تصمیمگیری در خصوص الحاق ایران به گروه ویژه اقدام مالی FATF که بر اساس لوایح دولت از سوی مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده است در بررسی مصوبات مجلس شورای اسلامی، شورای نگهبان نسبت به برخی مفاد این مصوبات ابراز مخالفت کرد که در نتیجه موضوع جهت بررسی به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارجاع شد اما پس از گذشت بیش از یکسال؛ اعلام نظری در این خصوص صورت نگرفته است. این در حالی است که بر اساس بیانیه گروه ویژه اقدام مالی، ایران برای پیوستن به معاهده پالرمو و معاهده CFT تا نشست جاری گروه فرصت داشته است. چنانچه ایران در لیست سیاه قرار گیرد؛ از این پس مبادلات پولی و تجاری اشخاص حقیقی و حقوقی ایرانی، تحت تاثیر قرار گرفته و بانکها و موسسات مالی ایران به عنوان نهادهای مالی پر ریسک در لیست سیاه جهانی قرار خواهند گرفت. این موضوع باعث خواهد شد هزینههای مبادله اقتصاد ایران چندین برابر افزایش یابد و بخشهای اقتصادی از جمله شرکتهای خصوصی و دولتی با محدودیتهای تازه مالی و مبادلاتی مواجه شوند.بررسی روزنامهها، تارنماها و خبرگزاریهای داخلی نشان میدهد که رسانههای داخلی مهلت پایانی ایران را برای پیوستن به FATF از زوایای مختلفی مورد ارزیابی قرارداده اند.
رسانههای اصلاح طلب
یک گام تا لیست سیاه
روزنامه آرمان ملی در گزارشی نوشت:روزنامه آرمان ملی:دولت جمهوری اسلامی ایران برای جلوگیری از ورود به لیست سیاه و تشدید فشار اقتصادی بر مردم طی چهارماهه گذشته تلاش کرده تا با تدوین یک دفاعیه حقوقی، اعضای گروه ویژه اقدام مالی را قانع کند تا چهار ماه دیگر به ایران برای تصویب این لوایح فرصت دهند؛ اقدامی که موفقیت آمیز بودن یا نبودن آن طی روزهای آینده مشخص خواهد شد. مجمع تشخیص مصلحت نظام اما گامی در راستای جلوگیری از روند بر نمیدارد. چندی پیش سیدمحمد صدر عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام «فشارهای بیرونی» را عامل رفتار این چنینی مجمع عنوان کرد. او به «آرمان ملی» گفت: «ما که علم غیب نداریم، اما نشانههایی جدی از دخالت سیاسی بیرونی به مجمع وجود دارد. هر بار که در کمیسیون میخواستیم این لوایح را بررسی کنیم، پیامکهای تهدیدآمیز شروع میشد. برای خود من بیش از ۱۷۰ پیامک گوناگون آمد که مشخص است از جایی هدایت صورت میگیرد و مشخص است که جریانی پشت این پیامها فعال بوده است».در صورتی که FATF دلایل و دفاعیههای حقوقی ایران را رد کند، از همه اعضای خود (شامل ۳۷ کشور) و همه حوزههای مالی همسو با FATF (شامل تقریبا همه کشورها) خواهد خواست تا تدابیر تقابلی را که شامل توصیههای ۹گانهای است، در مورد ایران اعمال کنند. در این صورت اصطلاحا گفته خواهد شد که ایران در لیست سیاه FATF قرار گرفته است. این توصیهها به گونهای است که در صورت اجرا تمام جنبههای فعالیت بانکهای ایران را تحت تاثیر شدید قرار خواهد داد. مثلا از همه نهادهای مالی بینالمللی خواسته میشود که روابط کارگزاری خود با بانکهای ایران را مورد بررسی مجدد قرار دهند یا اصلاح کنند یا خاتمه دهند؛ دفاتر یا شعبههای خود در ایران را تعطیل کنند و به بانکهای ایران اجازه ایجاد دفاتر و شعب در حوزه خود ندهند؛ تراکنشهای مالی و روابط تجاری با ایران را محدود کنند؛ نهادهای مالی خود را از کار با طرفهای ثالث مستقر در ایران منع کنند؛ حسابرسی و نظارت بر نهادهای طرف کار با ایران را تشدید کنند و...؛ در مجموع اعمال تدابیر تقابلی موجب خواهد شد تا کلیه بانکها، حتی بانکهای کشورهای دوست، بهخاطر دردسرهای بسیار از خیر کار با ایران بگذرند یا هزینههای زیادی را به بانکهای ایرانی تحمیل کنند. از طرفی نهادهای مالی و اقتصادی در کشورهای دوست ما مانند چین و روسیه دارای منافعی هستند که الزاما و همیشه با منافع و سیاستهای دولتهایشان منطبق نیست. برای نمونه اگر بانکی در چین با ایران همکاری کند و به این خاطر منافع مهمتری را که از کار با برخی از دیگر کشورها کسب میکند، از دست دهد، بعید است دولت چین رغبت چندانی داشته باشد که این بانک خود را به خاطر جمهوری اسلامی دچار مشکل کند؛ علاوه بر این، نظام مالی بینالمللی بیش از پیش در حال ادغام و یکپارچه شدن و وابستگی متقابل اجزاء آن است. به همین دلیل نهادهای مالی به نحو فزایندهای احساس میکنند که باید از استانداردهای واحدی تبعیت کنند وگرنه دوام چندانی نخواهند آورد. در چنین شرایطی و با توجه به وجود تحریمهای آمریکا، عملاً کار کشور در تجارت خارجی به بن بست خواهد رسید.
