جشنواره سی‌و پنجم موسیقی فجر که از ۲۴ بهمن تا ۱ اسفند سال گذشته برگزار شد را از سویی باید مهم ترین رویداد موسیقی کشور قلمداد کرد و از سوی دیگر باید این رویداد را جشنواره ای دانست که در نظر بسیاری از اهالی موسیقی باید آیینه تمام نمای هر آنچه در موسیقی کشور در سال گذشته روی داده باشد.
جشنواره موسیقی آلبوم گلچین شده سلیقه های مختلف نیست
اما از سویی دیگر بسیار معتقدند که هر جشنواره ای طیف مشخصی از مخاطبان را دارد و نباید به هر جشنواره ای به چشم آلبوم گلچین موسیقی سلیقه های مختلف نگریست. که هر جشنواره ای باید بر اساس چشم انداز تعریف شده در آیین نامه خود اهداف مشخصی را دنبال کند و برای پاسخگویی به طیف گسترده سلیقه های موسیقیایی مردم نباید جشنواره فجر ملغمه ای باشد از هرآنچه به عنوان موسیقی در کشور جریان دارد.
موفقیت در عین محدودیت
جشنواره موسیقی فجر امسال تا جند روز قبل از آغاز رسمی از نظر خوشبین ترین نگاه ها هم به احتمال قوی لغو شده القا می‌گردید چرا که در ماههای منتهی به این جشنواره حوادثی از جمله موج استعفاهای زیر مجموعه مدیریتی موسیقی بعد از استعفای علی ترابی، ترور سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی، نوسانات شدید ارزی و ثابت نبودن نرخ ارزهای بین المللی، سانحه سقوط هواپیمای اوکراینی و چند رویداد ناگوار دیگر همه باعث شده بودند که از نظر بسیاری از مردم این جشنواره توان ایستادن و برگزاری را نخواهد داشت. اما این جشنواره موفق شد تا در سطحی قابل قبول و نه ایده آل کار خود را آغاز به انجام برساند.
با توجه به تمامی موارد مطرح شده که هرکدام می توانست یک رویداد موسیقیایی را درکلیت و تمامیت به مرحله لغو و کنسلی سوق بدهد جشنواره سال گذشته موسیقی فجر از جهاتی اتفاقا نسبت به سایر دوره ها موفق تر عمل کرد.
تبلیغات و گرافیک محیطی چشم نوازتر
گرافیک محیطی و تبلیغات شهری این دوره از جشنواره موسیقی فجر در مقایسه با دوره های قبلی از کیفیت بالاتری برخوردار بود. تیزرهای مربوط به تقدیرها و تیزر رسمی جشنواره به میزان قابل ملاحظه ای از کیفیت بالاتری نسبت به دوره های قبل تهیه و پخش شد. تیزر رسمی جشنواره از نظر بسیاری از اهالی رسانه و کارشناسان موسیقی و فیلم سازی موفق شده بود تا در عین کوتاهی با استفاده از المانهای زیبا و مفهومی بصری، موسیقی خلاقانه به عنوان یک اثر موفق دیداری در جشنواره موسیقی فجر حضور داشته باشد.
چاشنی زیاد جز
در این دوره از جشنواره که با تحریم بسیاری از خطوط هوایی بین المللی و مشکل سفر هنرمندان به ایران و لغو سفر پلوان حمیداف هنرمند تاجیکی این شائبه ایجاد شده بود که شاید در این دوره از جشنواره اجراهای بین المللی جالب توجه و زیبایی را شاهد نباشیم. ما حضور هنرمندانی نظیر لوکا آکینو، ضابط نبی زاده و وینست پیرانی و امیل پاریزین و فلوریان نواک و ظافار یوسف، سی و پنجمین جشنواره موسیقی فجر با حضور شایان توجه هنرمندان بین المللی همراه بود هرچند که سالهاست این انتقاد بر جشنواره وارد است که چرا اکثر ( و نه تمام) هنرمندان خارجی مدعو به این جشنواره هنرمندان سبک جز هستند در حالیکه در ایران سلیقه های مختلف موسیقیایی بسیاری جدای از موسیقی جز وجود دارند.
سی و پنجمین جشنواره موسیقی فجر به ریاست محمد الهیاری مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دبیری شاهین فرهت برگزار شد و این در حالیست که این دوره، دومین دوره از جشنواره موسیقی فجر بود که با آیین نامه مدون مدیریت و اجرا شد.
