ظریف: تروریسم درمانی آمریکا مانع واکنش موثر در مقابل بیماری همه‌گیر جهانی است

محمد جواد ظریف در گفت وگو با روزنامه معتبر فولیا دی سان پائولو برزیل در پاسخ به سوالی مبنی بر این که ایران دارای سومین آمار بالای مرگ و میر ناشی از کرونا است و برای رفع این مشکل، با مشکلات دیگری هم روبه رو است. تحریم‌ها و انزوای اقتصادی بر این وضعیت چگونه تأثیر می‌گذارد؟ گفت: این تحریم‌ها منابع اقتصادی ما، نه تنها ذخایر نفت بلکه بخش خصوصی ما را نیز تحت تاثیر قرار داده است. سیاست آمریکایی فشار حداکثری علیه ما، مانع  صادرات ما می شود؛ بنابراین منابع کمتری برای سرمایه گذاری داریم.

وی اظهار داشت: ما یک کشور ثروتمند هستیم  اما به دلیل تحریم‌ها منابع لازم را برای خدمت به مردم آسیب دیده دراختیار نداریم. حتی اگر توانایی مالی تهیه آن را داشته باشیم، تحریم‌ها مانع خرید دارو و تجهیزات می‌شود. محدودیت‌های بانکی و مالی اعمال شده مشخص نمی‌کند که شما کالاهای بشردوستانه خریداری می‌کنید یا خیر. هنگامی که یک بانک تصور می‌کند که انجام تجارت با ایران خطرناک است، به سادگی در را می بندد.

علاوه بر این، شرکت‌های سازنده تجهیزات پزشکی اروپا به دلیل تهدیدات آمریکا با ما تجارت نمی‌کنند و کالاهای پزشکی را به ما نمی‌فروشند. بنابراین اعمال تروریسم اقتصادی و درمانی علیه ایران توسط ایالات متحده آمریکا، اشکال مختلفی دارد. این اقدامات از منظر حقوقی، جنایت علیه بشریت است.

وزیر امور خارجه در پاسخ به سوالی مبنی بر این که آیا ایران از پیشنهاد کمک آمریکا خودداری کرده است، تاکید کرد: این پیشنهاد منافقانه بود. چند روز پیش وزیر امور خارجه آمریکا از سایر کشورها خواست که شرایطی را اعمال کنند که به ایران در مبارزه با کرونا کمک کند؛ تنها کاری که ایالات متحده باید انجام دهد این است که ایجاد وقفه نکند. ما از خود مراقبت خواهیم کرد و در دنیا دوستان کافی داریم که به ما کمک کنند. تروریسم اقتصادی را متوقف کنید.

وی تصریح کرد: اگر شما آماده انجام این کار نیستید، ما از جهانیان می‌خواهیم که نشستن و تماشا کردن این قلدری را متوقف کنند. این غیر انسانی است. مردم ایران دارند از دست می‌روند و دیگران فقط به این امید که خودشان صدمه نبینند، قلدری آمریکا را می‌پذیرند. این روش موثر نخواهد بود.

ظریف در پاسخ به سوالی دیگری مبنی بر اینکه آیا تازه ترین بحران با آمریکایی‌ها که تقریباً به جنگ ختم شد، برطرف شده است؟ ادامه داد: ایالات متحده اقداماتی را انجام می دهد که پیامدهایی دارد؛ به ویژه برای افرادی که تحت تاثیر مستقیم قرار می‌گیرند. در ترور ژنرال سلیمانی، تعداد قابل توجهی از عراقی ها نیز جان باختند؛ از جمله یک فرمانده که معاون وزیر دفاع آن کشور نیز بود. آنها مرتکب تجاوز می‌شوند و انتظار دارند که ایران جلوی واکنش دیگران را بگیرد.

وی گفت: ما قادر به کنترل شهروندان سایر کشورها نیستیم که می‌خواهند از خود دفاع کنند. اگر آمریکایی‌ها به این تجاوزات علیه مردم عراق ادامه دهند، باید منتظر جواب باشند. آنها نمی‌توانند پشت این بهانه که این تقصیر ایران است و آن‌ها گروه‌های مورد حمایت ایران هستند پنهان شوند. آنها از اصطلاح «گروه های نیابتی» استفاده می کنند که غیرمسئولانه و توهین به مردم عراق است. آن‌ها نایب ایران نیستند.

ظریف در پاسخ به این سوالی که رابطه این گروه‌های شیعه با ایران چیست؟ افزود: ما فقط با گروه‌های شیعه رابطه نداریم. ما با سنی‌ها و مسیحیان هم رابطه داریم. ما سیاست حمایت از کسانی که تحت فشار هستند را داریم. ایالات متحده باید این مساله را درک کند زیرا آن‌ها ادعا می‌کنند که از مردم سالاری و از کسانی که سرکوب می‌شوند حمایت می‌کنند.