سایه شوم لیست سیاه FATF بر بازار ارز و سکه
روزنامه آرمان ملی در گزارشی دیگر نوشت:رئیس کل بانک مرکزی روز گذشته گفت که بهرغم فشار حداکثری دولت آمریکا، در ۱۱ماهه امسال خوشبختانه ۵/۳۵ میلیارد دلار تامین ارز برای واردات انجام شده است. با این حال به نظر میرسد بازار ارز کشور اعتنایی به ورود این مقدار ارز ندارد و همچنان تحت عوامل دیگر میتازد، طوریکه روز گذشته نرخ دلار در صرافیهای مجاز بانکی در مرز ۱۴ هزار تومان و روی رقم ۱۳ هزار و ۹۵۰ تومان ایستاد. بهدنبال روند صعودی نرخ ارز، قیمت سکه نیز دیروز به پنج میلیون و ۲۲۵ هزار تومان رسید. انتظارات تورمی ناشی از اصلاح نرخ بنزین، نزدیکی عید نوروز و افزایش تقاضا برای ارز مسافرتی، اتفاقات منطقهای و رویدادهای سیاسی ازجمله عوامل بالارفتن نرخ ارز طی روزهای گذشته شناخته میشوند؛ اما نگرانی از حضور در لیست سیاه FATF بیش از هر عامل دیگری بر بازار ارز سایه انداخته و موج جدید سوداگریها را در بازار به وجود آورده است. تثبیت نرخ ارز در کانال ۱۱ هزار تومان از اتفاقاتی بود که در پایان سال میتوانستیم آن را جزو دستاوردهای دولت تلقی کنیم؛ اما یک تصمیم خلقالساعه مبنی بر افزایش نرخ بنزین بهناگاه تمام معادلات را بر همریخت و باعث شد دلار بار دیگر در مدار نوسان قرار بگیرد و هر روز با قیمت جدیدی عرضه شود. در حالی که شوکهای ناشی از افزایش نرخ بنزین در حال تخلیهشدن بود، اقدام خصمانه آمریکا در بهشهادترساندن سپهبد قاسم سلیمانی و برهمزدن آرامش منطقه، شوک دیگری را به بازار تحمیل کرد که همچنان نمیتوان با اطمینان از تخلیهشدن آن سخن گفت. در کنار این اتفاقات، بررسی روند سالهای گذشته نشان میدهد که همواره در روزهای پایانی سال به دلیل خیل سفرهای خارجی نوروزی، تقاضا برای خرید ارز افزایش مییابد و طبیعتا به دلیل فزونی تقاضا بر عرضه، قیمتها شیب صعودی را طی میکنند. امسال نیز رفتهرفته شاهد ورود متقاضیان سفرهای خارجی به بازار ارز هستیم که خود به عاملی برای افزایش نرخها تبدیل شدهاند. همچنین نباید فراموش کرد که سوداگران ارز همواره در کمین نشستهاند تا از هر فرصتی به نفع خود استفاده کنند. اکنون نیز آنها با سوءاستفاده از شرایط فعلی درصدد ایجاد فضای منفی در بازار هستند. چنانکه در کوچه پسکوچههای فردوسی، دلار با قیمتی بالاتر از ۱۴ هزار تومان هم عرضه میشود. بعید نیست در چنین شرایطی، صرافیها نیز بهناچار مسیر قیمتی دلالان را در پیش بگیرند.
