حجت الاسلام محمدمهدی زارعی گلپایگانی روز یکشنبه به مناسبت سالروز میلاد مولود کعبه در گفت و گو با خبرنگار معارف ایرنا با بیان فلسفه تبریک روز عید، به برخی سفارش های قرآنی حضرت علی (ع) اشاره کرد و از ضرورت همراهی اهل بیت با قرآن سخن گفت.
وی در ابتدا ضمن تبریک میلاد مسعود امیرمومنان اظهار داشت: این تبریک به معنای آن است که از خدا می خواهیم تا این روز برای ما با سایر روزها متفاوت باشد و برکت یعنی این که در روزی که همچون روزهای دیگر محدود است برای ما آثار ماندگار و فراوانی داشته باشد.
این کارشناس مذهبی افزود: باید آرزوی ما این باشد که در روز تولد حضرت علی (ع) سرشار از توفیق، نورانیت، قرب به خدا و تصمیم های خوب و در نهایت یک نقطه عطفی در زندگی ما باشد. وقتی می گوییم چنین روزی عید است، یعنی ایمان ما تجدید شود و لباس معنویت ها و باورهای ما جلا و زینت پیدا کند.
استاد حوزه علمیه اصفهان اضافه کرد: وجود امیرمومنان علی (ع) سرشار از برکت است و تبریک یعنی این که ما در این روز بتوانیم به آن حضرت توجه کنیم و در واقع وصل شویم که در آن صورت بهره مند می شویم.
وی افزود: برای استفاده از برکات علی (ع) باید به توصیه های آن حضرت بپردازیم و آنگونه که از ما خواسته اند، عمل کنیم و باید ببینیم در دریای معارف آن حضرت و در جملات ارزشمندی که به ما رسیده چه چیزی از ما خواسته و توجه به این توصیه ها و عملی کردن این سفارش ها می تواند برکتی در زندگی ما ایجاد کند.
قرآن، محور اتصال میان انسان و خدا
زارعی گفت: زندگی ما به عنوان یک مسلمان نیاز به یک محور دارد تا آن محور بتواند ما را به خدا متصل کند و زندگی ما را سرشار از فهم صحیح از هستی و خودمان و رابطه ما با جهان کند که آن محور قرآن است.
وی افزود: در نهج البلاغه که مجموعه خطبه ها، نامه ها و حکمت های امیرمومنان است، جملات فراوانی درباره قرآن گفته شده و اگر بخواهیم این سخنان را جمع آوری کنیم، با یک کتاب قطور درباره سفارش های علی نسبت به قرآن و تاثیر آن بر روی زندگی انسان روبرو خواهیم بود.
این پژوهشگر مذهبی با اشاره به آخرین وصیت های علی (ع) قبل از شهادت بیان داشت: این وصیت نامه را می توان خلاصه تمام سخنان آن حضرت دانست که در قسمتی از آن فرمود "الله الله فی القرآن" خدا را درمورد قرآن درنظر بگیرید. یعنی ما را به خدا قسم دادند تا توجه کنیم که خدا مطالبه گر ماست و قرآن را برای ما فرستاده و آنگاه فرمود "مواظب باشید تا دیگران در عمل کردن به قرآن از شما سبقت نگیرند."
وی اضافه کرد: چرا یک ارزش قرانی در جامعه اسلامی بهایی نداشته باشد و به آن توجهی نشود و در حاشیه قرار بگیرد در حالی که همین توصیه امیرمومنان (ع) درباره ارزش قرآنی در جامعه ای دیگر مورد توجه باشد و این مساله مایه حسرت برای ما خواهد بود.
زارعی افزود: آن حضرت درجایی دیگر به حارث حمدانی سفارش می کنند که به ریسمان قرآن چنگ بزن و آن را رها نکن که اگر آن را رها کنی سقوط خواهی کرد.
دردهای خود را با قرآن درمان کنیم
وی ادامه داد: امیرمومنان از ما می خواهد تا قرآن را باز کنیم و به سطرهای آن نگاه کنیم و از قرآن بخواهیم تا ما را نصحیت کند و راه را به ما نشان دهد؛ نه این که قرآن را فقط برای ثواب آن بخوانیم. در واقع باید از دل قرآن دوایی برای دردهای خود پیدا کنیم. چون آن حضرت فرمود از قرآن شفا بخواهید و قرآن را راهنمای خود برای رسیدن به پروردگار قرار دهید و به قرآن پناهنده شوید.
این کارشناس دینی افزود: امیرمومنان تاکید دارند که از قرآن شفا بخواهید و نور قرآن را واسطه شفای خود قرار دهید. چون قرآن شفای سینه هاست.
وی افزود: تعبیر دیگری که در نهج البلاغه آمده موضوع فهم قرآن است که آن حضرت فرمود قرآن را بیاموزید که بهترین گفتار است و هیچ گفتاری بهتر از آن پیدا نمی کنید و در ادامه فرمود به دنبال فهم عمیق قرآن باشید تا باطن و فهم شما عمق پیدا کند. در واقع قرآن بهار دلهاست و دلها بدون قرآن بی طراوت و خزان می شود.
زارعی ادامه داد: تلاوت زیبا یکی دیگر از سفارش های امیرمومنان است. البته این زیبایی ناظر به آداب ظاهری و باطنی تلاوت است. چون کسی که با بی توجهی قرآن می خواند، نمی گویند زیبا می خواند یا کسی که آیات را جدی نمی گیرد و قصد عمل کردن به آیات را ندارد، آداب باطنی را رعایت نمی کند و لذا باید با دقت و توجه به سراغ قرآن رفت.
