کرونا و جولان دستفروشان در مترو تهران

به گزارش ایرنا، مسئولان درمانی کشور بطور مداوم هشدار می دهند که برای مهار ویروس مهلک کرونا و مبارزه با آن، بهترین راه، پرهیز از حضور در تجمعات و اماکن عمومی است تا از این طریق، سطح تماس بیماران و ناقلان این ویروس با مردم کاهش یابد.

آنها می گویند این ویروس بسیار جان سخت است ، قدرت تاب آوری و مقاومت زیادی دارد و می تواند مدتی طولانی روی سطوح مختلف زنده بماند.

این ویژگی ها، در کنار فقدان راه درمان موثر برای آن، موجب شده است تا تمام تلاشها بر پیشگیری از سرایت ویروس کرونا متمرکز شود.

همین وضعیت باعث گشته است تا دولت بر خلاف میل خویش، برای مدتی طولانی همه مدارس و دانشگاهها را تعطیل کند، ساعت کار ادارات را کاهش دهد، فعالیت سینماها، برگزاری جشنواره ها و تمامی مراسم ها و حضور در مراکز و محل های تجمع عمومی را تا زمانی نامعلوم به تعویق اندازد و بطور مرتب، از مردم بخواهد از خانه خارج نشوند.

همه این اقدامات در کنار تاکید بر رعایت بهداشت فردی، در حال حاضر، مهمترین سلاح برای رویارویی با ویروس کرونا شناخته می شود.

از آنجا که مساله حفظ جان و سلامت مردم در میان است، همه بخشهای جامعه به این جنبش پیوسته اند و حتی علما و روحانیون پذیرفته اند نمازهای جمعه و جماعت تا زمان عادی شدن اوضاع برگزار نشود.

در چنین شرایطی، شهرداری تهران نیز که از پیشتازان جنبش مبارزه با کرونا به شمار می رود و از همان نخستین روزهای شیوع بیماری، اقدامات فراوانی برای پیشگیری و مهار آن انجام داده است، هفته گذشته در همین چارچوب اعلام کرد که ورود دستفروشان را به مترو ممنوع کرده است.

«غلامحسین محمدی»  رییس مرکز ارتباطات و امور بین الملل شهرداری تهران روز ششم اسفند با اعلام مصوبات دومین جلسه کارگروه مقابله با بیماریهای واگیر در شهرداری تهران به خبرنگار ایرنا گفت: بر اساس مصوبات این کارگروه، شرکت بهره برداری مترو با همکاری نهادهای قضایی و انتظامی باید نسبت به جلوگیری از ورود دستفروشان اقدام کند.

این تصمیم در شرایطی اتخاذ شد که پیش از این معاونت فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران بارها اقدام به برگزاری جلساتی برای شنیدن درددل ها و صحبت های دستفروشان کرده است. آنها در توجیه این کار خود، از نداشتن شغل حتی گاهی با وجود داشتن تحصیلات دانشگاهی، رکود بازار، هزینه بالای زندگی و داشتن خانواده های آسیب دیده و بیمار سخن گفته و مسئولان شهری را متقاعد کرده بودند که برای فعالیت در مترو حتی الامکان به آنها سخت نگیرد.

آگاهی مشکلات و سختی های زندگی دستفروشان حتی باعث شده بود شهروندان نیز از گلایه ها و انتقادهای خود در باره حضور آنها در مترو بکاهند اما این روزها که همه بیم ابتلا به ویروس کرونا را دارند، دیگر کسی تحمل این وضعیت را ندارد.

بیم شیوع کرونا در میان شهروندان از یک سو و بی تفاوتی اغلب دستفروشان در رعایت نکات بهداشتی از سوی دیگر، حالا نگرانی استفاده از مترو به عنوان یکی از ناوگان حمل و نقل سریع و ارزان گلایه شهروندان را افزایش داده است.

شهرداری پایتخت پس از آنکه موضوع شیوع  ویروس کرونا در تهران مطرح شد، اقداماتی را برای جلوگیری از انتشار و گسترش آن در میان شهروندان در دستور کار قرار داد که یکی از آنها نیز ساماندهی متروها و اتوبوس ها بود.

به دنبال این اقدامات، ۶ اسفند در حالی که روزها از اعلام خبر انتشار و شیوع ویروس کرونا در سطح کشور به ویژه استان‌های قم، تهران و گیلان سپری می شد، کارگروه مقابله با بیماری‌های واگیر شهرداری تهران در تداوم اقدامات خود برای پیشگیری از شیوع کرونا در سطح پایتخت، ورود افراد دستفروش را به مترو ممنوع کرد.

