شرکت دانش‌بنیان یا متمرکز بر دانش(Knowledge enterprise) به شرکت‌هایی گفته می‌شود که دانش و فناوری، جزئی جدایی‌ناپذیر از دارایی اساسی آنها است و درواقع آنها یکی از محورهای اساسی در اقتصاد دانش بنیان و رشد و توسعه جوامع امروز بشمار می‌آیند.
این شرکت ها در حدود ۲ ماه گذشته و پس از شیوع ویروس کرونا در کشور همگام با سایر بخش‌ها و در جهت ایفای مسوولیت اجتماعی خود وارد میدان مقابله با این بیماری از طریق تولید اقلام و محصولات مورد نیاز به‌ویژه در بخش‌های بهداشتی و پزشکی مانند انواع ماسک و محلول‌های ضد عفونی کننده شدند.
اصفهان نیز به‌عنوان دومین استان در زمینه واحدهای فناور و شرکت‌های دانش بنیان، حضوری قدرتمند و چشمگیر در این زمینه داشت و بسیاری از شرکت‌های دانش بنیان آن که توانایی و ظرفیت فعالیت در این بخش را داشتند وارد میدان شدند.
محصولات بسیاری از شرکت‌های دانش بنیان اصفهان برای مقابله با کرونا به کار گرفته شد که از جمله آنها می‌توان به دوربین حرارتی تشخیص دمای بدن، ماسک‌های سه لایه، N۹۵، N۹۹ و جراحی، الکل طبی، دستگاه ضد عفونی کننده، انواع مواد ضد عفونی کننده، سامانه‌های آموزش مجازی، تنظیم الکترونیکی بازار و دورکاری، فیلترهای تصفیه هوا و دستگاه اکسیژن ساز اشاره کرد.
این تلاش‌ها، تمجید استاندار اصفهان را به دنبال داشت به طوریکه عباس رضایی در یادداشتی تاکید کرد که "عزم جدی شرکت‌های دانش بنیان اصفهان در مقابله با ویروس کرونا، بسیار ستودنی است. تولید انواع فیلترها، دوربین تب سنجی، سامانه رهتاب، استریل باکس، تجهیزات پزشکی، بهداشتی و غیره بزرگ زرین دیگری در صیانت از سلامت مردم به ثبت رسید. حمایت ویژه معنوی و مادی از این شرکت‌ها در دستور ستاد استانی است".
استاندار اصفهان همچنین گفته است که این استان با استفاده از پتانسیل‌های بالایی که در زمینه صنعتی، علمی و نخبگان و نیروهای جوان دارد، ویروس کرونا را شکست خواهد داد.
رضایی با بیان اینکه لازم است در جهت افزایش این تلاش‌ها، گام‌های موثری برداشته شود، تصریح کرد: فعالیت شرکت‌های فناور و دانش بنیان در اصفهان توانست بسیاری از مشکلات استان در خصوص مقابله با بیماری کرونا همچون مواد شوینده و ماسک را رفع کند.
اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری در جلسه ویدئو کنفرانسی که فروردین امسال با مسوولان اصفهان داشت و در جریان اقدامات شرکت‌های فناور و دانش بنیان این استان در پیشگیری و مقابله با کرونا قرار گرفت، تاکید کرد که صنعت و فناوران اصفهان همیشه خوش درخشیده‌اند و لازم است از این تولیدات حمایت شود.
با وجود تاکید مسوولان کشور و استان بر ضرورت استفاده هرچه بهتر و بیشتر از توانایی‌های واحدهای فناور و شرکت‌های دانش بنیان در جبهه مقابله با کرونا و عزم جدی این شرکت‌ها اما برخی از فعالان دانش بنیان تاکید دارند که مسائل و مشکلاتی پیش روی آنها برای این کار وجود دارد که نیازمند توجه و اقدام عاجل برای رفع آنهاست.
به گفته آنها، بسیاری از این شرکت‌ها دارای محصولات جدیدی برای مقابله با کرونا در بخش‌های مختلف هستند که برای عرضه آنها به جامعه نیاز به مجوز از نهادهای مرتبط است اما به دلیل ناهماهنگی بین بخشی و اِشراف نداشتن برخی کارشناسان سازمان ها، این کار در فرایند طولانی و اداری گرفتار شده درحالیکه امروز برای شکست دادن بیماری کرونا، جایی برای این فرصت سوزی‌ها نیست.
