نوروز در سرزمین ایران بویژه استان سرسبز و کهن مازندران دارای مناسک فردی و جمعی و آداب و سننی محلی و جذاب است که اگر چه در گذر زمان بخشی از آنها دستخوش تغییرات و تحولاتی شدند ، اما همچنان میان مردم به شکل های مختلف پاس داشته می شود.
مازندران نیز مانند همه دیگر نقاط کشور امسال در حالی پا به سال ۹۹ می گذارد که مهمان مرزناشناس و غریبه ای به نام کرونا به شاخ و برگ درخت این سرزمین تنیده شده و روح و جسم مردم را مورد حمله قرار داده است.
حدود یک ماهی از شیوع این ویروس در کشور می گذرد و اثرات ناخوشایند آن در طول این یک ماه هر روز به دلیل جدی نگرفته شدن بیشتر نمایان شده و بسیاری را مبتلا و عده ای را نیز قربانی کرد، مساله ای که باعث شده الان کانون توجه و دغدغه اکثریت بوده و مصمم تر در رعایت نکات بهداشتی شوند.
در روزهای پایانی سال ۹۸ رهاورد ترس از کرونا لغو تمامی رویدادها و عرصه های مختلف ، دورکاری کارمندان، تعطیلی مراکز گردشگری و اقامتی و واحدهای تجاری و صنعتی و در نهایت اپیدمی خانه نشینی و لغو هرگونه سفر درون و برون شهری شده است.در چنین شرایطی شاهدیم این روزها افراد در حال عادت کردن به خانه نشینی هستند که خود این پدیده جدا از قطع ارتباطات اجتماعی و رفت و آمدهای اجتماعی ، باعث جمع شدن افراد خانواده در کنار هم شده و فرصتی برای دورهمی این اعضا ایجاد کرده است، فرصتی که مدتها بود به خاطر مشغله های زندگی نصیب خانواده ها نشده بود.
امروز بسیاری از چیزها و مواردی که سالیان سال در روزمرگی های عادی آدمیان گم شده بود و از کنار آن بدون هیچ توجه و حسی، ساده می گذشتند، بر خاطر آزرده مردم لبخند می نشاند.
این روزها همه چیز بوی کرونا می دهد، همه حرفها کرونایی است. تمام اخبار از کرونا می گوید و این ویروس همدم شبانه روزی مردم شده است. این روزها حتی عمو نوروزهایی که با دلهره برای اندکی امرار معاش نوید نوروز سر می دهند، مجبور به تغییر در سر و وضع خود شده اند و شکل و فرم مقابله با بیماری کرونا را به خود گرفته اند.
عمو نوروزهای ماسک بسته بر صورت سیاه با دستکش البته که ندیده بودم ولی کرونا کاری کرد که ببینیم . کرونا کاری کرد که همین عمو نوروزهای تغییر فرم داده هم مردمان خانه نشین را برای چند دقیقه هم شده سرذوق بیاورد و وادارشان کند تا سر از پنجره خانه هایی که در آن قرنطینه شده اند ، بیرون بیاورند. گویا دلشان به اینکه هنوز در بحبوحه این تلخی ها عمونوروزها می خوانند ، خوش می شود؛ عمو نوروزهایی که خیلی از ما در سال های گذشته ساده و بی توجه از کنارشان می گذشتیم و گاهی انگ گدایی به برخیشان می زدیم ، غافل از این که سال بعد باید نوید آمدن نوروز را از پشت پنجره خانه های قرنطینه شده بشنویم و تازه به این فکر بیفتیم که " حالا چطور از این عمو نوروزی که جان به کف گرفته تا با آواز سردادن در کوچه پس کوچه ها به ما یادآور شود که مغلوب زمستان سیاه و سرد و کرونایی نشوید ، تشکر کنم "؟
کرونا حتی سبک تشکر کردنمان را هم تغییر داد . دیدم و دیدیم که بسیاری از همشهریان آپارتمان نشینمان که این روزها در قرنطینه خودخواسته گرفتار شده اند ، برای قدردانی از عمو نوروزی که پایان سال کرونایی را به آنها نوید داد تا شاید بهار سلامت هر چه زودتر از راه برسد ، مجبور شدند پول کاغذی را بابت تشکر از عمونوروز داخل نایلون گذاشته و با انداختن یک عدد سیب زمینی یا پیاز یا هر چیز سنگین دیگر داخل نایلون که بتواند بر جاذبه زمین غلبه کند ، به داخل خیابان و کوچه پرتاب کردند تا هم پروتکل قرنطینه را رعایت کرده باشند و هم مراتب قدردانی و قدرشناسی خود را نشان دهند.
این روزها را باید به خاطر سپرد ، باید از لحظه لحظه اش عکاسی کرد و فیلم گرفت تا یادمان باشد که همیشه هوای همدیگر را داشته باشیم و در روزهای ناخوش احولی بیشتر . باید این روزها را تبدیل به خاطره کنیم برای کودکانمان ، نوه هایمان و آیندگان و نشان دهیم که ما چگونه مردمی بودیم و از چه کوران هایی گذشتیم تا امتدا یابیم و امتداد دهیم زندگی را و خوشی را و سلامتی را .
