در پی شیوع ویروس کرونا درکشور مسئولان ستاد پیشگیری و مقابله با این بیماری، تصمیم به تعطیلی همه مدارس و مراکز آموزشی را اعلام کردند و بوشهر از جمله استان‌هایی بود که ستاد استانی مقابله با کرونا آن از روز یکشنبه چهارم اسفند ماه سال گذشته با وجود اینکه هیچ گزارشی از وجود ویروس کرونا در این استان ثبت نشده بود اما برای حفظ سلامت دانش‌آموزان تصمیم به تعطیلی مدرسه‌ها گرفت.
هنوز چند روزی از تعطیلی مدرسه ها نگذشته بود که معلمان خلاق و دلسوز این سرزمین از جمله استان بوشهر دست به کار شدند و برای تداوم آموزش با استفاده از فضای مجازی روند آموزشی را براساس برنامه‌ریزی درسی پیگیری کردند.
هرچند درعمل مدرسه‌ها در فضای حقیقی تعطیل بودند اما معلمان کلاس‌های درس را به خانه‌ها بردند و اجازه ندادند روند آموزش تعطیل شود.
در این شیوه آموزشی، برای هر پایه و درس توسط معلمان باتجربه و خلاق بوشهری کلاس مربوطه برگزار شده و با ضبط تصویری آن امکان دسترسی دانش آموزان را با آدرس اینترنتی به شیوه آنلاین یا افلاین در قالب تلویزیون در ساعت و روزهایی که به خانواده ها اطلاع رسانی شده است فراهم می شود.
شبکه شتاب تدبیر معلمان بوشهری برای شکست کرونا
در این ارتباط اداره کل آموزش و پرورش استان بوشهر با همکاری معلمان اقدام به راه‌اندازی شبکه شتاب (شبکه تلویزیونی اینترنتی آموزش و پرورش) کرد و با استفاده از این فضا روند آموزش تداوم یافت طوریکه تاکنون ۱۶۸ فیلم آموزشی به مدت سه هزار و ۳۶۰ دقیقه تولید و تا ۲۵ اسفند ماه سال گذشته ۱۲۵هزار نفر بطور برخط از این شبکه استفاده و ۶۲ هزار بار نیز از آرشیو آن دیدن شده‌است.
هرچند در برخی مناطق استان بوشهر به دلیل دسترسی نداشتن دانش‌آموزان به اینترنت با مشکلاتی روبرو هستند آما آمارها حکایت از موفقیت شبکه شتاب و استقبال دانش‌آموزان استان بوشهر از این اقدام خلاقانه دارد.
معلم بوشهری گفت: هرچند مدرسه‌ها تعطیل است اما آموزش تعطیل نیست و همه تلاش آموزگاران در این مدت این بوده که از طریق فضای مجازی بتوانند روند آموزش را ادامه بدهند.
فرزانه احمدی معلم پایه چهارم ابتدایی افزود: انتظار می‌رود خانواده‌ها با حمایت از دانش‌آموزان برنامه درسی فرزندان خود را از طریق فضای مجازی، شبکه آموزش و شتاب پیگیری کنند تا این تعطیلی اجباری به بچه‌ها از نظر آموزشی ضرر نرساند.
یکی دیگر از معلمان مقطع متوسطه اول گفت: این تعطیلی برای استراحت دانش‌آموزان نیست و ما معلمان نیز وظیفه داریم روند درسی آنها را پیگیری کنیم.
علی دشتی زاده افزود: بیشتر نگرانی ما در مورد دانش‌آموزان برخی مناطق روستایی و عشایری است که دسترسی به اینترنت ندارند که در این زمینه نیز آموزش و پرورش تلاش کرده با ابزار معلم گویا محتوای آموزشی در اختیار آنها قرار گیرد.
یک مدیرمدرسه ابتدایی نیز گفت: انتظار است والدین کودکان خود را به فراگیری محتوای آموزشی تولید شده در شبکه شتاب و فضای مجازی که معلمان برای فرزندان آنها ایجاد کردند تشویق و استقبال بیشتری کنند.
