بیماری‌های مسری فراوانی مانند طاعون یا وبا در تغییر مسیر تاریخ نقش داشته اند از این منظر هرچند بیماری کرونا به خطرناکی حتی بیماری‌های معاصری چون آنفولانزای خوکی و ابولا نیست اما گستره و قدرت نفوذ کرونا سبب شد تا هراس عمومی در سراسر جهان به خصوص در کشورهایی که با این ویروس در ارتباط هستند حاکم شود. اما پزشکان معتقدند این هراس و اضطراب باعث ضعیف شدن سیستم دفاعی بدن در مقابل این ویروس می شود با این وجود برای عمیق نشدن فاجعه کرونا در کشور یک همت همگانی و یک بسیج عمومی لازم است همچنین برای مدیریت بحران کرونا باید آموزش عمومی و فرهنگ‌سازی انجام شود در واقع فرهنگ مقابله با این چالش بزرگ باید در جامعه نهادینه شود تا به نتیجه کار امیدوار بود.
رسانه های اصلاح طلب
ویروس کرونا چند روز بر روی سطوح زنده می‌ماند؟
خبرگزاری ایسنا در گزارشی به گفت و گو با توفیق یعقوبی متخصص بیماری‌های عفونی پرداخته و آورد:خبرگزاری ایسنا:ویروس کرونا از پنچ تا ۹ روز بر روی سطوح می‌تواند زنده بماند و عمر این ویروس بر روی سطوح شیشه‌ای و صاف بیشتر و همچنین قابلیت انتقال بالایی دارد. کرونا یکی از ویروس‌های ایجاد کننده سرماخوردگی است و ۱۰ الی ۱۵ درصد ویروس‌های سرماخوردگی، کرونا ویروس‌ها هستند سه ویروس از نوع کرونا ویروس‌ها در طی سالیان اخیر اپیدمی شده است که شامل سارس، مرس و کوید ۱۹ یا همان کرونا ویروس جدید است و از آنجایی که کرونا ویروس نوع جدیدی از ویروس‌هاست لذا افراد نسبت به آن ایمنی ندارند. کرونا ویروس براساس قطرات تنفسی و از طریق تماس مستقیم و غیرمستقیم انتقال می‌یابد و اگر ترشحات فرد آلوده به ویروس روی سطوح بماند می‌تواند از طریق تماس منتقل شود. متخصص بیماری‌های عفونی در خصوص زمان دقیق زنده ماندن ویروس کرونا بر روی سطوح یادآور شد: این ویروس از پنچ تا ۹ روز بر روی سطوح می‌تواند زنده بماند و عمر این ویروس بر روی سطوح شیشه‌ای و صاف بیشتر و همچنین قابلیت انتقال بالایی دارد. بیشترین قشر درگیر گروه سنی ۵۰ سال هستند و براساس شواهد ۷۰ درصد مردان و ۳۰ درصد زنان درگیر با این ویروس می‌شوند. وی با بیان اینکه این ویروس در افراد با بیماری زمینه‌ای عارضه ایجاد می‌کند، گفت: افرادی که دچار ضعف ایمنی، بیماری‌های قلبی، ریوی، دیابت، افراد دیالیزی و افرادی که شیمی درمانی دریافت می‌کنند گروه‌های پرخطر این ویروس هستند.
بررسی تفاوت های سه ویروس شایع/از آنفلوانزا تا کرونا
خبرگزاری ایلنا در گزارشی به بازتاب سخنان احمد حاجبی مدیرکل دفتر سلامت روان وزارت بهداشت پرداخته و آورد:آنچه مسلم است و ما می‌بینیم، حجم نگرانی‌ها از این بیماری خیلی بیشتر از واقعیت‌های آن است. ما باید در حیطه خود مراقبتی به ابعاد سلامت روان کرونا ویروس توجه کنیم و توصیه‌هایی برای مردم داشته باشیم تا کمتر دچار استرس و اضطراب بیماری شوند. مردم باید با واقعیت این بیماری بیشتر آشنا شوند تا از این طریق، استرس و اضطراب جامعه را نسبت به کرونا کم کنیم. وضعیت تب افراد مبتلا به هر کدام از این سه بیماری، متفاوت است. به طوری که در کرونا ویروس در ۹۹ درصد موارد تب کمتر از ۴۰ درجه شایع است. در حالی که تب در آنفلوانزا بیشتر از ۴۰ درجه شایع است. همین تفاوت‌ها برای سر درد، گلو درد، درد عضلانی، احساس خستگی، آبریزش بینی، احساس گرفتگی بینی، عطسه، شکم درد، اسهال و…، در سه بیماری کرونا ویروس، آنفلوانزا و سرماخوردگی وجود دارد.
