قاسم جان بابایی روز سه شنبه ( ۱۲ فروردین) در نشست خبری که به صورت ویدئو کنفرانس از وزارت بهداشت برگزار شد، افزود: اولین مورد کرونا در ۲۹ بهمن به ما گزارش شد که من آنجا بودم و گزارش شد که علایم این بیماران با آنفلوانزا تفاوت دارد. تعداد معدودی کیت تشخیص از سازمان بهداشت جهانی داشتیم که با استفاده از آنها بیماری تشخیص و به فاصله اندکی اعلام شد. روز بعد در گیلان موارد مشکوک بود که اعلام شد.
وی گفت: اکنون شرایط کرونا در کشور با ثبات است. استانهای که آلودگی بیشتر بود روند رو به نزول دارند و در استانهای که حدس می زنیم موارد بیشتری داشته باشند. شتاب بیماری کم شده است.
جان بابایی در پاسخ به پرسشی درباره احتمال موج دوم کرونا در کشور گفت: نشانه هایی از موج دوم نداریم البته فعلا تا ۲۰ فروردین محدودیت ها ادامه دارد. موج دوم کرونا باید تعریف کنیم. احتمال آن خیلی بعید است. البته استانهایی که دیرتر درگیر شدند هنوز در دوره پیک بیماری و رشد ثابت هستند و در برخی از این استانها نیز روند نزولی شده است.
وی گفت: احتمال پیک مجدد و طغیان دوباره این بیماری خیلی کم است. با این حال به رفتار مردم بستگی دارد. تعطیلات نوروز، مدارس و دانشگاهها به کنترل و مهار بیماری کمک کردند و از این به بعد نیز بازگشانی مشاغل باید به صورت پلکانی و از مشاغل ضروری تر باشد اما در هر صورت احتمال یک پیک و طغیان سنگین کرونا بسیار کم است.
جان بابایی گفت: باید واقعیت ها را به مردم بگوییم قطعا هشداری که اوایل اسفند به مردم می دادیم با وضعیت امروز فرق می کند. احتمال نوسان آمار در برخی استانها وجود دارد مثلا اگر فردا در روز طبیعت مردم محدودیت ها را رعایت نکنند، تاثیر منفی دارد همان طور که خریدهای نوروزی تاثیر منفی داشت اما اینکه دوباره شاهد بالارفتن موارد شدید بیماری در بیمارستانها باشیم، بعید است.
وی گفت: عده ای از مردم به سفر رفتند از جمله سفر به یزد و استان فارس را شاهد بودیم، این رفتارها احتمال نوسان آمار را ایجاد می کند اما روند کلی بیماری در کشور کاهشی است و شیب تند نخواهیم داشت اما نوسانات کوچکی خواهیم داشت.
معاون وزیر بهداشت ادامه داد: اگر می خواهیم حلقه های انتقال شکسته شود. باید بازگشت به کار از مشاغل حیاتی شروع شود. استان به استان البته شرایط متفاوتی دارند و در استانهایی که نگران کمتر شده ممکن است شروع به کار زودتر انجام شود.
جان بابایی تاکید کرد: آمار تجمعی موارد کرونا در کل کشور رو به افزایش است و هر روز از تعداد زیادی تست گرفته می شود و تست خیلی ها نیز مثبت می شود اما شرایط با طغیان بیماری در اسفند متفاوت است.
وی گفت: آمار بروز و کسانی که به بیمارستان می آیند و بستری می شوند رو به کاهش است اما مردم همچنان باید حلقه های اتصال را بشکنند و این روند ادامه پیدا کنند. ما در مرحله ریشه کنی نیستیم اما در مرحله مهار هستیم.
امکان تشخیص همه بیماران خفیف نیست
معاون وزیر بهداشت در پاسخ به پرسش ایرنا درباره کم شماری آمار کرونا به علت تشخیص ندادن موارد خفیف و برنامه وزارت بهداشت برای بیماران خفیف و سرپایی گفت: همه جای دنیا همین طور است مبنا را در تشخیص موارد شدید بیمارستانی می گذارند چون ۸۰ درصد مبتلایان علایم خفیف دارند یا حتی بی علامت هستند و امکان شناسایی همه بیماران وجود ندارد و نمی توانیم کل کشور را تست کنیم.
وی ادامه داد: علایم کرونا مشخص است. تب، لرز، تنگی نفس و بدن درد علامت کروناست. تاکنون نیز ۶۵ میلیون نفر غربالگری شده اند و از این تعداد حدود ۱۰۰ هزار نفر علامت دار بودند که ۱۸ هزار نفرشان به بیمارستان معرفی شدند و بیش از پنج هزار نفر بستری شدند.