عاطفه رستمی افزود: در زمان حاضر در شرایط سختی قرار داریم و عبور از این شرایط با کمترین آسیب به همراهی همه خانواده‌ها نیاز دارد.
معاون پژوهش، برنامه ریزی و نیروی انسانی اداره کل آموزش و پرورش استان بوشهر گفت: درشرایطی که مدرسه‌ها به ظاهر تعطیل شدند آموزش و پرورش این استان با کمک معلمان در اقدامی ابتکاری شبکه شتاب را راه‌اندزی و روند آموزشی ۲۳۷ هزار و ۹۳۸ دانش‌آموز پیگیری و در عمل کلاس‌های درس این استان تعطیل نشد.
عبدالرضا بندری افزود: در اوایل اسفند ماه ۹۸ وقتی دستور داده شد برای سلامت دانش‌آموزان فضاهای آموزشی شامل مدرسه‌ها و دانشگاه‌ها باید تعطیل شود آموزش و پرورش بحث آموزش را دربستر فضای مجازی ادامه داد.
وی ادامه داد: در این ارتباط شبکه اینترنتی شتاب در استان بوشهر راه اندازی شد که دراین شبکه به ترتیب از ساعت ۱۴ تا ۱۶ مقطع ابتدایی، ۱۶ تا ۱۸ متوسطه اول و ۱۸ تا ۲۱ ویژه دانش‌آموزان متوسطه دوم بود که آموزش درس‌ها به صورت برخط برای دانش‌آموزان پخش شد.
این مقام مسئول ادامه داد: در این مدت حدود سه هزار و ۳۶۰ دقیقه فیلم و محتوای آموزشی از سوی بهترین معلمان در شبکه شتاب تولید و پس از آن این مطالب به صورت آف لاین در آپارات بارگذاری و دانش‌آموزان در هر وقتی که نیاز داشتند از محتوای آموزشی آن استفاده می‌کردند.
بندری اضافه کرد: راه اندازی شبکه تلویزیونی اینترنتی شتاب تجربه و ایده خوبی بود که سایر استان‌ها از استان بوشهر ایده گرفتند و این شیوه آموزش را در استان خود اجرا کردند.
وی با بیان اینکه شبکه شتاب تا ۲۵ اسفند فعال بود بیان کرد: دراین شبکه تلاش شد قسمت‌های تدریس نشده در برنامه‌ریزی اسفند و فروردین مدرسه‌ها تدریس و کار آموزش تکمیل شود.
مشکلات شبکه آموزشی شتاب در استان بوشهر
معاون پژوهش، برنامه‌ریزی و نیروی انسانی اداره کل آموزش و پرورش استان بوشهر گفت: شبکه شتاب معایبی داشت از جمله اینکه مناطقی در این استان وجود دارد که دانش‌آموزان دسترسی به اینترنت ندارند و یا به اینترنت دسترسی دارند اما از تجهیزات لازم از جمله تبلت، گوشی هوشمند و لپ تاپ محروم بودند و خانواده‌ها نمی توانستند این ابزار را در اختیار فرزندان خود قرار دهند.
وی یادآورشد: البته دسترسی نداشتن بخشی از دانش‌آموزان به اینترنت و یا نداشتن ابزار مناسب در برخی مناطق روستایی و عشایری مشکلی سراسری و تنها مختص استان بوشهر نیست که وزارت آموزش و پرورش در تلاش برای برطرف کردن این مشکل است.
بندری با بیان اینکه بیشترین مشکل نداشتن اینترنت مربوط به مقطع ابتدایی است اضافه کرد: ازمجموع۲هزارو ۴۸۰مدرسه مقاطع مختلف تحصیلی این استان ۹۰۰ مدرسه در مناطق روستایی هستند که از این شمار ۶۵۰ مدرسه مربوط به مقطع ابتدایی است که حدود۱۰۰ مدرسه برای دسترسی به اینترنت با مشکل روبرو هستند.
