اواخر هفته گذشته بود که به طور رسمی اعلام شد که کرونا ویروس هم به ایران رسیده و چند نفر مبتلا و چند نفر هم جان خود را از دست دادند و از آنجا که تقریبا آحاد مردم انتظار ورود این مهمان ناخوانده به دلیل ارتباطاتی که بین کشورما با چین وجود دارد را داشتند آرامش در جامعه در روزهای ابتدایی به هم نخورد.
با خرید ماسک و اسپری‌های ضدعفونی و دستکش‌های یکبار مصرف بیش از حد نیاز توسط عده‌ای که به منظور سوءاستفاده از وضعیت پیش آمده و پرکردن جیب‌های نامبارک‌شان آرامش در جامعه تا حدودی به هم ریخت و نگرانی مردم را بیشتر کرد.
مسوولان وزارت بهداشت، درمان و آموزشی و به تبع در کردستان رییس دانشگاه علوم پزشکی در گفت و گو با رسانه‌های مختلف اعلام کردند که افراد سالم لزومی ندارد از ماسک استفاده کنند تا موجودی بیمارستان‌ها تمام نشود چرا که استفاده آن برای پرسنل ضروری است.
کلیپ‌ها و ویدئوهایی که از کشور چین به منظور آگاهی رسانی به مردم دنیا برای مقابله با این ویروس در شبکه‌های مجازی منتشر شد هر چند آگاهی و هوشیاری مردم کشورمان را بیشتر شده ولی ترس و وحشت زیادی را هم در آنها ایجاد کرده است.
نکته حائز اهمیت در این کلیپ‌ها این است که افراد سالم هم ماسک بر صورت دارند و تنها مختص به مبتلایان به ویروس کرونا نیست و همین باعث شده یکی از سوالات مردم در شبکه‌های مجازی ضرورت استفاده از ماسک باشد و اینکه اگر لزومی ندارد چرا در چین همه مردم با هر وسیله که در دست داشتند ماسکی برای خود ساختند.
این دوگانگی و تناقض مردم را سرگردان و مضطرب کرده و مدام این سوال را مطرح می‌کنند آیا به حرف مسوولان باور داشته باشیم یا ویدئوهایی که از چین پخش می‌شود؟
برای یافتن این سوال و کاهش دل نگرانی و استرس مردم بطور ناشناس وارد بیمارستان توحید سنندج شدم، و به عنوان یک شهروند دغدغه‌مند این سوال را از پرستاران و پزشکان اورژانس این بیمارستان پرسیدم.
پنج نفر از پرسنل در ایستگاه پرستاری اورژانس دور هم جمع شده بودند و حرف همه آنها دریافت سهمیه ماسک بود و از این تعداد ۲ نفر ماسک نداشتند و دغدغه همه آنها به کمبود این وسیله بهداشتی بر می‌گشت.
نخستین فردی که از او در ارتباط با ضرورت داشتن ماسک سوال کردم، پزشک عمومی بود که اظهار داشت: درست است استفاده از ماسک برای افراد سالم ضروری نیست.
وی در پاسخ به اینکه با توجه به اینکه دوره نهفتگی کرونا ۱۴ روز است از کجا معلوم فردی که با او در حال صبحت هستیم سالم است یا بیمار، آیا این مساله هم زدن ماسک برای همه را توجیه نمی‌کند، گفت: رعایت مسائل بهداشتی و فاصله از افراد به گونه‌ای که در زمان عطسه و سرفه ترشحاتی از طرف مقابل روی بدن و صورت قرار نگیرد، می‌تواند مانع از ابتلا به این بیماری شود.
از دیگر افرادی که از آنها سوال کردم، پرستار و کمک پرستار پایگاه معاینه بیماران تنفسی(این پایگاه از زمانی که بحث شیوع بیماری کرونا مطرح شده جلوی اورژانس بیمارستان توحید مستقر شده است و دمای بدن مراجعه‌کنندگانی که علائم سرماخوردگی را دارند، اندازه‌گیری می‌کند) بود.