مدیریت بحران با اطلاع رسانی دقیق
روزنامه ایران در یادداشتی به قلم محمد مهدی فرقانی استاد ارتباطات نوشت:سال‌ها پیش ما تجربه خبرنگاری بحران را در جنگ داشتیم. همان روزها که تهران زیر بمباران بود ما در پناهگاه بودیم و روزنامه را منتشر می‌کردیم به‌طوری که در همان پناهگاه اطلاعات به‌دست می‌آوردیم و گزارش و خبر می‌نوشتیم. در آن زمان تهران به‌دلیل بمباران دشمن شرایط بحرانی داشت و مردم نگران آمارهای تلفات ناشی از این اتفاق بودند، آنها تشنه اخبار و گزارش بودند و می‌خواستند بدانند در کشور چه خبر است. ما در آن دوران سعی کردیم اصول خبرنگاری بحران را رعایت کنیم. چند روان‌شناس؛ جامعه‌شناس؛ انسان‌شناس و حقوقدان را به روزنامه دعوت کردیم تا با کمک آنها هم بتوانیم شرایط روحی و روانی مردم را کنترل کنیم و هم اخبار شفاف در اختیارشان قرار دهیم. همچنین باید توجه می‌کردیم که اطلاعات دقیق به دشمن ندهیم لذا آن زمان کارمان بسیار سخت بود اما خوشبختانه توانستیم آرامش را به مردم بدهیم. حالا شرایط درباره شیوع بیماری کرونا نیز همین گونه است. این موضوع برای مردم و مسئولان بسیار مهم شده است چرا که بیماری کرونا بازتاب جهانی داشته و باید از چند جنبه این موضوع را بررسی کرد. ابتدا اینکه این بیماری از چین شیوع پیدا کرد و دامنه گسترش این بیماری آنقدر بالاست که همه مردم را نگران کرده و به نوعی فضای توأم با اضطراب؛ ترس و بدبینی را هم به وجود آورده است. با این حال می‌خواهم بگویم مسئولان که می‌دانستند این ویروس وارد ایران می‌شود باید از همان روزهایی که چین درگیر این بیماری شده بود تمهیدات لازم را در نظر می‌گرفتند. با رسانه‌ها صحبت می‌کردند تا خبرنگاران برای مردم درباره آموزش‌های پیشگیری از کرونا گزارش می‌نوشتند. باید در تمام این روزها مسئولان به مردم توضیح می‌دادند که چه تدارکی برای وضعیت بهداشتی مردم در مواجهه با شیوع این بیماری دارند. همین توضیحات باعث می‌شد تا فشار روحی و روانی مردم نسبت به بیماری کرونا کمتر شود. ما در این زمان نیاز به روزنامه نگاری بحران داریم. روزنامه‌نگاری بحران با روزنامه نگاری عادی تفاوت دارد. در روزنامه نگاری بحران چند فرآیند را همزمان باید در نظر بگیریم که اطلاع‌رسانی دقیق؛ درست و قابل اعتماد باشد وباید مردم مطمئن شوند که اطلاعات را دقیق دریافت می‌کنند. این اطلاعات نباید منجر به استرس، القای یأس یا ناامیدی باشد. چرا که این موضوع خود به خود آسیب‌پذیری مردم را بالا می‌برد. یعنی خبرنگاران همزمان چند فرآیند را باید با هم پیش ببرند. ابتدا اطلاع‌رسانی دقیق داشته باشند و سپس سعی کنند اضطراب را در بین مردم کاهش دهند. این نوع اطلاع‌رسانی موجب می‌شود تا تحمل‌پذیری جامعه بالا برود. در مجموع می‌توان گفت روزنامه‌نگاران بحران، باید دانش و آگاهی‌شان را درباره خود بحران، تأثیرات اجتماعی و اقتصادی آن، ابعاد مختلف آن و تأثیرات انسانی آن تا حد ممکن افزایش دهند و پیش از وقوع بحران به مردم آگاهی بدهند، البته آنها باید بدانند که تولید ترس نکنند. روزنامه‌نگاران باید به مسئولان هشدار دهند و آنها را آماده کنند. این نحوه عملکرد پیش از بحران ضریب آمادگی را بالا می‌برد و آسیب‌های بحران را کاهش می‌دهد. درواقع روزنامه‌نگاران باید طوری به بحران بپردازند تا امید دوباره به زندگی در جامعه برگردد.
افزایش هزینه‌های احتکار؛ مقابله اقتصادی با کرونا
روزنامه آرمان ملی در یادداشتی به قلم وحید شقاقی‌شهری اقتصاددان نوشت:کرونا از دو منظر داخلی و خارجی، اقتصاد ایران را خطرپذیر کرده است. معمولا در اسفند ماه تمایل مردم به خرید و فروش افزایش می‌یابد و بیشترین گردش مالی بسیاری از اصناف و مشاغل در این ماه اتفاق می‌افتد. علاوه بر مشاغل خرد و متوسط، صنایعی همچون گردشگری درگیر این ویروس جدید شده‌اند. محور بعدی به موضوع مدیریت روانی و جامعه‌شناختی بروز بحران مربوط می‌شود. اینکه مردم به دلیل واهمه بروز کمبود کالا، به فروشگاه‌های مواد غذایی هجوم آورند تعادل عرضه و تقاضا را بر هم می‌ریزد. سومین موضوع به حوزه تجارت ایران بازمی‌گردد. با اینکه ما امروز در شرایط تحریم به سر می‌بریم، اما تجارت با کشورهای همسایه همچنان ادامه دارد. به‌ویژه در شرایط کنونی عراق شریک تجاری استراتژیک ایران به حساب می‌آید؛ اما کرونا صادرات ما به این کشور را هم مختل کرده است. اینها مواردی بودند که در بعد داخلی باید مورد توجه قرار بگیرند. تاثیر بین‌المللی ویروس کرونا را هم نباید نادیده گرفت. بیشترین مبادلات اقتصادی ایران با کشور چین انجام می‌گیرد. این