وی یادآور شد: در زمان حاضر ۳۰ درصد جمعیت دانش‌آموزی معادل ۷۱ هزار دانش‌آموز در مدرسه‌های روستایی استان بوشهر مشغول به تحصیل هستند که از این شمار ۲۱هزار دانش‌آموز معادل ۳۰ درصد دسترسی به اینترنت ندارند.
بندری ادامه داد: در اجرای دستورالعل وزارت آموزش و پرورش تلاش میکنیم برای دانش‌آموزانی که به فضای مجازی دسترسی ندارند با کمک دی وی دی، معلم گویا و یا فایل‌های صوتی محتوای آموزشی به دست آنها رسانده شود.
وی اضافه کرد: با همکاری اداره کل فناوری و ارتباطات استان بوشهر با توجه به پهنای باند ایجاد شده فضای لازم برای اینترنت بهتر و با سرعت بیشتر فراهم شده‌است.
بندری گفت: ممکن است سرعت اینترنت در برخی مناطق روستایی استان بوشهر ضعیف باشد اما دانش‌آموزان در ساعتی از شبانه روز که سرعت اینترنت بهتر باشد می‌توانند از طریق آف‌لاین‌های آموزشی از محتواهای تولید شده استفاده کنند.
"شاد" زیرساخت اساسی کشور برای آموزش مجازی
وی با اشاره به راه اندازی شبکه اجتماعی دانش‌آموزان (شاد) از طرف وزارت آموزش و پرورش گفت: این شبکه مجازی یک زیرساخت کلی برای آموزش و پرورش است که قابلیت ارائه خدمات آموزشی به ۱۶ میلیون دانش‌آموز در فضای مجازی را دارد.
بندری گفت: اما شبکه شاد نیز امروز با مشکل دسترسی نداشتن برخی از دانش‌آموزان به اینترنت و یا ابزار لازم از جمله گوشی و تبلت روبرو است که معاون ابتدایی این وزارتخانه بر برقراری ارتباط تلفنی معلم با دانش‌آموزان از طریق یک نفر به عنوان رهبر آموزشی برای انتقال محتوای آموزشی تاکید دارد.
وی یادآور شد: در شبکه مجازی شاد وقتی معلم در حال تدریس است تعدادی از دانش‌آموزان حاضر و تعدادی دیگر می‌توانند بعد از آموزش و در فضای آف‌لاین از محتوای آموزشی استفاده کنند.
بندری افزود: آنچه که امروز مهم است این است که آموزش در استان بوشهر تعطیل نشده و معلمان ابتدایی و متوسطه اول علاوه بر شبکه شتاب اقدام به ایجاد گروه‌های آموزشی در فضای مجازی کرده و خود تولید محتوا می‌کردند هرچند در این شیوه ممکن بود حجم مطالب آموزشی زیاد باشد اما به هرحال تلاش شد آموزش تعطیل نشود.
وی بیان کرد: با راه اندازی برنامه شاد همه برنامه‌های دیگر جمع می‌شود و در قالب این برنامه علاوه بر اینکه اطلاعات دانش‌آموزان را داریم معلم و مدیر نیز نظارت بیشتری بر کلاس‌های درس خواهند داشت و مجموعه آموزش استان می‌تواند رصد بهتری از آموش داشته باشد.
بندری ادامه داد: شبکه شاد کاری بکر و تازه است ممکن است مشکلاتی داشته باشد اما تجربه شیرین و بسیار هوشمندانه‌ای است و در زمانی که مدرسه‌ها به صورت حقیقی باز شوند می‌توان از این سیستم برای کلاس‌های تقویتی و آزمون‌های برخط استفاده کرد.
معاون پژوهش، برنامه ریزی و نیروی انسانی اداره کل آموزش و پررورش استان بوشهر ادامه داد: این فرصت و تجربه ماندگاری است که فضای آموزشی در بستر پیام رسان‌های داخلی پیگیری کرد.
