رصد شاخص سلامت و فاکتورهای برهم زننده آن در مردان همواره مورد توجه مدیران حوزه بهداشتی و درمانی قرار دارد اما حساسیت‌های این افراد نیز باید نسبت به آن با افزایش روبرو شود تا یک تهدید فراتر از کرونا را پشت سر بگذارند.
اهمیت موضوع تا حدی است که هفته اول اسفندماه به عنوان هفته سلامت مردان نامگذاری شده و در این هفته علاوه بر اجرای طرح‌های سنجش سلامت در مقاطع مختلف هشدارها، توصیه‌ها و آگاه‌سازی‌های اجتماعی در خصوص اهمیت سلامت این قشر و نیازهای ارتقای آن ارائه می‌شود.
با توجه به برنامه سازمان بهداشت جهانی برای کاهش کم‌تحرکی به میزان ۱۵ درصد تا سال ۲۰۳۰ میلادی، شعار «محیط کار سالم ، کارکنان سالم» برای هفته سلامت مردان طی سال جاری انتخاب شد تا شاید زمینه‌ای برای بهبود فعالیت روزانه این قشر و کاهش استرس آنان فراهم شود.
در کنار آن عادت‌های غلطی مانند مصرف سیگار، اعتیاد و استرس‌های شغلی برای ایجاد رفاه بیشتر نیز وجود دارد؛ مردان همچنین کمتر به پزشک مراجعه می‌کنند و مراجعه به مراکز درمانی را به دلایل مختلف تا بروز مراحل پیشرفته و خطرناک بیماری به تأخیر می‌اندازند.
یک کارشناس سلامت با تاکید بر اینکه کم‌تحرکی به بیماری مردان منجر می‌شود، اظهار داشت: بیماری‌های قلبی و عروقی، سرطان‌ها، برخی بیماری‌های شغلی و بیماری‌های اسکلتی مردان را تهدید می‌کند.
سپیده غلامی افزود: مردان ۳۰ تا ۷۰ سال در خصوص عوامل خطر بیماری‌های غیرواگیر آگاهی کافی ندارند و به پیشگیری از بیماری‌ها اهمیت چندانی نمی‌دهند و حفظ سلامت خود را پشت گوش می‌اندازند؛ علت اصلی این نگرش در مردان مشکلات اقتصادی، شغلی و اهمیت بیشتر به سلامت خانواده است اما همین رویکرد باعث افزایش بیماری و آسیب می‌شود.
کارشناس سلامت سالمندان و میانسالان معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی آذربایجان‌غربی اضافه کرد: امروزه شکل و شیوه انجام کارها تغییر کرده و بیشتر کارها در محیط کار با نشستن یا انجام برخی حرکت‌های ثابت انجام می‌شود و به این دلیل بیماری‌ها و امراض بیشتری از جمله دیسک، سیاتیک، چاقی و دیابت کارکنان را تهدید می‌کند.
وی اضافه کرد: بیشترین کاهش فعالیت بدنی در بین افراد جوان و میانسال شاغل در اداره‌هاست که زمان طولانی را در محیط کار پشت میز می‌نشینند.
«غلامی» به ضرورت فعالیت بدنی کارکنان اشاره و بیان کرد: کاهش هزینه‌های مستقیم مرتبط با سلامت، افزایش بهره‌وری، کاهش غیبت از محل کار، ایجاد سلامت فردی برای کارکنان به جهت کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن مانند دیابت، بیماری قلبی، سکته مغزی و برخی از سرطان‌ها از مزیت‌های فعالیت بدنی در محیط کار است.
وی بیان کرد: قدم زدن و انجام حرکت‌های کششی کوتاه در زمان‌های استراحت و فرصت‌های پیش‌آمده علاوه بر شادابی، کالری بیشتری نسبت به نوشیدن یک قهوه در پشت میز می‌سوزاند و از درد، خشک شدن و خواب آلودگی عضلات جلوگیری می‌کند.
وی افزود: هفته سلامت مردان فرصت مناسبی برای آموزش عموم مردم در راستای بهبود وضعیت سلامت پسران و مردان جامعه، ترغیب برای مراجعه زودهنگام به پزشک و تشخیص و شروع به موقع برای درمان بیماری‌های شایع مردان است.
غلامی گفت: توجه به بهبود شیوه زندگی، تحرک بدنی کافی و تغذیه سالم از دوران کودکی و نوجوانی می‌تواند سلامت را در سایر دوره‌های زندگی تامین کند.
مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی آذربایجان‌غربی نیز گفت: مردان در همه گروه‌های سنی از کودک و نوجوان تا میانسال و سالمند، نسبت به زنان در معرض عوامل خطر بیشتر و در نتیجه در معرض مرگ بالاتری هستند.
