جهانگیری: نخبگان علمی بزرگترین سرمایه کشور هستند

«اسحاق جهانگیری» عصر شنبه در بیست و هشتمین مراسم تجلیل از دانشجویان برگزیده اظهارداشت: تحریم جدید FATF و لیست سیاهی که متاسفانه مجددا ناجوانمردانه ایران در آن قرار داده شد، شرایط اقتصادی و سیاسی کشور  و کرونا همه موضوعات مهمی هستند.  
وی گفت: نیروی انسانی پیش‌نیاز توسعه همه جانبه و توسعه علمی کشور است کسی در آن تردید ندارد. توسعه علمی پایه و جایگاه آن دانشگاه‌های کشور هستند در این هم تردید وجود ندارد. این که طی سال‌های اخیر دانشگاههای ما در توسعه علمی کشور کار بزرگی انجام دادند و جایگاه مطلبوبی بدست آوردند این هم از آمارهای بین المللی است.  
معاون اول رییس جمهوری گفت: در آمارهای بین المللی که منتشر می شود ایران در بین ۵۷ کشور اسلامی و منطقه رتبه اول را دارد که جایگاه بسیار خوبی است و به اعضای علمی و روسای دانشگاه ها و وزیران که این بار را به خوبی بر دوش کشیدند، صمیمانه تبریک می گویم.
جهانگیری یادآور شد: ایران تا الان بیش از اینکه به نیروهای انسانی و جایگاهی که از نظر ظرفیت علمی پیدا کرده شناخته شود، به عنوان کشوری که منابع طبیعی، نفت و گاز دارد معروف شده است. در کنار فرصت‌ها و ظرفیت‌هایی که ایران دارد شاید سرآمد و بزرگترین سرمایه ملی که امروز در اختیار ایران است همین جوانانی هستند که نخبگان علمی‌اند که می توانند آینده کشور را رقم بزنند.
وی با بیان این که در شرایط اقتصادی پیچده، دشوار و سختی قرار داریم، گفت: ما از یک طرف با تحریم‌های بی‌سابقه بین‌المللی قدرتی مثل آمریکا روبرو هستیم که به سخت‌ترین روش که تا الان در سطح بین الملل ب‌ سابقه بوده علیه کشور ما وضع شده است. هدفشان هم این بود که اقتصاد کشور را دچار فروپاشی کنند. راهکاری که ما پیش‌بینی کردیم  اقتصاد کشور را از این تحریم را عبور دهیم سیاست‌های اقتصاد مقاومتی بوده است که کشور را تا حد زیادی در مقابل تکانه های تحریم مقاوم کند و تاب آوری کشور و مردم را بالا ببرد.
معاون اول رییس جمهوری به جهت‌گیری اقتصاد مقاومتی اشاره کرد و افزود: یکی از رویکرد ۵ گانه اقتصاد مقاومتی، دانش بنیان کردن اقتصاد ایران است که با دوستانمان در وزارت علوم و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و روسای دانشگاه‌ها روی دانش بنیان کردن اقتصاد کشور  خیلی بحث و گفت و گو کرده‌ایم.
جهانگیری با بیان اینکه محصولات دانش بنیان امروز در سطح بین‌المللی قابل طرح و ارائه است، گفت: من بسیاری از شرکت‌های دانش‌بنیان که اعضای هیات علمی و یا دانشجویان دانشگاه‌ها ایجاد و یا محصولی تولید کرده‌اند و به بازارهای معتبر بین‌المللی صادر کرده‌اند را دیده‌ام که افتخار بزرگی است و ان‌شاءالله باز هم از این قبیل خواهیم داشت.

معاون اول رییس جمهوری ادامه داد: بنگاه‌های بزرگی در ایران هستند، و اقتصاد ایران اقتصاد بزرگی است. ۲ سال دیگر، نفت در تحریم است، نفت در شدیدترین تحریمی که می‌توانسته وضع شده است و خصوصا روی نفت ایران فشار خاصی گذاشته شده است تا فروخته نشود.

