چهارباغ، میدان نقش جهان، خواجو و ناژوان جز لاینفک گشت و گذارهای نوروزی اصفهانیهاست. بیشتر کسانی که در اصفهان زندگی میکنند، نوروز به طور حتم به یکی از این آثار تاریخی یا طبیعی سر میزنند. حالا اما نوروز امسال خبری از هیاهوی سالهای گذشته نیست و مردم میکوشند اوقات خود را بیشتر در خانه بگذرانند. نه خبری از دید و بازدیدهای نوروزی هست و نه گشت گذارهای هرساله، گرچه هستند شماری از مردم که توصیه ها را جدی نمیگیرند و پای نشستن در خانه را ندارند.
از شنبهگردی و سیزده به در تا مَیله گل سرخ در سایه کرونا
کرونا برخی از آیینهای نوروز را تحت شعاع قرار داد و مردم برای در امان ماندن از این ویروس ناچار هستند نه به مهمانی بروند و نه مهمان بپذیرند. گردش نوروزی یکی دیگر از آیین های سال نوست. در گشت و گذار نوروزی مردم به دامن طبیعت و یادمان های تاریخی میروند و به میمنت آمدن بهار، نوروز را در کنار خانواده و دوستان جشن می گیرند.
شنبه گردش از جمله این گشت و گذارهای نوروزی است. همان طور که از نام این روز پیداست، اولین شنبه سال نو، دربرخی از مناطق ایران از جمله برخی از روستاهای اصفهان، از خانه بیرون می زنند و به گلگشت می پردازند.
میله گل سرخ گلگشت نوروزی مردم مزار شریف و همه مردم افغانستان است که از راه های دور و نزدیک به مزار شریف می آیند و این آیین چهل روزه با برافراشتن علم در محوطه مزارشریف آغاز می شود و با پایین کشیدن آن پایان می یابد.
در طی این مدت مردم به شادمانی و گلگشت در بازارهای محلی و گلستان های اطراف مزار شریف می پردازند.
جشن سیزده به در یکی دیگر از گشت و گذارهای نوروزی ست که بیشتر در دامن طبیعت و به گرامیداشت آن برگزار می شود. گشت و گذارهای نوروزی نه در ایران و اصفهان که در افغانستان و تاجیکستان نیز مرسوم اند. به عنوان مثال در افغنستان در اولین روزهای بهاری، جشن میله گل سرخ یکی دیگر از گلگشت های بهاری ست که این جشن هم امسال در افغانستان به خاطر کرونا به طور کامل اجرا نشد و نه تنها در مزار شریف به روی زائران بسته شد بلکه خبری هم از حضور مردم در دامن دشت و طبیعت نبود.
گشت و گذار نوروزی شاید وقتی دیگر
اصفهان اما اولین شهر ایران بود که اعلام کرد نوروز امسال از پذیرش مهمان و مسافرخودداری می کند و بنابراین نه تنها در میدان نقش جهان، پلها، و خیابان تاریخی این شهر خبری از مسافرهای هرساله نبود بلکه کمتر کسی از اهالی اصفهان در این اماکن تردد داشت.
خیابانی که شهرداری می کوشید با تکمیل حوض مقابل جهان نما، تمام تلاشش را برای اتمام کار و مهیا شدن برای نوروز بکند، حالا در نیمه کار و هیاهوی آمدن کرونا با کمترین تعداد عابر دیده می شود.
در میدان نقش جهان هم بیشتر حجره های صنایع دستی تعطیل اند. گرچه ورودی آثار تاریخی این میدان به روی بازدید کنندگان بسته اند اما تردد کماکان در عرصه میدان دیده می شود. شرایط برای پلهای تاریخی این شهر هم همین است اما تفرجگاه ناژوان به طور کامل به روی عموم بسته شده است.
نوروزکرونایی در میدان نقش جهان و چهارباغ
سید روح الله سیدالعسگری مسئول بناهای تاریخی شهر اصفهان با اشاره به گذرهای سعدی، پشت مطبخ، خیابان حافظ، چهارسومقصود و بازار در اطراف میدان نقش جهان، آن را عرصه عمومی ای دانست که نمی توان از ورود عابران به آن جلوگیری کرد. سیدالعسگری به ایرنا گفت:: میدان نقش جهان در حدود هفت ورودی و خروجی دارد و جایی نیست که بتوان آن را بر روی عموم بست اما اماکن تاریخی و بسیاری از قسمت های بازار تعطیل شده اند.