اظهارنظر نکردن مجمع درباره FATF غیرقانونی است
خبرگزاری برنا به گفت و گو با سیدجلال ساداتیان»، دیپلمات پیشن کشور پرداخته و آورد:هم جنیدی و هم بانک مرکزی و دیگران توضیح دادهاند که در صورت عدم تصویب FATF همین ارتباطات بانکی محدودی هم که داریم، زیر سوال خواهد رفت و محدودیتهای بیشتری برای ایران اعمال میشود که حداقل، نقل و انتقالات مالی را نمیتوان انجام داد. دیپلمات پیشین کشورمان بر لزوم اظهارنظر مجمع تاکید کرد و گفت: اینکه چرا مجمع تشخیص لوایح باقیمانده را نگه داشته، حتی از زبان حقوقدانان و از جمله معاون حقوقی رئیسجمهور هم مورد سوال است؛ مجمع تشخیص باید در یک کار مصلحتی مابین مجلس و شورای نگهبان ایفای نقش کند یعنی اختلافات را باید برطرف کند. مجمع باید خیلی صریح درباره لوایح FATF اظهارنظر میکرد، اینکه اظهارنظر نمیکند و لوایح را نگه داشته جای سوال و تردید است که آیا مجمع درست عمل میکند یا خیر، اکثر حقوقدانان میگویند که این کار غیرقانونی است. او سکوت مجمع را غیرقانونی دانست و عنوان کرد: سکوت مجمع درباره لوایح FATF به زیان کشور است، ضمن اینکه این اقدام قانونی نیست، چنانچه قصد رد کردن دارند باید اعلام کنند اما مجمع نمیتواند به صورت محتوایی، ورود کند یعنی دقیقا باید نظرش را درباره آنچه که مجلس تعیین کرده است، اظهار کند. اینکه بخواهند محتوا را تغییر دهند و وارد فضای قانونگذاری شوند، مطهری هم تاکید کرد مجمع چنین اختیاراتی ندارد. این تحلیلگر مسائل بینالملل در پاسخ به این سوال که آیا زمان بیشتر به حل این موضوع کمک خواهد کرد یا خیر، بیان کرد: دو، سه نوبت تمدید مهلت صورت گرفته اما این مهلتها هم کمکی به مجمع نکرد. اگر مهلت کمکی میکرد، باید در فرصتهای ایجاد شده بررسیها را انجام میدادند و استدلالهایشان را مطرح و نظرشان را اعلام میکردند. اینکه کشور را معطل این لوایح گذاشتهاند، ابهامآمیز است. مجمع تعلل میکند و تعلل نباید کار مجمع باشد، باید نظر بدهد.
هنوز امکان تصویب FATF وجود دارد
خبرگزاری برنا در گزارش دیگر به گفت و گو با مجید انصاری»، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام پرداخته و آورده است:اگر تغییری در رویکرد FATF با ایران به خاطر اقداماتی که انجام شده، ایجاد شود، ممکن است در داخل، راجع به این موضوعات تجدید نظر شود. با توجه به اینکه در مجمع نظر ندادند و طبق آئین داخلی، نظر شورای نگهبان حاکم است. اما به دلیل اینکه در مجمع تشخیص در مورد FATF رأی گیری نشده، به دولت توصیه شده که این موضوع را پیگیری کند و اقداماتی که ایران تا به حال انجام داده است، را گوشزد و مهلتی، بگیرد. او افزود: نکته قابل تأمل این است که گروه ویژه اقدام مالی چشمپوشی سایر کشورها را پذیرفتند و راجع به خویشتنداری جمهوری اسلامی ایران ایراد گرفتند. اگر این برخوردهای دوگانه را کنار بگذارند و برخی از ابهامات برطرف شود و تغییری در رویکرد FATF با ایران به خاطر اقداماتی که انجام شده، ایجاد شود، ممکن است در داخل، راجع به این موضوعات تجدید نظر شود. انصاری با تاکید بر تغییر رویکرد گروه ویژه اقدام مالی در برخورد با جمهوری اسلامی تصریح کرد: اگر این وضع پیش بیاید در آییننامه مشکل خاصی وجود ندارد و ممکن است راجع به این مسئله اجازه ویژهای گرفته شود چون مجمع رأی نگرفته که رد کرده باشد. بنابراین هنوز راهکاری برای تصویب FATF وجود دارد. این عضو مجمع تشخیص مصلحت در پاسخ به اینکه ممکن است جمهوری اسلامی در لیست سیاه قرار بگیرد، اظهار کرد: اینکه ایران در فهرست کشورهای غیرهمکار و به اصطلاح لیست سیاه قرار بگیرد، بسیار برای کشور مضر است.
علت گرانی ارز در روزهای اخیر چیست؟ آیا این روند ادامه دارد
خبرگزاری برنا در گفت و گو با سید کمال سید علی، مدیر عامل سابق صندوق ضمانت صادرات آورد:تشدید نگرانیهای ناشی از انتشار خبرهای منفی در خصوص FATF و تاثیر آن بر نقل و انتقالات، مسائلی مثل تشدید تحریمها و اضافه شدن اقلام کالاهای تحریمی، تسویه حساب شرکتهای ایرانی با طرفهای خارجی و نیاز به ارز را از جمله دلایل گرانی ارز دراین روزها دانست و گفت: از آنجایی که اصل تجارت و واردات و صادرات در فروردین و اردیبهشت کند میشود، افزایش حجم ثبت سفارشها در روزهای پایانی سال میتواند بر فشار بازار اضافه کرده و در بالا رفتن قیمت دلار تاثیر بگذارد. او انتشار خبرهایی مبنی بر عدم پرداخت پول بازارگانان از سوی کشور عراق را از دیگر عواملی دانست که منجر به تشدید نگرانیها شدهاست. این کارشناس اقتصادی خاطر نشان کرد: با سیاستها و محدودیتهای در نظر گرفته شده از سوی بانک مرکزی افزایش نرخ ارز در سال آینده ادامه دار و قابل توجه نخواهد بود. همچنین فشار حجم تقاضا در فروردین و اردیبهشت کاهش خواهد یافت. به گفته سید علی نوسانات تا ۱۰ درصد در بازار ارز روال عادی بوده و نگران کننده نیست و بازار ثبات خود را حفظ کرده است. او تاکید کرد: کشور بزرگی مثل ایران آسیب پذیری از موضوعاتی مثل ارز و ... نخواهد داشت.