تعدادی از شرکت‌های دانش بنیان اصفهان در صف مجوز هستند
به گفته رییس شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان، ظرفیت بسیاری در بین شرکت‌های دانش‌بنیان این استان برای تولید کالاهای مقابله با بیماری کرونا وجود دارد اما برخی از آنها در صف اخذ مجوز برای این کار معطل ماندند.
جعفر قیصری با تاکید بر ضرورت تسریع و تسهیل اعطای مجوز به این شرکت‌ها برای تولید کالاهای مقابله با کرونا، اظهار داشت: لازم است مسوولان دستگاه‌های اجرایی مختلف همکاری کرده و با اعطای مجوز در چنین شرایطی، امکان استفاده هرچه بیشتر از تولیدات داخلی و بومی را فراهم کنند.
به گفته وی در حالیکه عده‌ای سودجو در این شرایط اقدام به تولید کالاهایی مانند مواد ضد عفونی کننده به صورت غیر مجاز، غیر قانونی و غیر استاندارد در کارگاه های زیرزمینی و توزیع آنها در سطح بازار کرده‌اند، نباید شرکت‌های دانش بنیان پشت صف اخذ مجوز معطل بمانند بلکه باید با اعطای به موقع مجوز به شرکت‌های معتبر، جلوی چنین سو استفاده‌هایی را گرفت.
قیصری تاکید کرد که اگر مجوزهای لازم برای شرکت های دانش بنیان صادر شود، آنها علاوه بر رفع نیاز داخل، ظرفیت بالایی برای صادرات اقلام مقابله با کرونا به کشورهای دیگر را هم دارند.
وی با اشاره به اینکه قبل از شیوع ویروس کرونا در شرق آسیا و کشورمان، تعدادی از شرکت های دانش بنیان مستقر در شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان در زمینه تولید مواد و ژِل ضد عفونی کننده و انواع الکل فعالیت داشتند، خاطرنشان کرد: پس از اعلام نیاز استان به این مواد، ظرفیت تولید این واحدها با حمایت‌های مالی از جمله از طریق صندوق نوآوری و شکوفایی، افزایش یافت و تعدادی از آنها نیز خط تولید خود را تغییر دادند.
رییس شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان محصولات شرکت های دانش بنیان مستقر در این شهرک برای مقابله با کرونا را در بخش های تجهیزات پزشکی مانند کیت های تشخیصی، ماسک، کپسول ذخیره اکسیژن و تب سنج، مواد ضد عفونی کننده و سامانه هایی مانند کنترل، رهگیری و نظارت بر توزیع، آموزش از راه دور و نظارت بر دورکاری اعلام کرد.
قیصری اضافه کرد: امروز نمی توان از احتکار با روش های قدیمی و سنتی جلوگیری کرد بلکه باید از فناوری هایی که در شرکت های دانش بنیان کشورمان طراحی شده است، استفاده کرد.
شرکت‌های دانش بنیان باید ۷۰۰ خان را پشت سر بگذارند
مدیرعامل یکی از شرکت های دانش بنیان اصفهان که در زمینه تولید تجهیزات پزشکی و محلول ضد عفونی کننده فعالیت می کند در گفت و گو با ایرنا، اظهار داشت: برای یکی از محصولات این شرکت که ماده ضد عفونی کننده است، درگیر کارهای اداری جهت اخذ مجوز فروش هستیم.
بهمن شفیعی با بیان اینکه صدور این مجوز به رفع نیاز برای این محصول کمک بسیاری می کند، افزود: این محصول باکتری های مضر را از بین می برد و ضد عفونی کننده قوی و بدون عارضه و بدون پایه الکل است که همه کارهای آزمایشگاهی آن انجام شده و مورد تایید چند شرکت معتبر خارجی نیز است.
وی با بیان اینکه حمایت از شرکت های دانش بنیان بیشتر در صحبت ها وجود دارد اما وقتی به اجرا می رسد چندان نمودی ندارد، اظهار داشت: وقتی پیگیر مجوز فروش این محصول شدیم به ما اعلام کردند که از سوی ستاد مقابله با کرونا اختیار لازم به رییس دانشگاه های علوم پزشکی استان ها برای صدور مجوز داده شده است.
این کارشناس ادامه داد: اما وقتی در اصفهان پیگیر این موضوع شدیم اعلام شد که پرونده شرکت متبوع ما در تهران است و باید تکمیل شود و ما همچنان منتظر صدور این مجوز هستیم.