دوباره فرهت
به اعتقاد بسیاری از منتقدان این جشنواره حضور مجدد شاهین فرهت به‌عنوان دبیر جشنواره یک نقطع ضعف بود و از سوی دیگر بسیاری از کارشناسان بر این عقیده بودند که نباید برای هر دوره از جشنواره یک دبیر تازه داشت و شرط اجرایی شدن ایده ال‌های یک جشنواره برخورداری آن رویداد از یک دبیر ثابت حد اقل برای جند دوره متوالی است.
حسن ریاحی در ایام جشنواره موسیقی فجر در گفت و گویی با خبرنگار فرهنگی ایرانا برخورداری جشنواره موسیقی فجر از آیین نامه مدون را گامی مثبت ارزیابی کرده و عنوان کرده بود موفقیت چنین رویدادهایی داشتن یک آیین نامه مدون است چرا که برنامه ریزی شرط اول توفیق در یک رویداد موسیقی مهم مانند جشنواره موسیقی فجر است و برنامه ریزی اصولی بدون داشتن آیین نامه غیر ممکن است.
اجراهای سی و پنجمین جشنواره موسیقی فجر، در تالار وحدت، تالار رودکی، بنیاد آفرینش‌های هنری هنری نیاوران، تالار سوره حوزه هنری، مجموعه فرهنگی هنری برج آزادی و سالن میلاد نمایشگاه بین المللی برگزار شد.
جشنواره های استانی موسیقی فجر با حمایت ویژه سی و پنجمین جشنواره موسیقی فجر و در راستای همراهی با مردم سیل زده از استان سیستان و بلوچستان آغاز شد و گروه‌های بومی استان سیستان و بلوچستان در این دوره جشنواره از ۲۰ تا ۲۵ بهمن در شهرهای زاهدان، چابهار، نیک شهر و قصرقند اجراهای خود را بروی صحنه بردند.
لوح درجه یک هنری برای چهار هنرمند سیستانی
در شب موسیقی سیستان و بلوچستان در سالن سوره حوزه هنری ، حبیب‌اله قادر آتشگر (نوازنده دونلی و سرنا)، برکت شکل‌زهی (نوازنده قیچک)، خداداد شکل زهی(نوازنده قیچک) و محمد نور محب‌زهی(نوازنده و سازنده قیچک) گواهی درجه یک هنری خود را از شورای ارزشیابی هنرمندان دریافت کردند.
محمد الهیاری فومنی (مدیر کل دفتر موسیقی)، سیدمحمد طباطبایی (دبیر شورای ارزشیابی هنرمندان)، حسین مسگرانی (مدیرکل فرهنگ و ارشاد سیستان و بلوچستان)، قبل از شروع اجرای هنرمندان روی صحنه تالار سوره رفتند و لوح درجه هنری این چهار هنرمند اهل سیستان و بلوچستان را تقدیم آنها کردند.
۱۷۶، یادواره ای برای یک پرواز ابدی
در این دوره از جشنواره یاد و خاطره جانباختگان سانحه هوایی هواپیمای اوکراینی با اجرای قطعه ۱۷۶ اثر بهزاد عبدی توسط ارکستر سمفونیک به رهبری نصیر حیدریان در حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اجرا شد.
موسیقی زبان همدلی برای استفاده همنوایی
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، موسیقی را زبان همدلی برای استفاده همنوایی عنوان کرد و حضور گروه‌های هنری موسیقی خارجی به این جشنواره موسیقی فجر را در همین راستا دانست.
سید عباس صالحی در بازدید های دوره ای و حضور خود در اجراهای این دوره جشنواره، تاکید داشت که در مجموع در جشنواره موسیقی فجر روند گام به گام روبه جلو را نشان می دهد، هم فضای نسل جوان از نظر قدرت و توانایی رو به رشد بوده است.
وی افزود: در فضای حضور جوانان و هم پیشکسوتان در جشنواره فجر، توازنی می‌بینیم، یکی از دغدغه های موسیقی به جز این که موسیقی پاپ که محبوبیت قابل توجهی دارد، موسیقی سنتی و نواحی را تحت تاثیر قرار بدهد، با اهتمامی که وجود داشته، ما به نحوی، فضای موسیقی سنتی و موسیقی نواحی را با روندی رو به رشد می بینیم، جشنواره موسیقی فجر علاوه بر تهران در فضای استانی هم نمایانده شده است.