با این وجود طی روزهای گذشته، همواره شهروندان از گروه‌های مختلف از حضور و فعالیت دستفروشان در مترو گلایه و ابراز نگرانی می کنند؛ دستفروشانی که به گفته مسافران اغلب نکات بهداشتی را با استفاده از ماسک و دستکش رعایت نمی کنند.

هراس مسافران

 در حالی که مسئولان شهری تهران، بر ممنوعیت فعالیت دستفروشان در مترو برای جلوگیری از شیوع بیماری کرونا تاکید کرده اند، شهروندان پایتخت این روزها همچنان شاهد حضور و فعالیت دستفروشان در خطوط مختلف مترو هستند.

هراس مردم از ویروس کرونا موجب شده است تا آنان به جنبش علیه این بیماری بپیوندند و به همین دلیل، با خودداری از خرید اقلام همراه دستفروشان، عملا به تحقق عدم فعالیت آنها در مترو کمک می کنند.

با این حال، مشاهده هر روز دستفروشان در ایستگاهها و خطوط مختلف مترو صدای اعتراض پایتخت نشینان را درآورده و موجب شده است آنها گاه بطور مستقیم به دستفروشان اعتراض کنند و این کار به درگیری و جر و بحث میان مسافران و دستفروشان منجر شود.

«محمدحسین» یکی از این مسافران است. او به خبرنگار ایرنا گفت:« همه می دانند که رعایت بهداشت و پرهیز از حضور در تجمعات عمومی، مهمترین راهکار مبارزه با شیوع ویروس کرونا است اما من با چشم خودم دیدم یکی از دستفروشها که آدامس می فروخت، در حالی که به شدت سرفه می کرد و آنفلوانزا داشت، در خط ۲ مترو برای فروش اجناسش تبلیغ می کرد و از این واگن به آن واگن می رفت. از کجا معلوم، او کرونا نداشته باشد؟!»

«ساناز» یکی دیگر از سرنشینان مترو در خط ۴ هم از این موضوع گلایه مند است. او تصریح کرد: «ظاهرا، فعالیت دستفروشان در مترو ممنوع شده است اما من با چشم خودم دیدم که چندتن از فروشندگان زن مثل همیشه با بار و بندیل، انواع پوشاک و لوازم آرایشی را به قطار آورده بودند تا به مسافران بفروشند و جالب آنکه، چند مسافر هم مشتری آنها شدند.»

مسافر دیگری هم گفت که در یکی از ایستگاههای شرق تهران، دستفروشی را دیده است که در حال فروش کمربند بود و با صدای بلند آن را تبلیغ می کرد.

یکی از مسافران مترو در خط سه به خبرنگار ایرنا اعلام کرد: این مسیر هر روزه من است و هر روز هم در قطار و ایستگاه ها دستفروشان را می بینم اما انتظار نداشتم که وقتی بحث شیوع کرونا مطرح است، باز هم بتوانم این افراد را ببینم.

وی که ساعت تردد خود را صبح و عصر روز بیان کرد، گفت: طی روزهای گذشته بارها دستفروشانی را دیده ام که هیچ کدام از اصول بهداشتی را رعایت نمی کنند و بدون استفاده از دستکش یا ماسک اقدام به فروش اقلام خود می کنند.

این مسافر مترو ادامه داد: مسافران بارها به این دستفروشان تذکر می دهند اما آنان به این تذکرها توجهی ندارند.

وی اضافه کرد: با اینکه این دستفروشان هیچ کدام از نکات بهداشتی را رعایت نکرده اند، اما بارها شاهد بوده ام که خود مسافران هم اقدام به خرید از آنان می کنند.

یکی دیگر از مسافران مترو نیز که شاهد حضور و فعالیت نوجوان دستفروشی در مترو بود که سرفه های شدیدی می کرد به خبرنگار ایرنا گفت: مسافران دیگر هم وضعیت این نوجوان تقریبا ۱۲ ساله را می دیدند اما کسی اقدامی برای جلوگیری از ورود وی به قطار و دستفروشی انجام نداد.