وی افزود: بررسی‌ها نشان می‌دهد دانش‌آموزان تنها ۲۵ تا ۳۰ درصد از شبکه‌های آموزشی صدا و سیما استفاده می‌کنند این درحالی است که ۸۰ درصد به فضای آموزشی مجازی معلمان خود پایبندند و رضایت دارند.
برنامه‌ریزی برای برگزاری آزمون‌های مجازی
مدیرکل آموزش و پرورش استان بوشهر گفت: هرچند به دلیل پیشگیری از شیوع ویروس کرونا مدرسه‌های سراسر کشور تعطیل شده‌است اما با استفاده از امکانات فضای مجازی آموزش دانش‌آموزان تعطیل نیست و با قوت در دست اجرا است.
علیمراد کرمی افزود: تلاش شده با استفاده از فضای مجازی و توان بهترین معلمان از راه تلویزیون اینترنتی آموزش و پرورش، آموزش دانش‌آموزان به روز پیگیری و نگرانی خانواده‌ها در این ارتباط برطرف شود.
وی با اشاره به ابتکار آموزش و پرورش استان بوشهر درباره راه‌اندازی شبکه شتاب بیان کرد: هدف از راه‌اندازی این شبکه آموزشی این است که به خانواده‌ها بگوئیم در کنار سلامت فرزندان خود آموزش آنها نیز مورد توجه است و آموزش و پرورش با همه توان خود برای آموزش هرچه بهتر دانش‌آموزان استان برنامه‌ریزی دارد.
کرمی اضافه کرد: فضای مجازی فرصتی مهم برای آموزش است که در گذشته از آن غفلت شده بود و امروز تلاش شده با بکارگیری همه امکانات از این ظرفیت برای ارائه آموزش‌ها به دانش‌آموزان استفاده می‌شود.
وی گفت: هر چند هیچ نوع مدل آموزشی نمی‌تواند جایگزین آموزش حضوری باشد اما با توجه به اینکه تا پیش از تعطیلی مدرسه‌ها ۸۰ تا ۹۰ درصد درس‌ها به صورت حضوری تدریس شده‌است، تدریس مجازی برای محتوای باقیمانده پاسخگوی نیاز دانش‌آموزان است.
مدیرکل آموزش و پرورش استان بوشهر ادامه داد: همه تلاش آموزش و پرورش این است که از راه شبکه شتاب (تلویزیون اینترنتی آموزش و پرورش استان بوشهر) و استفاده از توان معلمان برتر استان کاری منحصر به فرد در زمینه آموزش دانش‌آموزان در استان انجام شود.
کرمی گفت: با استفاده از فضای مجازی تلاش شده در صورت طولانی شدن تعطیلی مدرسه‌ها به آموزش دانش‌آموزان ضربه‌ای وارد نشود و در صورت نیاز حتی برای انجام آزمون‌های مجازی نیز در حال برنامه‌ریزی هستیم.
بوشهر در استفاده از شبکه شاد پیشتاز است
مدیرکل آموزش و پرورش استان بوشهر گفت: برای اجرای برنامه شاد سه گام تعریف شده که در گام نخست مدیر مدرسه باید از سامانه "سناد" بین پنج پیام رسان داخلی شامل روبیکا، سروش، بله، گپ و آی گپ یکی را انتخاب و نصب کند که تاکنون به طور تقریبی ۹۹ درصد مدیران مدرسه‌های دولتی، غیردولتی و استثنایی استان بوشهر این مرحله را انجام و از این حیث استان رتبه نخست کشور را دارد تنها ۱۰ مدرسه به دلیل مشکلات فنی هنوز اقدام نکردند که بزودی این مشکل برطرف می‌شود.
کرمی یادآور شد: با ورود به سامانه شاد و ثبت کدملی اطلاعات کلاس‌ها و معلمان ثبت می‌شود.
وی اضافه کرد: در گام دوم معلمان باید پیام رسان انتخابی مدیر را نصب و اطلاعات کلاس خود را تائید کنند و در گام سوم دانش آموزان پیام رسان را نصب و با ورود به بات و انتخاب گزینه دانش آموز و ثبث اطلاعات درخواستی وارد کلاس می‌شوند.