دکتر علی افشانی افزود: متاسفانه مردان رسیدگی به خود و بهداشت را امری زنانه تصور می‌کنند و این تفکر نیازمند یک بازنگری است.
وی با اشاره به اینکه در سال‌های اخیر در بسیاری از نقاط دنیا روز ملی سلامت مردان برگزار می‌شود، اظهار داشت: اطلاع‌رسانی و حساس‌سازی گروه‌های مختلف جامعه در خصوص اولویت‌های سلامت مردان کشور، ترویج توجه به سلامت قبل از بیماری، افزایش دسترسی مردان به اطلاعات به ویژه از طریق رسانه‌های ارتباط جمعی، توجه به نیازهای بهداشتی آموزشی و درمانی مردان و گسترش فرهنگ همکاری درون‌بخشی و برون‌بخشی در مقوله سلامت ضروری است.
وی با تاکید بر اینکه سلامت مردان موضوعی مقطعی نیست، اضافه کرد: عوامل شغلی و مراجعه کمتر به مراکز بهداشتی موجب شده‌است تا سلامت مردان به طور چشمگیری کاهش یابد؛ مردان اغلب به بیماری خود بی‌توجه هستند و در برخی موارد، مرتکب خوددرمانی می‌شوند که البته این فقط به ایران مربوط نیست.
کارشناس گروه سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی آذربایجان‌غربی نیز گفت: افراد شاغل و به ویژه مردان باید سلامت روان را در محیط کار خود جدی بگیرند چون بهداشت روانی مقدمه سلامت جسمانی در محیط کار است.
میلاد عابدی افزود: سلامت روان در محیط کار بدین معناست که تمامی کارکنان قادر به ایجاد روابط مطلوب با محیط کار و عوامل موجود در آن باشند و هر یک از کارکنان نسبت به خود، رؤسا، همکاران و به طور کلی نسبت به محیط کار خود و به‌خصوص نسبت به جایگاه خود در آن اداره یا سازمان احساس رضایت داشته باشند.
وی اظهار داشت: توجه به ایجاد انگیزه و علاقه‌مندی کارکنان در محیط کار علاوه بر افزایش رضایت از محیط کار و کاهش استرس کارکنان، منجر به افزایش بهره‌وری کل سیستم می‌شود و در نتیجه افزایش سطح کارآیی سیستم و به دنبال آن ارتقای کیفیت سطح زندگی مردم در بافت جامعه که همان سطح کلان‌تر تاثیرگذاری سلامت روان در محیط کار است خواهد بود.
عابدی گفت: نبود تعادل بین نقش‌های فرد در خانواده و محیط کار در صورت تداوم، بهداشت روانی فرد را به خطر می‌اندازد و موجب کاهش کارایی، احساس درماندگی، کاهش رضایت شغلی و کاهش تعهد شغلی می‌شود.
وی اضافه کرد: حجم کاری بالا، ضعف مدیریتی، اعمال خشونت، تبعیض قائل شدن بین کارکنان، کاهش یافتن حقوق و مزایا و اضافه کار، ترس از اخراج شدن، سهیم نبودن در تصمیم‌گیری‌ها، محیط فیزیکی و روانی نامطلوب، کار خسته‌کننده و تکراری از جمله مواردی است که می‌تواند آسیب جدی به بهداشت روانی مردان وارد کند.
عابدی اظهار داشت: ایجاد جو صمیمیت، همدلی، صداقت، همکاری، پرهیز از اعمال روش‌های مبتنی بر زور و اجبار، استفاده صحیح از افکار و نظرهای کارکنان، نبود تبعیض در محیط کار، به کار بردن تشویق به موقع، توجه به مشکلات و مسائل شخصی و خانوادگی کارکنان، فراهم آوردن شرایط ارتقای علمی و کاربردی برای کارکنان از جمله مهارت‌ها و راهکارهای مدیریتی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
به گزارش ایرنا نخستین پنجشنبه اسفند ماه از سال ۱۳۸۵ به عنوان روز مـلی سـلامت مــردان تعیین و مقرر شده‌است تا هر ساله در این روز با هدف حساس‌سازی جامعه آموزش و فرهنگ‌سازی در حد امکان مداخلات تشخیص و درمانی صورت گیرد.
البته در سال‌های اخیر امیدواری‌ها برای افزایش سلامت مردان با آگاه‌سازی‌های عمومی افزایش یافته ولی این میزان نیز کم است و باید از سوی مردان، توجه بیشتری به این امر صورت گیرد.