به گزارش ایرنا، بخش صنعت، معدن و تجارت آذربایجان شرقی در کنار بخش کشاورزی با تلاش در جهت تحقق «رونق تولید» به عنوان شعار سال گذشته و برنامه ریزی برای تحقق اقتصاد مقاومتی، حرف های زیادی برای گفتن دارند و نتیجه آن این است که در بسیاری از زمینه ها رتبه های نخست کشور را حایز شدند.
بدون شک صادرات افزون بر ۲ میلیارد دلاری آذربایجان شرقی در سال گذشته، به رغم تحریم های ظالمانه و نامشروع آمریکا، نشان از ظرفیت های بالای این استان همجوار با جمهوری های آذربایجان و ارمنستان و جمهوری خودمختار نخجوان دارد.
اجرای چندین طرح بزرگ صنعتی و اقتصادی در آذربایجان شرقی مثل افتتاح سد حاجیلار چای، آغاز عملیات اجرایی طرح تولید آلومینا از نفلین سینیت در سراب بعد از ۲۵ سال وقفه، طرح های مرتبط با مجتمع مس سونگون بعد از ۶ سال بلااستفاده ماندن تجهیزات وارداتی آن در گمرکات جنوب و استان کرمان، افتتاح بخش نخست طرح راه‌آهن تبریز- میانه بعد از ۱۸ سال، همه حاکی از کوشش دامنه دار برای تحکیم زیرساخت های استان در راستای رونق و جهش تولید تلقی می شوند.
در تبیین ظرفیت های بالای آذربایجان شرقی در تحقق حداقل بخش قابل توجهی از شعار سال قبل مبنی بر «رونق تولید» و توانمندی های بالای آن برای تلاش در مسیر عملیاتی کردن شعار امسال، «جهش تولید»، باید به صادرات ۴۰۰ میلیون دلاری کشاورزی استان در سال گذشته اشاره کرد که نشان می دهد این خطه به عنوان دروازه ارتباطی ایران با اروپا و قفقاز و روسیه چه پتانسیل های بالایی برای توسعه صادرات و تولید داخل دارد.
این در حالی است که مدیریت ارشد آذربایجان شرقی سال قبل پیش بینی کرده بود که با ادامه روال فعلی، میزان صادرات استان در سال ۱۳۹۹ شمسی از مرز سه میلیارد دلار فراتر رود که در صورت تحقق، چشم انداز نوینی را از منظر پویایی اقتصادی این خطه از کشور به فعالان حوزه تولید نوید می دهد.
اجرای ۱۸ هزار میلیارد تومان طرح تولیدی- صنعتی
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان شرقی در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: استان بزرگترین کانون صنعت، اقتصاد، تولید و کار آفرینی در کشور است.
حبیب امین زاده اظهار کرد: استانی که پیش از این گذرگاه جاده ابریشم را با بزرگترین مجموعه تجاری بازار سرپوشیده تبریز تجربه کرده و تاجران و صنعتگران بنام را در خود پرورانده در عصر حاضر نیز جایگاه اقتصادی خود را حفظ و گسترش داده است.
وی یادآوری کرد: کسب مقام اول کشور در سرمایه گذاری بخش خصوصی در صنعت خودروسازی، سرمایه گذاری بخش خصوصی در مقاطع فولادی طولی ساختمانی نیز داشتن رتبه نخست کشوری در زمینه تولید و صادرات لوازم خانگی و شیرینی و شکلات کشور همراه با پیشرو بودن در صنعت چرم و کفش کشور و پیشگامی در صنعت مس و شیشه کشور تنها بخشی از دستاوردهای صنعتی استان آذربایجان شرقی در دهه های گذشته محسوب می شود.