مدیرکل آموزش و پرورش استان بوشهر گفت: با توجه به تصمیم وزارت آموزش و پرورش اجرای گام های دوم و سوم به صورت موقت به تعویق افتاده و با دستور دوباره وزارتخانه، آمادگی اجرای سریع گام‌های بعد به منظور روان سازی در فرایند آموزش مجازی دانش آموزان را داریم.
کرمی اضافه کرد: برای رصد کردن نحوه عمیاتی شدن شبکه اجتماعی دانش آموزی (شاد) در هر شهرستان و منطقه آموزشی یک معین تعیین می‌شود تا بتوانیم با شناسایی و برطرف کردن مشکلات، شرایط مناسب تری برای فرهنگیان و دانش‌آموزان فراهم شود .
مدیرکل آموزش و پرورش استان بوشهر گفت: همچنین معلمانی که به دستگاه گوشی هوشمند و یا رایانه شخصی دسترسی ندارند می‌توانند با حضور در مدرسه از امکانات مدرسه برای تدریس مجازی استفاده کنند.
کرمی افزود: با شبکه شاد می‌توان میزان فعالیت معلم و دانش‌آموز را رصد کرد و در این زمینه همه معلمان وهمکاران در چارچوب وظایف خود موظف به همراهی وهمکاری با برنامه مزبور هستند.
وی با تاکید براینکه رسالت اصلی آموزش و پرورش این است که در این شرایط خطیر از طریق آموزش مجازی نمی‌گذاریم فرایند آموزش تعطیل شود تاکید کرد: با راه اندازی بانک محتوای آموزشی، معلمان را در انتشار محتوای مجازی کمک میکنیم.
بازگشایی مدارس بوشهر تا زمان تامین ملزمات پروتکل پیشنهادی وزارت بهداشت منتفی است
کرمی با تاکید براینکه آرامش و اطمینان خاطر خانواده‌ها و دانش‌آموزان برای ما اولویت دارد گفت: در صورتی که تصمیمی برای بازگشایی مدرسه‌ها گرفته شود به طور قطع در ستاد استانی پیشگیری، مقابله و مبارزه با کرونا همه جوانب بررسی و بهترین تصمیم گرفته می‌شود.
وی یادآور شد: در زمان حاضر با توجه به پروتکل پیشنهادی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، تهیه و تامین ملزومات و امکانات لازم برای آموزش و پرورش در عمل غیر ممکن است و تا زمانی که این موارد تامین نشود که بتوانیم اطمینان لازم را برای خود، خانواده ها و مسئولان محلی ایجاد کنیم بازگشایی مدارس منتفی است.
وی اضافه کرد: هر چند پس از تعطیلی، همه مدارس استان با تاکید استاندار و با همکاری شهرداری ها و دهیاری‌های استان ضدعفونی شده‌اند اما واقعیت آن است که برای ایجاد یک محیط امن بهداشتی مطابق با پروتکل های وزارت بهداشت با چالش ها ومشکلاتی در زمینه تامین ملزومات بهداشتی روبرو هستیم.
کرمی گفت: در موضوع کرونا پیش از این ۱۷ میلیارد ریال سرانه بهداشتی در بین مدارس استان توزیع شده بود و برای اجرای شبکه شاد و کمک به کارگاه‌های تولید ماسک در هنرستان‌ها نیز بیش از یک میلیارد ریال دیگر نیز اختصاص داده شد.
وی یادآور شد: با راه اندازی کارگاه‌های تولید ماسک و دستکش در مدارس و هنرستان‌های استان موفق به تولید بیش از ۶۰ هزار ماسک و دستکش شده‌ایم.
مدیرکل آموزش و پرورش استان بوشهر گفت: رفتار جهادی در راه اندازی کارگاه‌ها از سوی معلمان و دانش‌آموان ثابت می‌کند آموزش و پرورش نه تنها دستگاه مصرفی نیست بلکه در مواقع بحران می‌تواند بخشی از نیاز تولید کشور را جبران کند.