FATF ابزار جدید نظام سلطه است
سایت خبری آفتاب نیوز در گزارشی به بازتاب سخنان محمد قالیباف عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام پرداخته و آورد:به جوانان خلاق این کشور اعتقاد دارم و هرجا مدیریت کردم تحول اساسی وقتی بود که فرصت را در اختیار جوانان گذاشتم. محمدباقر قالیباف سرلیست فهرست انتخاباتی شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی در همایش «مجلس و اقتصاد دانشبنیان» که در ایستگاه نوآوری شریف برگزار شد، اظهار داشت: در قرن ۲۱ پلتفرم حکمرانی های دنیا عوض شده و دو دهه است که این کار با سرعت زیاد پیش می رود و ماهیت دولت های کلاسیک با فناوری های جدید عوض شد و تعریف خیلی از قوانین تغییر مییابد. قالیباف با تاکید بر اینکه FATF ابزار جدید همان نظام سلطه است که مثل شرکت های چند ملیتی که در ابعاد دیگر کار میکنند و هرکدامشان ماهیت دولتهای قدیم را چند برابر و با قدرت نفوذ و تاثیرگذاری بیشتر عهده دار میشوند، عمل میکند، گفت: یک دهه دیگر معنی گمرک و مالیات و ارز مفاهیم جدیدی پیدا میکنند و حکمرانی تغییر ماهوی میکند و باید ببینیم انقلاب اسلامی کجای تحول است. عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به اینکه در هیچ زمینه و حوزهای به صورت کلاسیک نمی توان کار را دنبال کرد، گفت: معنی راهبردی تهدید- فرصت عوض شده و هر چیز پیش رویمان است فرصت است ولی فرصت ها به دو بخش ریسکدار و بدون ریسک تقسیم می شوند. عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام ضمن اشاره به اینکه همه فکر میکنند که تحریم خرید نفت تهدیدی بزرگ است و ظاهراً هم همینطور است، گفت: ولی در مدیریت کشوری که روزی ۱۱۰ میلیارد درآمد دارد تا روزی که ۲۵ میلیارد درآمد دارد هیچ اتفاقی نمیافتد، بلکه وقتی ۱۱۰ میلیارد درآمد دارد وضعش بدتر از زمانی است که ۲۵ میلیارد درآمد دارد؛ حالا فرانسویها در این شرایط ۱۵ میلیارد هم از ما پیش خرید نفت کنند اتفاق خاصی برای ما رخ میدهد؟ پس معلوم میشود این نگاه و نگرش ما غلط و اشتباه است. قالیباف با بیان اینکه مشکل ما پول نیست بلکه نگاهمان اشتباه است و باید شرایط را طور دیگری دید، گفت: دو قانون پتنتها و مالکیت به درستی انجام نمیشود و به ۴قانون دیگر نیازمندیم که یکی از آنها قانون شفافیت است و این تنها در بخش های دولتی نیست و ابعاد گستردهای دارد.
رنگ بورس سرخ شد
سایت خبری تجارت نیوز در گزارشی نوشت:پس از سه روز متوالی که شاخص بورس تهران شروع قدرتمندی داشت، معاملات روز سهشنبه را با افتی ۴هزار و ۵۰۰ واحدی آغاز کرد. در دقایق ابتدایی معاملات امروز، فشار عرضه در اکثر نمادهای بزرگ گروههای معدنی و پالایشی دیده میشد به طوری که سه نماد کگل، وامید و شپنا روی هم رفته بیش از ۱۱۰۰واحد شاخص را منفی کردند. گروه معدنی و صنعتی کگل که در روزهای اخیر یکی از مهمترین نمادهای تاثیرگذار بر روند مثبت شاخص بود با معامله شدن در محدود منفی و نزدیک به صف فروش تاثیر منفی ۴۰۰ واحدی بر شاخص کل بورس تهران داشت. مهمترین نمادی که اثری مثبت بر شاخص کل داشته، فملی بوده که در محدوده مثبت و نزدیکی به صفر معامله میشود. این در حالی است که وضعیت نمادهای فرابورس کمی بهتر بوده و تعداد نمادهای مثبت و منفی این بازار متعادلتر از بازار اصلی بورس بوده است. در سی دقیقه ابتدایی بازار بورس ارزش معاملات بالغ بر ۵ هزار میلیارد ریال محاسبه شده است. نکته جالب در خصوص بازار امروز، مثبت شدن اکثر نمادهای خودرویی پس از هفتهای ناامیدکننده بود. در معاملات اول وقت امروز اکثر نمادهای خودرویی در محدوده مثبت معامله میشوند. در ۳۰ دقیقه ابتدایی بازار بیشترین حجم مربوط به سه نماد وتجارت، خپارس و خودرو بوده که حجم معاملات آنها روی هم رفته نزدیک به ۲۰۰ میلیون بوده است. از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر شاخص در دقایق ابتدایی میتوان به نشست FATF پاریس و نگرانی سهامداران از سقوط ناگهانی رشد افسارگسیخته شاخص کل بورس تهران دانست که باعث شده بسیاری از آنها به نقد کردن بخشی از سود خود بیاندیشند. همچنین عرضه اولیه نماد «قرن» که فردا انجام خواهد شد نیز یکی دیگر از افزایش فشار عرضه تلقی میشود.