قرآن، معیار جامعه سامان یافته
وی همچنین گفت: علی (ع) برای این که نابسامانی جامعه ای را مطرح کند، فرمود کتاب خدا برای برخی کم بهاست. یعنی اگر قرار باشد حق آن ادا شود و مورد توجه قرار گیرد، توجهی به آن نمی شود. مانند زمانی که ارزش های قرآن در جامعه مورد بی توجهی قرار گیرد یا زمانی که مبلغان و مروجان قرآن مورد بی توجهی هستند.
زارعی تاکید کرد: حضرت علی (ع) به سامان بودن یک جامعه را در میزان اهتمام آن جامعه به قرآن، ارزش های قرآنی و معارف قرآنی می داند و در مقابل نابسامانی جامعه را در فراموشی قرآن و از یاد بردن کلام خدا مطرح می کند.
امیرمومنان شکایت می کند
وی افزود: ما که خود را شیعه آن حضرت می دانیم و انتظار شفاعت داریم باید توجه کنیم که علی (ع) در اواخر خطبه ۱۷ فرمود "من نزد خدا از افرادی شکایت می کنم که جاهلانه زندگی می کنند و گمراهانه می میرند. برای این افراد هیچ کالایی کم بهاتر از قرآن نیست." یعنی همین که قرآن برای آنها کم بها شد، تبدیل به انسان هایی می شوند که جاهلانه زندگی می کنند وگمراهانه می میرند.
این استاد حوزه اضافه کرد: ممکن است این سوال مطرح شود که افرادی در جامعه دارای معلومات و اطلاعات بسیاری هستند و حتی مدارک حوزوی یا دانشگاهی دارند درحالی که داشتن معلومات و مدرک غیر ازعالمانه زندگی کردن است.
وی افزود: ممکن است بنده معلومات بسیاری داشته باشم ولی وقتی می خواهم برای زندگی خود برنامه ریزی کنم، جاهلانه و از روی هوا و هوس هدف گذاری کنم. بنابر این کسی که تحصیلات بالایی دارد ولی در زندگی به جای این که علم برای او راهگشا باشد، توجه به سخنان مردم دارد و ملاک او مردم است نه علمش، زندگی جاهلانه دارد.
زارعی اضافه کرد: چنین افرادی که علی (ع) از آنان به خدا شکایت می کند کسانی هستند که قرآن را جدی نگرفتند و کلام خدا برای آنها درحد یک سرگرمی و بازیچه است. ممکن است این افراد در جایی قرآنی بخوانند یا آن را بالای سر مسافر یا عروس بگیرند درحالی که اگر کتاب خدا برای ما ارزشمند باشد، عالمانه زندگی می کنیم و گمراهانه نمی میریم.
قرآن نیاز به معلم و مجری دارد
این استاد حوزه اظهار داشت: حضرت علی (ع) تاکید دارند که این قران نیاز به معلم، مبین و مجری دارد. خدا در آیات ۴۴ و ۶۴ سوره نحل می فرماید که این قرآن را فرستادیم تا توسط پیامبر تبیین شود و قرآن بدون معلم دچار سوء فهم می شود و به اعتقاد برخی بزرگان نفهمیدن بهتر از سوءتفاهم است.
وی افزود: بنابر این قرآن یک مبین می خواهد و یکی از وظایف پیامبر اکرم (ص) تبیین کلام خداست و قرار نیست قرآن به عنوان کلام ارزشمند الهی به صورت مستقل دردهای مردم را درمان کند.
زارعی از یک انحراف در دوران صدر اسلام توسط خوارج سخن گفت و اظهار داشت: حضرت علی(ع) با فتنه خوارج روبرو شدند که انحراف را با شعارهای قرآنی در جامعه دامن می زدند و "قرآن بسندگی" را مطرح می کردند .
وی افزود: خوارج با فهم اشتباهی که از قرآن داشتند، می گفتند که قرآن برای ما کافی است و علی(ع) در آن فضا فرمود قرآن خطی است که نوشته شده و در میان جلدی قرار گرفته که پنهان شده و باید آن را به زبان آورد و قرآن باید سخن بگوید. ممکن است قرآن در دست یک کافر یا منافق باشد و حتی ممکن است از ظاهر و صوت یا چاپ قرآن سوء استفاده شود.
زارعی تاکید کرد: باید معارف قرآن توسط کسی اعلام و بازگو شود و بر همین اساس علی (ع) فرمود این قرآن یک ترجمان عملی می خواهد و افرادی هستند که سخنگوی قرآن هستند و اینگونه نیست که کسی با ظاهر قرآن بتواند جامعه را به تباهی بکشد.
وی اضافه کرد: آن حضرت درجایی دیگر از نقش اهل بیت و اولیای الهی در این زمینه سخن گفته و فرمود که آگاه شدن به راه و رسم و مقاصد قرآن با اولیای الهی ممکن است. بنابراین قرآن باید برای ما محور باشد ولی به سراغ قرآن رفتن به صورت مستقل نوعی انحراف است و با اولیای الهی می توان قرآن را شناخت و خود اولیای الهی به وسیله قرآن به چنین مقام هایی رسیده اند.