همین مسافر به فروش با قیمت پایین تر تعدادی از دستفروشان اشاره کرد و افزود: ترفندی را این دستفروشان به کار می گیرند تا با پایین تر اعلام کردن قیمت ها، مسافران مترو را برای خرید ترغیب کنند در حالی که بسیاری از آنان نکات بهداشتی لازم را رعایت نکرده اند.

وی یادآورشد: به یکی از همین دستفروشان اعتراض کردم که چرا بدون رعایت نکات بهداشتی فعالیت می کنید و در جوابم گفت که من که مشکلی ندارم.

یکی دیگر از مسافران نیز به خبرنگار ایرنا از سودجویی برخی دستفروشان گفت و اعلام کرد: چند کودک و نوجوان در مترو اقدام به فروش دستکشهای لاتکس بسته بندی شده با قیمت هر بسته پنج هزار تومان می کردند و ادعا داشتند که در هر بسته چهار جفت دستکش قرار دارد.

این شهروندان تهرانی خاطرنشان کرد: یک بسته خریدم و پس از باز کردن آن، مشاهده کردم که دستکش لاتکسی در کار نیست و فقط یک لایه پاره و بریده شده از دستکش های ظرفشویی و آشپزخانه است آن هم نه به تعداد اعلام شده چهار جفت که فقط چهار عدد و به صورت پاره.

این مسافر مترو ادامه داد: به سرعت به دنبال این خرید از کودکان و نوجوانانی که از میان اتباع خارجی هم بودند، مساله را جویا شدم و گفتم خلاف ادعایشان به من جنسی را فروخته اند، که خودشان هم ابراز بی اطلاعی کردند و گفتند که به ما هم با همین توضیحات و اطلاعات تحویل داده اند.

یکی دیگر از شهروندان تهرانی که مسافر مترو است، ماجرای اعتراضش به یکی از دستفروشان را اینگونه نقل کرد که یک دستفروش زن در حالی که لوازم آرایشی برای فروش به همراه داشت و دستکش و ماسک نیز استفاده کرده بود را در قطار مترو دیدم و نسبت به حضورش اعتراض کردم.

این شهروند اضافه کرد: پاسخ دستفروش به اعتراض من مبنی بر اینکه «داری با جانت به خاطر چندرغاز پول بازی می کنی» این بود که اگر کار نکنم نان شب ندارم و نمی توانم از پس هزینه های زندگی از جمله اجاره خانه بر بیایم، چند روزی هم که در خانه بودم همه پس اندازم را خرج کردم.

درد نان شب

خبرنگار ایرنا بطور مستقیم با چندین نفر از دستفروشان مترو در خصوص ادامه فعالیت با وجود خطر شیوع ویروس کرونا نیز گفت و گو کرده است. 

یکی از این دستفروشان در حالی که چند کیف نمدی به دستش آویزان کرده و قیمت هر کدام را نیز ۳۵ هزار تومان اعلام کرد به خبرنگار ایرنا گفت: پشتم به کدام درآمد باید گرم باشد که در این روزهای نزدیک به عید خانه نشین شوم.

این زن دستفروش در حالی که ماسکی بر صورت نداشت و دستکش های نایلونی به دست کرده بود، ادامه داد: نزدیک عید است، گفتم شاید فروش داشته باشم و بتوانم بخشی از هزینه ها را جبران کنم اما در همین یک هفته حتی نتوانسته ام ۱۰ تا کیف بفروشم.

یکی از کودکان دستفروش که  حدود ۹ سال سن داشت و به همراه برادرش روی خط چهار فعالیت می کرد، به خبرنگار ایرنا اعلام کرد: کار هر روز ماست، پدرم جوشکاری می کند و ماهی یک میلیون تومان درآمد دارد، خانواده ای با چهار فرزند چطور با یک میلیون تومان درآمد زندگی را سر کنند؟! 

برادرش هم که تقریبا ۱۲ سال دارد و چند بسته آدامس در دست گرفته است حرفش را اینگونه ادامه داد: ما هم درآمدی نداریم، همین که بتوانیم خرج خودمان را دربیاوریم کلاهمان را بلا می اندازیم.

هر دو برادر با همراه پدر و مادرشان از پنج سال قبل به ایران مهاجرت کرده اند و اکنون دو پسر و پدر خانواده مشغول به کارند.

یکی دیگر از دستفروشانی که خبرنگار ایرنا به سراغ وی رفت، جوان تقریبا ۲۷ ساله ای بود که قطعات جانی موبایل می فروخت در حالی که نه ماسکی به صورت داشت و نه دستکشی بر دست.