نگاه بانکیها به FATF
بورس نیوز در گزارشی نوشت:روز گذشته شاهد روند نوسانی در گروههای مختلف بازار سرمایه بودیم. در حالی که دو نماد پر ارزش بازار یعنی هلدینگ خلیج فارس و فولاد مبارکه اصفهان با رشد محسوس قیمت همراه بودند، در سایر گروهها از جمله بانکی و خودرویی همچنان شاهد روند ضعیف و پرعرضه معاملات بودیم. شاخص کل با بیش از ۴ هزار واحد رشد به ۴۷۶ هزار و ۸۱۲ واحد رسید. ارزش معاملات نیز همچنان روند افزایشی را نشان میدهد و جمع ارزش معاملات بورس و فرابورس به بیش از ۶۸ هزار میلیارد ریال رسید. در گروه فلزات، رئیس اتحادیه فروشندگان آهن و فولاد تهران با گلایه از اینکه زمزمه افزایش بیشتر قیمتها باعث شده تا فضا برای حضور دلالان و سوداگران در بازار فراهم شود، گفت:آقایان پاسخ دهند چرا با وجود مازاد تولید رشد قیمت در بازار آهن و فولاد ایجاد شده است. رستگار با گلایه از اینکه زمزمه افزایش بیشتر قیمتها باعث شده تا فضا برای حضور دلالان و سوداگران در بازار فراهم شود، تصریح کرد: ما به عنوان توزیعکننده آهن، چندین بار مشکلات بازار را به مراجع مربوطه از جمله وزارت صنعت گزارش دادهایم، اما متأسفانه در این رابطه هنوز اقدام موثری صورت نگرفته است. بیسامانی بازار آهن باعث شده تا دلالان در این بازار حضور داشته و مدام به خرید محصولات و احتکار آنها اقدام کنند. وی افزود: در حال حاضر قیمت ورقهای پروفیل ۳۰ درصد و قیمت آهن ۲۵ درصد افزایش پیدا کرده است. جالب اینجاست این رشد قیمتها این روزها متوقف نمیشود و مدام بازار شاهد قیمتهای جدید است. این در حالی است که برخی خبرها حاکی از ایجاد محدودیت مجدد صادرات فولاد است. در بخش حمل و نقل، مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی گفت: با تولید ۳۰ درصد از ۱.۵ میلیون تن نیاز سالانه کشور به سوخت کم سولفور، توانستیم از بحران کمبود سوخت برای شناورهای ایرانی عبور کنیم. وی افزود: با این میزان تولید در فاز نخست از مرحله بحران عبور کردیم، ولی لازم است تا به میزان مورد نیاز سوخت کم سولفور با استفاده از تولید داخل به طور صد درصد دست یابیم. در گروه پتروشیمی، مدیرعامل مجتمع گاز پارس جنوبی با اشاره به عملکرد ۱۰ ماهه اول سال ۱۳۹۸ گفت: میزان تولید میعانات گازی در ۱۰ ماهه اول سال جاری رشد پنج درصدی داشته است. وی میزان تولید پروپان را بیش از سال گذشته عنوان کرد و گفت: در حال حاضر هفت پالایشگاه پروپان تولید میکنند. او میزان تولید بوتان و گوگرد را نیز به ترتیب، ۲ میلیون و ۶۳ هزار تن، ۱.۲ میلیون تن و ۵۶۷ هزار تن عنوان و اظهار کرد: در سال جاری مجتمع گاز در تمام شاخصها رشد داشته و در اکثر تولیدات به برنامه نزدیک شده است.
