چه بسیارند پدران و مادرانی که رونق کسب شب عید را فرصتی طلایی برای رنگین کردن سفره و نشاندن لبخند بر لبان فرزندانشان می پندارند اما دریغ که امسال مهمانی ناخوانده از چین بر این رویا مهر باطل زد و حالا فقط می توانند صورتشان را با سیلی سرخ کنند.
این روزها در شهر ساوه با اینکه بخشی از مردم همچنان در بازار پرسه می زنند و هنوز کرکره مغازه ها پایین نیامده اما نشانی از شب عید باستانی نوروز را نمی توان مشاهده کرد و کسادی بازار و کسب و کارها نه فقط برای اصناف بلکه در سایر حوزه ها از جمله بخش حمل و نقل و زندگی تاکسیداران و آژانس های مسافرتی کاملا محسوس است.
حمل بار و مسافر از مشاغلی است که در شهرستان ساوه به دلیل بهره مندی از بزرگترین شهر صنعتی ایران (کاوه) و همچنین قرار گرفتن در مسیر شاهراه ترانزیتی و مسافری کشور همواره پررونق بوده اما کرونا این بخش را زمینگیر کرده و رانندگان در وضعیتی ناگوار قرار گرفته اند زیرا هم درآمدشان به شدت کاهش یافته و هم باید سررسید اقساط خودرو، اجاره منزل و هزینه های خانواده را تامین کنند که با هر متر و معیاری حساب می کنند، این دخل و خرج ها با هم جور در نمی آید.
به طور معمول و قبل از رسیدن ویروس کرونا به ساوه، روزانه هزاران کامیون باربری حامل کالاهای تولیدی بخش صنایع ساوه در محورهای این شهرستان تردد می کردند و به همین ترتیب صدها دستگاه تاکسی درون و برون شهری و آژانس های مسافرتی نیز به هر طریقی بود امرار معاش می کردند اما شوربختانه این روزها حال فعالان این بخش اصلا مساعد نیست و چرخ باربرها و مسافرکش ها به شدت لنگ می زند.
ساوه به دلیل همجواری با قم که نخستین موارد مثبت ابتلا به کرونا در آنجا ثبت شد، اکنون به شدت تحت تاثیر این ویروس قرار دارد و بیمارستان های شهر پذیرای افزون بر ۱۰۵ فرد مشکوک به ابتلا و ۵۳ مبتلای تایید شده است و ۶ نفر نیز جان خود را از دست داده اند.
درآمد نداریم؛ اقساط خودروها را امهال کنید
مردم شهرستان ساوه در حالی که اوایل اخبار مربوط به کرونا، خطر شیوع آن را جدی نمی گرفتند و در رعایت موازین بهداشتی و حضور نیافتن در اماکن شلوغ کمی اهمال می کردند اما اکنون به نظر می رسد متوجه عمق خطر شده اند و بهترین نسخه را ماندن در خانه و خومراقبتی یافته اند و به همین دلیل شهر نسبت به روزهای عادی پیش از کرونا بسیار خلوت تر شده است.
کاهش حضور مردم در خیابان ها هرچند تدبیری اساسی و مطابق با دستورالعمل های وزارت بهداشت برای پیشگیری و ممانعت از اشاعه کرونا محسوب می شود اما بخش دیگری از شهروندان که به نظر می رسد تحت هر شرایطی برای لقمه ای نان باید در خیابان ها بچرخند را در تنگنای معیشتی قرار داده است؛ آنها رانندگان تاکسی و خطی های بین شهری، آژانس های مسافرتی و اتوبوس های متعلق به بخش خصوصی هستند.
حوالی ظهر روز شنبه هفته جاری در پشت چراغ قرمز میدان شهرداری ساوه شانه به شانه یکی از تاکسی های زرد و خالی از مسافر قرار گرفتم، شیشه را پایین کشیدم و با راننده چند لحظه همکلام شدم و از وضعیت کسب و کارش پرسیدم.
وی که خود را اهل شهر نقده استان کردستان معرفی کرد، گفت: وضعیت کار بسیار نامناسب است و دخل و خرج مان یکسان نیست و فقط برای اینکه شرمنده زن و بچه نشوم، ناگزیر در این شرایط که خطر ابتلا به کرونا هم وجود دارد باز هم در شهر می چرخم.
این راننده تاکسی گفت: تردد مردم در شهر بسیار کاهش یافته و آن تعداد هم که به هر دلیلی به سمت بازار و خیابان های مرکزی شهر می آیند با اکراه سوار تاکسی می شوند یا با خودروی شخصی تردد می کنند و همین مساله سبب شده درآمد ما بسیار کاهش یابد و هزینه سوخت و استهلاک خودرو هم که جای خود دارد.
حدود ساعت ۱۵ همان روز با یکی دیگر از رانندگان خط میدان مخابرات به حاج بلوک گفت و گوی مختصری انجام دادم.