این پرستار با مهربانی برای چند نفر از مراجعه کنندگان که اصرار بر اندازه‌گیری دمای بدنشان داشتند، توضیح می‌داد که دمای بدن فردی اگر از ۳۸ درجه سانتی‌گراد بالاتر و دیگر علائم هم چون سرفه و تنگی نفس را داشته باشد مشکوک به بیماری کرونا شناخته می‌شود.
این پرستار در ارتباط با ضرورت استفاده از ماسک هم گفت: برای پرسنل بیمارستان‌ها که در معرض خطر هستند استفاده از ماسک ضروری است برای افرادی که در محیط و فضایی در حال عبور هستند نیازی نیست مگر اینکه فرد آلوده‌ای سرفه یا عطسه کند و ترشحات او وارد بدن رهگذر شود.
وی با اشاره به اینکه برای اطمینان هر فردی بهتر است از ماسک استفاده کند، اضافه کرد: ماسک‌های فیلتردار تا ۶ ساعت قابل استفاده است و بعد باید آن را تعویض کرد و ما سهمیه پرسنلی داریم و مجبور هستند برای ما تهیه کنند.
برای هر فردی در هر مکانی استفاده از ماسک ضرورت ندارد
دکترای تخصصی اپیدمیولوژی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: مردم اگر به حرف هایی که پزشکان و مسوولان در ایران می زنند باورندارند می‌توانند دستورالعمل‌های سازمان بهداشت جهانی که به طور صریح و شفاف در ارتباط با استفاده از ماسک منتشر کرده مراجعه کنند.
دکتر قباد مرادی اضافه کرد: سازمان بهداشت جهانی توصیه کرده در جاهایی که یک نفر بیمار کرونا وجود دارد و افرادی از او مراقبت می‌کنند از ماسک و دستکش استفاده کنند.
وی با اشاره به اینکه کادر بهداشتی و درمانی هم از دیگر افرادی هستند که باید از این تجهیزات استفاده کنند، افزود: علاوه براین در جایی هم که افرادی با علائم تنفسی و سرفه وجود دارند استفاده از ماسک ضرورت دارد.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان با بیان اینکه افرادی که علائم تنگی نفس و سرفه را ندارند استفاده از ماسک برای آنها هیچ ضرورتی ندارد، گفت: مردم چون آنفولانزا و سرماخوردگی را می‌شناسند ترسی از این بیماری‌ها ندارند.
مرادی یادآور شد: بزرگ‌نمایی توسط برخی رسانه‌ها و فضای مجازی در خصوص ویروس کرونا در کشورمان شده است و با شناختی که از این ویروس پیدا کردیم این همه ترس از آن ضرورت ندارد.
وی با اشاره به اینکه برخی اطلاعات که در فضای مجازی منتشر می‌شود، صحت ندارد، افزود: اگر توسط کادر پزشکی و پرستارانی در چین مطالبی عنوان و منتشر شده قابل پذیرش است ولی افرادی که در چین اقامت دارند و مطالبی که می‌گویند فقط امنیت روانی جامعه ما را برهم می‌زنند.
این متخصص اپیدمیولوژی تاکید کرد: این میزان ترس و نگرانی که در مردم ما ایجاد شده اصلا ضرورت ندارد چرا که خطر کشندگی آن از آنفولانزا کمتر است.
مرادی اضافه کرد: اگر فرد سالمندی در خانه داشته باشید در هر زمانی که تب کند بهم می‌ریزد و روحیه خود را از دست می‌دهد و در صورتیکه از او خوب مراقبت نکنید دچار مشکلات زیادی خواهد شد.
وی افزود: بنابراین در مقابله با علائم هر بیماری باید روحیه خود را حفظ کرده و در کمال آرامش به توصیه پزشکان عمل شود.
این متخصص اپیدمیولوژی یادآور شد: چین را نباید مبنا قرار دهیم چراکه جمعیت این کشور بیش از یک میلیارد نفر است و بی‌شک میزان افراد مبتلا و مرگ و میر این بیماری هم با توجه به میزان جمعیت آنقدر نیست که ایجاد ترس و اضطراب کند.
