تهران-ایرنا- با شیوع ویروس کرونا، خرید اینترنتی دیگر «انتخاب» نیست؛ شکل «اجبار» به خودش گرفته است؛ اجباری برای تامین مایحتاج اولیه زندگی. کسب و کارهای اینترنتی به راه‌هایی برای مشارکت در عزم ملی مبارزه با کرونا فکر کرده‌ و قدم‌هایی در این خصوص برداشته‌اند.

مبارزه با «کرونا» و شکست این ویروس وارداتی، خط مقدم جغرافیایی است که ما اکنون در آن زندگی می‌کنیم؛ عده زیادی از ایرانیان، هر کدام به اندازه وسع و توان خودشان یک جایی کنار بقیه ایستاده‌اند تا سهمی در این مبارزه داشته باشند. البته عده‌ قلیلی هم هستند از شرایط پیش آمده نهایت سو استفاده را کرده‌اند و می‌کنند. حتی اگر سو استفاده‌شان به قیمت جان آدم‌های دیگر تمام شود.

در آن‌ سوی ماجرا اما کسانی هستند که برای عبور از این بحران، فکر کرده‌اند و برای عملی کردن ایده‌شان قدم‌هایی برداشته‌اند. نمونه‌اش کسب و کارهای اینترنتی که امروز بخش عمده‌ای از مراجعات مردم به فروشگاه‌ها که قبل از آمدن «کرونا» در دنیای واقعی صورت می‌گرفت به سمت آن‌ها سرازیر شده است.

کسب و کارهای اینترنتی عزم خود را جزم کرده‌اند تا در این بین علاوه بر کار اصلی‌شان که پایداری سرویس و ارائه خدمت است، قدم‌های دیگری هم در راستای مسوولیت انسانی و اجتماعی خود بردارند. از تامین کالا و حذف آگهی‌های نامتعارف گرفته تا این که تمام امکانات لجستیک، سخت‌افزاری و نرم افزاری خود را در اختیار وزارت بهداشت قرار بدهند تا شرایط ارسال کالاهای مورد نیاز به هر نقطه‌ای از کشور فراهم شود.

مدیر روابط عمومی دیجی‌کالا در گفت‌وگو با ایرنا اعلام کرد در پیامی به «محمدجواد آذری جهرمی» وزیر ارتباطات اعلام کرده‌اند که تمام امکانات خود را برای خدمت‌رسانی به مردم ایران در اختیار وزارت بهداشت قرار خواهند داد.

در نیمه اول امسال ۱۱ هزار و ۲۰۰ روستای کشور از دیجی‌کالا خرید کرده‌اند. آمار نشان می‌دهد این پلتفرم برای ارائه خدمت و ارسال کالا حتی به دورترین نقاط ایران نیز دسترسی دارد. همین مساله باعث شد آن‌ها تصمیم بگیرند زیرساختی که در سال‌ها فراهم کرده‌اند را در اختیار وزارت بهداشت و نهادهای دیگری که درگیر مبارزه با کرونا هستند، قرار بدهند.  

«امیر حسن موسوی» اضافه کرد: در پیامی که برای این دو مسوول نوشتیم، اعلام کرده‌ایم که با تمام ظرفیت و امکانات خود در کنار نظام سلامت هستیم و هر تصمیمی که گرفته شود تمام توان لجستیکی و تکنولوژیکی خودمان را در اختیار آن‌ها قرار می‌دهیم. ضمن این که کمیسیون دیجی‌کالا برای فروش اقلام مورد نیاز برای مقابله با کرونا صفر خواهد بود. یعنی اگر ما ماسکی را یک هزار تومان خریداری کنیم به همان قیمت به فروش خواهیم رساند.

وی افزود: دیجی کالا بزرگ‌ترین مرکز پردازش و توزیع کالا را در تمام استان‌ها دارد و با پلتفرم تکنولوژیکی‌اش می‌تواند گارانتی کند که کالاها به طور عادلانه به دست افراد برسد. در مواقع بحرانی معمولا زمان توزیع سو استفاده‌هایی صورت می‌گیرد و عده‌ای کالای کمیاب را از طریق مختلف به دست می‌آورند و آن را با قیمت بالاتری می‌فروشند. به این ترتیب بازار سیاه شکل می‌گیرد.