وی با اشاره به حجم ۲۰۰ میلیارد دلاری تجارت خارجی ایران اظهارداشت: بخشی مانند نفت که بیش از ۵۰ میلیارد دلار درآمد ارزی حداقل در این دوران اخیر داشته و برخی مواقع وقتی که قیمت نفت روی ۱۰۰ یا ۱۲۰ دلار در هر بشکه می‌رفت، درآمد ما از نفت بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار در سال بوده است. اکنون باید دید چه عاملی باعث شده با وجود این فشار بر روی نفت، اقتصاد کشور به‌هم نریخته است. بنابراین پیداست بنگاه‌های یک مجموعه‌های از رشته‌های مختلف از پتروشیمی، فولاد، صنایع معدنی تا صنایع غذایی هستند.
جهانگیری یادآورشد: وقتی می‌گوییم دانش‌بنیان یعنی این شرکت‌ها هم دانش بنیان می‌شوند. یعنی یک مجموعه‌ای از نیروهای درجه یک علمی کشور و دانشگاه‌ها ورود پیدا کرده و ببینند که چگونه می‌توانند بنای این شرکت‌ها را اصلاح کنند که مغز انسان‌ها در تولیدات این شرکت‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای داشته باشد. بنابر این یک جهت، این جهت‌گیری است که ما باید اقتصادمان را دانش‌بنیان کنیم.

معاون اول رییس جمهوری اظهار داشت: جهت‌گیری مهم دیگری در اقتصاد مقاومتی بوده که ما در یک سیر چند ساله‌ای اتکایمان از درآمد نفت و منابع طبیعی مانند نفت کم کنیم و به جای دیگری این تکیه را قرار بدهیم. این که گفته شود تکیه کشور از درآمد نفت کاهش پیدا کند، نمی‌توان گفت که اقتصاد کشور کوچک شود.
جهانگیری افزود: اقتصاد کشور یک کیکی است که ۵۰ میلیارد دلار از این مجموعه اقتصاد از سود سهم نفت بوده است، وقتی که نفت از آن جدا شود معنای آن این است که درحال کوچک شده است. وقتی که کیک اقتصاد کشور کوچک می‌شود، معنای آن این است که مردمی که می‌خواهند از این کیک سالانه یک برداشتی کنند و زندگی‌شان را اداره کنند، حتما سهم کمتری برداشت می‌کنند.
وی خاطرنشان کرد: هنر اقتصاد کشور در این است که سالانه حداقل به اندازه رشد جمعیت به اضافه یک کمی بیشتر، که رفاه بیشتری به مردم بدهد، بزرگ می‌شود. اگر اقتصاد کشور سالانه بتواند به این نسبت بزرگ شود، مردم هر سال احساس می‌کنند که رفاهشان و زندگی‌شان نسبت به استفاده‌ای که دارد، بهتر شده است.
معاون اول رییس جمهوری اضافه کرد: وقتی که گفته می‌شود اتکا کم شود، معنای آن این نیست که کیک اقتصاد در کشور کوچک شود چرا که زندگی مردم سخت‌تر می‌شود. بنابر این باید تکیه‌گاه دیگری پیدا کنیم و مثلا اینجا را کوچک کنیم و به جای دیگری متکی شویم.
جهانگیری ادامه داد: من خودم هم الان و هم در مسئولیت‌های قبلی‌ای که داشتم روی این موضوع خیلی فکر کردم، که اگر ما بخواهیم تکیه‌مان را از نفت برداریم، کجا بگذاریم. من در زمانی که وزیر صنایع و معادن بودم، بعضی‌ها می‌گفتند معدن می‌تواند جای نفت را بگیرد. اولا این چنین نیست. (بقیه) مواد معدنی ایران چنین ظرفیتی ندارند. نفت یک نعمت استثنایی است.
وی یادآور شد: دوم اینکه آنها هم معدن هستند. نفت یک ماده معدنی، به نام نفت است، سنگ آهن هم یک ماده معدنی‌ به نام سنگ آهن است، مس هم یک ماده معدنی به نام مس است لذا همه اینها هم یک ذخیره‌ای دارند و یک روز تمام می‌شوند. بنابراین منظور از یک تمام شده به یک تمام شده دیگر نیست. تنها جایی که تمام نمی‌شود، مغز جامعه ما و تنها جایی که از بین نمی‌رود، قدرت خلاقیت و نوآوری جوانان است.
