در حالی که در روزهای اخیر احوالات خیلی‌ها به دلیل شیوع کرونا خوب نیست و شهر از وقایع اتفاق افتاده غمگین است، تنها دریچه منتهی به نور، امید و اتحاد است. در همین روزها تیمی از استادان، دانش‌آموختگان و دانشجویان دانشگاه‌های صنعتی شریف، شهید بهشتی و امیرکبیر، بلافاصله پس از تأیید ورود کرونا به ایران تصمیم گرفتند که داوطلبانه و بدون انگیزه‌های تجاری، با تولید و طراحی اپلیکیشنی با نام ماسک به یاری هموطنان بیایند و در هماهنگی با مرکز مبارزه با بیماری‌های واگیردار وزارت بهداشت و جمعی از متخصصان برجسته علوم پزشکی و اپیدمیولوژی و با بهره‌گیری از تجارب دیگر کشورها گامی برای کنترل شیوع کرونا و کاهش قربانیانش در ایران بردارند.
هدف این افراد کمک به شهروندان ایران و نظام سلامت برای کاهش قربانیان آن در ایران از طریق آگاهی‌افزایی و فراهم کردن نقشه ابتلا در ایران است. مثلاً اگر یکی از افرادی که شما در ۲ هفته اخیر با آن‌ها تماس نزدیک(ارتباط رو در رو به فاصله کمتر از دو متر یا تماس با وسایل مشترک) داشته‌اید مبتلا به کرونا شود، لازم است شما هم در سریع‌ترین زمان مطلع شوید. بعد از اطلاع، شما می‌توانید تماس‌تان با دیگران، به‌خصوص سالمندان و افراد دارای بیماری زمینه‌ای را قطع کنید، حتی‌الامکان خود را قرنطینه خانگی کنید و به محض بروز علایم، نظام سلامت و درمان را مطلع کنید. با این کار می‌توان از مبتلا شدن هزاران نفر و مرگ صدها نفر پیشگیری کرد.
ویژگی های این اپلیکیشن
اپلیکیشن رایگان و غیرانتفاعیِ ماسک نسبت به محرمانه ماندن داده‌های شما تعهد سخت‌گیرانه‌ای دارد و اجازه دسترسی به بقیه گوشی شما را ندارد. کمیته‌ای متشکل از نمایندگان تعدادی از معتبرترین نهادهای تخصصی علمی، مدنی و مستقل کشور بر محرمانگی داده‌های شما نظارت می‌کنند.
به جز رعایت بهداشتِ پیشگیری و پرهیز از سفر و خروج غیر ضروری از خانه، می تواند کمک موثری به کنترل شیوع کرونا انجام دهد. بر اساس توصیه سازمان بهداشت جهانی و تجربه چین و کره جنوبی، رصد کردن تماس‌های نزدیک (contact tracing) از ضرورت‌های کنترل شیوع کرونا است. «ماسک» تنها اپلیکیشنی است که در ایران مطابق دستورالعمل سازمان بهداشت جهانی چنین کاری می‌کند، حاصل تلاش متخصصان ایرانی در این زمینه است و هر چه ایرانیان بیشتری از آن استفاده کنند، کنترل شیوع کرونا آسان‌تر می‌شود.
ماسک هیچ کاری را بدون اجازه کاربران انجام نمی‌دهد. اگر اجازه ثبت موقعیت جغرافیایی خود را بدهید، اگر مشخص شود در همان زمان یک بیمار کرونا در همان محل حضور داشته، ماسک می‌تواند این موضوع را به شما اطلاع دهد.
در قسمت «درباره ما» این اپلیکیشن نام اساتیدی، چون علی شریفی زارچی، کسری علیشاهی و میرامید حاجی‌میرصادقی دیده می‌شود. همچنین چهار شرکت ابرآروان، شمارا، مپ و نشان با اهدا کردن زیرساخت یا مشارکت در تحلیل داده در ساخت این اپلیکیشن همکاری داوطلبانه کرده‌اند.
در این اپلیکیشن می‌توانید فعالیت‌ها و ملاقات‌های خود را ثبت کنید، مکان‌های پرتردد و آلوده را مشاهده کنید و با ثبت وضعیت سلامت احتمال ابتلای خود و اعضای خانواده‌تان به کرونا را بسنجید.در ماسک شما هم می‌توانید نقشه ابتلا به کرونا را در کشور، شهر و محل زندگی‌تان ببینید و از مناطق آلوده دوری کنید، هم می‌توانید با پاسخ منظم به سؤالات اپلیکیشن احتمال ابتلای خودتان به کرونا را بسنجید و هم اگر بدون این‌که بدانید با مبتلایان کرونا در تماس بوده‌اید مطلع شوید، تا بتوانید احتیاط بیشتری برای مبتلا نکردن دیگران کنید.
تجربه دیگر کشورها برای بهره گیری از اپلیکیشن برای مهار کرونا
تجربه چین و کره جنوبی در استفاده از اپلیکیشن رصد تماس‌ها (contact tracing) برای کنترل موفق شیوع کرونا بسیار مفید بوده است. در ایران اپلیکیشن «ماسک» تنها اپلیکیشنی است که این کار را می‌کند. هر چه شمار بیشتری از شهروندان از آن استفاده کنند، توفیق بیشتری در کنترل کرونا می‌توان داشت. بر اساس توصیه‌های سازمان بهداشت جهانی، کاری که این اپلیکیشن انجام می‌دهد مکملی ضروری برای «فاصله‌گیری اجتماعی» و «پایش و درمان مبتلایان کرونا» است. اگر در ایران، بر خلاف چین و کره جنوبی، استفاده از چنین اپلیکیشنی اجبار قانونی نمی‌شود، لااقل خودمان می‌توانیم از اعضای خانواده، دوستان و آشنایانمان بخواهیم از آن استفاده کنند. اگر کارفرما هستیم هم می‌توانیم استفاده از آن را که لازمه کنترل کرونا در محیط کار است شرط حضور کارمندان و مشتریان در محیط کار کنیم.
حمایت نخبگان علمی و فرهنگی از ماسک
ماسک به جهت پشتوانه علمی، پژوهشی و تاییدیه ای که از سازمان بهداشت جهانی کسب کرده از اپلیکیشن های مورد اعتماد و با اعتبار ایرانی پس از شیوع کرونا به حساب می آید که مورد حمایت نخبگان فرهنگی و علمی قرار گرفته است. مهم ترین فعالان و نهادهای مدنی که از اپلیکیشن «ماسک» حمایت و دعوت به استفاده شهروندان از این اپلیکیشن برای کنترل کرونا کرده اند به شرح زیر اند:
عباس عبدی (رئیس انجمن صنفی روزنامه‌نگاران استان تهران)
پحسین سراج‌زاده (رئیس انجمن جامعه‌شناسی ایران)
هادی خانیکی (رئیس کرسی ارتباطات علم و فناوری یونسکو)
مصطفی میراحمدی‌زاده (مدیرعامل خیریه دارالکرام)