روی آوردن داوطلبان نام آشنا و شناخته شده نمایندگی مجلس به برگزاری کنسرت های خیابانی و دعوت از کمدین ها برای سرگرم کردن مردم در کنار ریخت و پاش های مالی در تبلیغات، بخش دیگری از این انتقادهای مشترک بود.
دبیر حزب موتلفه اسلامی و دبیر مجمع روحانیون مبارز به عنوان دو فعال سیاسی قدیمی استان در کنار دو نماینده جوان از حزب های وفاداران انقلاب اسلامی و جوانان انقلاب اسلامی به عنوان مهمانان میزگرد سیاسی ایرنا با موضوع تبلیغات انتخابات مجلس شورای اسلامی در هرمزگان هر یک دلایلی را در پدید آمدن این وضعیت پر رنگ تر می دیدند.
ابراهیم معتمدی دبیر موتلفه در استان وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم و حجت الاسلام محمد ذاکری دبیر مجمع روحانیون مبارز هرمزگان نیز نقش کم رنگ احزاب و ابهام ها و خلاءهای قانونی را در هرج و مرج تبلیغاتی موثر دانستند.
بهنام قهارزاده دبیر جامعه جوانان متحد اسلامی نگاه تجاری و کالاگونه به انتخابات را مورد نقد قرار داد و عفت جودار جانشین دبیر جمعیت وفاداران انقلاب در هرمزگان نیز چندین بار بر کلید واژه عدم بلوغ سیاسی مردم به عنوان دلایل جایگزین شدن فرآیندهای شعارمحور و نمایشی به جای برنامه محوری در تبلیغات تاکید کرد.
آغازگر این بحث، دبیر موتلفه اسلامی بود که اظهار داشت:چسباندن عکس داوطلب به در و دیوار شهر تاثیری در انتخاب آگاهانه مردم نخواهد داشت و منجر به شناخت دقیق و اصولی از افراد نخواهد شد.
چسباندن عکس داوطلب به در و دیوار شهر تاثیری در انتخاب آگاهانه مردم نخواهد داشت و منجر به شناخت دقیق و اصولی از افراد نخواهد شدبه گفته معتمدی، قابلیت، تخصص و شایستگی یک داوطلب با آوردن خواننده ها و پهن کردن سفره های شام و نهار در ستادهای تبلیغاتی اثبات نمی شود و با توجه به گسترگی و فراگیر شدن این وضعیت، از دست ناظران انتخابات هم کار چندانی بر نمی آید.
داوطلبان از وضعیت معیشتی مردم سوءاستفاده می کنند
وی اضافه کرد: واقعیت تلخ دیگری که به وضوح دیده می شود سوءاستفاده داوطلبان از وضعیت نامناسب معیشتی و اقتصادی بخش هایی از جامعه است و در حقیقت این بخش رنجور مردم رای خود را می فروشند و هرکس بیشتر هزینه کند می تواند رای آنها را بخرد.
حزب زیاد است و تحزب کم
دبیر مجمع روحانیون مبارز نیز گفت: یکی از پیامدهای حاکم نشدن تحزب و نگاه و رویکرد حزبی با وجود تعداد زیاد احزاب، همین بی سر و سامانی های تبلیغاتی در دوران انتخابات است.
حجت الاسلام ذاکری ادامه داد: در بسیاری از کشورهای دنیا در حقیقت این احزاب هستند که با یکدیگر رقابت می کنند نه افراد اما وضعیت در ایران برعکس است و رقابت افراد با یکدیگر جای هماوردی های حزبی را گرفته است.
بر خلاف تهران که عرصه رقابت احزاب است در بندرعباس افراد با تمام ظرفیت و حیثیت و هویت فردی خود به این میدان وارد می شوند.وی برای اثبات گفته های خود وضعیت رقابت و تبلیغات انتخابات مجلس در تهران و بندرعباس را با یکدیگر مقایسه و اضافه کرد: در شهری مانند تهران ریخت و پاش های تبلیغاتی به مراتب کمتر از بندرعباس و شهرهایی مانند آن است و داوطلبان با کمترین هزینه در پایتخت برنامه های تبلیغاتی خود را پیش می برند.
به گفته حجت الاسلام ذاکری بر خلاف تهران که عرصه رقابت احزاب است در بندرعباس افراد با تمام ظرفیت و حیثیت و هویت فردی خود به این میدان وارد می شوند.
انفجار تبلیغاتی نتیجه فرصت اندک برای رقابت است
وی همچنین قانون انتخابات را بدون اشکال نمی داند و از معرفی دیرهنگام فهرست نهایی داوطلبان تایید شده به عنوان یکی از دلایل انفجار و فوران فعالیت های انتخاباتی در مدت محدود یک هفته ای نام برد.