معاون اول رییس جمهوری بیان کرد: اگر بخواهیم درآمد نفت را کم کنیم، تنها درآمدی که آینده این کشور می‌تواند، به آن متکی شود، مغز جوانان، نخبگان و نیروهای تحصیلکرده کشور است که بسیار هم ارزشمند است ایران از این جهت، یک فرصت استثنایی در اختیار دارد لذا ما باید قدر این موضوع را بدانیم.

جهانگیری ادامه داد: ما هنوز در برخی از دستگاه‌ها، نتوانسته‌ایم این موضوع را با زبان واقعی جا بیندازیم که نیروی انسانی تحصیلکرده، زبده، نمونه کشور سرمایه‌ای است که اگر نه بهتر از نفت، بلکه حتما بهتر از نفت برای این کشور است. چطور وقتی می‌گوییم تحریم کردن نفت کار بدی است، کسانی که در این نیروی انسانی کشور اخلال می‌کنند، مانند کسانی هستند که نفت کشور را تحریم می‌کنند و مانند آمریکایی‌ها و چه من و چه هر شخص دیگری باشد. البته به ظاهر ممکن است روی اعتقاد و اخلاص کاری را انجام می‌دهیم.
وی اظهار داشت: جابجایی مغزها به صورت طبیعی اقدام مضری نبوده و حتما مفید است. اینکه یک نیرو زمانی که تحصیلاتش در کشور به اتمام می‌رسد، به این فکر کند که به کشور پیشرفته‌ای برود و مثلا ۲ سال در آن کشور موضوعات جدیدی بیاموزد و به کشورش برگردد، این آمد و رفت‌های طبیعی هیچ ضرری نداشته و بسیار هم مفید است.
معاون اول رییس جمهوری اضافه کرد: آن چیزی مضر است که ما به جای اینکه قدر این نیرو را بدانیم، شرایطی برایش فراهم کنیم که گفته شود که ایران از جاهایی است که فرار مغزها در آن زیاد است و این موضوع در حق کشور و این ملت جفاست.
جهانگیری خاطرنشان کرد: مهمترین وظیفه ما در دولت و همه نهادهای حکومتی این است که حرمت نیروهای علمی‌مان را حفظ کنیم و شرایطی برای آنها فراهم کنیم که از این ظرفیت علمی‌شان برای توسعه کشور استفاده کنند. همچنین شرایطی برای آنها به‌وجود بیاوریم که بتوانند با قدرت خلاقیت‌شان اشتغال، اقتصاد و رفاه مردم کشورشان را به خوبی برقرار کنند.
وی افزود: این کار شدنی است و شما قادر هستید این کار را انجام بدهید و ایران این ظرفیت را دارد. ما باید به دانشگاهایمان به صورت جدی‌تری بپردازیم.

جهانگیری افزود: دولت برای دانشجویان نمونه ای که انتخاب می شوند یکسری تعهداتی دارد و آنها را انجام می دهد، حال ممکن است که این تعهدات موقتی باشد ولی حتما باید اجرا شوند و دوستان هم باید احساس کنند به قولی که داده شده است، عمل می شود.  
معاون اول رییس جمهوری درباره روند عضویت هیئت های علمی دانشگاه نیز گفت: بالاخره یک کارهایی انجام دادند و یک درجه بالاتر تحصیلات به نظر می آید در وزارت علوم پذیرفته شده است و آقای دکتر نمکی وزیر بهداشت -که اینجا نیستند- به ایشان هم گفته می شود چنین اقداماتی در وزارت بهداشت نیز صورت بگیرد.  
جهانگیری گفت: ما در این دولت به اعضای هیات علمی دانشگاه ها مخصوصا در پرداخت حقوق نتوانستیم یک توجه خاصی انجام دهیم و همیشه یک حالت شرمندگی نسبت به اعضای هیات علمی دانشگاه ها داشته ایم و مکررا هم دوستان به من گفته اند و من نیز جلساتی گذاشته ام؛ به هر حال آن طور که شایسته اعضای هیات علمی دانشگاه ها بوده است، محقق نشده است.  