وی افزود: در حال حاضر در استان آذربایجان شرقی نزدیک به ۳ هزار و ۸۰۰ واحد تولیدی و صنعتی با سرمایه گذاری حدود ۱۷ هزار میلیارد تومانی، زمینه اشتغال بیش از ۱۱۵ هزار نفر را فراهم آورده اند که از نظر تعداد واحدها، این استان دارای رتبه ۴ و از نظر میزان سرمایه‌گذاری انجام یافته، رتبه ۸ کشوری را داراست.
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان شرقی ادامه داد: ۹۰درصد فعالیت بخش صنعت آذربایجان شرقی با سرمایه گذاری بخش خصوصی انجام گرفته است و به عنوان استان شاخص در این زمینه در سطح کشور محسوب می شود.
وی گفت: ساختار صنعتی استان حاکی از آن است که حدود ۶۰ درصد فعالیت های صنعتی آن مربوط به پنج گروه صنعتی مواد غذایی و آشامیدنی، محصولات تولیدی از لاستیک و پلاستیک، صنایع کانی غیرفلزی، ساخت ماشین آلات و تجهیزات و صنایع فلزی و فلزات اساسی است.
وی اضافه کرد: به عنوان مثال صنایع فولادی در آذربایجان شرقی از نظر سرمایه گذاری بخش خصوصی مقام اول را در کشور دارا بوده و از نظر ظرفیت بالقوه تولید با توجه به فعالیت نزدیک به ۳۰ واحد، با تولید بالغ بر ۵/۱ میلیون تن (۱۵درصد ظرفیت کشور) شمش فولاد و ۲/۵ میلیون تن (۲۴ درصد ظرفیت کشور) مقاطع فولاد ساختمانی یکی از قطب های فولاد در محصولات نهایی و طولی می باشدکه البته توان و ظرفیت تولید آن افزون بر ۶.۵ میلیون تن مقاطع فولادی ساختمانی است.
امین زاده گفت: استان آذربایجان شرقی یکی از قطب‌های تولید قطعات خودرو و تعداد قطعه سازان استان حدود ۶۰۰ واحد با اشتغالزایی افزون بر ۲۵ هزار نفر است که ظرفیت تولید ۷۰ درصد قطعات مورد نیاز خودرو را در استان داریم.
وی اظهار کرد: در حال حاظر این ظرفیت شامل ۳۵ درصد قطعات مورد نیاز استان است.
وی یادآوری کرد: آذربایجان شرقی در زمینه تولید قطعات خودرو رتبه ۷ کشوری را داراست و سالانه ۳۰۰ هزار تن انواع قطعات خودرو در استان تولید می شود و از این میزان، ۱۰ هزار تن شامل قطعات تراکتور قابلیت صادرات دارد.
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان شرقی گفت: در آذربایجان شرقی تعداد یکهزار و ۷۷۶ طرح تولیدی در دست اجرا می باشد که حجم سرمایه گذاری پیش بینی شده آنها در حدود ۱۸ هزار میلیارد تومان است که در صورت بهره برداری برای ۴۹ هزار نفر شغل ایجاد شده و ارزش افزوده بخش صنعت و رتبه صنعتی استان نیز افزایش می یابد.
وی ادامه داد: در عین حال در سال ۱۳۹۸ تعداد ۱۸۸ واحد تولیدی جدید با حجم سرمایه گذاری ۸۰۰ میلیارد تومان راه اندازی شده است که برای ۲۴۰۰ نفر اشتغال مستقیم ایجاد شده و نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۹ درصد افزایش داشته و استان حایز رتبه دوم در بین دیگر استان هاست.
وی اضافه کرد: در این مدت تعداد ۳۰۶ طرح توسعه واحد تولیدی موجود با حجم سرمایه گذاری یکهزار و ۶۰۰ میلیارد تومان راه اندازی شد که افزایش اشتغال ناشی از توسعه این واحدها بالغ بر چهار هزار و ۴۰۰ نفر است که این رقم (میزان اشتغالزایی) نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳۳ درصد افزایش داشته و استان حایز رتبه اول کشوری است.