اما از طریق زیرساختی که سالهاست در مجموعه دیجی‌کالا مهیا شده، می‌توان کالاهای مورد نیاز را به تعداد مشخص، به فرد مشخص، با کدملی و آدرس مشخص ارسال کرد.  

البته دیجی‌کالا یک پیشنهاد دیگری هم برای سازمان‌های درگیر با کرونا دارد، این که محتوای مورد نیاز آن‌ها را توسط تیمی که دارد تولید کند و آن را در شبکه‌های اجتماعی خود با بیش از دو میلیون کاربر به اشتراک بگذارد. پلتفرمی که روزی چهار میلیون بازدید دارد.

موسوی با اعلام این که ارائه یک سرویس پایدار برای خرید اینترنتی در این شرایط بسیار مهم است، خاطرنشان کرد: در مجموعه ما چهار هزار و ۵۰۰ نفر فعالیت می‌کنند و جنس کارمان طوری نیست که بتوانیم با دورکاری سایت را بالا نگه داریم. به همین دلیل اغلب همکاران ما سرکار هستند تا سایت بالا بماند و خدمت‌رسانی به مردم انجام شود.

وی با اشاره به این که در چند روز گذشته ۱۰۰هزار ماسک به فروش رسیده است، افزود: در ۳۶ ساعت اول پس از اعلام خبر ابتلا به کرونا، ۷۵ هزار ماسک به فروش رسید و عملا تمام ظرفیت موجود در انبار خودمان و ۳۰هزار فروشنده‌ای که با ما کار می‌کنند به اتمام رسید.

در کنار مدیریت این میزان تقاضا، پایین نگه داشتن قیمت هم وظیفه ما بود. زمانی که تقاضا بالا می‌رود به طور سیستماتیک قیمت هم افزایش پیدا می‌کند. ما می‌توانستیم برای فروشنده‌ها محدودیت قیمت بگذاریم اما این کار باعث می‌شد آن‌ها کالای‌شان را برای فروش در سایت قرار ندهند. شرایط سختی بود که تا حدود زیادی توانستیم آن‌را کنترل کنیم. ۷۵ هزار ماسکی که روز اول به فروش رفت با قیمت متعارف بود، فقط چند مورد داشتیم که با قیمت بالا به فروش رسید که با اعلام مشتری کالا برگردانده و با فروشنده برخورد شد.

وی در خصوص تامین ماسک توسط دیجی کالا و فروش آن گفت: بخش زیادی از موجودی‌مان تمام شده و هنوز نتوانستیم ماسک تهیه کنیم. آخرین دسترسی ما به ماسک به دوز قبل برمی‌گردد که همکاران‌مان در بخش تامین کالا یک پک پنج هزار تایی ماسک را تهیه کردند و در سایت قرار دادند. این تعداد هم در عرض ۱۰ دقیقه تمام شد. فروشندگان مارکت پلیس (Market Place بستری است که در آن تمامی خرده‌فروشان و شرکت‌های توزیع‌کننده کالا، می‌توانند بدون واسطه محصولاتشان را به فروش برسانند) نیز همین وضعیت را دارند و به محض تامین محصول و قرار دادن در سایت، به سرعت به فروش می‌رود.

با توجه به این که این پلتفرم ۳۰ مرکز پردازش و توزیع در تهران و تمام مراکزاستان ها دارد، امکان ارسال سفارش به تمام نقاط ایران از طریق آن فراهم و تعداد مرسوله‌های آن حتی از پست جمهوری اسلامی ایران نیز بیشتر است، می‌تواند قدم بزرگی برای توزیع کالاهای ضروری به افراد با شفافیت کامل باشد.   

