به گزارش پایگاه خبری شبکه الجزیره ، کشور جنگزده افغانستان با ۲۲ مورد تایید شده آلودگی همچنان یکی از کشورهای با پایین ترین نرخ آلودگی به ویروس کرونا است اما تهدید این بیماری در برهه ای حساس در افغانستان مطرح شده است.
افزایش اخیر موارد مثبت آلودگی به ویروس کرونا – شش مورد جدید در سه استان افغانستان در مدت ۴۸ ساعت – موجب شده توجهات تا حدی از مسائل سیاسی و انتخاباتی با دو مراسم تحلیف در هفته گذشته به موضوعی جدید مرتبط با سلامتی معطوف شود.
هراس از کرونا همچنین در عناوین خبری روزنامه و رسانه های افغانستان تا حدی جای موضوع مذاکرات احتمالی بین گروه طالبان با سیاسیون متفرق افغانستان را گرفته است.
آمریکا ماه گذشته توافقنامه ای با گروه طالبان با هدف پایان دادن به جنگ ۱۸ ساله در افغانستان امضا کرد و مطابق این توافقنامه انتظار می رود که طالبان و دولت افغانستان مذاکراتی را آغاز کنند.
در چنین شرایطی و با جلب توجهات به موضوع بهداشتی و پزشکی ویروس کرونا ، پرسشهایی درباره توانایی دولت کابل برای اجرای مناسب تدابیر لازم برای کاهش خطر شیوع کرونا و همچنین ارائه خدمات درمانی لازم و تامین کالاهای مورد نیاز در این کشور ۳۲ میلیون نفری ایجاد کرده است.
** نگرانی از مشکلات بهداشتی و کمبود اقلام و امکانات درمانی
در اقدامی برای افزایش آگاهی عمومی در این زمینه بتازگی تصویری از اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان در جلسه ای منتشر شد که همه افراد از جمله رئیس جمهوری دستکش و ماسک داشتند.
هفته گذشته گروهی از پزشکان خصوصی جلسه ای در کابل برای بررسی بهترین راه برخورد با ویروس کرونا در افغانستان تشکیل دادند اما گفتگوها به سرعت معطوف به کمبودها در نظام بهداشت و درمان افغانستان شد.
نجم السما شفاجو گفت: یک پزشک یا یک پرستار ممکن است بتواند دستکش و مواد ضدعفونی کننده برای خانه اش خریداری کند اما ما در کابل بیمارستانهایی داریم که آب سالم برای شستن دستان پزشکان ندارند. وی گفت که اگر پزشکان نتوانند بهداشت خودشان را تضمین کنند در این صورت بیماران نیز غیرممکن است که به آنها اعتماد کنند.
اما مشکل تنها به آب سالم محدود نمی شود. نظام بهداشت و درمان افغانستان همچنین باید مساله ازدحام بیماران در درمانگاه ها نیز برخورد کند که پیش از این نیز برای درمان شمار فزاینده غیرنظامیان تاثیر گرفته از جنگ و خشونت در این کشور دچار مشکل بودند.
در حال حاضر تنها یک بیمارستان در پایتخت افغانستان وجود دارد که می تواند به درستی ابتلای افراد به کرونا را تشخیص دهد . این بیمارستان در غرب کابل تنها قادر به درمان ۱۵۰ بیمار در یک زمان واحد است.
استان هرات در غرب افغانستان که با کشور ایران مرز مشترک دارد ، ۱۳ مورد مثبت ابتلا به کرونا را ثبت کرده که بیشترین آمار در این کشور است. بسیاری از این افراد آلوده به کرونا از ایران به افغانستان بازگشته اند و این درحالی است که ایران به شدت تحت تاثیر کرونا قرار گرفته است.
با انتشار گزارشهایی درباره جان باختن بیش از ۸۰۰ نفر بر اثر کرونا در ایران و ۱۸۴ مورد مثبت کرونا در پاکستان ، مردم افغانستان بیم دارند که با تبادل روزانه کالا و افراد از مرز دیورند با پاکستان و همچنین مرز ایران ، اکنون آنها در محاصره بیماری کرونا قرار گرفته اند.
از زمان شیوع ویروس کرونا تا کنون چندین گزارش درباره فرار بیماران از مراکز قرنطینه در بیمارستانها در دستکم سه استان مختلف افغانستان منتشر شده است. در تازه ترین مورد اوایل هفته جاری ۳۸ بیمار از جمله افرادی که تست کرونای آنها مثبت شده بود از بیمارستانی در شهر هرات فرار کردند. این چنین فرارهایی چالش دیگری در برابر توانایی دولت برای پرداختن مناسب به نگرانی ها درباره این بیماری ایجاد می کند.