امین زاده بیان کرد: با توجه به آمار یکهزار و ۶۶۲ فقره ای جوازهای تاسیس ایجادی صادره در این مدت، علاقه مندی به شروع سرمایه گذاری و کسب وکار در بخش صنعت و معدن در استان ۵۰ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش یافته است.
وی یادآوری کرد: در این بین ۱۵۴ واحد تولیدی با اقدام به دریافت جواز تاسیس توسعه ای با حجم سرمایه گذاری ۱۸ هزار میلیارد ریال و پیش بینی اشتغال ۲۴۵۰ نفر، علاقه مندی خود به افزایش ظرفیت تولید و تنوع محصولات و استفاده از ظرفیت های خالی واحدهای را ابراز داشتند که استان از این حیث نیز رتبه اول کشوری را دارا ست.
وی ادامه داد: رفع موانع تکمیل و راه اندازی طرح های نیمه تمام در اولویت برنامه‌های سال جاری و آینده استان قرار گرفته است.
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان شرقی گفت: از مهمترین اقدامات و دستاوردهای بخش صنعت، معدن و تجارت استان در سال ۹۸ می توان به مواردی همچون بومی سازی و ساخت داخل ۲۲ قطعه راهبردی در میز تعمیق ساخت داخل قطعات مس، خودرو و موتورسیکلت با صرفه جویی ارزی یکصد میلیون یورویی، شروع فاز سوم توسعه مجتمع مس سونگون و تکمیل زنجیره مس کاتدی با افزایش ظرفیت و اشتغال یکهزار نفری در فاز توسعه، بهره‌برداری از فاز توسعه نفلین سینیت کلیبر و جذب ۱۷ میلیون دلار سرمایه‌گذاری خارجی از طریق ۷ طرح توسعه و ایجادی است.
وی از تحقق ایجاد شهرک صنعتی چرم و کفش در استان و صدور پروانه بهره‌برداری شهرک تخصصی چرم و کفش «چالیش صنعت سالاری» در ابعاد ۳۵ هکتار با پیش بینی ۱۶۵ واحد کارگاهی، تامین مالی ۲۱۰ واحد صنعتی استان به ارزش ١٤٠٠ میلیارد تومان از محل تسهیلات رونق تولید و ١٢٠ واحد به ارزش ۹۷۳ میلیارد تومان از محل تبصره ۱۸ و اخذ نمایندگی صندوق حمایت از صنایع پیشرفته به عنوان برخی دیگر از دستاوردهای حوزه صنعت، معدن و تجارت آذربایجان شرقی در سال قبل نام برد.
امین زاده در ادامه با اشاره به چالش هایی مانند محدودیت ها و مشکلات تامین منابع مالی بانکی و غیربانکی مورد نیاز بخش صنعت، معدن تجارت، گفت: قرار گرفتن بخش قابل توجهی از معادن استان در محدوده مناطق حفاظت شده، محدودیت استقرار و توسعه واحدهای صنعتی در محدوده شهر تبریز و همچنین محدودیت منابع آبی استان در توسعه واحدهای صنعتی از جمله موانع پیش روی توسعه صنعت استان است.
وی افزود: تدوین برنامه راهبردی تکمیل زنجیره ارزش صنایع استان از طریق احصای محل و نحوه تامین مواد اولیه و هدایت و سرمایه‌گذاری‌های جدید و توسعه واحدها، تکمیل و راه‌اندازی ۵۰۰ طرح نیمه تمام، تکمیل زنجیره تولید خودروی سواری و سنگین در استان، تکمیل زنجیره طرح‌های بالادستی پتروشیمی، ایجاد مرکز دفع پسماندهای ویژه صنایع، پیگیری طرح‌های تکمیل زنجیره مس سونگون شامل فاز سوم تغلیظ و کاتد در شهرک تخصصی صنعتی پایین دستی مس ورزقان، طرح‌های تکمیل زنجیره فلزات اساسی شامل شمش، بیلت، آهن اسفنجی و ورق فولادی ، احیای طرح نفلین سینیت سراب و شهرک صنعتی پایین دستی آن و نفلین سینیت کلیبر از دیگر طرح های تدوین شده برای سال جاری است.