«محمد» گفت: مردم از خانه های خود بیرون نمی آیند و مسافر به شدت کم شده است و به همین دلیل درآمد ما نسبت به روزهای عادی تا حدود ۸۰ درصد کاهش یافته و بسیاری از همکاران هم ترجیح می دهند که به جای چرخیدن بیهوده و تحمل هزینه سوخت، در خانه بمانند.
وی اظهار داشت: اکثر رانندگان تاکسی در ساوه ماهانه باید اقساط خود را بابت خودرو پرداخت کنند اما با این شرایط واقعا قادر به تامین این هزینه ها و همچنین سیر کردن شکم زن و بچه هایمان نیستیم.
وی گفت: از مسئولان انتظار مساعدت داریم که با بانک ها صحبت کنند تا سررسید اقساط تاکسیداران در اسفند و فروردین را به فرصتی دیگر موکول کنند زیرا توان پرداخت با این شرایط کاری را نداریم.
وضعیت مسافرکش های بین شهری نیز تعریفی ندارد؛ خط مسافری میان ساوه و قم تعطیل شده و پایانه مسافری ساوه به تهران نیز خلوت تر از قبل است.
رانندگان شاغل در این مسیر نیز از کاهش شدید درآمد خود به خاطر اینکه مردم، کارمندان، دانشجویان و سایر اقشار فعلا به تهران سفری ندارند سخن گفتند.
«جعفر» راننده یکی از سواری ها خط تهران در این خصوص گفت: قبلا هر روز ۲ تا سه سفر رفت و برگشت به تهران داشتیم اما در شرایط کنونی اگر خیلی خوش شانس باشیم شاید یک سفر یا یک مورد دربست سر راهمان باشد و تازه در برگشت هم اغلب خالی به ساوه برمی گردیم.
او نیز فشار اقساط و هزینه های زندگی و منزل استیجاری رانندگان را از دغدغه های عمده خود و همکارانش عنوان کرد و خواستار امهال اقساط تا چند ماه آینده و بعد از فروکش کردن تب کرونا در کشور و ساوه شد.
وضعیت افرادی که تنها منبع درآمدشان همانند رانندگان تاکسی از خودروهای شخصی است و در آژانس ها و شرکت های مسافری اینترنتی کار می کنند نیز به همین ترتیب است و سقف درآمد آنها نیز متاثر از کرونا به شدت کاهش یافته و دستان آنها از همیشه خالی تر است.
به هر حال همه این افراد هرچند مانند سایر اقشار جامعه در خطر ابتلا به کرونا قرار دارند اما واقعیت های تلخ زندگیشان ایجاب می کند که به قول معروف برای لقمه نانی دل به دریا بزنند و به امید آنکه دستان پدرانه شان خالی نماند هر روز دنبال شکار مسافر و کسب درآمد باشند اما آنچه از مشاهدات خبرنگار ایرنا بر می آید، کسادی کسب و کار این صنف در کنار تهدیدی به نام کرونا و خطر ابتلا به آن است.
ظرفیت فعالیت ناوگان درون و برون شهری ساوه به ۳۰ درصد کاهش یافت
رئیس سازمان حمل و نقل بار و مسافر شهرداری ساوه در این رابطه به ایرنا، گفت: در حوزه درون شهری میزان جابجایی مسافر توسط تاکسی و اتوبوس ها نسبت به روال عادی تا ۷۰ درصد کاهش یافته و ما از درآمدهای کسب شده این سازمان به این نکته پی بردیم.
«علی اصغر آرمیده» افزود: اکنون تعداد تاکسی هایی که در سطح شهر فعالیت می کنند تنها ۳۰ درصد از ظرفیت متعارف ناوگان درون شهری ساوه است و دلیل اصلی آن هم شیوع ویروس کرونا و کاهش سفرهای درون شهری مردم است.
وی گفت: در حوزه برون شهری وضعیت به مراتب بدتر از درون شهر است به گونه ای که قبلا هر روز حدود هفت تا هشت دستگاه اتوبوس حامل مسافر از ساوه به تهران حرکت می کرد اما در این روزها که درگیر کرونا هستیم یک تا 2 دستگاه اتوبوس به تهران سفر می کند.
به گفته این مسئول، در حوزه جابجایی مسافران از ساوه به مقصد شهرهای دیگر اکنون سواری و اتوبوس ها فقط ۱۵ درصد روزهای عادی می توانند درآمد داشته باشند.
آرمیده گفت: اغلب مسافرانی که از ساوه به تهران سفر می کنند از اقشار کسبه، دانشجویان و کارمندان هستند که به دلیل کرونا میزان مسافرت آنها به شدت کاهش یافته و همین مساله باعث کاهش کار و درآمد رانندگان شاغل در این مسیر شده است.
