نظام سلامت و بیمه درمانی ضعیفی که سیاست های ترامپ آن را شکننده‌تر کرده است و رئیس جمهوری که به بیماری کرونا کاسب کارانه و نه از منظر سلامت مردم نگاه می‌کند، نگرانی از فاجعه شیوع این ویروس در آمریکا را دو چندان کرده است.
در دو هفته گذشته، اخبار جسته و گریخته از بیمارستان‌های نیویورک حکایت از کمبود تجهیزات پزشکی همچون ماسک صورت، روپوش ضد آب و عینک‌های محافظ برای کادر بیمارستانی داشته است.
وضع نامطلوب پرستارها و پزشکان خط مقدم مبارزه با کرونا باعث شد که روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی بنویسد "چگونه ثروتمندترین کشور جهان محتاج ماسکی هفتاد سنتی شده است"؟
پاسخ این پرسش در تخصیص بودجه دولتی و سیاست‌های ضد رفاه اجتماعی دولت‌هایی است که در آمریکا حاکم بوده‌اند.
کمبود ماسک، نوک کوه یخ
با وجود آنکه مصوب‌های راهبردی دولت‌های پیشین آمریکا مقرر می‌کرد که برای زمان جنگ و بحران، ۱۰۰ میلیون ماسک در انبارهای استراتژیک ملی ذخیره شده باشد، اما در بحران اخیر مشخص شده که تنها ۴۰ میلیون ماسک موجود بوده است.
بنا به گزارش نیویورک تایمز، از حدود ۱۰۰ میلیون ماسک در این انبارها، ۶۰ میلیون در سال ۲۰۰۹ در جریان مبارزه با بیماری همه‌گیر آنفولانزای H۱N۱ مصرف شد و دولت‌های بعدی هیچ وقت زحمت جایگزین کردن آنها را به خود ندادند. به گفته "الکس ایزار" وزیر بهداشت و خدمات انسانی کابینه ترامپ، حدود ۴۰ میلیون ماسک تنها حدود یک درصد از نیاز پیش بینی شده آمریکا را تامین خواهد کرد.
بر اساس این گزارش، برخی بیمارستان‌های نیویورک با کمبود شدید کیت‌های آزمایش و تجهیزات محافظتی مواجه هستند، پزشکان درحال بیمار شدن هستند و اوضاع هر روز دشوارتر می شود.
اندرو کومو فرماندار نیویورک، ایالتی که اکنون مرکز شیوع بیماری کرونا در آمریکا محسوب می‌شود، از تمام بیمارستان‌های این ایالت خواست ظرفیت‌های خود را افزایش دهند.
به عنوان مثال، مرکز درمانی بروکلین با ظرفیت پذیرش ۴۶۴ بیمار، تنها برای مدیریت ۲۵۰ تا ۳۰۰ بیمار نیرو و تخت کافی دراختیار دارد. این مرکز درمانی اکنون برای افزایش این تعداد تا دو برابر، برنامه ریزی می‌کند.
یکی از پزشکان این مرکز درمانی به شدت ابراز نگرانی کرد و گفت: اگر تعداد بیماران با همین روند افزایش یابد، تا هفته آینده در بخش اورژانس، هیچ جای خالی باقی نخواهد ماند.
وی افزود: اگر تعداد بیماران بدحال که برای ادامه زندگی به دستگاه های کمکی نیاز دارند، افزایش یابد، بیمارستان مجبور خواهد شد برای رسیدگی آن ها به طور گزینشی عمل کند.
روزنامه بلومبرگ هم روز سه شنبه در گزارشی اظهار کرد بیمارستان‌های آمریکا به کادر درمانی خود هشدار داده‌اند در صورت ارائه اطلاعات بیمارستانی و کمبودهای آنها در مواجهه با بیماران کرونایی، از کار اخراج خواهند شد.