امروز شکوفه های تک درخت چسبیده به پنجره اتاق زیباتر از همیشه است در چشم مردمانی که به نظر می رسد فراموش کرده اند دنیای بیرونی هم هست.امروز همه در حال شستن چشم هایمان هستیم و این یادمان باشد که بدون کرونا هم می شد و می شود چشمها را شست و طور دیگری نگاه کرد ، مانند همین نگاه سرشار از شور و شعف و زندگی به تک شکوفه ای که از درختان سیاه ریشه با گذر از زمستان سرد و تاریک بیرون زده است.
امروز در تعطیلی و قرنطینه نوروز مردم با فراموش کردن هر گونه تجملات، خرید لباس و آجیل و سفره هفت سین و تشریفات آغاز سال ، نو مهربانانه تر به خانه نشینی خو گرفته اند و باز هم به بازی ها و سرگرمی های ساده مربوط به دوران پدران و پدربزرگ ها رو آورده اند تا با خانه نشینی ریشه کرونا ، این مهمان چشم دریده ناخوانده از این سرزمین کنده شود.
به یاد داشه باشیم ، کرونا هم می گذرد ، هرچند تلخ و یادآور روزهایی خواهد بود که بسیار سنگین بر مردمان گذشت. بیاییم یک بار اینگونه بیندیشیم که شاید کرونا آمد تا یادمان نرود در کنار خانواده بودن چه فرصتی است . شاید آمد تا به ما یادآور شود صدای عمونوروزها هم دستکمی از چهچهه بلبل ندارد ، اگر گوشهایمان را با ذهنی سفید به آن بسپاریم و چشمهایمان را درست به تمامی حرکاتش اعضای بدنش از دست و پا گرفته تا سر و دهن بدوزیم . شاید آمده است به ما یادآور شود آنچه را که تاکنون عمدا یا سهوا به دست فراموشی سپردیم و مهم ترینش سلامتیمان بوده است.
کرونا رفتنی است، سنت‌هایمان را حفظ کنیم
یک جامعه شناس با تاکید بر اهمیت حفظ سنت ها و رسومی که از قرن ها پیش به ما رسیده به خبرنگار ایرنا گفت : شکی نیست که رعایت نکات بهداشتی و اصول مقابله با ویروس واگیر دار کرونا در شرایط فعلی بر تمام مسائل ارجحیت دارد اما مردم می توانند با بخشی از سنت های نوروزی با رعایت کامل مسایل بهداشتی و پرهیز از تجمع گرایی همراهی کنند و این سنت را گرامی بدارند.
معصومه پور یوسف افزود: چیدن سفره هفت سین با وسائل موجود در منزل، دید و بازدید و تبریک نوروزی از طریق ارتباطات تصویری مجازی بویژه از بزرگترها و سالمندان فامیل می تواند این روزها هم حال نوروز و هم حال خودمان را بهتر کند.
وی گفت : رسم دیرین خانه تکانی و گردگیری از وسایل خانه این روزها هم می تواند از بی حوصلگی خانه نشینی کم کند و هم با تمیزشدن خانه روحیه مردم را بهتر کند.
این جامعه شناس گفت: همچنین فرصت خانه نشینی نوروزی امسال می تواند ما را به مطالعه بیشتر متون نوروزی از جمله نوروزنامه ها هدایت کرده و فرصتی برای این کار باشد.
اجازه ندهیم کرونا بهانه افسردگی شود
پور یوسف گفت: شیوع ویروس ناشناخته ای به نام کرونا و ترس و وحشتی که ایجاد کرده و اخبار تلخ استرس افسردگی ماندگار اجتماعی را به همراه دارد.
وی افزود : کرونا با رعایت نکات بهداشتی اجتناب پذیر است اما اگر حواسمان را جمع نکنیم از تبعات آن که مهم ترینش افسردگی است غافل شده و برای همیشه به صورت فردی و جمعی ماندگار خواهد بود.
این کارشناس اجنماعی تاکید کرد: با وجود سختی شرایط موجود باید توان و انرژی خود را بالا برده و در این مسیر از ایده های جدید غفلت نداشته باشیم و به هر شکلی بدون زیرپاگذاشتن اصول مقابله با کرونا روحیه امید خود را حفظ کرده و به سمت مواردی برویم که باعث فراموشی چند لحظه ای مشکلات موجود می شود.
پور یوسف تاکیدکرد: دور هم نشینی خانوادگی یکی از مواردی است که فرصت زندگی در فضای واقعی را برای ما فراهم کرده و پس از مدتها غرق شدن در فضای مجازی با خوش و بش خانوادگی و در کنار اطرافیان بودن می تواند روحیه ما را بهتر کند.