کشور همچنان خریدار نفت و مشتقات پتروشیمی ایران به حساب می‌آید. کرونا در خود چین سرعت گردش مالی را به حداقل رسانده و تبدیل درهم به یوآن و سپس به دلار را به وقفه انداخته است. واردات از چین نیز این روزها بشدت کاهش یافته که بخشی از نیاز ما را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در این زمینه به قوه قضائیه پیشنهاد می‌شود که با افزایش هزینه احتکار، به مقابله با محتکران برود و مدلی بازدارنده را به اجرا بگذارد. کشوری که درگیر تحریم و جنگ اقتصادی است که نباید مدام در برهه‌های مختلف مورد هجوم محتکران و سودجویان قرار بگیرد. اکنون دیگر بهتر است اقدامی عملی صورت بگیرد. شاید عده‌ای قبول نداشته باشند، اما اخبار رسمی هم نشان می‌دهد که در مدت اخیر عده‌ای به احتکار لوازم بهداشتی روی آورده‌اند. قوه قضائیه باکمک مجلس باید هزینه این نوع رفتار را بالا ببرد. پیشنهاد دوم به فرهنگ‌سازی مربوط می‌شود. نمی‌توان کشور را برای مدت طولانی تعطیل کرد تا کرونا از ایران خارج شود. رسانه‌ها هم در این زمینه می‌توانند یاری‌گر دولت باشند و با ارائه راهکارهای پیشگیرانه ترس عمومی را کاهش دهند. راهکار دیگر هم به دولت است؛ کسب‌وکارهای خرد و متوسط در ماهی با رکود مواجه شده‌اند که معمولا هرساله بیشترین سود را کسب می‌کنند. دولت برای برطرف‌کردن این رکود باید چاره‌ای بیندیشد. در این زمینه اشاعه آرامش به جامعه و افزایش اعتماد عمومی می‌تواند تقاضا را در بازار افزایش دهد و مردم را برای تامین نیازهای عید به بازار بکشاند. تعطیلی مدت‌دار، زیان کلانی را متوجه این کسب‌وکارها می‌سازد. به هر حال گفته می‌شود دولت در توزیع لوازم بهداشتی پیش‌قدم شده و قرار است نیاز عمومی را پاسخ دهد. نقش تیم اطلاع‌رسانی دولت در این زمینه اهمیت بسیاری دارد؛ در صورتی که این تیم وظیفه خود را به‌درستی انجام دهد، شاید به‌زودی آرامش به بازار بازگردد.
امید از پشت ماسک‌ها
روزنامه ابتکار در گزارشی نوشت: هراس جمعی ایرانی‌ها ناشی از احساس ناامنی از اقدامات مقابله‌ای است که از سوی مسئولان‌شان در حوادث بسیاری دیده‌اند. سیل، زلزله، مراسم عزاداری و اساسا هر حادثه و بلایی، آنها را با یک مدیریت بحرانِ منطقی و کارآمد روبه‌رو نکرده است. این احساس بی‌پناهی در برابر مشکلات، هراس و اضطراب مردم ایران را بیش از حد طبیعی کرده است. که به طبع آن اثر این بیماری را نیز فزون خواهد کرد. اما این نوشتار قصد ندارد تا در شرایط فعلی به نقد رفتار مسئولان و طرح پرسش های متعددی که بارها در رسانه ها مطرح شده، بپردازد. چرا که اساسا در هر حادثه‌ای اصحاب رسانه چون کوبیدن آب در هاون درخصوص چراها، بایدها و نبایدها گفته‌اند و هنوز ستاد بحران کرونا چند روز بعد از آمدن کرونا تشکیل می‌شود. بنابراین سخن گفتن با مسئولانی که شاید خود را مرکز فهم هستی می‌دانند چندان اثری نداشته باشد. روی سخن این نوشتار با هموطنانی است که احتمالا این روزها و شب‌ها را با فکر یک ویروس سپری می‌کنند. بی‌شک اگر بتوان مرهمی برای این شرایط تجویز کرد کنار گذاشتن تمام ذهنیت‌های آموخته و ناآموخته ما از کودکی تا امروز است. به بیان دیگر چاره‌ای نداریم جز آنکه مانند پزشکانی که در سال‌های بیماری‌های فراگیر، با نرفتن در گرداب افکار منفی جان سالم به در بردند عمل کنیم و فراموش کنیم که تمهیدات لازم برای جلوگیری از این بیماری انجام نمی‌شود. باید فراموش کرد که از ابتدا به ما فرهنگ همدلی در شرایط سخت و بحرانی را نیاموختند و در این شرایط بهتر است به جای هراس انداختن در دل یکدیگر، راه‌های پیشگیری را آموزش دهیم. کرونا جدی است اما به اندازه همان ۲ درصدی که در منشا این بیماری یعنی چین فوتی داشته است و نه بیشتر. کرونا جدی است و به جای حرص خوردن از جدی نگرفتن سیاستگذاران فقط به اطرافیان‌مان روحیه دهیم. بی‌تردید این بیماری نیز تمام می‌شود اما کرونا می‌تواند فارغ از همه ترس‌ها و بدی‌هایش برای ما تمرین از صفر شروع کردن باشد این بیماری حتی می‌تواند تمرین دوباره‌ای برای رعایت بهداشت فردی و جمعی باشد. تمرین امیدبخشی به آینده از دل خودمان و نه امیدوار به چشم مسئول و حتی منتخبی از مردم باشد. کرونا را حتی با تمام بدی‌هایش می‌توان به فال نیک گرفت و تجربه همزیستی و عطوفت نوعی را تمرین کرد. کرونا قطعا نه به عقاید سیاسی کسی کار دارد و نه به جایگاه آن. بنابراین در این شرایط بهتر است این روزها با نگاه‌مان از پشت ماسک‌های‌مان به هم امید بدهیم. امید بدهیم که روزی خودمان با شروع دوباره از صفر مسیر تاریخ را انسانی تر تغییر دهیم.