وی گفت: طرح‌های تکمیل زنجیره کانی غیرفلزی شامل طرح الیاف شیشه مرند، طرح خاک چینی و آهک هیدراته، طرح‌های تکمیل زنجیره معادن زغال سنگ، افزایش صادرات غیر نفتی استان به ۴ میلیارد دلار و تشکیل دبیرخانه و کنسرسیوم صادراتی اوراسیا بویژه در حوزه چرم و کفش، خشکبار و شیرینی و شکلات از دیگر برنامه‌های راهبردی سازمان صنعت، معدن تجارت استان در سال ۱۳۹۹ یاد کرد.
راه اندازی ١٢٧ واحد تولیدی جدید در آذربایجان شرقی
استاندار آذربایجان‌شرقی نیز به ایرنا گفت: در یک سال گذشته ۱۲۷ واحد تولیدی جدید با اعتبار پنج هزار و ۹۵۰ میلیارد ریال در استان راه‌اندازی شده است.
محمدرضا پورمحمدی افزود: با راه اندازی این واحدها در سطح استان برای یک هزار و ۶۶۸ نفر از جوانان جویای کار زمینه اشتغال ایجاد شده است.
وی اظهار داشت: در این مدت ۱۸۶ طرح توسعه واحدهای تولیدی نیز با سرمایه‌گذاری ۸۱۸ میلیارد ریال در آذربایجان شرقی اجرا شده و این استان از نظر ایجاد و توسعه واحدهای تولیدی رتبه اول کشور را به خود اختصاص داده است.
استاندار آذربایجان‌شرقی همچنین از افتتاح خط‌آهن میانه - بستان آباد بعد از ۱۸ سال، عملیاتی شدن نفلین سینیت سراب بعد از ۲۵ سال و افتتاح خط انتقال پلی‌اتیلن به عنوان برخی از رویدادهای مهم سال ١٣٩٨ در استان یاد کرد.
وی افزود: ۱۴ طرح مکمل ذوب مس در استان شروع شده است و در راستای این طرح، اگر صنایع پایین دستی مس نیز در استان ایجاد شود، ارزش افزوده و اشتغال این صنعت بسیار بالا خواهد بود.
وی ادامه داد: نفلین سینیت سراب از دیگر طرح های بزرگ استانی است که در ۲۰ سال گذشته سرمایه گذاری بسیاری برای آن شده و ۷۰۰ هکتار زمین دیوار کشی شده، طرح تعیین شده و سوله ها و پست فشار قوی و مخازن آب ایجاد شده که بنا به ملاحظاتی کنار گذاشته شده بود، اما ما به صورت جدی پیگیری کردیم و تمام موانع برطرف شد؛ اکنون قراردادی با ظرفیت تولید ۷۰ هزار تن آلومینیا در سال در این طرح با قرارگاه خاتم الانبیا، امضا و عملیات اجرایی آن آغاز شده است.
استاندار آذربایجان شرقی با اشاره به اینکه تولید آلومینا کاربرد وسیعی در صنایع نظامی و خودروسازی دارد، گفت: با استفاده از طرح نفلین سینیت سراب خواهیم توانست در شرایط تحریمی که تهیه این فلز راهبردی از خارج کشور امکان پذیر نیست، آن را در داخل کشور تولید کنیم.
استاندار آذربایجان شرقی در ادامه با اشاره به فعالیت های مهم پتروشیمی و پالایشگاه تبریز، گفت: طرح انتقال خط پلی اتیلن از میاندوآب به تبریز طرح بزرگی است که می تواند چند هزار فرصت شغلی ایجاد کند و به تعبیر دیگر پتروشیمی دوم است.
