با شیوع بیماری کرونا شاید بیشتر نگاه ها متوجه وزارت بهداشت و مدافعان حوزه سلامت در این بخش باشد اما با توجه به فعالیت بین المللی و انسان دوستانه جمعیت هلال احمر و صلیب سرخ جهانی می توان انتظار داشت که این نهاد نیز در این روزهای پرالتهاب نقش پررنگی در کمک رسانی به کنترل بیماری کرونا داشته باشد.
ایرنا کرمانشاه برای آگاهی از نحوه فعالیت هلال احمر در مبارزه با بیماری کرونا گفت و گویی با فریدون نوری عضو شورای عالی جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران داشته است که در ادامه می‌خوانید.
ایرنا- با توجه به اینکه مدیریت مبارزه با بیماری کرونا به وزارت بهداشت واگذار شده است آیا هلال احمر در تهیه دارو، ماسک، کیت های تشخیص بیماری و مواد بهداشتی و توزیع آنها در کشور نقشی داشته است؟
نوری: در طرح جامع میکروبی کشور که در حوزه های مختلف پدافند زیستی اعم از حوزه تهدید و عملکرد (انسان ، دام ، نباتات ، آب اشامیدنی ، محیط زیست و منابع طبیعی ، غذا و دارو و صنایع مرتبط آن) تهیه و تدوین شده، مسوول اصلی مقابله با شیوع بیماریهای میکروبی در حوزه عملکرد و تهدید انسانی وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی است و در سازماندهی طرح مذکور هلال احمر جمهوری اسلامی مانند سازمان صدا و سیما دارای ماموریت و نقش مشارکتی است.
و از آنجایی که تلاش برای تسکین آلام بشری و حمایت از زندگی و سلامت انسانها و ارایه خدمات امدادی در هنگام بروز حوادث و سوانح طبیعی و تلاش و کمک به امر سلامت جامعه و دفاع از ارزش های انسانی جزو وظایف اساسنامه ای و ذاتی هلال احمر است.
برهمین اساس هلال احمر نسبت به تهیه دارو، وسایل و تجهیزات پزشکی موردنیاز مراکز بهداشتی، درمانی،آموزشی کشور با موافقت وزارت بهداشت و با همکاری هلال احمر و صلیب سرخ کشورهای عضو اتحادیه بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر جهانی اقدام می کند.
پس از ورود ویروس کرونا و شیوع آن در کشور، جمعیت هلال احمر در راستای ایفای نقش مشارکت در طرح جامع میکروبی کشور به عنوان معین وزارت بهداشت و در راستای انجام وظایف ذاتی خود برای جوابگویی و تامین نیازمندی های دارویی ، بهداشتی و تهیه اقلام ضروری مانند ماسک ، مواد ضدعفونی کننده ، دستکش یکبار مصرف ، البسه بیمارستانی از طریق معاونت بهداشت ، درمان و توانبخشی و سازمان تدارکات پزشکی و همچنین شرکت‌های تجهیزات پزشکی و داروسازی سها و صنایع نساجی هلال احمر برای تامین سلامت جامعه در مقابله با ویروس کرونا و ایفای نقش مشارکتی در طرح مذکور اقداماتی داشته است.
از جمله شرکت صنایع نساجی هلال احمر در روزهای پایانی اسفندماه سال ۹۸ با ایجاد تغییرات مورد نیاز در خطوط تولیدی شرکت، با هماهنگی شرکت داروسازی سها وبا اخذ مجوز های لازم از وزارت بهداشت نسبت به تولید روزانه ۱۰ هزار ماسک سه لایه با نشان سیب سلامت از وزارت بهداشت اقدام کرده است.
همچنین در این مدت شرکت صنایع نساجی هلال احمر برای تامین نیازمندی های اعلام شده، خط تولید البسه مورد نیاز بیمارستانی با پارچه های استاندارد تایید شده راه اندازی کرده است.
