این روزهای رشت مثل همیشه‌اش نیست. خیابان‌ها خلوت و مغازه‌ها و کافه‌ها تعطیل است. آن هم برای شهری که به خیابان‌ها و کافه‌هایش شهرت دارد. جوان‌ها هم خانه نشین شده‌اند، اما ویروس کرونا همچنان دارد می‌تازد و پیش می‌رود. میدان شهرداری خلوت‌تر از همه تاریخ خود شده و خیابان شیک و اعلم الهدی و سبزه میدان خالی از آدم‌هایی که می‌خواهند برای عید نوروز، رخت و لباس تازه بخرند. حتی زور باران ریز ریز رشت که به آن رَش می‌گویند هم به کرونا نرسیده و نمی‌رسد. حالا گیلانی‌ها باید توی خانه بمانند و چترها را ببندند و منتظر کم شدن شر کرونا باشند.
بر اساس آمارهای رسمی وزارت بهداشت، تاکنون گیلان سومین رتبه ابتلای قطعی به ویروس کرونا را با ۱۶۳ مورد به خود اختصاص داده است، اما قرار نیست این رتبه سوم مدالی به گردن رشت بیندازد. شهری که به تازگی برف سنگینی را پشت سر گذاشته و اتفاقا مسئولان استانی هم انتقادات فراوانی پیرامون مدیریت بحران در ماجرای برف اخیر را بر گرده‌های خود تحمل کرده‌اند. حالا هم که ماجرای کرونا فشار را صد چندان کرده است.
مسافران همچنان به سمت گیلان می‌روند
هشدار پرتکرار وزارت بهداشت در روزهای اخیر که از صحبت‌های سعید نمکی وزیر بهداشت تا مهدی شادنوش نماینده تام الاختیار او در گیلان دیده شده، توقف سفر به استان‌های شمالی و به خصوص گیلان است. هشداری که خیلی جدی گرفته نمی‌شود و مشاهدات افراد در خیابان‌های رشت و سایر شهرستان‌های گیلان نشان می‌دهد که همچنان پلاک‌های قزوین و قم و شهرهای دیگر در شهرهای این استان گرفتار کرونا در حال تردد هستند.
با این حال تیم‌های مختلف بهداشتی و هلال احمر در برخی مبادی ورودی استان مستقر شده و تب سنجی مسافران را انجام می‌دهند. مهدی ولی پور، مدیرعامل هلال احمر استان گیلان در این زمینه به خبرنگار ایرنا می‌گوید: از پنجشنبه گذشته تا دوشنبه، پایش تب سنجی، هشدار و اطلاع رسانی درباره جلوگیری از ویروس کرونا به سرنشنینان ۲۵ هزار و ۹۸۸ خودرو به تعداد ۷۸ هزار و ۲۲۴ نفر انجام شده است.
همین حجم بالای تردد در عرض ۵ روز نشان می‌دهد که مردم به هیچ عنوان هشدارهای وزارت بهداشت مبنی بر توقف سفر به گیلان را جدی نگرفته‌اند و این بزرگترین آسیب برای این استان است. اتفاقی که منجر به عدم توقف چرخه ویروس در گیلان می‌شود. مهدی شادنوش، نماینده وزیر بهداشت در استان گیلان در همین زمینه به خبرنگار سلامت ایرنا گفته بود: از مردم می‌خواهیم که به هیچ عنوان به استان گیلان سفر نکنند و از سفر غیرضروری به این استان که درگیر ویروس کرونا است خوددای کنند.
بیمارستان رازی دست بسته در برابر کرونا
روی دیگر سکه کرونا در گیلان، در فضای مجازی ضرب می‌شود. ویدیوهایی که نشان از حجم بالای مراجعه کنندگان به بیمارستان رازی رشت دارد. بیمارستانی که قدمتش به جنگ جهانی دوم بر می‌گردد و حتی در شرایط عادی هم وضعیت چندان مناسبی ندارد. کاربرانی که بخشی از آنها پزشک و پرستار شاغل در این بیمارستان هستند، در فضای مجازی از کمبود امکانات و تجهیزات حفاظتی در بیمارستان رازی گلایه دارند و به افزایش روز افزون تعداد بیماران در این بیمارستان اشاره می‌کنند. هرچند این موارد خیلی جدی گرفته نمی‌شود.
غلام علی جعفرزاده، نماینده رشت در مجلس شورای اسلامی درباره بیمارستان رازی گفت: وضعیت به گونه‌ای است که در حال حاضر بر سر در بیمارستان رازی نوشته‌اند به دلیل پُر شدن ظرفیت، بیماران جدید را پذیرش نمی‌کنند.
تلاش‌ها برای صحبت با مسئولان، پزشکان و پرستاران این بیمارستان در رشت هم اثربخش نیست. به نظر می‌رسد گفته شده: «حرفی نزنید!»
به زودی کادر بیمارستانی فرسوده خواهند شد؟
بخش دیگری از ماجرای کرونا در گیلان به حرکت بیماران به سمت بیمارستان‌های دولتی اختصاص دارد. هرچند شنیده‌ها حاکی از این است که بیماران مبتلا به ویروس کرونا در بیمارستان‌های خصوصی مثل آریا، گلسار، قائم و پارس هم بستری شده‌اند؛ اما عدم شفافیت در اطلاع رسانی دانشگاه علوم پزشکی گیلان، نمی‌تواند صحت این موارد را تایید یا تکذیب کند.