وجه سیاسی کرونا در ایران
روزنامه اعتماد در گزارشی نوشت:خبر وجود کرونا همزمان با اولین و دومین فوتی اعلام شد. در حالی که به‌طور طبیعی باید به ازای هر دو بیمار فوتی حدود ۱۰۰ نفر و حداقل از ۲۰ روز پیش مبتلا به آن شده باشند. حتی می‌توان گفت از صد نفر هم بیشتر، زیرا بیماران در آخرین مراحل پیشرفت بیماری فوت می‌کنند و طبیعی است اگر ۲ درصد آنان فوت کنند، تعدادی فوتی دیگر نیز در راه هستند، همچنان که در همین چند روز آمار فوتی‌ها به حداقل ۲۰ نفر رسیده و شاید برخی دیگر از فوتی‌ها نیز مربوط به این بیماری باشند که هنوز آزمایش نشده‌اند. بنابراین حداقل باید چند صد بلکه چند هزار نفر مبتلا شده باشند تا این تعداد فوتی را شاهد باشیم. البته آمار رسمی درست است، چون آن آمار مبتنی بر آزمایش‌های مثبت است، اگر آزمایش نگیری کسی به صورت رسمی مبتلا نیست حتی اگر بمیرد، در حالی که اگر مقام وزارت بهداشت هم تا مراحل پیشرفته تست نداده و سرفه‌ها را هم علامت ابتلا و نیاز به آزمایش ندانسته بودند، به طریق اولی افراد زیادی از مردم هستند که بیمار هستند ولی هنوز آزمایش نداده‌اند. بنا بر این تردیدی در وجود گسترده این بیماری در ایران نباید داشت. این واقعیت چه ربطی به وضعیت سیاسی ایران دارد؟ وضعیت سیاسی ایران از حیث ارتباطش با این واقعه چند ویژگی دارد؛ اولین ویژگی آن سیاسی کردن هر واقعیت غیرسیاسی است. دومین ویژگی غلبه نگاه کوتاه‌مدت است. سومین ویژگی ناتوانی ساخت قدرت به دلیل شکاف درون ساختاری در اعمال قدرت و اقتدار به صورت عمومی و نیز بر برخی از بخش‌های جامعه و همچنین عوام‌زدگی نزد بخشی از جامعه است که صدای بلندی دارند و بالاخره فقدان نهاد رسانه‌ای معتبر و رسمی که مورد اعتماد مردم باشد و شکاف عمیق میان حکومت و مردم است. سعی می‌کنم تا حد ممکن این ویژگی‌ها و نقش آنها را در شکل‌گیری این ماجرا توضیح دهم و مطابق آنچه در یادداشت «کرونا؛ سنگ محک» روز دوشنبه ۵ اسفند نوشتم، این مساله همه ارکان این ساختار را به چالش خواهد کشید. هنگامی که قضیه بنزین رخ داد از یکی از اعضای دولت شنیدم که گفت: دولت پس از مواجهه و مخالفت درون‌ساختاری با این تصمیم و نیز اعتراضات عمومی علیه آن؛ دیگر قادر به گرفتن تصمیمات بسیار ساده هم نیست، چراکه ممکن است بلافاصله با مخالفت بخش‌های دیگر حکومت مواجه شود و این شکاف درون‌ساختاری به سرعت به جامعه منتقل می‌شود و همان‌طور که منشا اعتراضات آبان ماه شد، می‌تواند موجب مشکلات دیگر شود. به علاوه هر تصمیم جدی نیازمند تامین بودجه است و دولت پول بی‌پایان ندارند، بلکه باید از جای دیگری برداشت کند و این مساله موجب مخالفت افراد ذی‌نفع می‌شود. حالا مساله‌ای در ابعاد کرونا پیش آمده و می‌بینیم دولت چین با چه اقدامات، چه اقتداری و چه برنامه‌هایی را برای مقابله با آن اجرا می‌کند، اقداماتی که کوچکترین آنها نیز در حد و اندازه‌های دولت و حکومت ما نیست. چه رسد به اینکه تصمیمات مهمی از جمله قرنطینه کردن قم را در خواب و خیال هم ببینند، چه رسد به اینکه بخواهند اجرا کنند.
دموکراسی به سبک کرونا
روزنامه اعتماد در گزارشی دیگر نوشت:نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی به کرونا مبتلا شد.» این خبری است که ظهر روز یکشنبه دست به دست در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد و واکنش‌های بسیاری را برانگیخت. اما چندی بعد با ارایه آمار ۵۰ کشته بر اثر ابتلا به ویروس کرونا در قم این موضوع در حاشیه قرار گرفت و ناظران و کاربران شبکه‌های اجتماعی یکی پس از دیگری از احتمال پنهانکاری و عدم بیان حقایق از سوی مسوولان دولتی و غیردولتی سخن گفتند. احمد امیرآبادی فراهانی که بار دیگر و به عنوان منتخب اول مردم قم موفق به اخذ جواز حضور در مجلس یازدهم شده در کارنامه خود، سابقه بارها و بارها انتقاد شدید به مسوولان دولتی را دارد، یکشنبه بازهم در صحن علنی حاضر و به جمع خبرنگاران آمد و مسوولان دولتی را به خلاف‌گویی متهم کرد اما دقایقی از پارلمان خارج شد و همزمان کارمندان مجلس اقدام به پاکسازی کرسی او در «بهارستان» کردند. پس از این وقایع معاون وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی صراحتا آمار ارایه شده از سوی نماینده قم را تکذیب کرد. علی نوبخت حقیقی، رییس کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی نیز در جریان گفت‌وگوی خود با روزنامه «اعتماد» با تاکید بر لزوم پرهیز مسوولان و جریان‌های سیاسی از ارایه آمار غیرواقعی درباره ویروس کورونا و تعداد مبتلایان به آن در سراسر کشور، اظهارات نماینده قم را تکذیب و آن را ناشی از عدم اطلاع صحیح او از ویروس کرونا و شباهت‌هایش با سرماخوردگی و آنفلوآنزا دانست. به‌رغم تکذیب‌ها، امیرآبادی‌فراهانی اما حاضر به پس گرفتن اظهاراتش نشد. او که غروب یکشنبه در اظهاراتی که ایلنا آن را منتشر کرد، خبر از ارسال اسامی ۴۰ فوت شده استان قم در اثر بیماری کرونا به وزارت بهداشت داده بود، شب گذشته در توییترش با استفاده از هشتگ «صداقت» خطاب به معاون وزیر بهداشت نوشت: «جناب حریرچی رسانه ملی که کاملا در خدمت شماس ولی درخصوص دفن‌شدگان در بهشت معصومه قم چی داری بگی! البته پزشکان کامکار و فرقانی نوع فوت را مشکل حاد تنفسی می‌نویسند ولی خوب می‌دانید فوتی‌ها از میان قرنطینه‌های کرونا هستند. بسته‌های رایگان هم که وزیر قول دادند، نرسید.»