جان بابایی گفت: نمی توانیم همه موارد خفیف را شناسایی کنیم اما این افراد جزو چرخه انتقال هستند و می توانند بیماری را به دیگران از جمله سالمندان که بیشترین موارد مرگ و میر را دارند منتقل کنند اما تشخیص همه بیماران به علایم جزئی در برنامه های هیچ کشوری نیست.
وی درباره میزان انتقال بیمارستانی کرونا و اینکه گفته می شود ۴۰ درصد انتقال در بیمارستان بوده نیز به ایرنا گفت: این آمار درست نیست و اگر کسی چنین آماری داده اشتباه کرده است. تحقیق درباره این آمار هم کار مشکلی است زیرا هر کس مبتلا شد باید درباره گذشته مراودات او تحقیق و بررسی شود که از کجا به ویروس مبتلا شده است و این کار ساده ای نیست و اگر چنین آماری درست بود چین قبل از ما به آن دست پیدا می کرد و هر کس چنین ادعایی کند پژوهش او اشکال دارد.
جان بابایی گفت: با توجه به شیوع کرونا در چین و هشدارهای سازمان بهداشت جهانی از دو هفته قبل از شناسایی اولین موارد بیماری در ۲۹ بهمن، احتمال بروز بیماری در کشور را می دادیم و دستورالعمل های کشوری تشخیص و درمان ابلاغ شده بود و آمادگی ذهنی در کادر درمانی وجود داشت.
۴۰ هزار تخت بیمارستانی برای کرونا
معاون درمان وزارت بهداشت افزود: در طرح تحول سلامت نیز امکانات درمانی در کشور فراهم شده بود و طی ۱۰ روز ۴۰ هزار تخت را آماده کردیم البته این تعداد بستری همزمان نداشتیم و تقریبا ۵۰ درصد این تخت ها در یک زمان مشخص خالی بود.
وضعیت ایران بهتر از اروپا
وی گفت: بر خلاف کشورهای اروپایی که برای بستری بیماران، انتخابی عمل می کنند، در ایران هیچ بیماری از بستری محروم نشد. بزرگترین بیمارستانهای کشور را مثل امام خمینی، شریعتی، حضرت رسول (ص)، امام حسین و فیروزگر در تهران و بزرگترین بیمارستان های مراکز استانها با توجه به اینکه کادر ماهری داشتند زیر بار کرونا رفتند.
جان بابایی افزود: اوایل شیوع کرونا در مورد این ویروس اطلاعات زیادی نداشتیم و تجارب چین هم برای ما خیلی مفید و قابل استفاده نبود، چون جزو اولین کشورهای بودیم که بعد از چین درگیر شدیم اما کشورهای اروپایی که بعد ما درگیر شدند مثل ایتالیا، آمریکا، اسپانیا و انگلیس اوایل انکار می کردند و هنوز در پیک بیماری هستند اما در ایران از هفته سوم شرایط با ثبات شد و روند رشد صعودی شدید نداشتیم.
وی گفت: از حدود ۱۰ روز قبل از عید روند کرونا در اکثر استانها از حالت صعودی خارج شد و ثبات پیدا کرد البته همکاری مردم، تعطیل مدارس و دانشگاهها و برخی ادارات و نیز تعطیلات نوروز هم خیلی کمک کرد که مدیریت بهتری اتفاق بیفتد اما همچنان این بیماری برای سالمندان خطرناک است و باید مراقبت ها ادامه پیدا کند اما در اروپا همچنان پیک و روند صعودی بیماری را داریم.
معاو وزیر بهداشت افزود: شرایط ما با ثبات است استانهای که آلودگی بیشتر بود روند رو به نزول دارند و در استانهای که حدس می زنیم موارد بیشتری داشته باشند شتاب بیماری کم شده است. از نیروهای مسلح، دستگاههای دیگر هم کمک کردند بنابراین پیک بیماری در استانهای جدید هم احتمالا خفیف خواهد بود.
وی تاکید کرد: روند بیماری بسیار ملایم به سمت کاهش می رود البته این وضعیت ممکن است زمان ببرد. درصدی از افراد باید همچنان قرنطینه بمانند طرح فاصله گذاری اجتماعی هم موثر بوده است و در مجموع اینکه دچار بحران شویم بسیار کم است.