مهران قسمتی‌زاده، عضو هیات مدیره انجمن پزشکان عمومی ایران و رییس نظام پزشکی لاهیجان نیز درباره وضعیت استان گیلان در مقابل ویروس کرونا در یادداشتی نوشته است: متاسفانه استراتژی تصمیم‌گیران نیمکت‌نشین این بازی که حمایت یک جانبه از بخش بستری دولتی است، راهی جز شکست ندارد. اختصاص ده‌ها بیمارستان به کرونا نیز کافی نیست. به زودی کادر بیمارستانی فرسوده خواهند شد. این استراتژی همکاران‌مان را در بخش دولتی مستاصل و در بخش خصوصی همچنان بی‌پناه خواهد کرد.
وی در این یادداشت ادامه می‌دهد: استراتژی گسیل همه بیماران به بیمارستان، کاملاً غلط است. بسیاری از این بیماران نیاز به بستری در بیمارستان ندارند و با دریافت دارو و ایزوله شدن در خانه می‌توانند کم‌کم بهبود یابند. بسیاری از بیماران خود نیز به این نتیجه رسیده‌اند و بسیاری نیز جرات رفتن به بیمارستان‌های دولتی را ندارند و ترجیح می‌دهند در خانه بستری شوند. توجه کنید که اگر دارو به میزان کافی در دسترس بخش سرپاپی قرار گیرد، از فشار بر همکاران بیمارستانی ما کاسته خواهد شد.
بالاخره آزمایشگاه تشخیص کرونا در گیلان راه افتاد
آزمایشگاه تشخیص ویروس کرونا با گذشت چند روز از شیوع ویروس در گیلان بالاخره راه افتاد و نماینده وزیر بهداشت در گیلان در این رابطه بیان کرد: آزمایشگاه‌های تشخیصی این ویروس در استان راه اندازی شده و از روز گذشته (۱۱ اسفند) نمونه‌های تشخیصی خود را به تهران ارسال نکرده‌ایم.
آزمایشگاهی که علاوه بر کیت تشخیصی، به تجهیزات و آموزش هم نیاز داشت و در روزهای اخیر همه این موارد اجرایی شد و این موضوع می‌تواند روند تشخیص ابتلا به کووید ۱۹ در گیلان را سریع‌تر کند؛ اما هیچ تاثیری در کاهش ابتلا ندارد و آنچه در زمینه کاهش ابتلا موثر است، رعایت بهداشت فردی و اجتماعی از طرف مردم است.
تخت‌ها هم اضافه شد
هرچند تخت‌های بستری برای بیماران مبتلا به کووید ۱۹ هم در گیلان افزایش یافته، اما آنچه مشاهده می‌شود، ابتلای تعداد بیشتری از افراد و البته تشخیص بیشتر است. به گفته شادنوش، تعداد تخت‌های بستری برای بیماران مبتلا به کووید ۱۹ در گیلان به ۲ هزار و ۳۰۰ تخت افزایش یافته است. او در طول هفته اخیر بارها اعلام کرده که فعلا نیازی به بیمارستان سیار در استان گیلان نیست و با شرایط فعلی می‌توان وضعیت بیماران مبتلا به ویروس کرونا را اداره کرد.
تجهیزات حفاظتی و ماسک نایاب است
گلایه‌های وزیر بهداشت درباره ماسک در روزهای اخیر بارها رسانه‌ای شده است. از نامه به رییس جمهوری تا وزیر صنعت و هشدارهای او به افرادی که ماسک‌ها را احتکار کرده‌اند و حتی ورود جدی قوه قضاییه به این ماجرا جای تدبیر دارد. اتفاقی که در جریان احتکار و گران فروشی ماسک به دنبال شیوع ویروس کرونا نه فقط در گیلان، بلکه در همه کشور افتاده، زنگ خطر انسانیت را هم به صدا در آورده است.
کادر درمانی در بیمارستان رازی رشت هم گلایه‌های مشابهی دارند و از کمبود تجهیزات حفاظتی و ماسک به ستوه آمده‌اند. این در شرایطی است که کادر درمانی بیشتر از افراد عادی در کوچه و خیابان به ماسک نیاز دارند، چون در مواجهه مستقیم با بیماران مبتلا به کووید ۱۹ قرار داشته و نباید این امکانات از آنها دریغ شود.
گیلان همچنان چوب سرسبزی‌اش را می‌خورد
آنچه از شرایط استان گیلان پس از برف و ماجرای ویروس کرونا بر می‌آید این است که دروازه‌های این استان همانند همیشه به روی مهمانان و مسافران گشوده است و به نظر می‌رسد غربالگری در مبادی ورودی به استان آن طور که باید جدی گرفته نمی‌شود و با وجود هشدارهای مکرر سعید نمکی جهت توقف سفر به استان‌های شمالی، اتومبیل‌ها سرخوشانه مسیر جاده‌های شمال را پیش گرفته‌اند. اقدامی غیر عقلانی که نه فقط جان مسافران، بلکه جان ساکنان استان‌هایی مثل گیلان و مازندران را هم به خطر انداخته است.
در این میان تنها راهکارهای منطقی برای توقف چرخه ویروس کرونا در استان‌های شمالی، کنترل شدید و جدی مبادی ورودی و قرنطینه کردن افراد مشکوک به ابتلای ویروس کرونا و البته همکاری جدی مردم در مسیر رعایت بهداشت فردی و اجتماعی است. تا وقتی مردم در این مناطق مسائل بهداشتی را جدی نگیرند و عمق ماجرا را باور نکنند، در بر همین پاشنه خواهد چرخید.
گزارش از امیر پروسنان