به‌رغم آمارهای امیرآبادی فراهانی و تکذیب‌های مکرر، ابتلای مسوولان و چهره‌های سرشناس همچنان یکی از موضوعات جنجال‌ساز محسوب می‌شود. در همین راستا صبح روز گذشته و پس از درخواست‌های مکرر ناظران برای قرنطینه قم و بستن حرم حضرت معصومه (س) به منظور جلوگیری از شیوع گسترده‌تر ویروس کرونا در این استان، خبر درگذشت یکی از اعضای دفتر آیت‌الله شبیری‌زنجانی، مرجع تقلید شیعیان بر اثر بیماری کرونا منتشر شد. خبری که نوه آیت‌الله شبیری‌زنجانی در اظهاراتی که ایلنا آن را منتشر کرد، تایید و اعلام کرد که «فاضلی از مدت‌ها پیش بیماری دیابت داشتند و حدود یک هفته در بیمارستان بستری بودند، منتها این اواخر آزمایش کرونای ایشان هم مثبت بود و از دنیا رفتند.»
رسانه های اصولگرا
پاسخ به برخی شایعات و سؤال‌های متداول در مورد کرونا
خبرگزاری ایکنا در گزارشی به گفت و گو با احمدرضا بهره‌مند، کلینیکال میکروبیولوژیست و عضو هیئت علمی انستیتو پاستور پرداخته و آورده است:خبرگزاری ایکنا:افراد عادی که بیماری زمینه‌ای ندارند در صورت ابتلا به کرونا به احتمال بسیار بالا بهبود پیدا می‌کنند، اما اگر ویروس به ریه به ویژه قسمت‌های تحتانی آن حمله کند، برای آن درمانی وجود ندارد. یعنی تمامی درمان‌ها برای قبل از رسیدن به مرحله‌ای است که ریه در آن آسیب دیده است. وقتی ۲۰ روز تا یک ماه از ورود ویروس به بدن فرد گذشت، بدن شروع به ساختن آنتی بادی ویروس می‌کند و فرد رو به بهبودی می‌رود؛ اما اگر ریه بیمار خون‌ریزی کرد و فیبروزه شد، دیگر درمانی وجود ندارد. تصاویری از غش کردن و بر روی زمین افتادن بیماران در فضای مجازی منتشر شده است، آیا این حالت نشانه ابتلا به کرونا است؟ یکی از نشانه‌های کرونا ضعف شدید عضلانی است. اما ممکن است افراد به ده‌ها دلیل پزشکی دیگر از جمله افت فشار، سکته و یا از دست دادن تعادل و سرگیجه بر زمین بیفتند. به طور کلی یکی از نشانه‌های قطعی کرونا غش کردن یا بر زمین افتادن نیست. کرونا همراه با تب، سرفه خشک و ضعف عمومی بدن است و آبریزش بینی از نشانه‌های آن نیست. البته با گرم شدن هوا و تابیدن بیشتر آفتاب اپیدمی کرونا کاهش پیدا خواهد کرد و این دو مورد با یکدیگر همزمان نمی‌شوند. آیا پس از بهبود فرد مبتلا به کرونا، امکان ابتلای مجدد وجود دارد؟ خیر. البته افرادی که در گذشته سارس یا مرس گرفته بودند ممکن است به نوع جدید این ویروس یعنی کرونای جدید مبتلا شوند اما پس از بهبود گزارشی از بازگشت بیماری تاکنون وجود نداشته است.
وضعیت کرونا در جهان
رونامه خراسان در گزارشی نوشت:معمولا هر روز چند کشور جدید، شناسایی بیمار مبتلا به کرونا را در خود گزارش می کنند. البته هنوز هم هستند کشورهایی که از ارائه آمار مبتلایان و فوتی های کرونا خودداری می کنند و حتی شناسایی این ویروس در کشور خود را اطلاع رسانی نمی‌کنند! به عنوان مثال طبق تازه ترین آمارها در ژاپن، ۱۶۰ نفر مبتلا شده اند و از این میان، تنها یک نفر جان خود را از دست داده است. به نظر می‌رسد پس از این که ژاپن شاهد تبعات اقتصادی بیماری کرونا بر چین بوده است، رو به پنهان کاری آورده است تا وضعیت اقتصاد این کشور به سرنوشت اقتصاد چین دچار نشود. کرونا ویروس تاکنون قاره های مختلف جهان را درگیر کرده است. آن طور که یورونیوز گزارش داده است، تعداد کشته‌های کرونا در سراسر جهان به بیش از دو هزار و ۷۰۰ نفر رسیده است. بر این اساس، تا بامداد دیروز، تعداد مبتلایان به «کووید-۱۹» در چین که مرکز اصلی کرونا محسوب می شود، به ۷۷ هزار و ۶۶۳ نفر رسید و تاکنون دو هزار و ۶۶۴ نفر از این تعداد جان خود را از دست داده اند. اصلی‌ترین مرکز کرونا در اروپا نیز همچنان وضعیت نگران‌کننده‌ای دارد. بر اساس آخرین آمار تا بامداد دیروز، ۷ نفر در ایتالیا جان خود را بر اثر کووید-۱۹ از دست داده‌اند. همه کشته‌شدگان در ایتالیا اهل استان لمباردی و ونتو در نیمه شمالی این کشور هستند. تازه ترین آمارها مربوط به ایران تا ظهر دیروز نیز حاکی از آن است که تعداد مبتلایان به کرونا در کشورمان از ۶۱ نفر به ۹۵ نفر و تعداد فوتی ها از ۱۲ نفر به ۱۵ نفر افزایش یافته است.