پورمحمدی افزود: یکی از منابع عمده درآمدهای استان از محل فروش تولیدات پتروشیمی است که به کشورهای دیگر صادر می شود.
وی با اشاره به پروژه های مهم افتتاح شده سال جاری آذربایجان شرقی در امور زیربنایی گفت: با افتتاح سد حاجیلر چای و انتقال آب ارس، هر یک از این پروژه ها در حدود ۴ هزار هکتار زمین زراعی را تحت پوشش قرار می دهند.
استاندار آذربایجان شرقی ادامه داد: با افتتاح سد حاجی لر چای از خروج سالانه ۵۰ میلیون مترمکعب آب از مرز کشور در شرایطی که مشکل آب داریم، جلوگیری می شود و حق آبه ما افزایش یافته است، هدف ما تکمیل خط انتقال آب ارس به دشت تبریز است که آن را به خط انتقال زرینه رود وصل خواهیم کرد تا با تامین آب شرب و آب کشاورزی، از نظر پدافندی، سیستمی به وجود آوریم که اگر از نظر تامین آب مشکل پیدا کردیم، این خط به کار بیافتد.
وی با اشاره به طرح های شهری استان نیز گفت: تکمیل خط اول قطار شهری تبریز از پروژه های مهم شهری بود که در دهه فجر امسال به بهره برداری رسید.
پورمحمدی اظهار کرد: در مدت ١٦ ماه گذشته که سکان استان را به دست گرفتم، تمام مسوولین کشور اعم از هیات دولت و روسای سه قوه را به این استان دعوت کردیم و مسائل و مشکلات موجود را در سفرهای انجام شده مطرح کردیم.
وی ادامه داد: رییس جمهوری در سال جاری ۲ سفر به آذربایجان شرقی داشت که در هر یک از آنها بیش از ۱۰ هزار میلیارد تومان طرح افتتاح شد و همان مقدار نیز طرح جدید در حوزه های مختلف آغاز کردیم.
افزایش ذخیره معدن مس سونگون ورزقان به یک میلیارد تن
مدیرعامل مس سونگون نیز با اشاره به اکتشافات جدید در این مجتمع، گفت: بر اساس این اکتشافات ذخایر مس سونگون از ۳۴۰ میلیون تن به بیش از یک میلیارد تن رسیده است و این موضوع توسعه فازهای جدید مس سونگون را از نظر اقتصادی توجیه می کند.
رضا شریفی افزود: هم اکنون عملیات اجرایی فاز ۳ تغلیظ این مجتمع آغاز شده و فاز ۴ آن نیز در میان مدت و فازهای ۵ و ۶ نیز در دراز مدت به بهره برداری می رسد.
وی با بیان اینکه از ١.٥ سال پیش تلاش‌های زیادی برای توسعه مس سونگون انجام شده است، اظهار داشت: مزیت مطلق منطقه، معدن است و در سال های اینده توسعه بسیار زیادی در این مجموعه انجام خواهد شد.
مدیرعامل مس سونگون با اشاره به موانعی که سر راه توسعه این مجتمع بود، گفت: این موانع شامل ساختمان‌های اداری، قبرستان قدیمی سونگون و رودخانه ای که از وسط معدن می گذشت، بود که برای توسعه این مجتمع محدودیت ایجاد می کردند.
شریفی، ادامه داد: برای از بین بردن موانع ساختمان اداری تخریب شد، قبرستان قدیمی با همکاری ارگان های مختلف جابجا و اجساد در امامزاده دفن شدند و رودخانه نیز با احداث تونل ۳ تا ۴ کیلومتری از مسیر منحرف شد.
وی با اشاره به اینکه در شرایط کنونی بیش از ۴ درصد از برنامه تولید، پیش بینی و ظرفیت کارخانه جلو هستیم، یادآوری کرد: پروژه لیچینگ از پارسال شروع شده و تا ۱.۵ سال آینده در آن سالانه ۳ هزار تن کاتد لیچینگی تولید می شود و این پروژه هم اکنون ۲۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
مدیرعامل مس سونگون، گفت: هم اکنون زیرساخت های لازم برای توسعه این مجتمع از جمله آب، برق و جاده آماده شده و نیروی انسانی نیز در دسترس است و به زودی موارد مورد نیاز نیز برای توسعه تامین می شود.