وی گفت: خط مسافری ساوه به قم نیز به دلیل خطر ابتلای مسافران و رانندگان به کرونا را تعطیل کرده ایم و رانندگان شاغل در این مسیر نیز با مشکلات زیادی از نظر درآمدی و امرار معاش مواجه شده اند.
رئیس سازمان حمل و نقل بار و مسافر شهرداری ساوه در مورد خواسته رانندگان تاکسی درون و برون شهری برای استمهال اقساط وام ها، گفت: این موضوع را از طریق اتحادیه تاکسیرانی کشور پیگیری خواهیم کرد تا از طریق هماهنگی با بانک مرکزی بتوانیم یک دوره تنفس برای پرداخت اقساط ماههای اسفند و فروردین به مالکان تاکسی ها اعطا کنیم.
وی گفت: در نامه ای که این سازمان به مراجعی چون فرمانداری، تامین اجتماعی و پلیس راهور ارسال کرده، درخواست تمدید پروانه بدون نیاز به مراجعه حضوری برای تاکسی و آژانس های مسافری را تا پایان اردیبهشت دادیم که مورد موافقت قرار گرفت و این اقدام برای کاهش حضور رانندگان در این سازمان با توجه به خطر کرونا و هم تسهیلاتی برای رفاه آنان انجام شده است.
آرمیده گفت: تلاش زیادی کردیم که برای رانندگان تاکسی ها ماسک تهیه کنیم اما به دلیل نایاب بودن در بازار موفق به این کار نشدیم ولی تعدادی دستکش یکبار مصرف تهیه کرده ایم که به زودی میان آنها توزیع خواهد شد ضمن اینکه به هر تاکسی برای عملیات ضدعفونی آب ژاول ارائه می کنیم.
وی گفت: کار ضدعفونی اتوبوس های درون شهری با هدف پیشگیری از اشاعه ویروس کرونا و سلامت شهروندان نیز به صورت روزانه انجام می شود.
وی گفت: در شهر ساوه ۷۰۰ تاکسی و ۷۰ دستگاه اتوبوس بخش خصوصی به مردم ارائه خدمات می کنند.
لغو بلیت های گردشگری و مسافران هواپیما و قطار
مدیرعامل انجمن آژانس های مسافرتی ساوه نیز در مورد زیان های کرونا به شرکت های فعال در زمینه تورهای گردشگری و مسافرتی، گفت: خسارت ها بسیار چشمگیر و غیرقابل جبران هستند.
«محمد اقبال» به ایرنا، گفت: پس از شیوه ویروس کرونا در سطح شهرستان ساوه شرکت های خدمات مسافرتی ناگزیر شدند بلیت های افرادی که در قالب تورهای گردشگری نام نویسی کرده بودند را لغو کنند.
وی اظهار داشت: اکنون اغلب دفاتر خدمات مسافرتی ساوه تعطیل هستند و تعدادی هم فقط برای پاسخگویی به مسافران و انجام ساز و کارهای مربوط به لغو بلیت ها فعالیت دارند.
وی گفت: از آنجا که مسافرت در زندگی مردم از اولویت های درجه یک نیست، بیماری کرونا سبب شد که سفر و گردشگری در برنامه شهروندان جایی نداشته باشد و این مساله زیان فراوانی به دفاتر و آژانس های خدمات مسافری وارد کرد به گونه ای که اکنون بلیت های پرواز و سفر با قطار که قبلا از سوی مردم خریداری یا رزرو شده بود، لغو شده است.
اقبال گفت: در روزهای اخیر تعداد زیادی بلیت سفر، تورهای گردشگری و هتل های رزرو شده به دلیل شیوع کرونا در ساوه لغو شده و در مجموع بیش از 80 درصد از درآمد متعارف و پیش از این بیماری، به دفاتر خدمات مسافرتی آسیب وارد شد.
مدیرعامل انجمن آژانس های مسافرتی ساوه در مورد خط راه آهن همدان به مشهد که در ساوه نیز ایستگاه دارد، گفت: این خط ریلی به دلیل نداشتن مسافر تا 22 اسفند تعطیل شده و بعد از این تاریخ هم ممکن است تحت تاثیر کرونا فعالیتی نداشته باشد و منتظر تصمیم مراجع ذیربط در این خصوص باشیم.
کرونا؛ بلایی است که زیان های آن بسیار فراگیر و از جسم انسان تا همه ارکان اقتصادی و اجتماعی را هدفگیری کرده است و نمی توان کتمان کرد که مشاغل زیادی مانند دستفروشان، کارگران ساختمانی، صنعت سینما و حوزه های ورزشی هم از این ویروس دچار خسارت شده اند که در هر کدام از این صنف و مشاغل، نان آوران و پدرانی را می توان دید که این روزها دست هایشان از همیشه خالی تر است.