حجت الاسلام ذاکری خاطرنشان شد: اگر به عنوان مثال داوطلبان سه ماه قبل انتخابات از تایید نهایی خود مطمئن می شدند، می توانستند به جای معرفی خود از راه ضربتی و فوری چسباندن پوستر، در فضایی به دور از شتابزدگی، برنامه های خود را ارائه کنند.
دبیر جامعه جوانان متحد اسلامی نیز ضمن تایید گفته های معتمدی و ذاکری تاکید کرد: باید پذیرفت که ارائه فهرست های حزبی برای معرفی کاندیداها در هرمزگان کارآیی ندارد و به دلیل ضعف هایی که در بستر شناساندن داوطلبان وجود دارد، افراد خود را مانند کالا تبلیغ و معرفی می کنند.
قهارزاده اضافه کرد: در این فضا داوطلبان خود را به بِرَندهای هنری بین خواننده ها و هنرمندان و ورزشکاران می چسبانند و با هزینه گزاف از محبوبیت و معروفیت آنها به نفع خود استفاده می کنند.
این در حالیست که بازاریابی سیاسی به عنوان یک تخصص متفاوت سالهاست در دنیا مطرح شده و مورد استفاده قرار می گیرد.
داوطلبان خود را به بِرَندهای هنری بین خواننده ها و هنرمندان و ورزشکاران می چسبانند و با هزینه گزاف از محبوبیت و معروفیت آنها به نفع خود استفاده می کنند.وی یکی دیگر از آسیب های نبود شفافیت در خاستگاه حزبی داوطلبان را، چرخش و تغییر رویه آنها از یک حزب و جناح به حزب و جناحی کاملا متفاوت در دوره های مختلف است.
تاخت وتاز پوستری در غیبت بلوغ سیاسی
جانشین دبیر وفاداران انقلاب اسلامی در کنار تمام عوامل مطرح شده توسط دیگر شرکت کننندگان در میزگرد، روی فقدان بلوغ سیاسی مردم انگشت می گذارد و از آن به عنوان عاملی برای جایگزین شدن تاخت و تاز پوسترها به جای انتخاب آگاهانه مردم نام می برد.
به گفته جودار، اگر روی بلوغ سیاسی مردم به صورت زیرساختی کار شده بود، فضا می توانست با آنچه تاکنون گفته شد و شاهدش هستیم متفاوت باشد.
این فعال سیاسی جوان البته با نگاهی امیدوارانه به آینده اظهار داشت: از هم اکنون می توان رویکردهایی را دنبال و حاکم کرد تا در دوره های بعد انتخابات مجلس یا رییس جمهوری و شوراهای شهر و روستا به شیوه ای متفاوت برگزار شود و مردم بتوانند در انتخاب افراد اصلح، هوشمندانه تر و آگاهانه تر عمل کنند.
اما معتمدی که در عرصه سیاست قدیمی تر است چندان امیدی به بهبود این فضا ندارد و استدلال می کند تغییر قانون انتخابات باید توسط نمایندگان انجام شود که این کار را نمی کنند و می توان گفت در یک دور باطل هستیم.
اما پس از پرسش ابتدایی ایرنا درباره آسیب شناسی فضای عمومی تبلیغات، دومین پرسش درباره آسیب شناسی فرآیندها و منابع مالی داوطلبان ورود به مجلس است که در این بخش نیز اتفاق نظر بین تابلوداران حزبی هرمزگان قابل توجه است.
در این بخش نیز دبیر موتلفه آغاز گر بحث است که به نکته ها و حقایقی به وفور دیده شده و کمتر گفته شده اشاره می کند.
معتمدی گفت: در شرایط فعلی به هیچ عنوان نمی توان انضباط و شفافیت مالی را در فعالیت های تبلیغاتی دید و از ناظران انتخابات انتظار برخورد با تخلفات را داشت.
پول های انتخاباتی ردیابی نمی شوند
بیشترین پول از سوی اسپانسرهایی (حامیان) به میدان آورده می شود که راه های دور زدن قانون را خوب بلد هستند و با واسطه منابع مالی را به مقصدها و افراد تعیین شده در تبلیغات می رسانند و قابل ردیابی نیز نیستند.به گفته این فعال سیاسی حتی ایجاد محدودیت و سقف قانونی برای هزینه های تبلیغاتی نیز کارگشا و راهگشا نیست چون بیشترین پول از سوی اسپانسرهایی (حامیان) به میدان آورده می شود که راه های دور زدن قانون را خوب بلد هستند و با واسطه منابع مالی را به مقصدها و افراد تعیین شده در تبلیغات می رسانند و قابل ردیابی نیز نیستند.