** بستن مرزها با ایران و پاکستان و گرانی کالاها
یک مقام گمرکی گفته است که دولت در هفته گذشته حمل و نقل کالا از طریق گذرگاه مرزی اسلام قلعه بین افغانستان و ایران را ممنوع کرده است. گذرگاه مرزی تورخام بین افغانستان و پاکستان نیز در این هفته بسته و انتقال کالا متوقف شد. اکنون تنها امکان انتقال کالا از ازبکستان و ترکمنستان به افغانستان وجود دارد.
در روزهای اخیر با افزایش شمار موارد ابتلا به کرونا در افغانستان ، قیمت کالاهای اساسی از جمله مواد بهداشتی به شدت بالا رفته است. در داروخانه های شهر کابل اکنون قیمت ضدعفونی کننده های دست بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ افغانی (۵.۲۷ تا ۶.۵۹ دلار) است در حالی قیمت این مواد پیش از بحران اخیر ۱۰۰ افغانی بود. این درحالی است که بسیاری از مردم عادی از جمله کارگران قادر به پرداخت چنین قیمت هایی برای خرید ضدعفونی کننده های دست نیستند.
بستن مرزها با ایران و پاکستان نیز منجر به افزایش قیمت مواد غذایی شده بطوری که قیمت گندم و آرد تنها در یک روز حدود ۷۲ درصد بالا رفته است و وزارت کشور از پلیس خواسته که با افزایش قیمت ها برخورد کند.
بر اساس آمار سازمان ملل متحد ، تا کنون در سال ۲۰۲۰ دستکم ۶۴ هزار افغان از ایران اخراج شده یا داوطلبانه از این کشور بازگشته اند. وزیر بهداشت عمومی افغانستان در یک کنفرانس خبری گفت تمام موارد مثبت کرونا در افغانستان مربوط به افرادی است که از کشوری دیگر وارد افغانستان شده اند.
** تلاشهای دولت و درخواست از مردم برای تلاش جمعی
دولت افغانستان شروع به اجرای تدابیری برای محدود کردن امکان شیوع کرونا در این کشور کرده است. دولت دستور تعطیلی تمام مدارس دولتی و خصوصی را برای مدت دستکم یک ماه صادر کرده است. تمام رویدادهای بزرگ ورزشی لغو شده و مراسم های عروسی که می توانند تا یک هزار نفر را در یک جا جمع کنند نیز ممنوع شده است. مهمتر از همه اینکه مراسم سالانه جشن نوروز که هر سال موجب جذب هزاران نفر به شهر مزار شریف در شمال افغانستان می شود نیز لغو شده است.
این اقدامات در پی چند روز ابزار نگرانی مردم افغانستان در فضای مجازی انجام شده است. مردم احساس می کردند که دولت برای هشدار به مردم درباره جدی بودن این بیماری اقدام کافی انجام نداده است.
در این حال صفی شهروند مشاور دفتر ریاست جمهوری افغانستان گفت هرچند دولت اقداماتی برای پرداختن به این مساله انجام می دهد اما هرگونه اقدامی نیازمند تلاش جمعی است.
وی گفت: این مساله تنها مربوط به دولت نیست بلکه خود مردم و شرکتهای خصوصی و رسانه ها همگی باید نقش خود را ایفا کنند.در همین حال مقامات بهداشتی از مردم افغانستان می خواهند که احساس مسئولیت کنند و مسائل بهداشتی را رعایت کنند.
** هشدار طالبان به دولت کابل درباره شیوع کرونا در زندانها
در همین حال به نوشته روزنامه نشنال امارات ، گروه طالبان نیز درباره خطر شیوع کرونا در زندانهای دولتی هشدار داده و در مناطق تحت کنترل خود در حال سازماندهی مراکزی برای نظارت و افزایش آگاهی درباره این بیماری است.
ذبیح الله مجاهد سخنگوی طالبان روز یکشنبه گفت: در حدود ۴۰ هزار نفر در زندانهای تحت اداره دولت کابل به سر می برند که هیچ بهداشت یا امکانات درمانی وجود ندارد و این یک تهدید جدی است. وی افزود: این ویروس می تواند به سرعت شیوع پیدا کند و اگر مساله ای پیش بیاید مسئولیت آن با دولت کابل است.
سخنگوی طالبان از سازمان های بین المللی خواست که به جلوگیری از شیوع کرونا در زندانهای افغانستان کمک کنند. این در حالی است که گروه طالبان که حدود نیمی از افغانستان را تحت کنترل خود دارد ، ماه آوریل گذشته فعالیت سازمان بهداشت جهانی را به علت "اقدامات مشکوک" ممنوع کرده بود.