس اتاق ایران خاطرنشان کرد: باید بیمه شدگان نقش اصلی را در این ترکیب داشته باشند و دولت مکلف به حمایت از آن باشد. امروز مشاهده می‌شود که با مشکلات و نااطمینانی های بسیاری رو به رو هستیم و جنس مشکلات کشور نیز در سطح کلان و سازمانها بسیار شبیه است.
شافعی تاکید کرد که سازمان تامین اجتماعی نیازمند تقویت اصل سه جانبه گرایی و حفظ استقلال از طریق بازرگرداندن تصمیمات کلان آن به صاحبان اصلی یعنی کارگران،بازنشستگان و کارفرمایان است.
وی با بیان اینکه عدم توجه به مشکلات این سازمان و رفاه اجتماعی مردم، فقر و آسیب های اجتماعی را در جامعه می تواند کاهش یا افزایش دهد، افزود: اگر افزایش دهد در آینده باید جند برابر هزینه کردن دولت، باید برای رفع این آسیب‌ها هزینه صرف شود.
شافعی خاطرنشان کرد: به نظر می رسد در طول دهه های گذشته به این موضوع مهم کمتر توجه شده و اکنون این سازمان با کوهی از مشکلات رو به رو است
نمی توان با توزیع پول اشتغال پایدار ایجاد کرد
شافعی با اشاره به اشتغال پایدار روستایی گفت: علت مشکلاتی نظیر حاشیه نشینی، خالی شدن روستاها از سکنه و انفجار جمیعیت در شهرهای بزرگ، عدم شغل مناسب برای روستاییان است که تبعات گسترده اجتماعی نیز به همراه دارد.
وی تصریح کرد: آیا صرف تخصیص مبلغ یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار از منابع ارزی به روستاها می تواند هدف مهم اشتغال پایدار روستایی را تحقق بخشد. زمانی که شرایط و بسترهای لازم برای جذب این مبلغ وجود نداشته باشد، موجب هدر رفتن منابع می‌شود.
رییس اتاق ایران با بیان اینکه تخصیص پول بدون برنامه مشخص می تواند حتی خطرناک باشد، ادامه داد: چنانچه شرایط برای فعالیته ای مولد و سازنده در اقتصاد کشور فراهم نباشد و برنامه های توسعه ای مشخص وجود نداشته باشد نمی توان با توزیع پول اشتغال پایدار ایجاد کرد.
انتقاد از سیستم اعانه‌ای در کشور
رییس پارلمان بخش خصوص با اشاره به یارانه ها گفت: سیاستهای اشتباه و مکرر در کنار تحریم ها وضع معیشتی مردم را متاثر کرده و که نظام یارانه ای کشور تاکنون از کارآمدی لازم برخوردار نبوده است. عدم شناسایی درست گروه های هدف نیز به ناکارآمدی این نظام دامن زده و منابع عظیمی را هدر داده است.
وی ادامه داد: به نظر می رسد تصمیم اخیر کمیسیون تلفیق مبنی بر تجمیع یارانه نقدی و معیشتی و پرداخت یارانه واحد در ماه و گسترش چتر مشمولان یارانه معیشیتی از ۶۰ میلیون به ۷۸ میلیون نفر مشلات جدی تر ایجاد کند. اما سوال اینجاست که به جز بخش ناتوان جامعه، آیا سیستم اعانه ای می توان منجر به توامندسای جامعه شود؟
هشدار نسبت به بحران صندوق‌های بازنشستگی
وی با اشاره به بحران صندوق های بازنشستگی اظهار کرد: امروز این صندوق ها در کشورهای توسعه یافته به عنوان نهاد بین نسلی شناخته می‌شوند. متاسفانه وضعیت صندوق های بازنشستگی کشور به گونه ای است که از بحران آن به عنوان یکی از اصلی ترین چالش اصلی اقتصاد کشور یاد می شود.
شافهی ادامه داد: نرخ بالای بیکاری، سوء استفاده ای مالی ، عدم وجود استراتژیک مشخص در مدیریت مالی باعث نگرانی هایی شده است. در این زمینه می توان به بحران سازمان تامین اجتماعی به عنوان بزرگترین صندوق بیمه ای کشور اشاره کرده که پیشی گرفتن مصارف بر منابع، انباشت بدهی های دولت به این سازمان و نداشتن نگاه جمع نگر، آینده این صندوق را ناپایدار نشان می دهد.
وی معتقد است اعمال سایستهای تورم زا و شوکهای اقتصادی یکی از بحران های صندوق تامین اجتماعی و بازنشستگی است که ذخایر آن را متاثر کرده و تعداد بیکاران و مستمری بگیران را افزایش داده است.