حجت الاسلام ذاکری در ادامه همین بحث اظهار داشت: هیچ کشوری به اندازه ایران انتخابات برگزار نمی کند اما با این حال مردم سیاسی عمل نمی کنند و در فضای کنش غیرسیاسی، نقش پول در انتخابات پررنگ تر می شود.
وی توضیح می دهد : رای حدود ۷۰درصد مردم خاکستری یا در حقیقت سرگردان است و جذب این آرای خاکستری و سرگردان با پول میسر و ممکن است.
حجت الاسلام ذاکری بدون اشاره به مصداق، نیشی نیز به برخی نهادهای حاکمیتی می زند که به گفته وی کارکرد حزبی یافته اند و جایگزین مردم شده اند که این وضعیت موجب تقلیل جایگاه احزاب و در نتیجه کاهش روشنگری سیاسی و انتخاب آگاهانه و در مقابل افزایش نقش فرآیندهای مالی فردی در تبلیغات انتخاباتی شده است.
به گفته دبیر مجمع روحانیون مبارز ، هم اکنون در هرمزگان برخی داوطلبان با ثروت شخصی وارد عرصه رقابت شده اند و تعداد دیگری نیز به پشتوانه ثروت حامیانی به میدان آمده اند که طبیعی است پس از موفقیت داوطلب، خواسته هایی برای برگرداندن مبالغ هزینه شده به همراه سود آن دارند.
قهارزاده در مقابل می گوید: حرکت هایی در راستای شفافیت مالی داوطلبان آغاز شده که یکی از آنها درخواست معرفی شماره حساب مشخص از آنها برای نظارت بر گردش و چرخش مالی آنان است.
قهارزاده در مقابل می گوید: حرکت هایی در راستای شفافیت مالی داوطلبان آغاز شده که یکی از آنها درخواست معرفی شماره حساب مشخص از آنها برای نظارت بر گردش و چرخش مالی آنان است.وی در عین حال تاکید می کند که میدان دار مالی انتخابات کسانی هستند که کلیدهای اقتصادی و بازرگانی استان را در دست دارند و پس از پیروزی کاندیدای مورد حمایتشان، از راه هایی مانند گرفتن امتیازها و قراردادها و مجوزها از طریق داوطلب امروز و نماینده فردا پولشان را پس می گیرند.
جودار نیز تایید می کند که هزینه های تبلیغاتی بسیاری از داوطلبان فراتر از توان و خاستگاه اقتصادی فردی آنان است و رد پای اسپانسرها را می توان در هزینه های کلان تبلیغاتی دید و بدیهی است که داوطلب پس از پیروزی وام دار و مدیون حامیان مالی خود خواهد بود و ناچار است خواسته های آنان را برآورده کند.
این میزگرد با پرسشی دیگر درباره شعارهای داوطلبان پی گرفته می شود و جودار با گریز دوباره به موضوع فقدان عنصر بلوغ سیاسی در مردم، نشناختن وظایف و اختیارات قانونی نمایندگان مجلس توسط اقشار مختلف جامعه را موجب رشد شعارزدگی به جای تبلور شعور سیاسی در انتخابات می داند.
اقبال عمومی در شعار عامه پسند است
حجت الاسلام ذاکری نیز تایید می کند که شرایط به گونه ای رقم خورده که هر کسی شعارهای عامه پسندتر(پوپولیستی) بدهد از اقبال عمومی بیشتری برخوردار خواهد شد.
وی توضیح می دهد: در این بستر فرد حتی در صورت پیروزی در انتخابات نیز از وظایف اصلی خود که قانون گذاری و نظارت است منحرف شده و درگیر برآورده کردن خواسته های اجرایی مانند احداث جاده روستایی می شود.
هر کسی شعارهای عامه پسندتر(پوپولیستی) بدهد از اقبال عمومی بیشتری برخوردار خواهد شد.این فعال سیاسی بار دیگر کم بودن فرصت تبلیغات را به عنوان عاملی برای رواج شعارزدگی به جای برنامه محوری و اندیشه ورزی در روزهای انتخابات مورد تاکید قرار می دهد.
قهارزاده در این بخش اظهار داشت: چون احزاب مشارکت و پویایی لازم در ارائه برنامه های راهبردی به داوطلبان مورد حمایت خود را ندارند، عملکرد فردی و جزیره ای باب خواهد شد که شعارزدگی در آن سهم قابل توجهی دارد.
