تهران- ایرنا- گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی مبنی بر افزایش پنج برابری ذخایر غنیشده ایران و متعاقب آن، ادعای مدیر کل این سازمان در خصوص پاسخگو نبودن تهران به پرسشها در مورد فعالیتهای هستهای چند سایت با واکنشهایی همراه بود.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی عصر سهشنبه ۱۳ اسفند ۱۳۹۸ در گزارش خود اعلام کرد که ذخایر غنیشده ایران پنج برابر محدودیت تعیینشده در توافق هستهای است. ذخایر اورانیوم غنیشده ایران به یک هزار و ۲۱ کیلوگرم رسیده که این میزان از سقف توافق شده در برجام فراتر است. همچنین در بخشی از این گزارش، آژانس مدعی شده ایران اجازه دسترسی به سه مکان را فراهم نکرده و درباره پرسشهای آژانس پیرامون مواد هستهای اعلام نشده، همکاری قابل توجهی نداشته است؛ ادعایی که با واکنش ایران و همچنین برخی اعضای ۱+۴ مواجه شد.
«رافائل گروسی» مدیرکل آژانس تنها چند ساعت بعد از گزارش آژانس در مورد فعالیتهای هستهای ایران در مصاحبه با «رویترز» در پاریس گفت که ما از ایران برخی اطلاعات و دسترسیها را درخواست کردهایم، اما اطلاعات مورد نیاز از طرف ایران تاکنون دریافت نشده است.
به دنبال انتشار گزارش مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی درخصوص اجرای موضوعات پادمانی ایران، «کاظم غریبآبادی» سفیر و نماینده ایران در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین در یادداشتی متذکر شد که آژانس، مسوولیت دارد با تدبیر و خردمندی از تخریب تصویر همکاری میان ایران و آژانس، جلوگیری کند. وی در این خصوص اعلامداشت: مطابق با ماده بند (ج) ماده ۴ پروتکل الحاقی، در صورت ارائه هرگونه درخواست برای دسترسی از سوی آژانس، دلایل این دسترسی میبایست مشخص گردد. برخلاف این موضوع، آژانس در درخواست خود برای توضیح و دسترسی به دو مکان، هیچگونه استدلال حقوقی معتبر و موثقی را ارائه نکرد. کپیهایی که از سوی آژانس به عنوان مبنای درخواستهایش ارائه شده، نه معتبر بوده و نه حتی مربوط به منابع باز هستند، بلکه حسب ادعای رژیم اسرائیل، به واسطه به اصطلاح یک عملیات مخفی به دست آمدهاند.
در این میان علاوه بر ایران، موضعگیری برخی اعضای باقی مانده در برجام قابل توجه بود. «ژائو لی جیان» سخنگوی وزارت خارجه چین، آمریکا را به کارشکنی در اجرای برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت متهم کرد و از آژانس بینالمللی انرژی اتمی خواست تا به اصول انصاف و بیطرفی در قبال برنامه هستهای ایران پایبند باشد.
«سرگئی ریابکوف» معاون وزیر امور خارجه روسیه و مذاکرهکننده ارشد هستهای این کشور در برجام نیز در گفت وگو با «کاظم جلالی» سفیر جمهوری اسلامی ایران در مسکو، اعلام کرد: از نظر روسیه مساله اخیر آژانس بین المللی انرژی اتمی و ایران باید به دور از هرگونه ملاحظات سیاسی و کاملا فنی حل وفصل شود.