احساسات، کرونا و هرج‌ومرج رسانه‌ای
روزنامه صبح نو در گزارشی نوشت:اظهارات یکی از نمایندگان شهر قم در مجلس و اعلام یک عدد مبنی بر تعداد کشته‌های بالا بر اثر کرونا موجی از وحشت را در جامعه پدید آورد. موجی که این اظهارات ایجاد کرد، در مقابل تلاش مسوولان وزارت بهداشت بسیار عجیب بود. دست به دست‌شدن این اظهارات طوری بود که دیگر کمتر کسی سخنان کسانی که از روز اول در مقابل کرونا ایستادگی کرده‌اند را باور می‌کند. رسانه‌های خارجی و فارسی‌زبان مستقر در خارج کشور هم بر این موج سوار شدند و با مانور روی سخنان این نماینده سعی کردند دوباره الغا کنند که مسوولان وزارت بهداشت در ارائه آمار رسمی و درست تلفات کرونا پنهانکاری می‌کنند. جالب اینجاست که در همان روزی که آمار ۵۰ کشته کرونا اعلام شد، نماینده دیگر قم در مجلس هم که پزشک است، سخنانی درباره این مساله بیان کرد ولی چون مغایر با اظهارات ابتدای صبح بود به هیچ‌عنوان دیده نشد. جالب اینجاست که این سؤال مطرح شد که آیا امیرآبادی، نماینده قم اصولاً تخصصی در مسائل پزشکی دارد و جالب اینجا بود که نماینده وزارت بهداشت اعلام کرد آماری که این نماینده اعلام کرده توسط خود وزارت بهداشت تهیه شده و مساله‌ای پنهانی هم نبوده است. حالا روز گذشته اعلام شد که دادستانی مأمور رسیدگی به اظهارات نماینده قم شده و در صورت کذب‌بودن سخنان وی، لزوم برخورد با وی به دلیل برهم زدن آرامش روانی جامعه ضروری است. ما اطلاع‌رسانی واحدی را از مسوولان و مردم شاهد نیستیم. حتی کادر درمانی برخی بیمارستان‌ها هم به جای اینکه موارد پزشکی را به مافوق خودشان منتقل کنند در تلگرام و اینستاگرام و توییتر منتشر می‌کنند. این مساله کاملاً باعث آشفتگی روانی می‌شود و استرس‌ها باعث می‌شود علاوه بر از بین رفتن آرامش جامعه، عملکرد سیستم پزشکی کشور تضعیف شودوی درباره هرج و مرج‌های رسانه‌ای ناشی از این مساله و فرایند کنترل آن هم گفت: اینجا یک اراده مافوق یک دستگاه می‌خواهد. باید قوه‌قضاییه و دادستانی وارد شوند و هشدار دهند. ما باید قانونی برای این موارد تصویب کنیم که فقط یک دستگاه، متولی اطلاع‌رسانی باشد. باید همه موارد یک ترتیبی قائل شوند که اطلاع‌رسانی مختل نشود و همه بدانند مسوول اطلاع‌رسانی درباره این موضوع چه کسی است. وقتی مساله حساسی به نام سلامت در میان باشد، همه بدانند چه کسی اطلاع‌رسانی باید انجام دهد. خب البته خواندیم قوه‌قضاییه در اقدامی درست درباره اطلاع‌رسانی یکی از سلبریتی‌ها برخورد کرد. ما دیدیم که این سال‌ها چقدر اطلاع‌رسانی اشتباه درباره سلامت به اسم طب سنتی می‌شود که هم طب سنتی ضایع می‌شود و هم طب مدرن و متاسفانه برخی مسائل دینی دستمایه می‌شود.