جوان که ادعا می کرد لیسانس حقوق دارد علت استفاده نکردن از اقلام بهداشتی را پیدا نکردن آنها مطرح و خاطرنشان کرد: دستم را مدام می شویم اما جدای از آن به جای خاصی هم نمی زنم که بگویم آلوده شده است.

این دستفروش مترو افزود: اقلامی که می فروشم فقط در دست خودم است و پس از فروش به دست مسافر می رسد و از تمیزی آنها اطمینان دارم.

این ادعای دستفروشان مبنی بر شستن مکرر دست ها در حالی که است که تعدادی کمی از ایستگاه های مترو مجهز به سرویس بهداشتی و وضوخانه هستند و دسترسی مستمر به آنها چندان امکان پذیر نیست.

دستفروشی در مترو ممنوع

تمامی این صحبت ها و مشاهدات شهروندان تهرانی در حالی است که «غلامحسین محمدی»  رییس مرکز ارتباطات و امور بین الملل شهرداری تهران پیش از این اعلام کرده بود: بر اساس مصوبات دومین جلسه کارگروه مقابله با بیماریهای واگیر در شهرداری تهران  شرکت بهره برداری مترو با همکاری نهادهای قضایی و انتظامی باید نسبت به جلوگیری از ورود دستفروشان اقدام کند.

مدیر عامل شرکت بهره برداری مترو تهران و حومه در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: در بخشنامه ای فعالیت دستفروشان را در همه ایستگاه های مترو تهران ممنوع کرده ایم و در صورت مشاهده با آنان برخورد می شود.

فرنوش نوبخت افزود: برخی افراد بصورت نامحسوس در واگن های قطار اقدام به فعالیت می کنند که در صورت مشاهده ماموران ایستگاه ها، با آنان برخورد می شود.

به گفته وی، مردم نیز در این زمینه باید همکاری داشته باشند.

همکاری مردم اما، علاوه بر نخریدن اجناس دستفروشان، کاهش شدید استفاده از مترو بوده است. 

به گفته نوبخت، از زمان شیوع بیماری کرونا، میزان مسافران متروی تهران 70 درصد کاهش یافته و به کمتر از یک میلیون نفر در روز رسیده است. 

این در حالی است که مترو پایتخت پیش از این در خطوط هفتگانه خود با 126 ایستگاه فعال، روزانه حدود دو میلیون و 500 هزار نفر را جابجا می کرد. 

نوبخت گفت که با وجود کاهش مسافران، به خاطر رعایت مسایل بهداشتی، فاصله حرکت قطارها نسبت به قبل تغییری نکرده است تا واگن‌ها شلوغ نشود. علاوه بر آن، روزی چندبار قطارها و واگن‌های مترو ضدعفونی می شود. 

اما با وجود این تلاش‌ها،  سوال اینجاست که با وجود گذشت بیش از یک هفته از اعلام مصوبه، تداوم فعالیت دستفروشان در ایستگاه های مترو که یکی از مهمترین مراکز و محل های تجمع شهروندان محسوب می شود و حضور در آن ریسک بالایی را برای ابتلا به ویروس به همراه دارد، چه معنایی می تواند داشته باشد؟! 

این سوال در حالی است که هیچ کدام از مسافران مترو شاهد این موضوع نبودند که ماموران ایستگاه ها قصد مقابله و برخورد با دستفروشان در قطار یا ایستگاه را داشته باشند و مانع از حضور آنان در میان مردم شوند.

اخبار انتشار ویروس کرونا که ابتدا در استان قم شایع شده بود از ابتدای اسفند در کشور جریان دارد و هم اکنون همه کشور درگیر مقابله با این ویروس هستند.

بر اساس آخرین اطلاعات اعلام شده از ستاد ملی مقابله با ویروس کرونا تا روز گذشته تعداد کل مبتلایان قطعی آن در ایران به دو هزار و 336 نفر، قربانیان 77 نفر و بهبود یافتگان به 435 نفر می رسد.

در این مدت، مسئولان وزارت بهداشت بطور مداوم بر لزوم استفاده از اقلام بهداشتی از جمله مواد ضد عفونی کننده و دستکش و شستشوی مداوم دست ها تاکید کرده و از مردم خواسته اند حتی الامکان از خانه خارج نشوند تا به این طریق از سیر صعودی شیوع این ویروس جلوگیری کنند.