وی تاکید کرد: در دو سه هفته اخیر  تصمیمات جدیدی در خصوص اعضای هیات علمی دانشگاه ها گرفتیم که آخرین تصمیم نیز همان بود که آقای نوبخت اعلام کردند یک فوق العاده ٥٠درصدی برای بخش کارشناسی نیروهای دولت انجام شود و فکر هم می کنم یک تغییر خوبی در پرداختی کارکنان دولت در این رده انجام بگیرد.
معاون اول رییس جمهوری با بیان اینکه راجع به هیات های علمی هم توافق مان با آقای نوبخت این شد که تا اسفند بتوانیم به یک جمع بندی برسیم، گفت: از وزیر علوم نیز درخواست می کنم در این زمینه وقت بگذارد و به صورت جدی پیگیری داشته باشند تا بتوانیم در همین اسفندماه و اگر نتوانستیم در فروردین ماه سال آینده  به اعضای هیات علمی از نظر پرداخت، رسیدگی داشته باشیم؛ البته منتی ندارد و هم اکنون اعضای هیات علمی از نظر پرداخت نسبت به جایگاه خودشان جزو ضعیف ترین ها هستند چنانچه وضعیت شان را با جاهایی که می توانند جذب آنجا بشوند و بروند؛ قابل مقایسه نیست.  
وی افزود: اعضای هیات علمی از روی عشق و علاقه ای که به ایران دارند و می خواهند به کشور خدمت رسانی کنند، کارشان را انجام می دهند و ماهم  وظیفه داریم برای این گروه، کار بهتری انجام دهیم.  
وی با تبریک مجدد به نخبگان برگزیده حاضر در جلسه ابراز امیدواری کرد تشکیل جلسات وعده داده شده انجام شود و گفت: بنده آمادگی برگزاری این جلسات را دارم و جزو سهل الوصول ترین افراد دولت هستم ولی بیشتر آقای صدیقی و دوستان ببینند اگر جایی فکر کردند جلسه ای باید با حضور من باشد و دستورش هم مشخص باشد، شرکت می کنم 
معاون اول رییس جمهوری به سخنان یکی از دانشجویان برگزیده اشاره کرد و افزود: این پیشنهادی که برادر عزیزمان گفتند خوب است که دانشجویان نمونه پروپوزال هایی همواره همراه داشته باشند راجع به کارشان و اگر گیری دارند به من یا سایر مسئولان دولت بدهند و من هم در جلسه هستم و آقایان نیز به آقای صدیقی (دبیر جشنواره) کمک کنند سایر موارد به نتیجه برسد.  
جهانگیری تصریح کرد: البته من بعید می دانم نیازی به دخالت من باشد اگر موردی که آقایان پیگیری کردند و نیاز به دخالت من بود، من حتما کمک می کنم که آن هم نتیجه بگیرد.
معاون اول رییس جمهوری  گفت: یکی از کارهای مهمی که در سال های اخیر به صورت مرتب و منظم توسط همکاران ارزشمندم آقایان دکتر غلامی وزیر علوم و نمکی وزیر بهداشت و معاونان آنها در وزارتخانه برگزار شده است، همین جشنواره انتخاب دانشجوی نمونه است که هر سال برگزار شده و امیدوارم این کار ارزشمند ادامه یابد.
جهانگیری اظهار داشت: به همه عزیزانی که به عنوان دانشجوی نمونه انتخاب شدند و نخبگان عزیز و دانشجویان نمونه کشور؛ به همه شما تبریک عرض می کنم و همچنین به خانواده های عزیزتان که زحمات زیادی متحمل می شوند که فرزندی بزرگ کنند و به دانشگاه می فرستند و وقتی می بینند مدارج علمی را خیلی خوب طی می کند، خداوند را شاکر می شوند که چنین فرزندانی بزرگ کرده اند.  
معاون اول رییس جمهوری اضافه کرد: تبریک عرض می کنم به اساتید و روسای دانشگاه ها که سهم زیادی در رساندن شما به این جایگاه دارند هم تشکر می کنم و هم تبریک می گویم که دانشجویانی تربیت کرده اند که وجود آنها برای کشور تبدیل به سرمایه ای ارزشمند شده است.