تا زمانی که اصلاح‌طلبان تمایل و توانی برای ارائه فهرست نداشتند و شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان سنت سال‌های اخیر خود را شکسته بود، جریان رقیب این اقدام را مظلوم‌نمایی، کاستن از شور انتخابات، عدم اقبال جامعه به این طیف، تاکتیکی برای منحرف کردن رقیب و تعبیراتی از این دست توصیف و تحلیل کردند اکنون اما به فاصله چند روز تا انتخابات برخی از اصلاح‌طلبان با احراز صلاحیت‌شدگان محدود خود فهرست‌های انتخاباتی ارائه کرده و درصدد حضور موثر در انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی هستند. موضوعی که بار دیگر اصولگرایان به آن واکنش نشان داده و به نوعی دیگر ابراز ناراحتی کرده اند.
حزب مردم‌سالاری، حزب اسلامی کار، مجمع فرهنگیان ایران اسلامی، خانه کارگر، انجمن اسلامی معلمان، مجمع فرهنگیان ایران اسلامی، حزب وحدت و همکاری ملی و حزب آزادی احزاب اصلاح‌طلبی بودند که روز گذشته ائتلاف برای ایران را تشکیل دادند و فهرستی به همین نام از کاندیداهای تایید صلاحیت شده خود منتشر کردند. حزب کارگزاران سازندگی هم امروز یکشنبه در روزنامه ارگانی خود اسامی ۳۰ نفر از نامزدهای مورد حمایت خود را منتشر کرد تا به این ترتیب انتخابات برای اصلاح‌طلبان هم جدی‌تر پیگیری شود.
واکنش‌های رقیب به فهرست اصلاحات
در حالی که اصولگرایان با وجود ماه‌ها تلاش برای وحدت و ارائه لیست مشترک نتوانستند به این مهم دست یابند این روزها در کنار اختلافات داخلی خود نیم‌نگاهی هم به فهرست‌های منتشر شده از جریان رقیب دارند و حتی منتقد یا گلایه‌مند ارائه لیست اصلاحاتی هستند. یکی از کاربران توییتر و از چهره‌های شناخته شده اصولگرا در حساب شخصی خود نوشت: «در این ۴ سال چه نظارتی بر دولت داشتید یا چه قانون مفیدی تصویب کردید که بازهم برای تهران لیست ۳۰ نفره داده‌اید؟»
«دوئل دو حزب پدرخوانده اصلاح‌طلبان بر سر تحریم یا شرکت در انتخابات» و «رفتار شترمرغی اصلاح‌طلبان برنامه قبلی است نه سردرگمی» عنوان دو گزارش یکی از روزنامه‌های اصولگرا در واکنش به ارائه فهرست از سوی اصلاح‌طلبان است. در بخشی از این گزارش آمده است: «اگر آنان معتقد به عدم وجود کاندیدای اصلاح‌طلب در تهران بودند باید سفت و سخت پای کار ایستاده و اجازه ارائه لیست از سوی احزاب اصلاح‌طلب را نمی‌دادند که اگر که دادند که داده‌اند. پس اصلاح‌طلبان در انتخابات گزینه دارند و شورای عالی اصلاح‌طلبان بی‌خبر از ماجرا مشغول صرف چای در جلسات کذایی هستند!»
روزنامه اصولگرای دیگری هم در خبر کوتاهی به موضوع فهرست‌های انتخاباتی اصلاح‌طلبان با این تیتر «از «کاندیدا نداریم» تا ارائه حداقل «۳ لیست» در تهران» اشاره کرده است.
انتقادهای فهرست‌ندادگان از فهرست‌دادگان
فهرست‌های برخی احزاب اصلاح‌طلب از سوی برخی دیگر از احزاب و شخصیت‌های این طیف مورد انتقاد قرار گرفته است. «اسماعیل گرامی مقدم» سخنگوی حزب اعتمادملی گفته است: «بنا نبود لیستی ارائه دهند که برخی احزاب اصلاح‌طلب به شدت منتقد برخی افراد آن لیست هستند و اصلا آنها را اصلاح‌طلب نمی‌دانند. بیش از دو سوم آنهایی که در لیست کارگزاران قرار گرفتند چهره‌های ناشناخته‌ای هستند. اینکه ناشناخته هستند یعنی نمی‌دانیم که دارای اندیشه اصلاح‌طلبی هستند یا نه. به همین دلیل است که من فکر می‌کنم انتظار اصلاح‌طلبان از کارگزاران برای انتشار لیست اصلاح‌طلبانه توقع بیجایی نبوده و کارگزاران ضمن اینکه می‌توانستند مرام و مسلک خود را به هر تقدیری بروز دهد اما باید ملاحظات اصلاح‌طلبان را نیز در نظر می‌گرفتند.»