وضعیت زرد کرونا
روزنامه وطن امروز در گزارشی نوشت: آمار جهانی مبتلایان و قربانیان ویروس کرونا نشان می‌دهد ایران در رتبه پنجم و پایین‌تر از چین، کره‌جنوبی، ایتالیا و ژاپن قرار دارد آمارهای رسمی نشان می‌دهد تنها ۳/۱ درصد موارد مشکوک به کرونا در ایران منجر به مرگ می‌شود، با این وجود برای عمیق نشدن فاجعه کرونا در کشور یک همت همگانی باید وجود داشته باشد. مقابله با ویروس کرونا یک دولت توانمند، مقتدر و مدبر می‌خواهد و شواهد نشان می‌دهد در حال حاضر مردم و سایر نهادها می‌توانند بسیج عمومی مقابله با کرونا تشکیل دهند. برای مدیریت بحران کرونا همچنان ضعف در آموزش عمومی و فرهنگ‌سازی مشهود است، در واقع فرهنگ مقابله با این چالش بزرگ باید در جامعه نهادینه شود تا به نتیجه کار امیدوار بود. دیروز کیانوش جهانپور، مدیر روابط عمومی وزارت بهداشت اعلام کرد: تاکنون ۱۵ نفر در کشور به دلیل ابتلا به کرونا جان خود را از دست داده‌اند و به طور کلی ابتلای ۹۵ نفر به این بیماری قطعی گزارش شده است. از این تعداد ۳۴ نفر از ظهر روز گذشته (دوشنبه) به این بیماری مبتلا شده‌اند که شامل ۱۶ نفر در قم، ۹ نفر در تهران، یک نفر در استان فارس، ۲ نفر در مازندران، ۲ نفر گیلان، یک نفر نیشابور و یک نفر در قشم و ۲ نفر در البرز هستند. وی با تاکید بر اینکه افراد پرخطر و در معرض خطر مانند همکاران حوزه سلامت بیشتر باید از ماسک استفاده کنند، گفت: بر اساس اولویت استان‌هایی که مبتلایان به ویروس کرونا از آنها گزارش شده و میزان شیوع و حفظ تقدم افراد برخط، توزیع ماسک از طریق سیستم بهداشتی انجام خواهد شد. عموم افراد مبتلا به شهر قم رفت‌وآمد داشته‌اند به طوری که فرد مبتلا شده در قشم نیز در شهر قم تردد داشته است. مدیر روابط عمومی وزارت بهداشت در پاسخ به این پرسش که چرا وزارت بهداشت مخالف تعطیلی مدارس است، توضیح داد: تعطیلی مدارس نشان می‌دهد میزان ترددها به شهرهای دیگر افزایش داشته و اغلب موارد ابتلا نیز از قم به این شهرها سفر کرده‌اند. بهترین مکان برای در امان ماندن از ابتلا به این بیماری منازل است و ما تاکید داریم مردم از سفرهای غیرضرور پرهیز کنند. آیا آمار مرگ‌ومیر ناشی از انتشار ویروس کرونا در ایران کم است یا زیاد؟ وزارت بهداشت اعلام کرده با توجه به موارد مشکوک این آمار زیاد نیست. معاون کل وزارت بهداشت نرخ مرگ‌ومیر ناشی از کرونا را تا روز دوشنبه در کشور ۳/۱ درصد اعلام کرد و گفت: از ۹۱۶ مورد مشکوک به کرونا در کشور، ۶۱ مورد مثبت است و ۱۲ نفر هم فوت کرده‌اند. این ویروس دومین عامل سرماخوردگی است. این ویروس یک بار با نوع «سارس» در سال ۲۰۰۳ برای مردم جهان بویژه چین مشکل ایجاد کرد که پس از یک سال، خود به خود از بین رفت و کنترل شد.
خطر «کرونا زدگی» در کمین مدیریت و اقتصاد کشور
روزنامه کیهان در گزارش نوشت:در شرایطی که مبارزه با بیماری کرونا و تلاش برای کنترل آن امری ضروری است اما نباید به این بهانه اقتصاد و مدیریت کشور را تعطیل کرد. ویروس کرونا که طی هفته‌های اخیر در چین شیوع پیدا کرده بود، بالاخره به ایران رسید و منجر به بیماری و فوت چند تن از هموطنانمان شد. پس از آن مسئولین بهداشت کشور ضمن اطلاع‌رسانی درباره این بیماری و ایجاد اطمینان در میان مردم که مبارزه با آن ادامه دارد، دست به اقداماتی زدند که یکی از آنها تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها بود. بر این اساس هفته جاری با تعطیلی مدارس آغاز شد و پس از آن، این تصمیم به دانشگاه‌ها هم سرایت کرد و حتی خبرهایی درباره تعطیلی مدارس تا پایان تعطیلات نوروزی هم شنیده شد که محسن حاجی‌میرزایی، وزیر آموزش و پرورش خبر نهایی تعطیلی مدارس تا ۱۵ فروردین را تکذیب کرد. وی درباره اعلام اخباری از سوی کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی درباره تعطیلی مدارس تا پایان تعطیلات نوروزی گفت: «آنها پیشنهادی تهیه و به رئیس مجلس داده‌اند. موضوع تخصصی و در صلاحیت وزارت بهداشت است که تشخیص بدهد چه نوع اجتماعاتی خطرناک است و آیا مدارس باید تعطیل شوند یا خیر؟»هرچند اعلام تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها موضوعی تخصصی است و کارشناسان وزارت بهداشت باید در این زمینه تصمیم بگیرند اما آنچه که اهمیت دارد، این است که چنین رویه‌ای نباید به اقتصاد کشور هم تسری پیدا کند و موجب تعطیلی کارخانه‌ها و رکود مضاعف اقتصادی شود، به عبارتی نباید همه امور کشور - از جمله اقتصاد- تحت تأثیر کرونا قرار بگیرد. تجربه چند روز اخیر نشان داد که سیاست تعطیل‌سازی مدارس نه تنها منجر به کاهش رفت و آمدها نشده بلکه سبب افزایش سفرها به شمال کشور شده است! در واقع این سیاست با هدف جلوگیری از شیوع این بیماری (به وسیله کاهش مراودات شخصی) اجرایی شد اما ظاهرا تاکنون نتیجه عکس داده و لذا به‌نظر می‌رسد این تصمیم، تجربه‌ای است که مدیران دولتی، نباید اقتصاد کشور را تعطیل کنند. از سوی دیگر، در حال حاضر که شدیدترین تحریم‌های آمریکا علیه ایران در جریان است، یکی از مهم‌ترین راه‌های مبادلات تجاری ما ارتباط با همسایگان است. بر همین اساس، طبیعی است که یکی از سرمایه‌گذاری‌های دشمن برای آسیب بیشتر به اقتصاد ایران، مسدود کردن راه مبادله با همسایگان است و لذا در شرایط فعلی، دشمنان ملت ایران می‌کوشند با بزرگنمایی بیماری کرونا در ایران، قطع ارتباطات تجاری، اقتصادی و مسافری ایران با همسایگانش را عملی سازند. در این‌باره، مقصود اسعدی سامانی، دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، با بیان اینکه تاکنون کشورهای ترکیه، گرجستان، افغانستان، کویت، قطر، ترکمنستان، کردستان عراق و کشور عراق تمامی پروازهای خود را به ایران ممنوع کرده‌اند، گفت: این کشورها به هیچ عنوان اجازه پرواز هواپیماهای ایرانی به کشورشان را نمی‌دهند. وی افزود: شرکت هواپیمایی «ترکیش ایر» به‌صورت کامل پروازهای خود را قطع کرده است، این کشور اجازه ورود هیچ مسافر ایرانی را نمی‌دهد و «قطر ایرویز» هم اعلام کرده که مسافران ایرانی و کره جنوبی را به مدت ۱۴ روز قرنطینه خواهد کرد. اگر این رویه ادامه پیدا کند بسیاری از شرکت‌های هواپیمایی دچار خسارت‌های میلیاردی خواهند شد. دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی اضافه کرد: ممکن است برخی از شرکت‌های هواپیمایی بارهایی را جابه‌جا کنند، اما به‌دلیل آنکه اجازه نمی‌دهند هیچ مسافر و یا کادر پروازی از هواپیما خارج شود، بنابراین عملاًً انجام پروازهای باری هم هیچ فایده‌ای ندارد.