منفی کاذب در ۵۰ درصد تست ها
وی درباره تشخیص کرونا گفت: تشخیص با تست کرونا یا همان PCR قطعی نیست. البته اگر مثبت شود قطعی است اما ۵۰ درصد جواب منفی کاذب است و باید با علایم بالینی و سی تی اسکن تشخیص دقیق داده شود و تشخیص بیماری یا حتی اعلام فوت ناشی از کرونا نیز بر اساس این روش های تشخیص انجام می شود و برای افراد با تشخیص کرونا مراحل دفن بر اساس پروتکل انجام می شود.
جان بابایی افزود: مراقبت بیماران خفیف در منزل عامل مهمی در مهار این اپیدمی بوده است. هنوز هیچ دارو و درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد و اگر از روشهایی مثل پلاسما درمانی یا درمان با IVIG یا سلول درمانی در جاهایی استفاده می شود با مجوز کمیته اخلاق و به عنوان کار تحقیفاتی و خارج از پروتکل است و باید نتایج این تحقیقات به کمیته علمی ستاد ملی کرونا اعلام شود.
۱۰۰ هزار پرستار و ۱۲ هزار پزشک در خدمت کرونا
وی گفت: ۱۰۰ هزار پرستار و ۱۲ هزار پزشک به طور مستقیم در بیمارستانها از بیماران کرونا مراقبت می کنند. در اکثر استانها سامانه های پاسخگو هم داریم و افرادی از خانه مشاوره تلفنی می دهند مثل سامانه های ۴۰۳۰ و سامانه های بهداشت که در این زمینه فعال هستند.
معاون وزیر بهداشت افزود: فعلا از وضعیت خدمت بیمارستانی نگرانی نداریم. نگرانی ما از موارد خفیف و افرادی است که آلوده هستند و ممکن است علامت نداشته باشند و بیماری را به دیگران منتقل کنند بنابراین باید از ظرفیت تست و تشخیص برای شناسایی این افراد بیشتر استفاده کنیم.
وی گفت: گر چه موارد مرگ و میر در کشور ما نسبت به خیلی از کشوره پایین تر است اما اگر بیماریابی و غربالگری را بیشتر کنیم. در شکستن چرخه انتقال موثر است و بیشتر کارایی تست ها برای بیماریابی و قرنطینه این افراد است.
جان بابایی افزود: متوسط هزینه درمان بیماران بستری در آی سی یو ۴.۵ میلیون تومان و برای بستری در بخش ۲.۵ میلیون تومان است که ۹۰ درصد آن را بیمه ها پرداخت می کند و ۱۰ درصد به عهده بیمار است. تست کرونا نیز رایگان است.
پیوند عضو متوقف شد
وی گفت: برای اینکه خدمات رسانی به بیماران غیر کرونایی متوقف نشود. با برخی بیمارستانهای خیریه و خصوصی قرارداد بسته ایم که با تعرفه دولتی به مردم خدمت رسانی کنند. برخی خدمات غیر اورژانسی مثل پیوند عضو نیز فعلا متوقف شده است اما خدمات رسانی به بیماران خاص، شیمی درمانی و درمان بیماران مزمن متوقف نشده است.
جان بابایی ادامه داد: برای تست پولی نمی گیریم و در بخش خصوصی اجازه ندارند به جز تعرفه مصوب پولی بگیرند. برای کرونا نیز تعرفه جدید نداریم اما اگر اتاق ایزوله و تک نفره بگیرند هزینه آن را می گیرند و اگر اتاق دوتخته و سه تخته باشد تعرفه مشخص دارد و تعرفه جدیدی ابلاغ نشده است.
وی گفت: در مورد آزمایشگاههای تشخیصی نیز به مردم توصیه می کنیم تا زمانی که وزارت بهداشت جایی را معرفی نکرده است مراجعه نکنند.دبیرخانه ملی کرونا کاری را برای تست هایی سرپایی و بیماریابی در نظر گرفته است که به زودی اعلام می شود.
وی در پاسخ به پرسشی درباره درمان کارتن خواب ها گفت: وزارت بهداشت وظیفه دارد افرادی که برای درمان به بیمارستان مراجعه می کنند را تحت درمان قرار دهد. جمع آوری کارتن خواب ها و معتادان از قبل نیز وظیفه وزارت بهداشت نبوده و کار سازمانهایی مثل بهزیستی یا شهرداری هاست و نمی توانیم به سراغ این افراد برویم و بیماران را شناسایی کنیم.