قم- ایرنا- عضو هیات‌ علمی دانشگاه مفید قم، توجه به مشارکت‌های مدنی، مدیریت مطلوب هزینه‌ها و حمایت از اقشار آسیب‌پذیر را جهت جلوگیری از مشکلات اقتصادی ایران در شرایط حاکم بر کشور ضروری دانست.

حجت الاسلام و المسلمین "محمدرضا یوسفی" در یادداشتی در یادداشتی با اشاره به وضعیت عمومی کشور در دوران شیوع ویروس کرونا نوشت: با وقوع کرونا سطح توقعات از دولت رو به افزایش است، در خبرها خواندیم که نایب‌رئیس اتاق اصناف ایران، نهادهای دولتی به‌ویژه بانک‌ها و تأمین اجتماعی را به همراهی با صنوف دعوت کرد، امری که با توجه به وسعت پیامدهای اقتصادی کرونا، در توان دولت نیست.

 از سوی دیگر عدم‌حمایت دولت می‌تواند به تشدید و تداوم کرونا و مصائب ناشی از آن منجر شود، در این میان اقشاری مانند دست‌فروشان، کارگران ساختمانی ، شغل‌های خانگی و غیره  که به نان شبشان محتاج‌اند نمی‌توانند در خانه بمانند و  فقر آنان را مجبور به خروج از خانه برای کسب درآمد می‌کند، و از این طریق آنان در معرض کرونا نیز قرار می‌گیرند.

 لذا فقر موجب گسترش کرونا نیز خواهد شد و طول دوره آن را افزایش خواهد داد، چنانچه محله‌های فقیرنشین نیز جزء نقاط ناقل خواهند بود. اما باوجود بزرگی این مصیبت، توان مالی دولت پاسخگو نیست زیرا همین‌الان دولت با کسری شدید بودجه مواجه است.

باوجود کرونا، درآمد مالیاتی دولت با افت شدید نیز مواجه خواهد شد از طرف دیگر صادرات نفتی دو سال است با تحریم مواجه شده و الان صادرات غیرنفتی نیز توسط کرونا محدودشده است، فروش دارایی‌های دولت هم در حد موردنظر نخواهد بود، بنابراین درآمدهای دولتی با مشکل مواجه است.

از سوی دیگر کرونا هزینه دولت را افزایش داده، بر ناترازی بودجه خواهد افزود. طبیعی است حل مشکل از طریق بانک‌ها در آینده مشکلات تورمی را تشدید خواهد کرد. ازاین‌رو متولیان امر باید اولاً از هم‌اکنون تصویر روشنی از مشکلات پس از دوران کرونا داشته باشند و برای آن اندیشه کنند  که البته به نظر می‌رسد ناسازگاری درونی نظام تصمیم‌گیری که نشان از سیکل معیوب است، این اجازه را نخواهد داد.

 راهکار دوم مدیریت بهتر هزینه‌هاست، این امر می‌تواند از سه طریق تحقق یابد، اول، اطلاع‌رسانی شفاف و دقیق و دوم، تعیین گروه‌های هدف، و سوم تشویق نهادهای مدنی جهت کمک‌های مالی، این امور می‌تواند اصابت هزینه کرد دولت را بهینه کرده، بخشی از این بار را خود مردم تقبل کنند.

توضیح اینکه، اکنون معمولاً آماری از تعداد فوتی، مبتلایان، بهبودیافتگان داده می‌شود، این نوع اطلاع‌رسانی کرونایی باید تقویت و جهت‌دار شود. بیان ویژگی‌های مبتلایان و فوت‌شدگان می‌تواند در این راستا کمک کند، باید گروه‌ها و محیط‌های مؤثر در انتقال بیماری شناسایی شوند.

باید توجه داشت همه را نمی‌توان به خانه‌نشینی و دورکاری دعوت کرد، شغل‌هایی مانند رانندگی، نانوایی، قصابی و غیره که امکان دورکاری برایشان وجود ندارد، در معرض این ویروس قرار دارند، به‌طور دقیق از طریق اتحادیه‌های صنفی با همکاری وزارت بهداشت، نکات لازم متناسب هر شغل باید بیان شود و بیان ویژگی‌های شغلی مبتلایان، یک نوع اطلاع‌رسانی مؤثر و کم‌هزینه است.

همچنین اطلاع‌رسانی بیان ویژگی‌هایی که برای مردم و سیاست‌گذاران مفید باشد، باید اضافه شود، اطلاع‌رسانی در مورد ترکیب سنی فوت‌شدگان، ترکیب شغلی، ترکیب منطقه‌ای، افراد دارای بیماری زمینه‌ای و افراد سالم، ترکیب جنسیتی بسیار مؤثر است، به‌عنوان‌مثال اگر مشخص شود که درصد بالایی از افراد فوت‌شده در سنین بالای ۶۰ سال و از این میان ۸۰ درصد دارای بیماری‌هایی مثل دیابت، ریه و غیره بوده‌اند؛ سیاست‌گذاری و مخاطب آن هدف تفاوت خواهند کرد و دیگر مانند رئیس ستاد در روز نخست نمی‌خواهند تا ده روز آینده ، ۸۳ میلیون نفر را رصد کنند.

  به‌هرروی توجه ویژه به این طیف موجب کاهش زیاد مرگ‌ومیر خواهد شد، انتشار شفاف و درست اطلاعات می‌تواند هم به سیاست‌گذار کمک کرده و هم مانع فوت بیشتر هم‌وطنان شود و هم هزینه دولت را در این راستا کاهش دهد و سیاست‌های حمایتی نیز جهت‌دار خواهد بود.

سومین نکته مهم نقش نهادهای مدنی است،  واضح است که دولت به‌تنهایی چنین توانی ندارد اما تلاش متولیان و صداوسیما در جهت تشویق نهادهای مدنی و روحانیت می تواند به کاهش این مشکل کمک کند.

گفتی است: بر اساس آخرین آمار، شمار مبتلایان به بیماری کرونا در کشور به ۱۶هزار و ۱۶۹ تن رسید، خوشبختانه پنج‌هزار و ۳۸۹ تن از بیماران کووید۱۹ در کشور بهبود یافته و ترخیص شده‌اند و این آمار روز به روز در حال افزایش است، متاسفانه ۱۲۵ تن از بیماران جان خود را از دست دادند و تعداد درگذشتگان بیماری کووید۱۹ در کشور به ۹۸۸ مورد رسید.