کادر درمانی کشور در خط مقدم مبارزه با «کرونا»
روزنامه کیهان در گزارشی دیگر آورد:کرونا به ایران آمده و به طور ناخواسته در حال شیوع است. نگاهی به سطح جامعه و چهره‌های مردم گویای ترس و اضطراب از این ویروس است. آمارها هم حاکی از ابتلای ۹۵ نفر و جان باختن ۱۵ نفر از هموطنانمان بر اثر کرونا در ایران است. علاوه بر این مرور خبرها بیانگر گلایه مردم از کمبود اقلامی چون ماسک، دستکش و مایع ضدعفونی‌کننده است. در این شرایط شاید طبیعی باشد که اولویت‌ها در ذهن بسیاری از افراد، خانواده وخود فرد باشد، اما در این میان افراد متعهد و فداکاری هستند که اولویتشان مردم و رسیدگی به مبتلایان به کرونا است. خط مقدم مقابله با کرونا که این روزها فداکارانه در حال خدمت رسانی هستند جامعه پزشکی و پرستاری یا همان کادر بهداشت و درمان کشور است. مجاهدت این افراد در حالی است که کرونا فعالیت برخی از مشاغل و مدارس و... را تعطیل یا محدود کرده، اما همین شرایط شیفت‌های کاری کادر بهداشت و درمان را افزایش داده است و برخی از آنها روزهاست که مجال بازگشت به منزل را پیدا نکرده‌اند. کادر سلامت و مراقبت کشور این روزها تلاش می‌کنند تا آسیب‌ها از طریق کرونا به حداقل برسد. تعدادی از آنها در نقش پزشک، پرستار و تکنیسین اورژانس در قلب خطرند و تعدادی دیگر در نقش پاکبان یا کارمند مشغول به کار هستند. نگاهی به روزهای شلوغ کادر بهداشت و درمان کشور نشان می‌دهد کادر اورژانس در خط مقدم قرار دارند، این افراد طی روزهای اخیر با انبوهی از تماس و مراجعه‌ها مواجه بوده و هستند چراکه بسیاری از افراد جامعه با کوچکترین علائم شبیه به کرونا که همان علائم سرماخوردگی و آنفلوآنزا است خواستار انتقال به مراکز درمانی و مراقبت هستند؛ در این شرایط کادر اورژانس کشور به دور از ترس و دلهره، شجاعانه و با صبر و گذشت در میدان خدمت‌رسانی حضور دارند. بعد از کادر اورژانس، پرستارها، ارتباط مستقیمی با بیماران بدحال دارند که ریسک ابتلای خود آنها را افزایش می‌دهد، حالا اگر این پرستار در بخش‌های ویژه و قرنطینه باشد، خطر بیشتر در کمین است. این فرشتگان سفید پوش به نسبت بقیه کادر سلامت کشور در معرض خطر بیشتری هستند. طی روزهای اخیر خبرهایی از ابتلای پرستاران یا پزشکان به ویروس کرونا منتشر شده است. برای نمونه دو نفر از پرستاران بیمارستان مسیح دانشوری حین خدمت رسانی به بیماران، به این ویروس مبتلا شده‌اند، اما چه می‌شود کرد، آنها این مسیر را انتخاب کرده‌اند و عاشقانه و مخلصانه در حال خدمت رسانی هستند. آن‌طور که خبرها نشان می‌دهد ویروس کرونا جامعه بهداشت و درمان را سخت درگیر کرده است. این را می‌توان از آمار جهانی، از پزشک چینی یا اراکی که مبتلا شدند فهمید، این یعنی کرونا از آنچه تصور می‌شود به پزشکان نزدیک‌تر است، حالا فرقی ندارد پزشک یا پرستار باشید. با این وجود و خطرات محتمل، این افراد قسم یاد شده پزشکیشان را فراموش نمی‌کنند و همچنان در حال خدمت رسانی هستند. روز گذشته تست ابتلای دکتر ایرج حریرچی معاون کل وزیر بهداشت و درمان به کرونا مثبت اعلام شد و همین مسئله مهر تأییدی بر حضور مجاهدانه کادر بهداشت و درمان در خط مقابله با کرونا است. در زمانی که شاید بسیاری گمان می‌کنند مسئولان و مدیران کشوری و لشکری از وضعیت بهتری برخوردار هستند اما واقعیت چیز دیگری است.