تهران- ایرنا- تنها چند ماه به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا باقی مانده است. به نظر می‌رسد موضوع ایران در انتخابات آتی آمریکا یکی از موضوعات بحث برانگیز باشد کما اینکه نامزدهای دموکرات در موضع گیری‌های خود اشاراتی به‌ آن داشته‌اند.

به گزارش خبرنگار ایرنا، کمتر از یک سال به انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا که نوامبر ۲۰۲۰ برگزار می‌شود، باقی مانده است. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا حضور خود را در این انتخابات از مدت‌ها قبل اعلام کرده اما هنوز مشخص نیست از سوی دموکرات‌ها چه فردی مقابل او خواهد ایستاد.

می‌توان به جرات گفت تاکنون در تاریخ آمریکا هیچ‌گاه موضوع سیاست‌های این کشور در قبال ایران در رقابت‌های انتخاباتی به این میزان مطرح نبوده است. اقدامات دونالد تراپ زئیس جمهوری آمریکا از جمله خروج از برجام، اعمال تحریم‌های شدید اقتصادی و در واقع اعلام جنگ اقتصادی با ایران و ترور سردار قاسم سلیمانی باعث شده است مردم آمریکا نگران آغاز دخالت نظامی در ایران شوند و این نگرانی در مناظره‌های انتخاباتی هم مطرح شود.

از ۵ تیر ماه امسال و از آغاز رقابت‌های انتخاباتی آمریکا نام ایران در مواضع و اظهار نظر نامزدهای دموکرات مطرح بود. در نخستین مناظره تلویزیونی نامزدهای دموکرات آمریکا برای انتخابات درون‌حزبی در مورد وضعیت اقتصادی و اجتماعی آمریکا و نیاز به اصلاح آن سخن گفتند اما از ایران نیز سخن به میان آمد.

نامزدهای شرکت‌کننده در نخستین مناظره انتخابات درون‌حزبی دموکرات در یکی از مهم‌ترین بخش‌های سخنان خود از سیاست‌های مهاجرتی دولت ترامپ و کنترل‌های شدید مرزی انتقاد کردند. آنها در مواضعی کمابیش شبیه به یکدیگر به انتقاد از سیاست‌های دولت فعلی آمریکا درباره ایران پرداختند. برخی از شرکت‌کنندگان تاکتیک‌های ترامپ در برابر ایران در بحبوحه تنش فزاینده میان دو کشور را خطرناک توصیف کردند.

تقریبا تمامی نامزدهای دموکرات خواستار پیوستن دوباره آمریکا به برجام هستند تنها به این شرط که ایران متعهد شود که به طور کامل از مفاد آن پیروی کند. نامزدهای دموکرات معتقدند خارج شدن آمریکا از برجام توسط ترامپ به ضرر منافع ملی آمریکا و اعتبار این کشور در عرصه بین‌المللی بوده است.

در یک سال گذشته نامزدهای اصلی دموکرات‌ها در انتخابات آمریکا مواضع خود را در قبال ایران اعلام کرده‌اند. مهم‌ترین رای‌گیری موسوم به سه شنبه بزرگ تقریبا تکلیف نامزدهای نهایی این حزب را روشن کرد پیت بوتجج و ایمی کلوباچار، دو سیاستمدار میانه رو پیش از این انتخابات به نفع جو بایدن کناره گیری کردند و الیزابت وارن نیز پس از انتخابات کناره گیری کرد. در این میان مواضع جو بایدن و برنی سندرز در قبال ایران بسیار روشن است.

 

بایدن: ترامپ شکست خورده است

جو بایدن مطرح‌ترین نامزد حزب دموکرات آمریکا که مطابق نتایج آخرین نظرسنجی‌ها پرطرفدارترین نامزد حزب دموکرات است در همان روزهای اول در تیرماه از بازگشت مشروط ایالات متحده به برجام در صورت پیروزی در انتخابات سخن گفت. بایدن اولین شرط بازگشت آمریکا به برجام را پایبندی دوباره ایران به این توافق‌نامه هسته‌ای عنوان کرده است. او همچنین به طرفداران خود وعده داده که با همکاری متحدان آمریکا نسبت به تقویت و گسترش برجام اقدام خواهد کرد.

بایدن که به همراه باراک اوباما و جان کری از معماران اصلی توافق هسته‌ای میان ایران و شش قدرت جهانی بود روز پنجشنبه ۳۰ خرداد در توییتر خود نوشت: استراتژی پرزیدنت ترامپ در قبال ایران یک فاجعه خودساخته است. ما در خاورمیانه دو اولویت داریم؛ یکی دست نیافتن ایران به سلاح هسته‌ای و دوم سلامت شریان عبور نفت از تنگه هرمز که حالا آقای ترامپ در هر دو زمینه شکست خورده است.

بایدن پس از اقدام اخیر آمریکا در ترور سپهبد قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گفت: یک روش هوشمندانه برای مقابله وجود دارد و یک روش مبتنی بر خودزنی. رئیس‌جمهور راه دوم را انتخاب کرده است.

سندرز: عربستان باید با ایران کنار بیاید

سناتور برنی سندرز نفر دوم لیست دموکرات‌ها در نظرسنجی‌هاست. سندرز به دنبال به نتیجه رساندن طرحی است که در صورت تبدیل شدن به قانون دولت آمریکا برای جنگ با ایران مجبور به کسب اجازه از کنگره است.