رسانه های اصولگرا
در این شرایط سخت اقتصادی چه کسانی پاسخگو خواهند بود؟
سایت خبری خبر آنلاین به گفت و گو با سعید محمدی کارشناس مسائل سیاسی و بین الملل پرداخته و آورد: سایت خبری خبر آنلاین:مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا در کنفرانس امنیتی مونیخ موذیانه با لحنی تحریک آمیز خواستار تصویب فوری و بدون شرط لوایح مرتبط با FATF یعنی لوایح الحاق به کنوانسیونهای پالرمو و CFT توسط ایران شده است. باید از مخالفان پیوستن ایران به FATF در این باره سئوال نمود، آیا چنین لحنی خیرخواهانه بوده و یا به قصد تحریک ایران با هدف ایجاد تردید بیشتر در میان دوستان دلواپس، در دستور وزیر خارجه دولت متخاصم قرار گرفته است؟ دشمنی آمریکا در مورد ایران مسلم است، آنچه مهم است اینکه آنها قصد دارند مقامات ایران را تحریک نمایند. آمریکا از این راه و بواسطه ی عدم پیوستن ایران به FATF، با کمترین هزینه و بیشترین سود موفق خواهد شد همه ی ابزارهای بین المللی مالی را علیه ایران بسیج نماید. در نتیجه منافذ باقی مانده مبادلات جهانی را هم به روی ایران مسدود خواهد نمود. دوستان ایران پیش از این، بارها تاکید داشته اند که عدم همکاری و پیوستن ایران به FATF تمام مبادلات را با خطر مواجه کرده و امکانات باقی مانده تجاری فی مابین را هم از بین خواهد رفت. در چنین فضایی مخالفان پیوستن ایران به این دو معاهده FATF با توجه به خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریمهای مالی و تجاری علیه ایران، بی هیچ دلیل و استدلال منطقی که تضمین کننده رفع نگرانی ها باشد می گویند: قرار گرفتن در لیست سیاه تغییری در وضعیت اقتصادی کشور به وجود نخواهد آورد. ولی یک سئوال باقی است، چنانچه وضعیت اقتصادی کشور تشدید گردد، در این شرایط سخت و مخاطره آمیز چه کسانی پاسخگو خواهند بود؟ هزینه را چه کسانی پرداخت می نمایند و سود ها به جیب چه کسانی می رود؟»
وزیر اقتصاد: افزایش قیمت ارز ارتباطی با FATF ندارد
سایت خبری قدس آنلاین در گزارشی آورد:فرهاد دژپسند در حاشیه جلسه هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران، گفت: با توجه به اینکه افزایش نرخ ارز مشکلاتی را برای دریافتکنندگان تسهیلات از صندوق توسعه ملی به وجود آورده است، مقرر شد تا کارگروهی تشکیل شود و این کارگروه تسهیلات را طبقهبندی کند تا مشخص شود دریافتکنندگان این تسهیلات چه نوع محصولی را تولید کردهاند؛ یعنی آیا محصول تولیدی آنها تحت نظارت دولت و ستاد تنظیم بازار است یا محصولی صادراتی میباشد. وی افزود: بنابر این متناسب با آن در این کارگروه تصمیمات لازم اتخاذ میشود و از آنجا که در قانون اشارهای نشده که در شرایط اضطرار چگونه باید این تسهیلات بازپرداخت شود، مقرر شد تا مجلس آن را پیگیری کند و اگر نیاز به قانون داشت در قالب بودجه مصوب شود. وی بیان داشت: اکنون در حال حاضر ۵۵ درصد واردات کالاهای واسطهای و سرمایهای و مواد اولیه در کریدور سبز به کشور وارد میشود و واردات این کالاها حداقل توقف در گمرکات را دارد. دژپسند همچنین در زمینه ترخیص خودروهای مانده در گمرکات اظهار داشت: مصوبهای در این خصوص ابلاغ شده از سوی دولت، و مصوبه جدیدی نبوده و بر اساس آن مصوبه روند ترخیص خودروها در جریان است. بنابر این خودروهایی که در محاکم قضایی مشکل داشتهاند و مشکل انها برطرف شده بر اساس همان مصوبه در حال ترخیص از گمرکات هستند و مشمول خودروی جدیدی نمیشوند. وی در مورد تأثیر FATF بر افزایش قیمت ارز گفت: جلسه FATF فردا برگزار میشود و افزایش قیمت ارز هیچ ربطی به این موضوع ندارد.