صالحی درادامه معتقد بود که با قله مورد نظر فاصله داریم اما قدم به قدم، فضایی را ایجاد کرده ایم با مدیران جشنواره و همه کسانی که در حوزه موسیقی فعالیت می کنند، رو به رشد است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی معتقد است که موسیقی در همه جوامع به‌عنوان سند هویت ها جایگاه خاصی دارد. اما برای ما ایرانیان نقش های دیگری نیز دارد. اگر کشور ما رنگین کمان فرهنگی شناخته می‌شود بخشی از این نقش را مدیون موسیقی هستیم.
صالحی همچنین می افزاید: موسیقی حافظ ادبیات ما در طول تاریخ بوده است. بخشی از این ماندگاری با موسیقی پیوند پیدا کرده است. ما امروز بخشی از زندگی روزمره خود را با موسیقی می گذرانیم. در آخرین آمارها ۹۲ درصد مردم ایران موسیقی گوش می‌دهند. روز به روز زندگی ما با موسیقی عجین تر می‌شود و این بر اهمیت موسیقی افزوده است از این رو همین مهم موجب می‌شود این محصول فرهنگی نه در حاشیه که در متن زندگی جریان داشته باشد و باعث می‌شود ما در برنامه ریزی های خود به موسیقی توجه کنیم.
جشنواره موسیقی فجر فرصتی بین‌المللی برای رسیدن به یک زبان مشترک است
مدیرکل دفتر موسیقی نیز در پیامی به سی و پنجمین جشنواره موسیقی فجر نوشت: جشنواره موسیقی فجر به عنوان بزرگترین رخداد موسیقایی کشور، فرصت مغتنمی است برای بیان احساسات و عواطف لطیف انسانی، فرصتی برای بیان اوج‌ها و فرودهایی که مردمان ایران زمین در کنار هم تجربه می‌کنند و فرصتی برای دعوت از سایر ملل تا با ابزار هنر و موسیقی به زبان مشترک با یکدیگر برسند.
محمد اله یاری، ادامه داد: جشنواره موسیقی فجر به عنوان بزرگترین رخداد موسیقایی کشور، فرصت مغتنمی است برای بیان احساسات و عواطف لطیف انسانی، فرصتی برای بیان اوج ها و فرودهایی که مردمان ایران زمین در کنار هم تجربه می کنند و فرصتی است برای دعوت از سایر ملل تا با ابزار هنر و موسیقی به زبان مشترک با یکدیگر برسند.
در بخش دیگر این پیام آمده است: این جشنواره با هدف به عرصه آوردن هنر هنرمندان موسیقی در برابر نگاه هوشمندانه مردم و فراهم کردن زمینه ارتقا موسیقی کشور برگزار می شود. جشنواره ای که با دعوت از هنرمندان داخلی و خارجی به دنبال پیوند فرهنگی و گسترش ارتباطات بین المللی است تا بتواند بیش از گذشته در معرفی موسیقی ایرانی و موسیقی دانان ارزشمند کشور گام بردارد.
یادواره شنیدنی سپهبد شهید
در یکی از اجراهای مربوط به جشنواره موسیقی فجر، قطعه بیکلام در محاصره اثر بهزاد عبدی در یادبود سپهبد شهید قاسم سلیمانی در اجرای ارکستر ملی به رهبری سهراب کاشف و خوانندگی سالار عقیلی در حضور محمود واعظی و تنی چند از مقامات کشوری اجرا شد.
جایزه موسیقی رسانه؛ نه ایده آل اما در خور تحسین
نخستین دوره جایزه موسیقی و رسانه و جایزه ترانه سال از برنامه هایی است که برای نخستین بار برگزار و نفرات برگزیده این مسابقات در مراسم اختتامیه جشنواره فجر معرفی شدند.
در کنار تهران استان‌های بوشهر، آذربایجان شرقی، خوزستان، گلستان، فارس، خراسان شمالی، زنجان، سیستان و بلوچستان و منطقه آزاد اروند میزبان این دوره از جشنواره در شهرهای مختلف کشور بودند.
تقدیر با طعم وداع
در این دوره از جشنواره از هنرمندان و استادان بزرگ موسیقی ایران چون افلیا پرتو، نادر مشایخی، حسن اسکندری و هوشنگ ظریف طی مراسمی تجلیل به عمل آمد و فیلمهای مربوط به این هنرمندان در طی اجراهای مختلف اکران شده و از یک عمر فعالیت آنها تجلیل به عمل آمده. اما این تقدیر در حالی صورت گرفت که کمتر از یک ماه بعد از برگزاری این مراسم استاد هوشنگ ظریف رخ در نقاب خاک کشید و سازش نغمه سکوت ابدی سرداد.