وی افزود: اکثر بازار اصفهان از جمله بازارهای میدان نقش جهان در شرایط این روزهای کرونا تعطیل شده اند.در چهارباغ نیز بازار غیر از مغازه های مواد غذایی تعطیل است.
سیدالعسگری، با اشاره به تعطیلی تقریبی چهاباغ و میدان نقش جهان در نوروز امسال گفت: مطابق ابلاغیه ستاد مقابله با کرونا، همه اصناف اصفهان از دوم فرودین ماه تعطیل است و این شامل بازارهای میدان نقش جهان و چهارباغ هم میشود. به همین دلیل ترددها در این اماکن فوق العاده کم شده و در این شرایط، هم به واسطه سخت گیری هایی که شده و هم پیرو شعار در خانه ماندن هم شهروندان و هم بازاریان مراعات کرده اند و رفت و آمدها کاهش چشمگیری داشته است.
این مسوول میراث فرهنگی اصفهان افزود: برخی که رعایت نمی کنند و باز برای دیدن میدان نقش جهان و چهارباغ می آیند، با دیدن تعطیلی فروشگاه های صنایع دستی، بسته بودن آثار تاریخی، موزه ها و نبود خدمات دهی این مکان ها را ترک می کنند.
پیشگیری از گشت و گذار و تجمع در کرانههای زایندهرود
سیدالعسگری با بیان اینکه پلهای تاریخی اصفهان، پلهای ترددی اند و به هر حال مردم ناگزیر به تردد از پلهای ارتباطی شمال به جنوب شهر اصفهان هستند گفت: برای بستن پلهای تاریخی باید در ستاد مقابله با کرونا تصیم گیری شود اما در زمان حاضر از تجمع هایی که در زیر برخی از این پلها انجام می شد ممانعت می شود و نیروی انتظامی دراین باره تذکر می دهد و برخورد می کند.
وی افزود: پیرو جلوگیری از تجمع در پارک ها و پلها، پارک خودرو ها در حاشیه زاینده رود ممنوع شد و این اقدام خوبی است که از سوم فروردین باعث شد بسیاری از ترددها بر روی پلهای تاریخی کاهش پیدا کند.
توقف و پارک خودرو در حاشیه زاینده رود با هدف پیشگیری و مقابله با کرونا و کاهش تردد در سطح شهر تصمیمی است که در شانزدهمین ستاد استانی پیشگیری و مقابله با کرونا گرفته شده و متعاقب با تصمیم گیرهای این ستاد همه مراکز تفریحی حاشیه زاینده رود و ناژوان تعطیل و از ورود به آنها ممانعت می شود.بنابراین در این راستا کلیه خودروهای متخلف جریمه می شوند و این اقدام در آستانه گشت و گذارهای نوروزی می تواند مانع تجمع و گشت وگذارهای نوروزی در شرایط همه گیری کرونا باشد.
ناژوان از بیشه های اطراف زاینده رود یکی از مکان های ست که در نوروز همیشه اصفهانی ها به دامن آن می روند و گشت وگذار می کنند. بیشه ناژوان در نوروز و اول بهار یکی از شلوغترین تفرجگاه های طبیعی اصفهان است اما مثل میدان نقش جهان و چهارباغ در این نوروز کرونایی باید ورود و خروجش برای کنترل و مهار کرونا محدود شود.
در همین راستا مدیر طرح ساماندهی ناژوان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفته است بنا به دستورالعملهای ابلاغی ستاد مقابله با کرونا ناژوان تا اطلاع ثانوی بسته خواهد بود.
بیشه ناژوان تنها بیشه به جا مانده از بیشه زارهای کرانه زاینده رود در شهر اصفهان است که از قدیم الایام تفرجگاه اصفهانی ها بوده و نوروز و سیزده به در همیشه به روی اهالی اصفهان باز بوده. گرچه سیل بی امان خودرو و جمعیت همیشه در نوروز برای ناژوان تهدید بوده اما حالا فرصت تنفس یافته و مدتی بی تردد خواهد بود. این تعطیلی به پیروی از تصمیمات ستاد مقابله با کرونا به منظور پیشگیری ازخطرات شیوع بیشتر کرونا در ایام گشت و گذارهای نوروزی ست و بنابراین تمامی ورودی های منتهی به ناژوان بسته شده اند.