روزنامه اعتماد در یادداشتی به قلم سعید عابدپور، نوشته است: دو نماینده مجلس دومای روسیه از جمله ژیرینوسکی راست‌گرای افراطی، انتشار ویروس کرونا را به امریکا نسبت داده‌اند. بدین سان بازار نظریه‌های توطئه و نزاع سیاسی و جنگ لفظی بین امریکا و چین داغ است. بدون توجه به بازار داغ شایعات باید به چین و فرهنگ مصرفی مردمان این کشور نظری افکند.
در دهه ۷۰ میلادی، چین مواجه با قحطی و کمبود مواد غذایی بود. در این دهه ۳۶ میلیون نفر چینی بر اثر گرسنگی مردند. حکومت کمونیستی کنترل مواد غذایی را در انحصار خویش داشت و قادر به تامین غذای ۹۰۰ میلیون نبود. از سال ۱۹۷۸ حکومت اجازه فعالیت مزارع خصوصی را داد و کشاورزان و دامداران به سمت دامداری گونه‌های متنوع حیوانی از جمله لاک‌پشت، مار و خفاش پرداختند. این مساله تا حدی از بحران گرسنگی کاست ولی عدم کنترل بهداشتی خود مساله‌ای بود. مرگ مائو سپس تغییر قانون تجارت حیوانات وحشی موجب استفاده از حیوانات وحشی دیگر برای پرورش یا شکار شد. چینی‌ها از شکار خرس تا گونه‌های دیگر حیوانی منع قانونی نداشتند و در صورت پرداخت بهای اندکی برای مجوز امکان تهیه گوشت از حیوانات وحشی را داشتند.
این بازارهای مطلوب، مکان مناسبی برای رشد ویروس بودند. بازار عرضه گوشت در شهرهای چینی تبدیل به بازار متنوع و غیرقابل کنترلی از فروش گوشت خوک، گوسفند، اردک، سگ، گربه و مرغ تا مار، تمساح، خفاش، مورچه‌خوار فلس‌دار، لاک‌پشت، طاووس و تا انواع حشرات شد. در این بازارها ذبح انواع حیوانات به شیوه‌های مختلف و بدون رعایت بهداشت انجام می‌شود. ۲۰ سال قبل ویروس سارس از چین به ۳۰ کشور دیگر سرایت کرد. گسترش این ویروس ۸۰۰۰ نفر را آلوده و موجب مرگ ۸۰۰ نفر شد. منشا ویروس سارس در بازار شهر فوشان در جنوب استان گواندوگ از نوعی گربه وحشی بود. حکومت، بازار فوشان را بست و فروش حیوانات وحشی را ممنوع کرد. ولی این ممنوعیت دیری نپایید و چند ماه بعد حکومت نه تنها اجازه فروش گربه وحشی بلکه رشد و تکثیر آنها را داد.
بازار فروش حیوانات وحشی در چین به سال ۲۰۰۴ بالغ بر ۱۰۰ میلیارد یوآن بود. ویروس کرونا نیز با توجه به تحقیقات دانشمندان از حیوان به انسان منتقل می‌شود و از جمله ویروس Covid-۱۹ در بدن خفاش و مورچه‌خوار فلس‌دار یافت می‌شود. بسیاری از ویروس‌هایی که موجب بیماری انسان می‌شود از حیوان به انسان منتقل می‌گردد. مانند ویروس‌هایی که از خوک و مرغ یا ویروس ایدز که از شامپانزه به انسان منتقل می‌شود. احتمالا ویروس ابولا نیز از خفاش به انسان سرایت کرده. یک مطالعه علمی نشان می‌دهد، چین از سال ۱۹۶۰ میلادی ۱۱ ویروس را از بین برده ولی در همان سال ۳۹ نوع ویروس جدید به ثبت رسیده است.
از سوی دیگر در ۳۰ سال گذشته به دلیل ارتباطات گسترده چین با بقیه جهان، مساله ویروس دیگر مشکل داخلی نیست بلکه مساله جهانی است. دانشمندان در سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ بر خطر گسترش انواع جدید ویروس از چین هشدارهایی داده بودند. در واقع مساله این است که چین با رشد سریع اقتصادی و ارتباطات وسیع با تمامی جهانی توجه زیادی به پیشرفت‌های فنی داشته است ولی در شناسایی، از بین بردن، تهیه واکسن و مقابله با انواع ویروس‌های جدید دچار غفلت جدی بوده است. توجه به قدرت اقتصادی و نظامی و گسترش آن بدون توجه همه جانبه به بهداشت و درمان، نتیجه دیدگاه ناقص از فهم پیشرفت است. هر گونه پیشرفتی بدون توجه به فرهنگ و تمدن جهانی، خطری برای محیط زیست محسوب می‌شود، رابطه انسان را با طبیعت به خطر می‌اندازد حتی آن را تبدیل به بحران می‌کند؛ بحرانی که اکنون کل جهان با آن درگیر شده است.