از سوی دیگر، سال‌هاست که نگاه سیاستگذاران آمریکایی این بوده است که اقلام و اجناس ارزانی چون ماسک را که در داخل آمریکا صرفه تولید ندارد باید وارد کرد. برای همین هم این کشور به شدت وابسته به واردات ماسک از چین، بزرگترین تولید کننده ماسک پزشکی جهان است.
نظام سلامت در چنگال لابیست‌ها
سال‌های طولانی است که عرصه سلامت و درمان در آمریکا جولانگاه شرکت‌های با نفوذ داروسازی و بیمه بوده است که حتی اصلاحات نیم بند دوران اوباما نیز که به "اوباما کر" معروف شد، دست و پای آنها را از این عرصه جمع نکرد.
این طرح که به عنوان یکی از مهمترین دستاوردهای داخلی رییس جمهوری پیشین آمریکا یاد می‌شد، در سال ۲۰۱۰ میلادی تصویب و از سال ۲۰۱۴ در سراسر آمریکا اجرایی شد اما دولت ترامپ همین طرح نیم بند را که تا حدودی انحصار شرکت‌های بیمه را شکسته و بیمه درمانی را در اختیار اقشار وسیع‌تری قرار می‌داد، تحمل نکرد و دستور لغو آن را در همان سال نخست ریاست جمهوری خود صادر کرد.
ترامپ و جمهوریخواهان سنا با انفاق به شرکت‌های بزرگ این کشور، تریلیون‌ها دلار از مالیات‌ها و در نتیجه درآمد دولت کاسته‌اند. از این‌رو دولت آمریکا تعهد کمتری در بخش درمان برای خود تعریف کرده است. در نتیجه از هنگام روی کار آمدن ترامپ، در برخی موارد هزینه ماهیانه بیمه درمانی، یک و نیم برابر افزایش داشته است.
ناظران این وضعیت را نه تنها ناشی از سیاست‌های ضد رفاهی دولت‌های آمریکا و اختصاص تریلیون‌ها دلار به برنامه‌های نظامی و ماجراجویی‌های خارجی واشنگتن می‌دانند، بلکه دست لابی‌های شرکت‌های بیمه و داروسازی را در آن به شدت پررنگ می‌بینند.
این شرکت‌های خصوصی، مبالغ هنگفتی در کنگره و دولت برای پیشبرد اهداف خود خرج می‌کنند تا هم انحصار خود را در بازار دارو و درمان آمریکا تثبیت کنند و هم قیمت‌های دارو و بیمه را بالا نگه دارند.
این در حالی است که قیمت دارو در آمریکا در قیاس با کشورهای دیگر همچون کانادا یا اروپا، بسیار بالاست. اما این شرکت ها، کنگره و دولت را راضی کرده‌اند که مانع از واردات داروهایی خارجی به بازار آمریکا شوند تا انحصار دارویی آنها پا برجا بماند.
بر اساس یک گزارش تلویزیون سی بی اس آمریکا، از هر ۱۰ عضو مجلس نمایندگان، ۹ نفر از آنها و تمام سناتورهای کنگره به غیر از سه نفر آنها، از شرکت‌های داروسازی برای هزینه‌های انتخاباتی خود پول گرفته‌اند.
این گزارش می‌افزاید این شرکت‌ها، هر سال صدها میلیون دلار به لابی‌گران و سیاستمداران در واشنگتن می‌پردازند تا قوانین و سیاست‌هایی را که باعث افزایش درآمد شرکت‌های دارویی می‌شود، تصویب کنند.
هزینه سنگین بیمه درمانی
بر اساس گزارش تحقیقاتی موسوم به پروژه همیلتون، سهم پرداخت بیمه درمانی طبقه متوسط آمریکا از سال ۱۹۸۴ (۱۳۶۵ خورشیدی) تاکنون بیش از ۶۰ درصد افزایش یافته است. در همین دوره، این میزان برای طبقات فقیر ۲۸ درصد بوده است.