هم اکنون نیز شرکت‌های تجهیزات پزشکی و داروسازی سها جمعیت هلال احمر جهت تامین نیازمندی‌های بهداشتی جامعه برای مقابله با ویروس کرونا، روزانه ۱۰ هزارلیتر ماده ضدعفونی کننده آنتی سپتیک ANTISEPTIC دست، طبق فرمولاسیون توصیه شده سازمان جهانی بهداشت WHO تولید و توزیع می کنند.
معاونت امور بین الملل و حقوق بشر دوستانه جمعیت هلال احمر نیز تا هفتم فروردین ماه نسبت به جذب ۲۵ محموله کمک های بشردوستانه شامل اقلامی مانند: کیت های تشخیص، ماسک های N۹۵ و ساده، اقلام بهداشتی شامل دستکش های لاتکس، لباس ایزوله، گان و مبالغی کمک های نقدی، برای تامین نیازمندی های وزارت بهداشت در مقابله با ویروس کرونا از سازمان های بین المللی مانند فدراسیون بین المللی صلیب سرخ ، کمیته بین المللی و صلیب سرخ های تعدادی از کشور ها و کمک های مالی سازمان ملل، برنامه جهانی غذا سازمان ملل و غیره اقدام کرده است که برابر مقررات و ضوابط مربوط توزیع و واگذار می شوند.
ایرنا- مجموعه اقدامات هلال احمر برای پیشگیری و جلوگیری از شیوع بیماری کرونا در جامعه را توضیح می دهید؟
نوری: طبق مصوبه ۲۷ اسفند ۹۸ ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا، با توجه به شرایط حساس کشور و تردد بیش از حد مردم و مسافران در جاده ها ، هلال احمر در ورودی و خروجی شهرهای ۱۳ استان کشور و همچنین ایستگاه های قطار و فرودگاه ها برای کنترل مسافران و شناسایی افراد مشکوک اقدام به ایجاد تعداد ۸۵۱ پست موقت و اجرای طرح تب سنجی وغربالگری برای کنترل مسافران و شناسایی افراد مشکوک کرده است.
در این راستا هلال احمر با استقرار شبانه روزی چهار نفر از افراد آموزش دیده امدادگران ، نجاتگران ، اعضای جوانان و داوطلبان جمعیت هلال احمر در هر پست و با بکارگیری ۹۰۰ دستگاه آمبولانس و خودروی امدادی در حال انجام ماموریت است.
ایرنا- نظرتان راجع به منشأ بیماری کرونا و فرضیات احتمالی مطرح شده و راه کار مقابله با این فرضیات چیست ؟
نوری: معمولاً یک طغیان طبیعی بدون دخالت انسان در طبیعت می تواند منشأ بوجود آمدن یک بیماری ویروسی و شیوع آن در جامعه باشد و در طول تاریخ نیز شیوع اینگونه بیماری ها به دلایل طبیعی سابقه دارد مانند ویروس آبله که یک ویروس طبیعی بود.
اما با توجه به پیشرفت علوم و کشفیات فراوان در زمینه مهندسی ژنتیک و زیست شناسی مولکولی ایجاد تغییرات در ویروس ها کار چندان سختی نیست؛ نتایج تحقیقات نیز نشان داده است که با استفاده از علوم مهندسی ژنتیک می توان هر نوع ویروس بیماری زای انسانی مانند ویروس سرماخوردگی را تبدیل به یک ویروس کشنده مانند کرونا کرد همانطوری که با دستکاری ویروس آبله و تغییر شکل ژنتیکی آن حدود نیم میلیارد نفر در طول تاریخ به کام مرگ کشانده شدند.
بنابراین دولت ها موظفند در زمان تهیه طرح ها مانند طرح جامع میکروبی کشور به فرضیات مبتنی بر واقعیت ها وتعیین راهکارهای احتمالی برای اقدام ومقابله در برابر آنها توجه کنند.