نیویورک‌تایمز چندی پیش در گزارشی به مواضع کاندیداهای دموکرات انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا پرداخت و در این گزارش اشاره کرد که برنی سندرز، نامزد دموکرات گفته است در صورتی‌که بهترین راه پیش‌رو برای رسیدن به توافق، مذاکره باشد، حاضر است با حسن روحانی، رییس‌جمهوری و آیت الله خامنه‌ای، رهبر ایران دیدار کند.

سندرز در خرداد ماه با انتشار ویدئویی ضمن انتقاد از مواضع دولت دونالد ترامپ، با جنگ علیه ایران مخالفت کرد و گفت: به خاطر مخالفتم با جنگ اخیرا انتقادات زیادی شنیدم اما اعتقاد من است که هرکاری که می‌توانیم بکنیم تا بحران‌های بین المللی را بدون ورود به هرگونه جنگ حل کنیم.

او تاکید کرد: من حتی زمانی که جوان بودم نیز با جنگ در ویتنام مخالف بودم و آنچه که جنگ بر سر نسل من آورده را می‌دانم. وقتی که عضو مجلس نمایندگان بودم برای مخالفت با جنگ عراق تلاش کردم چون‌که می‌دانستم دیک چنی(معاون رئیس جمهور) و جورج بوش (رییس جمهور وقت) و سایرین درباره وجود سلاح‌های کشتار جمعی در عراق دروغ می‌گویند.

او در گفت و گو با شبکه خبری سی بی اس نیوز در پاسخ به این سوال که آیا تصمیم ترامپ درباره توقف حمله به ایران را درست می‌داند یا خیر، گفت: ببینید مثل این است که کسی در یک سبد پر از کاغذ آتشی بیندازد و سپس آن را درآورد. او به ایجاد این بحران کمک کرد و سپس حملات را متوقف کرد. تعدادی از اطرافیان رییس جمهوری فکر می‌کنند جنگ با ایران ممکن است برای آمریکا خوب باشد.

این نامزد انتخابات ۲۰۲۰ ریاست جمهوری آمریکا، درباره حملات محدود به ایران نیز با کنایه پاسخ داد: تنها حملات محدود! متاسفم. نمی‌دانستم که حملات ساده به کشورهای دیگر و بمباران آن، یک حمله محدود محسوب می‌شود. این یک اقدام جنگی است. این امر موجب شعله ور شدن آتش در سراسر خاورمیانه خواهد شد. اگر فکر می‌کنید جنگ همچون جنگ عراق است باید بگویم که فاجعه بارتر است. من از صمیم قلب معتقدم که جنگ با ایران بسیار بدتر خواهد بود، تعداد زیادی جان خود را در این جنگ بی‌پایان از دست خواهند داد و منطقه دچار یک بی‌ثباتی عظیم خواهد شد. بنابراین، هرکاری را که بتوانم برای جلوگیری از جنگ با ایران انجام خواهم داد.

او حتی در مورد عربستان گفت: وظیفه رییس جمهوری در حال حاضر این است که به عربستان سعودی که به شیوه دیکتاتوری وحشیانه ای مخالفان خود را نابود و با زنان به عنوان شهروندان درجه سوم رفتار می کند، برخورد کند. من سعی می‌کنم به عربستان سعودی بگویم که بدانید ما رهبری شما را دنبال نمی‌کنیم، شما مجبورید با ایران کنار بیایید. این کار را انجام دهید. ایالات متحده نمی‌خواهد به از دست دادن مردان و زنان و تریلیون ها دلار در جنگ های بی‌پایان در خاورمیانه ادامه دهد. این کار را انجام دهید.

به زودی روشن می شود که نامزد دموکرات‌ها در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا چه کسی خواهد بود اما آمارها و رای گیری‌ها نشان می‌دهد بین جو بایدن و برنی سندرز یک نفر رقیب دونالد ترامپ خواهد بود که گفته اند در صورتی پیروزی به توافق هسته ای با ایران باز خواهد گشت.
در هر صورت  سوم نوامبر ۲۰۲۰ برابر با سیزدهم‌ آبانماه ۱۳۹۹ تکلیف انتخابات ریاست جمهوری‌آمریکا مشخص خواهد شد. هنوز دموکرات‌ها راه درازی تا رسیدن به مرحله نهایی رقابت با ترامپ پیش رو دارند از آن گذشته معلوم نیست بتوانند در کارزار رقابت با ترامپ از عهده وی بر بیایند. نکته بسیار مهم و قابل تامل اینکه نباید از نقش لابی‌ها و جریانات ایران ستیز در ساختار تصمیم سازی و تصمیم‌گیری درآمریکا به سادگی عبور کرد. واقع امر این است که ایران اساسا در این فرایندها ظهور و بروز چندانی ندارد و اساسا لابی‌های سعودی صهیونیستی کارتلهای نفتی و مجتمعهای تسلیحاتی هستند که با صرف هزینه‌های کلان هم در انتخاب روسای جمهوری تاثیرگذار هستند و هم در تصمیم‌گیری‌های کنگره ایفای نقش می‌کنند.
نکته مهم در مواجهه با چنین ساختار و سیستمی شناخت درست‌آن و بهره گیری از ظرفیت‌هایی است که ممکن است در فرایندهای تصمیم گیری و تصمیم سازی به نفع ایران تاثیرگذار باشند و رسیدن به این مهم هم نیازمند اجماعی درون ساختار تصمیم گیری در ایران است.