شفیعی با تاکید بر اینکه شرکت های دانش بنیان به جای هفت خان باید ۷۰ و بلکه ۷۰۰ خان را از برخی سازمان ها بگذرانند، گفت: حجم قابل توجهی از محصول تولیدی این شرکت به دلیل صادر نشدن مجوز فروش در انبار باقی مانده است درحالیکه جامعه ما نیاز شدیدی به آن دارد.
وی با بیان اینکه محصول تولیدی شرکت متبوع ما دارای نمونه مشابه آلمانی است اما پس از نوسانات قیمت دلار، هزینه تامین آن افزایش یافت و امکان تهیه آن بسیار مشکل است اما شرکت ما آن را بومی و تولید کرد، افزود: قیمت محصول تولید داخل یک چهارم قیمت مشابه خارجی است.
اصرار برخی سازمان‌ها بر اعمال رویه‌های قدیمی برای محصولات جدید و دانش بنیان
مدیر عامل یکی دیگر از شرکت های دانش بنیان اصفهان که در زمینه تولید سامانه گندزدایی پیشرفته فعالیت می‌کند نیز به خبرنگار ایرنا گفت که پس از شیوع بیماری کرونا اقدام به تولید محلول ضد عفونی کننده دست و سطوح به روش الکترولیز نمک طعام و بدون پایه الکل کرد.
سعید سامانی مجد با اشاره به برخی مشکلات و مسائل که برای شرکت‌های دانش بنیان جهت اخذ مجوز وجود دارد، افزود: شرکت متبوع ما برای اینکه بتواند محصول خود را به مرحله تولید و عرضه برساند با همکاری یک شرکت داروسازی اقدام به اخذ مجوز کرد.
وی با بیان اینکه این محصول بی رنگ و بی بو است، ادامه داد: تولید انبوه این محلول ضد عفونی کننده از نیمه اسفند سال گذشته آغاز شد هرچند نمونه آن را پنج سال قبل تولید کرده بودیم.
سامانی تصریح کرد: اگر ما قصد داشتیم که به عنوان یک شرکت دانش بنیان مجوز تولید آن را از سازمان غذا و دارو بگیریم شاید زمان آن بسیار طول می‌کشید و این کار با توجه به نیاز شدید کشور به این محصولات به صرفه نبود.
وی ادامه داد: به همین دلیل تصمیم گرفته شد تا از طریق همکاری با یک شرکت داروسازی که شناخته شده و دارای مجوزهای مختلف بود این کار صورت گیرد.
این کارشناس با اشاره به یکی از مشکلات اساسی شرکت‌های دانش بنیان در کشور، توضیح داد: ما محصولات جدید تولید می کنیم که استانداردهای قبلی برای آنها پاسخگو نیست و نمی‌توان طبق فرایندهای قدیمی با آنها برخورد کرد.
سامانی افزود: اما کارشناسان و مسوولان بسیاری از سازمان ها و دستگاه های اجرایی در کشور همچنان اصرار دارند که طبق رویه هایی که به عادت تبدیل شده و استانداردهای قدیمی با این محصولات جدید و دانش بنیان برخورد کنند و مدام می‌گویند که استاندارد این محصولات را بیاورید درحالیکه محصول ما جدید است.
مدیرعامل یکی دیگر از شرکت های دانش بنیان اصفهان که در پارک فناوری سلامت مستقر است، گفت: محصول ما قبل از شیوع بیماری کرونا در کشور برای مصرف در صنایع مختلف تولید می شد که شامل ماسک N۹۹ و N۹۵ نانو الیاف و دارای مجوز از ستاد نانو فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و تاییدیه فیلتراسیون عوامل بیماری زا و ذرات آلاینده از یکی از بهترین آزمایشگاه های مرجع امریکاست.
سارا عرب با بیان اینکه کار تولید این ماسک از سال ۹۵ آغاز شد و به تدریج مجوزهای آن اخذ شد: افزود: ما تامین کننده ماسک تنفسی برای صنایع بزرگ کشور هستیم اما در این شرایط نیز بیمارستان ها و مراکز درمانی وبهداشتی را پشتیبانی می کنیم.
وی با اشاره به اینکه خط تولید این ماسک در پارک فناوری سلامت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان راه اندازی شده است، تصریح کرد: در زمان حاضر می‌توان گفت که همه شرکت ها به ویژه برای تامین مواد اولیه دچار محدودیت هستند.