لذا فرض دستکاری یک ویروس با منشأ طبیعی یک فرض محتمل است که این نوع اقدامات توسط کشور های زیادی برای اثرگزاری بر مسائل اقتصادی،اجتماعی و ایجاد نگرانی و وحشت و نارضایتی دربین مردم برای دستیابی به اهداف خود در کشور هدف صورت پذیرفته است.
به همین دلیل فرض دستکاری ویروس کرونا را می توان یک فرض محتمل مبتنی بر واقعیت های موجود دانست هرچند این فرضیات و احتمالات در طول زمان با بررسی موضوع توسط متخصصین علوم ویروس شناسی مشخص خواهند شد.
در مجموع چه این ویروس طبیعی باشد و چه توسط انسان یا دولت ها دستکاری شده باشد در اصل موضوع که مقابله و درمان آن است تاثیر چندانی ندارد و بایستی برای کنترل و مهار آن چرخه کامل پدافند زیستی را که شامل رصد و پایش تهدید ، هشدار سریع ، آشکارسازی و تشخیص ، تریاژ و درمان ، بهداشت و پیشگیری، قرنطینه و محدودسازی ، رفع آلودگی ، بازیابی و حذف منابع آلوده ، بازتوانی و بازسازی و مدیریت افکار عمومی را عملیاتی کرد تا نسبت به مهار و از بین بردن این ویروس اقدام شود.
ایرنا- به نظر شما چه کارهایی باید به صورت ویژه انجام داد تا سریعتر مشکلات موجود در جامعه برطرف شود؟
نوری: در طرح جامع میکروبی کشور که در تیرماه سال ۷۸ در حوزه پدافند زیستی به تصویب رسیده است قرارگاه پدافند زیستی(شفا) تشکیل و ماموریت سازمان ها و وزارتخانه ها و سایر نیروها در این طرح به تفصیل تدوین وتعریف شده است.
در این طرح مشخص شده که مسوولیت اصلی مقابله با شیوع طبیعی بیماری های میکروبی به عهده نهاد های غیر نظامی است و در حوزه تهدید انسان مسوولیت اصلی تحقیق ، تشخیص ، درمان و مقابله، با وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی است.
انصافا نیز این وزارتخانه در ماموریت مبارزه با ویروس کرونا توانمندی ویژه ای را از خود به نمایش گذاشت و کادر درمانی کشور اعم از پزشکان و پرستاران و سایر دست اندرکاران عرصه درمان و بهداشت با مجاهدت و پایمردی بعنوان سربازان مدافع سلامت کشور موجبات عزت و سربلندی را برای زنجیره درمانی ایران اسلامی فراهم نمودند که بایستی ازوزیر وتمامی دست اندرکاران عرصه درمان ومبارزه با این ویروس تشکر کرد و خدا قوت گفت.
هرچند از آنجایی که وزارت بهداشت یک نهاد فراقوه ای نیست ایجاد زمینه های همکاری برای یک ستاد درون سازمانی با سایر نهادها ، موسسات، سازمان‌ها و وزارتخانه ها مشکلات عدیده ای را به دنبال دارد و تعدد وجود ستادها و انجام موازی کاری ها فقط باعث ایجاد چند دستگی در تصمیم گیریها می شود.
برای همین از آنجایی که قرارگاه پدافند زیستی یک نهاد فراقوه ای وحاکمیتی است که می تواند به سایر وزارتخانه ها و سازمان ها برابر اختیاراتی که دارد ارجاع ماموریت نماید؛ بهتر است که قرارگاه مذکور برای ایجاد وحدت فرماندهی و وحدت رویه در تصمیم گیری ها تولیت امر مبارزه با ویروس کرونا را به محوریت تخصصی وزارت بهداشت ، درمان و علوم پزشکی واگذار کند تا انشالله هرچه سریعتر شاهد پیروزی بر کرونا باشیم.