ساری - ایرنا - انتشار بیانیه منسوب به شکارچیان شرق مازندران که در آن مسئولیت کشتار پرندگان زمستان‌گذران تالاب بین‌المللی میانکاله را تقبل و آن را انتقام‌گیری از محیط‌زیست اعلام کرده‌اند، تردیدها درباره اعلام بوتولیسم به عنوان علت مرگ این پرندگان را افزایش داده است.

به گزارش خبرنگار ایرنا ، اواخر هفته گذشته بیانیه ای در فضای مجازی مازندران منتشر و دست به دست شد که در آن عده ای که خود را " شکارچیان شرق مازندران " نامیدند ، اعلام کردند که پرندگان مهاجر تالاب بین المللی میانکاله را با ریختن سم قتل عام کردند تا انتقاد خود را از محیط زیست بگیرند.

اگر چه دو روز بعد جمع دیگری که خود را " شکارچیان قانونمند شرق مازندران " خواندند ، به چالش با صادر کنندگان بیانیه برخاستند و از دستگاه قضایی خواستار برخورد قاطع با آنها شدند ، ولی سکوتشان در باره اصالت داشتن یا نداشتن بیانیه این گمانه زنی را تقویت کرده که احتمالا ادعای ریختن سم صحت دارد.

اعلام محیط زیست مازندران هم مبنی بر شکایت از صادر کنندگان بیانیه به عنوان تشویش اذهان عمومی نیز گمانه زنی ها را تقویت کرده است ، اگر چه بیانیه صادر شده فاقد نام و نشان خاصی بوده و تنها نخستین کانال فضای مجازی یا شبکه اجتماعی منتشر کننده آن قابل شناسایی است.

تلفات انبوه پرندگان زمستان گذران تالاب میانکاله در شرق مازندران که گفته می شود تاکنون حدود ۳۰ هزار بال شده ، نخستین بار سوم بهمن ماه سال جاری با مشاهده تعدادی لاشه توسط محلی ها به محیط زیست گزارش شد و سپس اکیپ های این سازمان به همراه دامپزشکی وارد عمل شدند تا با جمع آوری لاشه ، از افزایش تلفات و ایجاد آلودگی در سطح گسترده تر جلوگیری کنند.

نخستین لاشه ها که مربوط به گونه های پرندگان مهاجر شامل چنگر و فلامینگو بود در بخش جنوبی تالاب بین المللی میانکاله در منطقه موسوم به " قلعه پایان " در شهرستان گلوگاه واقع در شرق مازندران مشاهده شد. گمانه زنی های اولیه از بیماری فصلی آنفلوانزا پرندگان و نیوکاسل گرفته تا آلودگی احتمالی آب تالاب به خاطر رها کردن فاضلاب های خانگی و صنعتی ، سموم کشاورزی و غیره متمرکز بود ولی با گسترده شدن سطح آلودگی و ادامه دار شدن تلفات ، کارشناسان به دنبال علت اصلی رفتند.

برای نخستین بار حدود یک هفته پس از آغاز تلفات پرندگان ، سازمان دامپزشکی که رییسش به منطقه سفر کرده بود ، اعلام کرد که علت مرگ پرندگان پس از بررسی نمونه های ارسالی به تهران سم " بوتولیسم " تشخیص داده شده است . طرح این موضوع با توجه به کاهش آب تالاب میانکاله در منطقه قلعه پایان و راکد ماندن آن تا حدودی مورد پذیرش قرار گرفت ، ولی پس از آن برخی از کارشناسان و دوستداران محیط زیست با اعلام این که سم بوتولیسم باعث مرگ آبزیان هم می شود ولی در میانکاله ماهیان جان سالم به در بردند ، این گزینه را در معرض تردید قرار دادند.

اگر چه سازمان دامپزشکی پس از این مرحله هم اعلام کرد که همچنان بوتولیسم را علت مرگ پرندگان می داند و علت نمردن ماهیان هم به سویه سم بوتولیسم پدیدار شده در تالاب بر می گردد که تنها پرندگان را می کشد ، ولی اکنون با انتشار بیانیه شکارچیان شرق مازندران ، بار دیگر بوتولیسم در معرض تردید جدی قرار گرفته است.

بر اساس گزارش کارشناسان میدانی محیط زیست و دامپزشکی که در میانکاله حضور دارند ، تاکنون حدود ۲۷ هزار بال پرنده مهاجر در این منطقه از ۳۰ گونه به خاطر مسمومیتی که اکنون علت آن در تردید قرار گرفت ، تلف شده اند ضمن این که مرگ و میر با سرعت کمتری همچنان ادامه دارد و پیش بینی می شود تا پایان فصل مهاجرت پرندگان ادامه دار باشد.