«صادق زیباکلام» استاد دانشگاه تهران هم در واکنش به فهرست انتخاباتی حزب کارگزاران با نام یاران هاشمی گفته است: «کارگزاران از کجا می‌داند که اگر آیت‌الله هاشمی زنده بود، از این لیست حمایت می‌کرد؟ از کجا به این اطمینان رسیده‌اید که این کاندیداها را مورد حمایت هاشمی معرفی می‌کنید؟»
«غلامرضا انصاری» عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت هم گفته است: «تعدادی از احزاب مدعی اصلاح‌طلبی که در جریان کلی اصلاحات زیست می‌کردند تاامروز پایگاه رای‌شان مشخص نبوده و این انتخابات می‌تواند نوعی وزن‌سنجی به حساب آید و احزابی مثل کارگزاران که لیست مستقل ارائه داده یا ۸ حزب نسبتا کوچک اصلاح‌طلب که لیست ائتلافی داده‌اند، می‌توانند در این انتخابات وزن خود را مشخص کنند»
«علی باقری» رئیس دفتر سیاسی حزب توسعه ملی و عضو شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان هم در این زمینه گفته است: «احزابی که فهرست ارائه می‌دهند خودشان شاید به این نتیجه رسیده‌اند که نامزدهای موجود می‌توانند تامین کننده خواسته‌هایشان باشد و طبیعتا هرکسی که لیست می‌دهد باید پاسخگوی آن باشد.»
«مصطفی معین» وزیر علوم دولت اصلاحات و از چهره‌های اصلاح‌طلب هم ضمن تاکید بر اینکه قدرت و سیاست تنها ابزاری برای عمل به وظایف و مسوولیت اجتماعی است و نه بالعکس، گفته است: «نباید با هر شیوه و به هر بهایی به دنبال باقی بودن در قدرت یا به دست گرفتن افسار آن بود. حضور در صحنه می‌تواند در عرصه‌های آگاهی‌بخشی، تصمیم‌سازی و ارتقای توانمندی‌ها باشد.»
«محمدعلی ابطحی» رئیس دفتر رئیس‌دولت اصلاحات هم در واکنش به لیست‌های۳۰ نفره اصلاح‌طلبان گفته است: «اگر لیست ناقص از چهره های واقعیِ اصلاح طلب ارائه می کردند، اقدام مفیدی بود. هم می‌شد نشان داد اصلاح طلبان نیروی کافی برای حضور در مجلس ندارند و هم گزینه‌هایی برای آنها که به جریان های افراطی علاقه‌مند نیستند فراهم کند.»
آینده دوراهی که اصلاح‌طلبان برگزیدند
شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان و احزاب اصلی آن در انتخابات پیش‌رو به دلیل عدم تایید صلاحیت بسیاری از نامزدهای خود از ارائه فهرست انصراف دادند اما احزاب دیگر تصمیم گرفتند در صحنه رقابت حضور داشته باشند. حزب کارگزاران سازندگی در بیانیه خود دلیل این حضور را در مرحله نخست برای کشور و ایران، در مرحله بعد برای دفاع از آرمان‌های دموکراسی و در نهایت پایبندی به مرام اصلاح‌طلبی اعلام کرده‌اند. اینکه آیا این دو انتخاب راه این دو طیف را از هم جدا خواهد کرد یا نه در آینده مشخص خواهد شد. راه کدام یک با موفقیت همراه خواهد بود، آن‌هم پس از انتخابات دوم اسفند مشخص می‌شود اما آنچه مشخص است ریسک بالای هر دو انتخاب برای انتخاب کنندگان است، هم گروهی که فهرست ارائه دادند ممکن است در جو نه چندان پرشور انتخابات کنونی بازنده دست پر جریان رقیب باشند و هم گروهی که از ارائه فهرست خودداری کردند می‌توانند در معرض حذف از سیاست و قدرت در ایران قرار گیرند. حدواسط در میانه این دو شکست و حذف که شرایط مطلوبی هم برای هر دوگروه خواهد بود، حضور اقلیتی از اصلاح‌طلبان در مجلس برای حراست از نام اصلاحات است تا هم زحمات فهرست‌بندان به نتیجه برسد و هم کسانی به فهرست نداده اند، از گردونه سیاست خارج نشوند.