وی البته مشکل را ریشه ای تر دانسته و اظهار داشت: مجلس به طور اصولی باید محل ورود بهترین نخبگان و متخصصان حوزه های مختلف باشد تا در عمل نیز قانون گذاری به صورت تخصصی انجام شود.
قهارزاده یادآور شد: ضعف های دولت های مختلف در حوزه اجرا نیز در سوق دادن داوطلبان فعلی و نمایندگان گذشته و آینده به سطوح نازل عملکردی موثر است چون دسترسی مردم به نمایندگان راحت تر است و خواسته های جاری خود را از طریق آنان پیگیری می کنند.
در مقابل قهارزاده، جودار زاده البته شعارزدگی را یکسره نفی نمی کند و می گوید شعار اگر برآمده از شعور باشد مفید نیز خواهد بود.
نمایشگاه انتخابات، پیشنهادی برای آینده
پایان بخش این میزگرد پیشنهاد متفاوت قهارزاده برای دوره های بعدی انتخابات است.
وی با بازگشت به مبحث آسیب شناسی فضای عمومی تبلیغات شهری اظهار داشت: برای پایان دادن به این آشفتگی بصری و تخریب بی فایده چشم اندازهای مردم در فضاهای عمومی می توان سالن ها و ورزشگاه هایی در چند نقطه شهر را در ایام تبلیغات در اختیار همه کاندیداها قرار داد تا با غرفه بندی و فضاسازی مناسب در کنار یکدیگر و به صورت جامع برنامه های تبلیغاتی خود را ارائه کنند.
به گفته جودار، مردم نیز با حضور در این مکان ها به صورت متمرکز می توانند از برنامه ها، شعارها و اهداف هر داوطلب مطلع شوند.
می توان سالن ها و ورزشگاه هایی در چند نقطه شهر را در ایام تبلیغات در اختیار همه کاندیداها قرار داد تا با غرفه بندی و فضاسازی مناسب در کنار یکدیگر و به صورت جامع برنامه های تبلیغاتی خود را ارائه کنند.میزگرد ایرنا با فعالان سیاسی و نمایندگان این چند حزب پایان می پذیرد و انتظار می رود دست اندرکاران و مجریان و ناظران انتخابات در هرمزگان به عنوان یک الگوی عملی از هم اکنون بررسی امکان اجرایی شدن این پیشنهاد را در دستور کار قرار دهند.
هرچند تا انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی (دوم اسفند) چند روز بیشتر فرصت نیست اما نباید
چه بسا هرمزگان بتواند با پیش بینی و راه اندازی نمایشگاه انتخابات و پیشتازی داوطلبانه در این موضوع، نامی ماندگار برای خود بخرد.فراموش کرد انتخابات ریاست جمهوری در سال ۱۴۰۰ پیش روست و زمان کافی وجود دارد تا برای یک بار هم که شده راه حلی برای پایان هرج و مرج تبلیغات انتخاباتی آزموده شود و چه بسا هرمزگان بتواند با پیش بینی و راه اندازی نمایشگاه انتخابات و پیشتازی داوطلبانه در این موضوع، نامی ماندگار برای خود بخرد.
براساس اعلام کمیته اطلاع رسانی انتخابات هرمزگان اسامی ۴۷ نفر از افراد تایید صلاحیت شده برای رقابت انتخاباتی یازدهمین دوره مجلس و شورای اسلامی را در استان مجوز تبلیغات دارند و می‌توانند برنامه‌های خود را با مردم درمیان بگذارند.
ازبین کل نامزدهای تایید صلاحیت شده ۲۷نفر از حوزه انتخابیه حوزه مرکزی شامل بندرعباس، قشم، حاجی آباد، بندرخمیر و بوموسی، ۱۱ نفرحوزه غرب هرمزگان شامل بندرلنگه، بستک و پارسیان و ۹ نفر درحوزه شرق هرمزگان شامل میناب، رودان، جاسک، سیریک و بشاگرد است.
دراین دوره از ۴۷ نفرداوطلب نمایندگی مجلس، هشت نفر زن بوده که چهار نفر از حوزه انتخابیه بندرعباس مرکز استان، سه نفر از شرق و یک نفر هم از غرب نامزد نمایندگی یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی شده‌اند که نسبت به دوره‌های گذشته کم سابقه است.
استان هرمزگان دارای پنج کرسی نمایندگی درمجلس شورای اسلامی شامل حوزه مرکزی بندرعباس، قشم، حاجی آباد، بندرخمیر و بوموسی سه نفر، حوزه شرق هرمزگان شامل میناب، رودان، جاسک، سیریک و بشاگرد یک نفر و درحوزه غرب هرمزگان شامل بندرلنگه، بستک و پارسیان یک نفر است.