به‌طور مثال هزینه بیمه درمانی یک خانواده چهار نفره در شیکاگو به راحتی می‌تواند برای ارزانترین بیمه، به ۲۰۰۰ دلار در ماه برسد که تقریبا معادل نیمی از درآمد ماهیانه یک معلم یا پرستار در این شهر است. در شهر شارلوتزویل در ایالت ویرجینیا، هزینه ماهیانه ارزانترین بیمه درمانی یک خانواده چهار نفره، به ۲۴۰۰ دلار می‌رسد که معادل ۳۰ هزار دلار در سال است. این در حالی است که بر اساس آمار تارنمای دیتا یواس‌ای، سال گذشته متوسط حقوق سالانه یک خانوار در شارلوتزویل، ۵۰ هزار و ۷۲۷ دلار بوده است.
خروجی این وضعیت، این بوده که در سال ۲۰۱۸، تعداد افرادی که در ایالات متحده بدون بیمه درمانی بودند به ۲۷.۵ میلیون نفر رسید. این در حالی بود که در سال ۲۰۱۷، ۲۵.۶ میلیون نفر بیمه نداشتند. بنا به گزارش تارنمای ووکس این نخستین بار از سال ۲۸۸-۲۰۰۹ بود که نرخ افراد بیمه نشده افزایش یافت.
در کنار این تعداد چشمگیر افراد بیمه نشده، میلیون‌ها نفر دیگر هم هستند که به دلیل ترس از هزینه‌های درمانی در مراحل مختلف به پزشک مراجعه نمی‌کنند. این وضعیت یعنی پیشگیری کمتر و تعداد افراد مریض بیشتری است که با نرفتن نزد پزشک، بیماری خود را حادتر و در نتیجه هزینه درمان آن را بالاتر و پیچیده‌تر می کنند.
کرونا و بحران نظام سلامت
به نوشته "دیلن اسکات" در تارنمای ووکس، اکنون با شیوع کرونا این نگرانی واقعی وجود دارد که آمریکایی‌ها به دلیل هزینه‌های درمانی که باید از جیب خود بپردازند، به پزشک مراجعه نکنند و به دنبال درمان نروند.
وی می‌افزاید: در صورت وجود علائم کووید-۱۹، افراد باید به پزشک مراجعه کنند و معاینه شوند اما آمریکایی‌ها ممکن است به دلیل هزینه‌ها سراغ مراقبت‌های پزشکی حتی برای شرایط جدی نروند.
این وضعیت البته تغییری در رویکرد ترامپ به نظام بیمه و سلامت به وجود نیاورده است. او که در روزهای آغاز این بیماری منکر خطرناک بودن کرونا بود، اکنون می‌گوید که قرنطینه باید برای دوران محدودی انجام شود و اقتصاد آمریکا نباید بخوابد.
ناظران می گویند رئیس جمهوری آمریکا نه تنها به دنبال چاره‌جویی برای چاله‌های بزرگ نظام سلامت کشور نیست، بلکه به موضوع ویروس کرونا ازمنظر انتخاباتی نگاه می‌کند و این مساله می‌تواند ابعاد فاجعه‌آمیزی به شیوع این ویروس در شهرهای آمریکا بدهد.
تردیدی نیست که در دو هفته گذشته ترامپ با بزرگترین کابوس ریاست جمهوری خود روبرو شده است. تمام دستاوردهای وی که هر هفته درباره آنها صحبت می‌کرد، یک شبه محو شده است. بازار بورس آمریکا در سقوط آزاد بی‌سابقه به سر می‌برد و پیش‌بینی می‌شود که نرخ بیکاری به ۳۰ درصد افزایش پیدا کند.
بی گمان ابعاد شیوع کرونا در آمریکا و چگونگی مدیریت این مرحله پر خطر استثنایی تاثیری سرنوشت ساز بر آینده سیاسی ترامپ و انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ خواهد داشت اما از آن مهمتر، بحث درباره نظام سلامت شکننده و سیاست‌های ضد رفاه دولت‌های آمریکا را به کانون حساسیت افکار عمومی باز خواهد گرداند.