مرادی گفت: مردم نباید با دیدن کلیپ هایی از کشور چین بترسند چرا که این بیماری آنقدر ترسناک نیست.
وی اظهار داشت: آنفولانزا در سال ۶۰ نفر را در آمریکا به کام مرگ می کشاند و حدود یک میلیون نفر مبتلا به آن هم در بیمارستان ها بستری می شوند.
این متخصص اپیدمیولوژی گفت: هر چقدر دمای هوا افزایش پیدا کند امکان ماندگاری ویروس کرونا هم کمتر می‌شود این ویروس هم مانند آنفولانزا در فصول گرم سال کمتر شیوع پیدا می‌کنند.
علی ربیعی سخنگوی دولت هم در یادداشتی عنوان کرده بود از نظر تکنولوژی تولید ماسک در شمار چند کشور با دانش هستیم و کمبودی از این لحاظ نخواهیم داشت مردم نباید نگران وجود ماسک در کشور باشند و توصیه می کنم که ماسک اضافی خریداری نکنند.
علی‌رغم این توصیه‌ها مردم برای خرید ماسک و لوازم بهداشتی هجوم آوردند و از روز یکشنبه چهارم اسفند تاکنون در داروخانه‌های داخل شهر و حتی داروخانه‌های بیمارستان‌ها هم ماسک و اسپری ضدعفونی کننده وجود ندارد و قرار شد این تجهیزات به مقدار کافی عرضه شود که براساس بخش‌نامه وزارت بهداشت توزیع ماسک از روز سه‌شنبه ششم اسفند ممنوع اعلام شد.
ماسک بین مراکز دولتی و بیمارستان‌ها توزیع شد
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی کردستان هم اظهار داشت: براساس ابلاغیه وزارت بهداشت فروش ماسک در داروخانه‌ها ممنوع شده ضمن اینکه طی بازدیدهایی که از این مراکز انجام شد موجودی هم ندارند و اگر هم موجود باشد به تعداد محدود و به اندازه پرسنل خودشان است.
عطاءالله حیدری با بیان اینکه روز گذشته محموله‌ای حاوی ماسک از سوی وزارتخانه به استان رسید و بین مراکز دولتی و بیمارستانی توزیع شد، افزود: همچنین براساس ابلاغیه وزارت بهداشت، هیچ شرکت تولیدی حق فروش ماسک ندارد و باید تولیدات خود را در اختیار وزارتخانه قرار دهد تا از این طریق بین مراکز دولتی و خصوصی توزیع شود.
وی با اشاره به تلاش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در زمینه تهیه و توزیع رایگان ماسک و سایر اقلام بهداشتی در سطح کشور اضافه کرد: وزارت بهداشت تلاش دارد این اقلام را تهیه و از طریق مراکز بهداشت استان‌ها و به نسبت شیوع بیماری بین مردم توزیع کند.
آنچه در اخبار مربوط به شیوع بیماری کرونا در دیگر کشورهای دنیا می‌بینیم و می‌شنویم حکایت از وجود همدلی و یکپارچگی بین مردم و مسولان آنها است و امید می‌رود مسوولان و نمایندگان مردم ما در مجلس شورای اسلامی به جای مجادله برای ایجاد امیدواری در جامعه به منظور مقابله با این ویروس تلاش کنند.
با توجه به اینکه دوره نهفتگی بیماری کرونا ۱۴ روز است و نمی‌شود تشخیص داد که چه افرادی مبتلا یا سالم هستند، می‌طلبد همه شهروندان با حفظ آرامش خود مسائل بهداشتی هم چون شست و شوی دست‌ها با آب و صابون، پرهیز از روبوسی و دست دادن، رعایت فاصله با افراد، نرفتن به اماکن پرازدحام و شلوغ، استفاده از دستمال هنگام عطسه و سرفه را رعایت کنند.