نه به بازار سیاه با حذف آگهی‌های فروش ماسک

ماسک، ژل‌های ضدعفونی، داروهای تقلبی، روغن‌های عجیب برای محافظت در مقابل ویروس و هر چیزی که می‌تواند به کرونا ربط پیدا کند، این روزها به بازار داغ سودجویانی تبدیل شده که پول برای‌شان کل ماجراست. محل فروش این دست اقلام هم سایت‌های اینترنتی هستند.

اقدامی که برخی از سایت‌های فروش اینترنتی در مقابل این دست از سودجویی‌ها انجام داده‌اند حذف آگهی‌های تبلیغاتی است روابط عمومی سایت دیوار در گفت‌وگو با ایرنا به شرایطی که به حذف آگهی‌های فروش ماسک از روی این سایت منجر شد به ایرنا گفت: پس  از اعلام مرگ دو نفر بر اثر ابتلا به کرونا ثبت آگهی‌های مربوط به ماسک و اقلام دیگر روی پلتفرم «دیوار» شدت گرفت. همان شب با مدیران سایت جلسه‌ای تشکیل دادیم و به این نتیجه رسیدیم که برای حفظ سلامت مردم چند کار مهم را انجام بدهیم.

«مهدی امیرپور» در ادامه گفت: یکی از اتفاقاتی که در این خصوص رخ داد این بود که برخی از این پلتفرم برای ایجاد بازار سیاه در حوزه ماسک و ژل استفاده می‌کرد و مورد دیگر فروش روغن و داروی تقلبی برای بهبود کرونا بود. در خصوص فروش ماسک اول سعی کردیم قیمت را کنترل و آگهی‌های نامتعارف را حذف کنیم. اما پس از آن مساله‌ دیگری ذهن ما را درگیر کرد این ماسک یک کالای پزشکی است و باید تاییدییه و مجوز وزارت بهداشت داشته باشد.

وی افزود: از آن‌جایی که ما نمی‌توانستیم صحت این مساله را چک کنیم، تصمیم جمعی بر این بود که دیگر آگهی‌های مربوط به ماسک را منتشر نکنیم. نمی توانیم چک کنیم به نتیجه رسیدیم که ماسک را کلا حذف کنیم، چون اگر تولیدکننده، ماسک غیر استاندارد از طریق پلتفرم ما به فروش می‌رساند قطعا جان مردم به خطر می‌افتاد و ما شرمنده می‌شدیم.

او با بیان این که ممکن است حذف آگهی‌ها در دیوار کمی مساله کسب و کار ما را با چالش رو به رو کند اما مسوولیت اجتماعی‌شان  مهم‌تر است، اعلام کرد: دیوار در حوزه مسوولیت اجتماعی خود چند برنامه دارد که در روزهای آینده درباره آن اطلاع رسانی می‌کنیم. وظیفه ما حفاظت از سلامت روانی و جسمانی کاربران‌مان بوده که سعی کردیم آن‌را رعایت کنیم. خساراتی هم که به کسب و کارها وارد می‌شود آنقدر حائز اهمیت نیست.

مسیریابی کرونا

در کنار کسب و کارهای حوزه فروش، مسیریاب‌های ایرانی «نشان» و «بلد» نیز لیست و اطلاعات مراکز درمانی ارائه کننده خدمات مربوط به ویروس کرونا را روی نقشه خود لحاظ کرده است.

به گفته روابط عمومی مسیریاب «بلد» لیست مراکز از سازمان نظام پزشکی به این اپلیکیشن داده شده و هر زمان که آپدیتی انجام شود، حتما روی نسخه نیز اعمال خواهد شد.

این مسیریاب اطلاعات مراکز درمانی که خدمات مربوط به ویروس کرونا را روی نقشه نمایش می‌دهد. اطلاعاتی که شامل بیمارستان‌های ریفرال، مراکز تست و داروخانه‌ها می‌شود و همراه با جزییات شماره تماس، ساعت کاری روی نقشه قابل مشاهده است. این مسیریاب در این زمینه اطلاعات ۲۰۱ بیمارستان و مراکز درمانی را نشان می‌دهد. دسترسی به این امکانات علاوه بر اپلیکیشن بلد از طریق نسخه وب این مسیریاب هم امکان‌پذیر است.