شریفی، با اشاره به اینکه ۵ میلیون مترمکعب آب از سد اهر و ۱۰ میلیون متر مکعب آب از سد حاجیلار چای برای این مجتمع تامین می شود، افزود: ۹۰ درصد عملیات لوله گذاری برای انتقال آب از سد حاجیلار چای اجرا شده و ایستگاه های پمپ در حال اجرا است و برای توسعه فازهای بعدی نیاز به ۱۰ میلیون متر مکعب دیگر آب از سد حاجیلار چای داریم.
٣٤٠ میلیون دلار صادرات محصولات کشاورزی از آذربایجان شرقی
رییس سازمان جهادکشاورزی آذربایجان شرقی نیز به ایرنا گفت: امسال حدود ٣٤٠ میلیون دلار صادرات محصولات کشاورزی از این استان انجام شده که نسبت به سال گذشته ۴۰ درصد افزایش یافته است.
اکبر فتحی اظهار کرد: ۶۷ درصد از صادرات محصولات باغی است که ۵۰ درصد آن به کشمش اختصاص دارد.
وی یادآوری کرد: سهم صادرات محصولات کشاورزی از صادرات استان ۱۲.۵درصد و سهم صادرات محصولات کشاورزی آذربایجان شرقی از کشور ۴.۵ درصد است.
فتحی افزود: ظرفیت آذربایجان شرقی در تولید محصولات کشاورزی نزدیک به پنج میلیون تن در سال است که در سال های زراعی مختلف بر اساس شاخص های خاصی دارای نوسانات می باشد.
وی ادامه داد: ۷۰ درصد تولیدات سالانه محصولات کشاورزی در آذربایجان شرقی و ۳۰ درصد بقیه به سایر استان ها و کشورهای هدف که حدود ۵۰ کشور را شامل می شود صادر می شوند.
رییس سازمان جهادکشاورزی استان گفت: علل افزایش میزان صادرات محصولات کشاورزی در اوایل سالجاری به دلیل افزایش صادرات محصولات گلخانه ای شامل گوجه فرنگی، خیار، قارچ، گل های زینتی و رونق بازار کشمش و رفع تعهد ارز حاصل از صادرات به کشورهای عراق و افغانستان می باشد.
فتحی همچنین گفت: برای چهار میلیون تن از تولیدات کشاورزی آذربایجان شرقی، صنایع تبدیلی و تکمیلی ظرفیت ایجاد شده است که در صادرات محصولات کشاورزی و ایجاد ارزش افزوده نقش بسزایی ایفاء می کند.
وی ادامه داد: ارزش صادرات محصولات کشاورزی در سال ۱۳۸۷ به ازاء هر کیلوگرم ۹۲۰ تومان بود که خوشبختانه این رقم در سال ۹۷ به ۵ تا ۶ برابر افزایش یافته است، این امر نشانگر ایجاد فرصت ها و ظرفیت هایی است که در بخش کشاورزی استان بوجود آمده است لذا بایستی این ظرفیت ها و فرصت های ایجاد شده در راستای حمایت از تولید و تولیدکنندگان محصولات کشاورزی با حمایت سایر دستگاههای دارای تکالیف افزایش یابد.
فتحی همچنین گفت: جهادکشاورزی آذربایجان شرقی امسال در پنج مرحله، ۳۷۷ طرح عمرانی و زیربنایی کشاورزی را با اعتباری بالغ بر سه هزار میلیارد تومان با استفاده از منابع تسهیلات بانکی و دولتی افتتاح و یا عملیات اجرایی آن را در سطح استان آغاز کرده است.