محمد فرزی مدیر گروه پژوهشی منابع تغذیه صنعتی از پژوهشکده برق جهاد دانشگاهی و رتبه سوم طرح‌های توسعه‌ای در سی و سومین جشنواره بین‌المللی خوارزمی، روز یکشنبه در گفت وگو با خبرنگار علمی ایرنا در خصوص این طرح گفت: بومی‌سازی و ایجاد فناوری لازم برای کنترل دور الکتروموتورهای پرقدرت صنعتی به عنوان یکی از ۱۰ کالای استراتژیک صنایع کشور از جمله معدن، نفت، گاز، پتروشیمی، فولاد و حمل و نقل دریایی و ریلی به شمار می‌رفت، از این رو در صدد برآمدیم این محصول استراتژیک را با فناوری بومی تولید کنیم.
وی بیان کرد: این سیستم در صنایع کنترل دور الکتروموتورها بسیار ضروری است، راه کارهای متنوعی از قدیم برای این امر بکار گرفته می‌شد که هریک دارای مشکلات جدی بودند.
مدیر این گروه پژوهشی ادامه داد: امروزه برای تحقق این مهم با توجه به پیشرفت های علم الکترونیک قدرت در ساخت نیمه هادی پیشرفته و علم کنترل دیجیتال، از سیستم‌های کنترل دور الکتروموتور استفاده می‌شود.
فرزی گفت: این سیستم‌ها دارای پیچیدگی و فناوری بالایی هستند و در فهرست موارد تحریمی نیز قرار دارند، با اجرای موفق این طرح علاوه بر رفع نیاز صنایع مختلف، تعمیر و نگهداری سیستم‌های نصب شده نیز تسهیل شده است.
این محقق برگزیده افزود: از این سیستم ها برای انتقال فراورده‌های نفتی، انتقال آب و هرجا که سیستم الکتروموتوری برای انتقال نیاز باشد استفاده می‌شود. در حال حاضر این سیستم در صنعت نفت کشور مورد استفاده قرار گرفته است.
وی اضافه کرد: پیش از این، این سیستم توسط دو شرکت خارجی تولید می‌شد و در اختیار کشور قرار می‌دادند اما اکنون با توجه به شرایط تحریمی نیاز بود آن‌را به تولید برسانیم؛ این سیستم برای اولین بار در کشور تولید شده است.
فرزی یادآور شد: همچنین شرکت خطوط لوله و مخابرات ایران که مسؤول جابجایی نفت خام و فراورده‌های خام است از این سیستم کنترل دور الکترو موتورهای توان بالا نیز استفاده کرده و کارایی آن را تایید کرده است.
رتبه سوم گروه تخصصی برق و کامپیوتر در سی و سومین جشنواره خوارزمی افزود: سیستم کنترل دور الکترو موتورهای توان بالا در صنایع حمل و نقل دریایی، ریلی، صنایع معدنی، صنایع برق و نیروگاهی، صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، صنایع آب و فاضلاب مورد استفاده قرار می‌گیرد. در حال حاضر بیش از ۹۴۰ توربین گازی فرسوده در کشور نیاز به جایگزینی دارند که بهترین جایگزین، استفاده از موتور و سیستم کنترل دور موتور به جای توربین‌های گاز است.
وی با اشاره به مزیت‌ها و ویژگی های ساخت این موتور گفت: کاهش چشمگیر مصرف انرژی و آلاینده‌های زیست محیطی، قطع وابستگی، صرفه‌جویی ارزی و کاهش هزینه تمام شده در رفع یکی از نیازهای استراتژیک صنعت کشور، ایجاد اشتغال برای نیروهای متخصص، دستیابی به فناوری طراحی تجهیزات الکترونیکی در سطح ولتاژهای متوسط (۶۰۰۰ ولت) و قدرت بالا (بیش از یک مگاوات)، امکان صادرات این محصول به کشورهای همسایه و بازارهای فرامنطقه‌ای از ویژگی های این محصول با فناوری بالا به شمار می‌رود.
صرفه جویی ۳۸۰ هزار کیلووات ساعت انرژی در ماه
فرزی با بیان اینکه تولید این سیستم اشتغال ۷هزار و صد نفر نیروی متخصص را در پی خواهد داشت، ادامه داد: تولید سیستم کنترل دور الکترو موتورهای توان بالا صرفه جویی ارزی بیش از ۲ میلیون یورویی و بیش از ۴۴ میلیارد ریالی خواهد داشت، همچنین با استفاده از سیستم کنترل دور الکترو موتورهای توان بالا، میانگین ۴۰۰ کیلووات و یا ۳۸۰ هزار کیلووات ساعت در ماه صرفه جویی انرژی خواهد شد. در نتیجه نصب تنها یک عدد سیستم درایو بر روی یکی از موتورهای ۱۵۰۰ کیلوواتی وزارت نفت می‌تواند صرفه جویی زیادی داشته باشد.
طرح «سیستم کنترل دور الکترو موتورهای توان بالا» امسال رتبه سوم طرح‌های توسعه در گروه تخصصی برق و کامپیوتر سی و سومین جشنواره بین المللی خوارزمی را کسب کرد.