عرب اضافه کرد: از طرفی بسیاری از نهادهای نظارتی و حاکمیتی که باید مجوزهای لازم را صادر کنند هنوز چندان به همه بخش های مرتبط با بیماری کرونا مسلط نیستند و در برخی موارد تکلیف خود را نمی‌دانند.
وی با بیان اینکه برخی از کارشناسان تعدادی از سازمان‌های مرتبط، آشنایی و تخصص چندانی درباره ماسک های N۹۵ و N۹۹ و استانداردهای جهانی آن ندارند، تصریح کرد: همین امر مشکلاتی را در روند صدور مجوزها ایجاد می کند.
عرب با اشاره به اینکه هنوز برای برخی از محصولات به ویژه جدید و دانش بنیان مشخص نشده است که باید به کدام نهاد و سازمان مراجعه کرد، گفت: به عنوان مثال وقتی برای دریافت مجوز ماسک های تولیدی شرکتمان به اداره تجهیزات پزشکی مراجعه کردیم پاسخ دادند که فقط ماسک های جراحی زیر مجموعه آنهاست.
وی به مشکلات دیگر شرکت های دانش بنیان برای راه اندازی خط تولید نیز اشاره و تصریح کرد: به عنوان مثال برخی از کارشناسان در بخش صنعت و معدن هنوز تفاوت چندانی بین شرکت های دانش بنیان و عادی قائل نیستند و با قوانین آنها و همچنین محصولات با فناوری برتر (High tech) آشنایی کاملی ندارند.
این کارشناس با بیان اینکه به دلیل چنین مشکلاتی هنوز پروانه بهره‌برداری نگرفتیم، خاطرنشان کرد: ما چون شرکت دانش بنیان هستیم الزامی به داشتن مجوز برای بهره‌برداری نداریم اما برای خرید در بورس این مجوز لازم است.
شرکت‌های دانش بنیان با مشکل بروکراسی اداری مواجهند
عرب با تاکید بر اینکه در زمان حاضر تنها بخشی که می تواند کشور را از بحران کرونا نجات دهد شرکت های دانش بنیان هستند، گفت: اما این شرکت ها همچنان با مشکل اصلی بروکراسی اداری برای گرفتن مجوزها و آشنا نبودن زیر مجموعه های وزارتخانه های مختلف با قوانین و مسائل مرتبط با دانش بنیان مواجه هستند.
به گفته وی، مدیران و کارشناسان شرکت های دانش بنیان مجبور هستند بخشی اعظمی از وقت خود را که می تواند صرف پژوهش و کار برای تولید محصولات شود باید برای طی کردن فرایندهای اداری در سازمان‌های مختلف هزینه کنند.
عضو هیات مدیره انجمن شرکت های دانش بنیان استان اصفهان در گفت و گو با ایرنا با اشاره به اقدام های شرکت های دانش بنیان این خطه در کمک به جبهه مقابله با کرونا از تولید محصولات جدید گرفته تا افزایش تولیدات محصولات فعلی و تغییر خطوط تولید، خاطرنشان کرد که این انجمن در همکاری با کمیته پیشتیبانی استاد استانی مقابله با کرونا بر توانایی علمی و تخصصی واحدهای فناور تاکید داشت.
انجمن شرکت‌های دانش بنیان اصفهان در سال ۹۴ با هدف ایجاد انسجام بین این شرکت‌ها در استان تأسیس شد.
سیدیاسر معین‌الدینی یکی از نیازهای شرکت‌های دانش بنیان اصفهان برای تولید اقلام مقابله با بیماری کرونا را الکل خواند و افزود: تا این لحظه این نیاز چندان برآورده نشده است.
مدیر اجرایی انجمن شرکت های دانش بنیان استان اصفهان یکی دیگر از مسائل شرکت های دانش بنیان در تولید اقلام مقابله با کرونا را صدور مجوزها خواند و تصریح کرد: ما به مسوولان اعلام کردیم که اگر مجوزها به موقع صادر نشود به دلیل اینکه تقاضا برای این محصولات در جامعه زیاد است، بازار سیاه و کالاهای تقلبی ایجاد می شود.
وی با بیان اینکه مشکل صدور مجوز به ویژه برای شرکت‌های تولید کننده مواد ضد عفونی کننده با پایه الکل وجود دارد، اضافه کرد: ستاد ملی مقابله با کرونا اعلام کرد که با مسوولیت رییس دانشگاه علوم پزشکی هر استان مجوزهای مورد نیاز باید به سرعت صادر شود اما این موضوع در اصفهان همچنان در حال طی کردن فرایندهای اداری است.