واکنش مراجع رسمی به بیانیه  

اگر چه سازمان دامپزشکی با وجود انتشار بیانیه شکارچیان و قبول مسئولیت کشتار پرندگان مهاجر تالاب میانکاله همچنان بر بوتولیسم به عنوان علت تلفات اصرار دارد ، ولی محیط زیست مازندران با طرح شکایت از صادر کنندگان بیانیه ، دستگاه قضایی را به عنوان مدعی العموم پای کار آورد تا منتشر کنندگان بیانیه را اعم از این که ادعایشان درست باشد یا نه ، تحت پیگرد قانونی قرار دهد.

پیگیری خبرنگار ایرنا از دایره حقوقی محیط زیست مازندران نشان می دهد که آنها برای اجرای قانون و شناسایی متخلفان احتمال پای کار هستند و قرار نیست با اعلام برائت جمع دیگری با عنوان " شکارچیان قانونمند شرق مازندران " از این پروسه حقوقی دست بکشد.

مدیرکل محیط زیست مازندران که از حدود ۴۰ روز پیش تاکنون به همراه نیروهای محیط بانی و سایر نیروهای این اداره کل همچنان سرگرم جمع آوری لاشه برجای مانده از تلفات چند ده هزاری پرندگان مهاجر از داخل آب و گل و لای تالاب بین المللی میانکاله است در این باره به خبرنگار ایرنا گفت :  تلفات پرندگان با گذشت حدود یک ماه همچنان کم و بیش ادامه دارد ، ولی نسبت به روزهای اولیه کاهش چشمگیری یافته است ، اگر چه به لحاظ گستره تا حدودی تلفات به خارج از حوزه استحفاظی سرزمینی استان مازندران رفته و به استان گلستان کشیده شده است.
حسینعلی ابراهیمی کارنامی افزود : جمع آوری لاشه پرندگان با شرایط سخت از سوی نیروهای محیط زیست برای حفاظت از منطقه و انتشار آن به سایر نقاط ادامه دارد و این کار تا پایان فصل مهاجرت و به صفر رسیدن آمار تلفات ادامه خواهد داشت.
وی گفت : پس از انتشار بیانیه منتسب به شکارچیان متخلف در شرق استان که در آن به صراحت بر ریختن سم و مسمومیت پرندگان اعتراف کردند، دایره حقوقی محیط زیست استان مازندران با همکاری دستگاه قضایی و نیروی انتظامی کار شناسایی کانال انتشاردهنده را شروع کرد و شکایت حقوقی نسبت به این تخلف نیز در دستور کار قرار گرفت.
ابراهیمی کارنامی افزود : این که آیا در نتیجه اعلامی در تلفات پرندگان مهاجر زمستان گذر پس از این بیانیه از سوی دامپزشکی تغییری ایجاد می شود یا نه، ارتباطی به محیطزیست ندارد و در حیطه وظایف همان سازمان قرار دارد ، ولی ما وظیفه داریم که شکایت خود را ادامه دهیم.
وی گفت : کانال خبری که نخستین بار بیانیه منسوب به شکارچیان متخلف را انتشار داده ؛ شناسایی شد و پس از آن نیز صادرکنندگان این بیانیه تحت پیگرد قانونی قرار می گیرند و محیط زیست هیچ وقت از ادامه شکایتش پا پس نمی کشد و تا پایان این کار را از دستگاه قضایی دنبال می کند.
مدیرکل دامپزشکی استان مازندران هم در باره ادعای شکارچیان متخلف شرق مازندران گفت که بر اساس اعلام سازمان متبوعش و طبق نتایج آزمایشاتی که پیش از صدور بیانیه شکارچیان اعلام شده بود که در آن بوتولیسم به عنوان علت اصلی این تلفات شناخته شد،؛ همچنان همان نتیجه از سوی دامپزشکی مطرح است.
دکتر سید حسین رضوانی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : ما بحث بیانیه شکارچیان را که در آن اشاره مستقیم به ریختن سم در آب تالاب میانکاله مطرح و احتمال مسمومیت پرندگان با سم را به سازمان دامپزشکی کشور اعلام کردیم که تاکنون همان نتیجه اولیه و قطعی بوتولیسم در تلفات پرندگان پیگیری می شود و تغییری در این زمینه ایجاد نشده است.
وی گفت : به هر حال ما سایر گزینه ها را نیز در دست بررسی خواهیم داشت، ولی آنچه تا الان از سوی سازمان دامپزشکی برآن صحه گذاشته می شود، همان مسمومیت غذایی و بوتولیسم است.
بر اساس آخرین آمار از یک ماه گذشته تاکنون حدود ۲۷ هزار بال پرندگان مهاجر براثر آنچه که بوتولیسم و مسمومیت غذایی از سوی دامپزشکی استان مازندران اعلام شده تلف شدند و لاشه اکثر این پرندگان جمع آوری و دفن شد.
تالاب بین المللی میانکاله با افزون بر ۴۰ هزار هکتار مساحت آبی در شرق استان مازندران واقع است و سالانه بیش از ۱۰۰ گونه پرنده با جمعیت ۱.۵ میلیون بال در این تالاب به سر می برند .