بازار سرمایه به استراحت نیاز دارد
خبرگزاری ایمنا به گفت و گو با مهدی طحانی کارشناس بورس پرداخته و آورد: در حال حاضر کلیت بازار سرمایه نیاز به استراحت دارد و این اتفاق ممکن است با شرایط پیش رو در اثر یک مسئله سیاسی مانند FATF رخ دهد. وی درباره علت رشدهای اخیر بازار سهام، اظهار کرد: مهمترین دلیل رشدهای اخیر بورس، افزایش نرخ برابری دلار به ریال است. همچنین مورد توجه قرار گرفتن محصولات شرکتها در بورس کالا نیز باعث شده تا حاشیه سود بالاتری در زمستان نصیب شرکتها شود. باید توجه داشت از ابتدای سال جاری تاکنون شاخص کل هم وزن، بیش از دو برابر شاخص کل که در بر گیرنده شرکتهای بزرگ بازار است، رشد کرده بنابراین بازار سرمایه در یک چرخش از سمت شرکتهای کوچک به سمت شرکتهای بزرگ و بنیادی بازار سرمایه حرکت کرده که اقدام درست و منطقی به شمار میرود. البته انتظار اصلاح شاخص وجود داشت و همچنان نیز وجود دارد اما با روند حرکت فعلی شاخص کل، به نظر میرسد پس از دستیابی به ابرکانال ۵۰۰ هزار واحد، اصلاح موقتی را در بازار شاهد باشیم. طحانی درباره شدت این اصلاح نیز گفت: از آنجا که مسائل سیاسی دخالت زیادی در بازار سرمایه دارد، نمیتوان شدت، مدت یا زمان دقیق این اصلاح را پیشبینی کرد اما حتماً اصلاحی در بازار خواهیم داشت، با این حال به نظر میرسد این اصلاح پیش رو عمیق نبوده و نهایتاً حدود ۱۰ روز به طول انجامد. وی درباره علت گردش پولهای کلان میان گروههای مختلف بورسی گفت: پولی که در حال گردش در بازار سرمایه است، حتماً دلایل سفته بازی دارد. البته چرخش پول در بازار سرمایه اساساً یکی از نقاط قوت آن محسوب میشود و نمایانگر قدرت نقدشوندگی این بازار و امری طبیعی است. مدیر حسابهای سرمایهگذاری شرکت مدیریت سرمایه کیان درباره کاهش قیمت نمادهای گروه بانکی در روزهای اخیر گفت: کاهش قیمت این نمادها، صرفاً یک اصلاح بوده و میتواند دوباره در روزهای آتی مورد استقبال سهامداران قرار بگیرد. باید توجه داشت که این اتفاق میتواند فرصتی مناسب برای افرادی به شمار رود که برای ورود به بازار این گروه تصمیم گرفتهاند. طحانی ادامه داد: با این وجود سفته بازی در سهمهای فلزی و فولادی به دلیل بزرگی این سهام وجود ندارد و امکان پذیر نیست؛ رشد اخیر نمادهای فولادی به دلیل ظرفیتهای بنیادی این شرکتها است. وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر کلیت بازار سرمایه نیاز به یک استراحت و اصلاح داشته و بی شک در آینده شاهد آن خواهیم بود؛ این استراحت ممکن است با شرایط پیش رو در اثر یک مسئله سیاسی مانند FATF رخ دهد. مانند شرایط کنونی بازار، هیجانات بر منطق غلبه کرده و تأثیرات سنگینی بر بازار میگذارد.
برگریزان دیپلماسی
وطن امروز در گزارشی نوشت:در یک نگاه کلی میتوان گفت مجلس دهم در طول ادوار مجالس پس از انقلاب اسلامی، عملکردی ضعیف و غیرقابل دفاع در حوزه سیاست خارجی داشته است. به گزارش «وطن امروز»، در طول نزدیک به ۴ سال عملکرد مجلس دهم کمتر لایحهای بود که مجلس درباره آن انقلت آورده و آن را از نگاه کارشناسی و تخصصی چکشکاری کند. با اینکه تنوع و تکثر آرا در مجلس دهم مشهود بود اما مدیریت مجلس و نیز ضعف بنیادین نیروهای انقلابی در انسجام تصمیمگیری در مقابل جریان غربگرای درون مجلس بارها دردسرساز شد. در این دوره قریب به اتفاق لوایحی که دولت در حوزههای مرتبط با سیاست خارجی به مجلس فرستاد، بدون کمترین حاشیه و چالشی به تصویب بهارستاننشینان رسید؛ لوایح مرتبط با کارگروه ویژه مالی FATF از این جملهاند. در زمان بررسی لوایح مرتبط با این کارگروه، نظیر لایحه الحاق ایران به کنوانسیون پالرمو و لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم، مخالفتهای گستردهای در سطح کارشناسان و حتی مراجع عظام تقلید با این لوایح ابراز شد اما نمایندگان به جهت همراهی دولت ترجیح دادند صدای مراجع و کارشناسان را نشنوند و طرح را با اکثریت آرا تصویب کنند. از جمله آیتالله نوریهمدانی مهرماه سال گذشته در سخنانی با اشاره به در دستور کار بودن بررسی قرارداد FATF از سوی مجلس شورای اسلامی گفت: این قرارداد که بررسی آن در دستور کار مجلس قرار گرفته، یکی از قراردادهای عبری، عربی و غربی است. وی با اشاره به مفاد این قرارداد یادآور شد: از طریق این قرارداد میخواهند برای مقابله با تروریسم قواعدی وضع کنند و همه در این باره همپیمان شوند ولی اختیار را به دست تحریمکنندگان ما و حامیان صهیونیستها میدهند. آیتالله نوریهمدانی بیان