معین الدینی با اشاره به اینکه برای برخی محصولات مانند ماسک فرایند مشخصی برای ارزیابی در معاونت غذا و دارو وجود نداشت، خاطرنشان کرد: انجمن شرکت های دانش بنیان در این زمینه با تشکیل کمیته ویژه‌ای برای بررسی فنی و کیفی انواع ماسک به نهادهای حاکمیتی کمک کرد زیرا این دغدغه وجود داشت که تولیدکنندگان غیر حرفه ای وارد این بازار شوند.
وی یکی از راهبردهای مقابله با بحران‌ها را استفاده از ظرفیت و توانایی انجمن‌های تخصصی عنوان و تاکید کرد: لازم است بخشی از مسوولیت های اجتماعی در این زمینه به انجمن‌ها واگذار شود زیرا به نفع حاکمیت و جامعه است.
ناهمگونی فضای کسب و کار، سنگ بزرگ پیش پای شرکت‌های دانش بنیان است
عضو هیات مدیره انجمن شرکت‌های دانش بنیان استان اصفهان با تاکید بر اینکه در بحران کرونا، شرکت‌های دانش بنیان با سرعت زیادی محصولات و خط تولید خود را برای رفع بسیاری از نیازهای جامعه معرفی کردند، تصریح کرد: اما همین شرکت‌ها چه در شرایط عادی و چه بحرانی با همان سنگ‌های بزرگ یعنی ناهمگون بودن فضای کسب و کار در کشور به ویژه برای گرفتن مجوز مواجه هستند.
وی با بیان اینکه فضای کسب و کار کشورمان هنوز دچار پارادایم (الگوواره) سنتی است، افزود: وقتی شرکت دانش بنیان، محصول جدیدی را تولید می کند که فقط نمونه مشابه خارجی آن وجود دارد برای گرفتن مجوزها با مشکلات متعددی مواجه می‌شود تا جایی که گاه باید دانش بنیان بودن خود را فراموش کنند.
معین الدینی با تاکید بر اینکه نگاه به شرکت‌های دانش بنیان در فضای کسب و کار باید به گونه‌ای باشد که آنها بتوانند در شرایط عادی و همچنین بحرانی، وظایف خود را به خوبی ایفا کنند، ادامه داد: کسب و کار در کشورمان همچنان بر پایه مدل کلاسیک و سنتی است و سنگ هایی جلوی پای توسعه شرکت‌های دانش بنیان وجود دارد که باعث می شود جامعه نتواند بهره کافی از فناوری های آن ببرد.
وی از جمله این موانع را درباره تسهیلات بانکی خواند و گفت: ضمانت‌های عجیب و غریبی برای این تسهیلات وجود دارد که با ماهیت شرکت های دانش بنیان که به دنبال فناوری‌های جدید می‌باشد در تضاد است.
وی ادامه داد: تامین اجتماعی نیز از مساله‌های مهم و سنگین برای کل اقتصاد کشور از جمله شرکت‌های دانش بنیان است که با مدل های کسب و کار این واحدهای فناور هماهنگ نیست.
مدیر یک شرکت دانش بنیان دیگر اصفهان گفت: تیم تحقیقاتی ما داروی درمانگر کووید-۱۹ را ساخت که برای آزمایش بالینی بر روی بیماران به همکاری مسوولان نیاز داریم.
مهدی خزاعی در گفت و گو با ایرنا با اشاره به اینکه داروی تهیه شده بر مبنای ژنتیک و بصورت اسپری است و با پاف در بینی عمل می‌کند، افزود: داروی مکشوفه از طریق مجاری تنفسی وارد گردش خون شده و با کاهش کارکرد و قدرت ویروس بر آن چیره می‌شود.
وی اظهارداشت: ما از وزارت بهداشت و درمان، سازمان غذا و دارو و دانشگاه علوم پزشکی اصفهان می‌خواهیم در این زمینه با ما همکاری کنند.
وی ادامه داد: ما با متولیان امر بهداشت و درمان در سطح استانی و ملی مکاتبه داشتیم تا برای هماهنگی برای آزمایش روی بیماران امور لازم انجام شود اما متاسفانه مسوولان توجهی ندارند و عنوان می کنند که کشورهای دیگر دارو را خواهند ساخت و ما در همان زمان وارد خواهیم کرد.