وی اظهار داشت: ایالات متحده این مساله را در مورد ما تشخیص نمی‌دهد زیرا وقتی آن‌ها ادعا می کنند از مبارزان آزادی حمایت می‌کنند، در واقع از "نیابتی‌ها" حمایت می‌کنند. اما وقتی ما می‌گوییم از کسانی که مظلوم واقع شده‌اند حمایت می‌کنیم، واقعاً از آنها حمایت می‌کنیم. ما به آن‌ها نیازی نداریم که "نایب" ما باشند.

وزیر امور خارجه در پاسخ به سوالی دیگری مبنی بر این که آیا ایران هیچ نفوذی بر آن‌ها ندارد؟ خاطر نشان کرد: ما نفوذ داریم اما آن‌ها را کنترل نمی‌کنیم. این دو مورد بسیار متفاوت است. نفوذ، توانایی صحبت با کسی، بحث و گفت وگو، تلاش برای متقاعد کردن است. کنترل کردن یعنی اینکه بتوانید دستور دهید. ما نمی‌توانیم و نمی‌خواهیم به این افراد دستور بدهیم  زیرا اگر چنین شود ما استقلال و کرامت آنها را از بین برده‌ایم. بدون کرامت، بدون تمامیت، هواداران ما برای ما هیچ ارزشی نخواهند داشت. آمریکایی ها این را درک نمی کنند.

ظریف در پاسخ به این سوال که اندکی پس از ترور ژنرال سلیمانی کلمه انتقام جویی برجسته در ایران برجای ماند. آیا این انتقام به پایان رسید؟ تاکید کرد: پاسخ دولت ایران در اقدامی دفاعی علیه پایگاهی که حمله به سردار شهید سلیمانی را انجام داد، طبق ماده ۵۱ منشور سازمان ملل متحد، اجرا و تکمیل شده است. انتقام، برای مردم عراق مورد دیگری است. کسانی که در نتیجه عملکرد آمریکا شوریده‌اند، می‌توانند تصمیم بگیرند که خودشان اقدامی کنند. این موردی نیست که بتوانیم آن را کنترل کرده یا بر آن تأثیر گذاریم.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر این که آیا توافق هسته‌ای از بین رفته است؟ تصریح کرد: نه، من معتقدم که بسیار زنده است. من معتقدم که حقوق بین الملل به واسطه آن‌که یک مجرم آن را نقض می‌کند نمی‌میرد؛ درست همانند قوانین مربوط به قتل که وقتی چنین جنایتی ارتکاب می‌شود، نمی‌میرد. اکنون این یک واقعیت است که اثرات برجام برای روابط بین الملل و برای اقتصاد ما بسیار کمتر از آن که ما می‌توانستیم به دست آوریم است اما این بدان معنا نیست که توافق هسته‌ای مرده است. ایالات متحده آمریکا رژیمی است که قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد را نقض می‌کند.

ظریف در پاسخ به سوالی مبنی بر این که پس از شهادت سردار سلیمانی، روابط ایران و برزیل با حمایت جائیر بولسونارو از دونالد ترامپ، دچار تنش شد. اکنون در چه وضعیتی است؟ گفت: ما بیش از ۱۰۰ سال است که با برزیل رابطه داریم. ما همیشه روابط خوبی داشته‌ایم و سیاست‌های ما مانند اقتصادهای ما مشابه و مکمل هستند. ما یکی از بزرگترین مصرف کنندگان محصولات برزیل در منطقه خود هستیم و در گذشته، برزیل یکی از بزرگترین مصرف کنندگان محصولات پتروشیمی و سایر محصولات ما بوده است.

وی افزود: البته روشن است که دولت برزیل برخی مواضع را اتخاذ کرده است که ما آنها را نمی‌پذیریم و نظر خود را اطلاع می‌دهیم. ما نمی‌توانیم رضایت از تعرض علیه فردی در مأموریت صلح در کشور خارجی بوده است را بپذیریم. من معتقدم که از همه جنبه های حقوق بین الملل، این اقدام باید محکوم شود.

ظریف اظهار داشت: برزیل به واسطه دیدگاه خود در حمایت از حقوق بین الملل، تمامیت ارضی و احترام به حق حاکمیت شناخته شده است. برزیل موضعی قوی در مورد منع استفاده از زور در روابط بین الملل دارد. لذا ما امیدواریم برزیل به این اصول متعهد بماند زیرا این اصول برای همه ما مهم است.