ابراهیم رحیمپور روز پنج شنبه در گفتوگو با خبرنگار سیاسی ایرنا درباره خشونتهای سازمانیافته علیه مسلمانان در هند افزود: موضوع خشونت علیه مسلمانان در هند - به ویژه مسلمانان منطقه جامو و کشمیر - یک داستان ریشه دار و قدیمی است که به استقلال این کشور از استعمار انگلیس پس از جنگ جهانی دوم برمیگردد.
وی به ماجرای تقسیم هند اشاره کرد و اظهار داشت: هند کشوری است که اکثریت آن را هندوها تشکیل میدهند اما دارای اقلیتهای گسترده ای از مسلمانان، بوداییها و حتی مسیحیان است. به دلیل نوع تفاوت زیاد میان هندوها و مسلمانان، هند پس از استقلال به دو کشور مسلماننشین به نام پاکستان یعنی سرزمین پاکها و هندوستان به معنای سرزمین هندوها تقسیم شد.
این کارشناس ارشد مسائل شبه قاره ادامه داد: بنگلادش هم که در شمال شرقی هند قرار دارد، به دلیل اینکه اکثریت آن را مسلمانان تشکیل میدهد، در ابتدا جزیی از پاکستان بود اما در سالهای بعد استقلال یافت و از این کشور جدا شد. با این حال موضوع کشمیر تاکنون حل نشده و مانند زخمی باز باقی مانده است.
مسلمانان و هندوها قبل از تقسیم هند همزیستی بیشتری با یکدیگر داشتند
رحیمپور با بیان اینکه درگیریها و اختلافات میان هندوها با اقلیتها از جمله مسلمانان قبل از تقسیم هند خیلی از کمتر از امروز بود و آنها همزیستی بیشتری نسبت به امروز داشتند، تصریح کرد: در شرایط فعلی، پاکستان و بنگلادش که دو کشور مسلمان هستند، نسبت به هند در وضعیت پایینتری قرار دارند و هند در مقابل این دو کشور دست بالا را دارد، هند طی دو دهه اخیر رشد اقتصادی و صنعتی بسیار زیادی داشته و به عنوان یک قدرت اقتصادی نوظهور مطرح شده است.
وی تحریک خارجی را در افزایش خشونتها علیه مسلمانان موثر دانست و خاطرنشان کرد: من فکر میکنم افزایش خشونتها علیه مسلمانان طی روزهای اخیر بیش از آنکه ناشی از مسائل داخلی باشد، نشات گرفته از تحریک خارجی باشد و رژیم اسرائیل بیشترین نقش را در این باره ایفا میکند. وی یاد آور شد: دولت هند چند ماه قبل قانونی را در مورد تابعیت تصویب کرد که بیشباهت به قوانین اسرائیل نیست و همین مسئله آتش اختلافات را بیشتر کرد.
دولتی راست گرا و بنیادگرا در هند در راس کار قرار دارد
معاون پیشین وزارت امور خارجه با یادآوری اینکه هماکنون دولتی راست گرا و بنیادگرا در هند در راس کار قرار دارد، گفت: ناندرا مودی زمانی هم که سروزیر گجرات بود، سابقه خوبی در برخورد با اقلیتها نداشت و در آن ایام تعداد زیادی از مسلمانان در احمدآباد به دلیل خشونتهای نیروهای ایالتی کشته و زخمی شدند که با واکنش منفی شدید بینالمللی روبهرو شد.
رحیمپور با بیان اینکه در دوران نخستوزیری مودی، روابط هند و اسرائیل بیش از پیش گسترش یافت، عنوان کرد: اسرائیل تلاش بسیاری کرد با پاکستان و بنگلادش رابطه برقرار کند اما این دو کشور از این مسئله سرباز زدند اما دهلینو روابطش را با تلآویو توسعه داد و همکاریهای زیادی را با یکدیگر برقرار کردند. شک نکنید اسرائیل به دنبال ضربه زدن به مسلمانان هند است.
دیکتاتوری، جهل و فقر؛ سه فاکتور موثر در اتفاقات نژادی و مذهبی
وی افزود: در مسایل و اتفاقات نژادی و مذهبی من سه عمل را بسیار مهم میدانم. عامل نخست، دولتهایی هستند که به دنبال کسب قدرت بیشتر و دیکتاتوری هستند و دو عامل دیگر، جهل و فقر مردم است. در مسایل اخیر در هند نیز شاهد ایفای نقش این عوامل هستیم.
این تحلیلگر ارشد مسایل سیاست خارجی درباره واکنش ایران به تحولات هند هم یادآور شد: سیاست خارجی ایران مبتنی بر اصولی است که از جمله این اصول، حمایت از مسلمانان است. این سیاست هم همیشه وجود داشته است. به طور مثال، وقوع داستان کشمیر در سستی روابط موثر بود و تخریب مسجد بابری در سال ۱۹۹۲ که من در آن زمان سفیر ایران در هند بودم نیز در سردی بیشتر روابط موثر بود.
وضعیت مسلمانان جهان برای ایران مهم است
رحیمپور اضافه کرد: البته در کنار اصول، منافع و مصالح کشورها هم مهم است. در ماجرای قتل جمال خاشقچی هم دیدید که آمریکاییهای مدعی حقوق بشر ابتدا واکنش نشان دادند اما بعدا صریحا گفتند منافعشان این نیست که این مسئله را کش بدهند.
وی با یادآوری اینکه تا قبل از واکنش ظریف به خشونتها علیه مسلمانان در هند، ایران واکنش چندانی به این مساله نشان نداده بود، خاطرنشان کرد: سطح موضعگیری و اینکه از طرف چه نهاد و مرجعی انجام شود، مهم است؛ اینکه یک مقام عالیرتبه دولتی واکنش نشان دهد یا واکنش از سوی افراد غیررسمی یا غیردولتی انجام شود اما واکنش ظریف نشان داد وضعیت مسلمانان جهان برای ایران مهم است.
ایران از ابزارهای خود برای جلوگیری از ادامه خشونتها استفاده کند
سفیر پیشین ایران در دهلینو تحولات اخیر در هند موثر در مناسبات میان تهران و دهلینو دانست و گفت: آمریکا و به ویژه رژیم اسراییل بدشان نمیآید که این ماجراها در این کشور ادامه یابد اما ایران - ضمن اینکه نباید از اصولش کوتاه بیاید - نباید بگذارد وضعیت تداوم یابد و از ابزارهای خود برای جلوگیری از ادامه یافتن موضوع استفاده کند.