کرد: همپیمانان در این قرارداد اسرائیل کودککش و عربستان سعودی را تروریست ندانستهاند ولی حزبالله لبنان را تروریست قلمداد میکنند؛ چنین قراردادهایی با هدف جلوگیری از پیشرفت نظام اسلامی پیگیری میشود. این مرجع تقلید تصریح کرد: مبادا FATF مانند برجام شود. وکلای مردم باید در خانه ملت مراقب باشند. در این میان حوزه علمیه نیز وظیفه دارد بیدار بوده و با تمام قوا با این قرارداد مخالفت کند. همچنین آیتالله مکارمشیرازی تیرماه سال گذشته در پاسخ به نامه جمعی از اساتید درباره FATF نوشت: ناگفته پیداست چنین قراردادی یک قرارداد استعماری است و در تضاد با قوانین اسلامی و مخالف منافع مسلم ما است. در بخشی از پاسخ این مرجع تقلید به نامه اساتید در این باره آمده بود: «با توجه به توضیحاتی که دادهاید، ناگفته پیداست چنین قراردادی یک قرارداد استعماری است و هدف تنظیمکنندگان، سلطه بر امضاکنندگان این قرارداد و نفوذ در امور اقتصادی آنهاست و در تضاد با قوانین اسلامی و مخالف منافع مسلم ما است و جای تعجب است که چگونه بعضی بدون مراجعه به مجلس و تصویب آن و تأیید از طرف شورای نگهبان اقدام به چنین کار خطرناکی کردهاند». با همه این انتقادات مجلس دهم این لوایح را به تصویب رساند و حتی پس از ایرادات جدی شورای نگهبان به این دو لایحه، بر نظر خود پافشاری کرد تا این دو لایحه به مجمع تشخیص مصلحت نظام برود. جالب آنکه پس از انتقادات هیات عالی نظارت مجمع تشخیص به CFT و پالرمو نیز برخی نمایندگان حامی دولت- چون علی مطهری- هجمهای سنگین به جایگاه مجمع تشخیص را با عناوین عجیبی چون شورای نگهبان دوم در دستور کار قرار دادند. از سوی دیگر از اردیبهشتماه سال گذشته و بعد از خروج آمریکا از برجام که فشار حداکثری بر مردم و نظام را به دنبال داشت، باز هم شاهد رویکرد فعال و پیشدستانهای از جانب مجلس نبودیم، چنانکه ۲۱ ماه از آن تاریخ و همراهی حداکثری کشورهای اروپایی با آمریکا گذشت و مجلس هیچ طرح قابل اعتنایی را در این باره ارائه نکرد. در مجموع این رویکرد مجلس دهم در سیاست خارجی، انتقاد علنی رهبر معظم انقلاب از بهارستان را به دنبال داشت.
دلار باز هم به زیر ۱۴هزار تومان برمیگردد
خبرگزاری تسنیم در گزارشی آورد:عبدالناصر همتی در حاشیه ششمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی با موضوع نظام بانکی در خدمت تولید در پاسخ به سوال خبرنگار تسنیم مبنی بر اینکه برنامه بانک مرکزی برای مدیریت نوسانات اخیر در بازار ارز چیست گفت: قبلا هم گفتهام که این نوسانات ادامهدار نخواهد بود؛ برخی به خاطر اجلاس آتی اف ای تی اف تلاش میکنند التهابی در بازار ارز ایجاد کنند ولی همانطور که گفتم تصمیم اجلاس اف ای تی اف تاثیر معناداری در بازار ارز نخواهد داشت. وی با اشاره به برخی خبرها و اظهارنظرهای دلالهای ارزی مبنی بر اینکه سد مقاومت دلار ۱۴ هزار تومانی شکسته شد، گفت: ظرف یک سال قبل ۳ بار این سد مقاومت شکسته شد ولی باز با مدیریت بانک مرکزی تعادل به بازار برگشت و باز هم این اتفاق میافتد. رئیس کل بانک مرکزی به افرادی که قصد ورود به بازار ارز را دارند توصیه کرد که ریسک داراییهای خود را هم در نظر بگیرند. تصمیم اف ای تی اف هیچ اثری در روابط تجاری ایران نخواهد داشت همتی با تاکید بر اینکه بانک مرکزی نظارت کامل و کافی در بازار ارز دارد در پاسخ به این سوال که برخی میگویند اگر اف ای تی اف تصویب شود حتی ارتباطمان نیز با کشورهای دوست نیز از بین می رود گفت: هر کسی یک نظری دارد؛ اینکه چه اتفاقی خواهد افتاد هنوز معلوم نیست. احتمال هست که بگویند ایران وارد لیست سیاه شود ولی احتمال قویتر این است که این کار را انجام ندهند چون بعید است خودشان وارد این مسیر شوند. وی افزود: قبلا هم گفتهام هر اتفاقی درباره اف ای تی اف بیفتد از آنجایی که ۹۰ درصد معاملات تجاری ما از مسیرهای تحریمناپذیر انجام میشود نمیتواند تاثیری در این مقطع در بازار ارز و روابط تجاری ما داشته باشد. وی با طرح این سوال که ایا فکر میکنید بانکهای دنیا با ما همکاری میکنند ادامه داد: به خاطر تحریم آمریکا و فشاری آمریکا به کشورهای دوست ما وارد میکند خیلی از بانکها با ما همکاری نمیکنند ولی چگونه از ابتدای سال ۳۵.۵ میلیاردلار تامین ارز برای واردات انجام شده است؟ همین مسیر را باز هم ادامه میدهیم. وی تاکید کرد: تاثیری که همه فکر میکنند با تصمیم اجلاس اف ای تی اف اتفاق نخواهد افتاد هر چند هنوز هم فکر نمیکنم این تصمیم اشتباه را بگیرند ولی باید صبر کنیم.