این مدیر شرکت دانش بنیان افزود: من به عنوان محقق و تیم کارشناسی ما عنوان کرده‌ایم که دارو را ساخته و نیازمند آزمایش روی بیماران هستیم، آیا مسوول رسیدگی به این فعالیت ما که جان بسیاری را نجات خواهد داد به غیر از مسوولان پزشکی کشور و استان هستند؟
وی اضافه کرد: عنوان شده که باید دارو در ابتدا بر روی حیوانات مانند موش آزمایشگاهی تست شود، اما بر اساس ادله علمی رفتار ویروس کرونا در بدن انسان متفاوت از دیگر موجودات است و دارو بر روی انسان‌ها اثر می‌گذارد.
خزاعی گفت: در شرایطی که برای یک بیمار در حال مرگ همه کاری انجام می‌شود تا زنده بماند همانند آن در اوضاع حاد کنونی، مسوولان باید با محققان همکاری کنند نه این که با بی‌توجهی بگذرند.
این پژوهشگر ژنتیک تصریح کرد: برای نشان دادن اثرات دارو به مجوز انجام آزمایش‌های بالینی و کمک مالی حدود ۳۰۰ میلیون تومان نیاز داریم تا در بازه ۱۶ روزه نتایج درمانی و مثبت دارو را نشان دهیم.
وی اضافه کرد: محصول ساخته شده ایمنی سلول را تا حد بسیار بالایی بیشتر می‌کند و قابلیتی به سلول می‌دهد که ضمن نابودی ویروس به سیکل قبل خود بازگردد.
خزاعی درباره تولید انبوه داروی درمانگر کرونا در ایران با بیان اینکه برای این موضوع به فرمولاسیون رسیده‌ایم، گفت: این موضوع از زوایای گوناگون دیده شده و برای بهره‌برداری و عرضه داخلی آن مشکلی وجود ندارد، بخشی از مواد اولیه ان در کشور موجود است.
عضو اسبق هیات علمی دانشگاه اصفهان با بیان اینکه هر فرد سالمی هم می‌تواند از داروی تولیدی ما و بصورت پیشگیرانه استفاده کند، تصریح کرد: ساز و کار دارو بگونه‌ای است که فرد را برای ۱۶ روز از بیماری و ویروس کرونا و ویروس‌های مشابه و هم خانواده در امان نگه می‌دارد.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا احتمال خطر و یا مرگ برای افرادی که تحت درمان دارو قرار می‌گیرند وجود دارد؟ گفت: به هیچ عنوان چنین اتفاقی نمی‌افتد و حتی بیماران بدحال کرونایی تاثیر مثبتی از دارو خواهند گرفت و هراسی از این حیث نداریم. همه اجزا دارو مورد تایید سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) است و دارو قابلیت تخریب درون سلولی و بازگشت به مسیر بازیافت سلولی را دارد.
وی اظهارداشت: تولید داروی درمانی به جای واکسن در این مرحله که ویروس به شکل گسترده انتشار یافته از لحاظ علمی از اهمیت بیشتری برخوردار است و بر همین اساس تحقیقات ما نیز بر محور تولید دارو درمان کننده پیش رفت.
خزاعی اضافه کرد: طی چهار هفته اخیر برای اخذ مجوز برای آزمایش های بالینی داروی ساخته شده تلاش کردیم اما تاکنون همکاری نشده است.
این پژوهشگر با اشاره به اینکه ویروس کرونا دارای ساختار فیزیولوژیکی و تاثیری همچون ویروس آنفلوآنزا محسوب می‌شود، خاطرنشان کرد: شیوع آنفولانزا سال قبل در کشور بیشتر شد و ما تخمین زدیم که این بیماری می‌تواند در ایران بصورت اپیدمی شود، اما بیماری با شکل مشابه فعلی و بصورت تیپ کرونا شیوع یافت.
وی با اشاره به فعالیت در زمینه ژنتیک در حوزه های کشاورزی، پزشکی، منابع طبیعی و زیست شناسی تصریح کرد: سعی شد که در این راستا با هدف خدمت به کشور دوشادوش محققان خارجی پیشرفت کنیم.
اصفهان رتبه دوم کشوری پس از تهران را در زمینه شرکت‌های دانش‌بنیان و واحدهای فناور دارد و در زمان حاضر بیش از ۵۲۰ شرکت دانش‌بنیان و واحد فناور در این استان فعال است.
بیماری کرونا از اسفند پارسال در کشور شیوع پیدا کرد و تا کنون بیش از ۶۰ هزار نفر به آن مبتلا شده‌اند.