گاهی مردم به شوخی می‌گویند، آنقدر دستهای خود را شُسته‌اند که خطوط کف دست یا اثر روی سر انگشت آنها از بین رفته است یا آنقدر الکل و ضدعفونی به خانه و لباس خود زده‌اند که حتی نمی‌توانند به راحتی نفس بکشند.
از این دست شوخی‌ها و طنز مایه‌های پس از کرونایی در بین مردم کم نیست، اما گاهی عده‌ای به طور واقعی در برابر شیوع کرونا بیش از اندازه رفتار وسواسی به خرج می‌دهند و حتی ممکن است روزی ۲تا ۳ بار خانه خود را ضدعفونی کنند.
در این روزهای کرونایی، عده‌ای از مردم آنقدر دستهای خود را می‌شوند، استحمام می‌کنند و زنان و مادران نیز بیشتر از گذشته به نظافت و شست‌وشوی پی در پی منزل و سطوح می‌پردازند، که از حد معمول فراتر رفته و به نوعی به رفتار وسواس گونه تبدیل شده است.
روزی ۱۰۰بار دستهایمان را شست و شو می‌دهیم
مریم یک بانوی ۳۲ ساله خانه‌دار در شهرکرد با اشاره به اینکه حس می کند به دلیل مصرف بیش از اندازه ضد عفونی، دچار بیماری پوستی و اگزما شده است، گفت: روزی ۱۰۰بار و شاید هم بیشتر دستهایم را شسته و ضدعفونی می‌کنم.
وی با اشاره به اینکه یک کودک ۴ ساله دارد، گفت:به دلیل شست و شوی مداوم دستها و ضدعفونی کردن وسایل منزل، کودکم نیز دچار وسواس شده و مدام دستهای خود را می‌شوید.
وی، به ضدعفونی کردن وسایل آشپزخانه قبل از هربار استفاده کردن اشاره کرد و گفت: به دلیل استفاده از مواد ضدعفونی و شوینده به خصوص وایتکس دچار ناراحتی ریه شده‌ام.
محمد، یکی دیگر از شهروندان شهرکردی می‌گوید، با شنیدن اخبار مربوط به کرونا و رعایت اصول بهداشتی، پدرش که کارمندست دچار رفتارهای وسواسی شده و کارهایی انجام می‌دهد که قبل از ویروس از او بعید بود.
وی اظهار داشت: پدرم بعد از تمام شدن ساعات کاری، تمام لباس و وسایل مربوط به محل کار را در حیاط خانه ضدعفونی میکند و بعد وارد خانه می‌شود.
اسحاق یک فرد میانسال نیز با تاکید بر اینکه وسوس از ترس کرونا تنها فرد را گرفتار نمی‌کند و خانواده‌ها را هم درگیر میکند،افزود: رعایت بهداشت باید از سوی همه انجام شود و به دلیل شست وشو زیاد و افزایش اضطراب و استرس در روزهای اخیر، در انجام کارهای روزمره دچار اختلال شده‌ام.
به گفته روانشناسان، وسواس یک اختلال اضطرابی است که با افکار غیرقابل کنترل و رفتارهای تکراری بروز پیدا میکند، در حالی که اختلال وسواس فکری- عملی که این روزه مردم به آن مبتلا شدند، نوعی اختلال روانی است که فرد به دلیل افکار و ترس غیر منطقی (وسواس گونه) رفتار تکراری اجبارگونه از خود نشان می‌دهد.
پرهیز از وسواس در روزهای کرونایی
یک روانپزشک و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد با اشاره به شیوع ویروس کرونا و انجام برخی کارهای پیشگیرانه در راستای مقابله و پیشگیری از ابتلا به کرونا از جمله شست و شو و ضدعفونی کردن دستها و تمام وسایل و تجهیزات گفت: این شست و شوی مداوم، باید به‌گونه‌ای باشد که پس از اتمام بیماری کرونا دچار بیماری وسواس نشود.
حوری‌وش قادری افزود: اختلال، وسواس جبری است که می‌تواند ۲ تا ۳ درصد افراد جامعه را مبتلا کند، به گونه‌ای که هم‌اکنون ۱۰ درصد مراجعه‌کنندگان به کلینیک‌های اعصاب و روان و روانشناسی، را افراد وسواسی تشکیل می‌دهند.
وی، با بیان اینکه وسواس یک اختلال ناراحت کننده و مزاحم زندگی فردی است و در حوزه‌های مختلف زندگی فردی و اجتماعی فرد آسیب وارد میکند و وقت زیادی از بیمار را می‌گیرد، گفت: فرد وسواسی مرتب درگیر انجام کارهای وسواسی و درگیری ذهنی با افکار وسواسی دارد.
این متخصص اعصاب و روان با بیان اینکه برخی افراد دچار وسواس فکری و یا وسواس عملی هستند و برخی افراد هر دو وسواس را دارند، گفت: وسواس فکری افکار و عقاید تکرار شونده است، که مرتب وارد حوزه ذهن فرد می‌شود و فرد از اینکه نگذارد این افکار وارد ذهنش شود، ناتوان است.
وی اظهار داشت: افکار و احساسات وسواسی ،با ماهیت تکرار شونده وارد ذهن فرد وسواسی می‌شود و فرد را دچار تنش، اضطراب میکند و فرد برای کاهش اضطراب به انجام کارهای عملی مانند شستن زیاد دست اقدام میکند.
این روانپزشک، شایع‌ترین وسواس فکری وسواس آلودگی دانست که فرد در هر صورت فکر میکند، کثیف و آلوده است و مرتب به شست و شو مشغول است.
این روانشناس بالینی اظهار داشت: در این روزها و ایام که اپیدمی کرونا شایع است، یکسری از افراد هستند که از قبل اختلاف وسواس داشتند و اضطراب آنها بیشتر شده و افزایش وسواس فکری و عملی آنها بیش از گذشته است.
قادری گفت: این وضعیت جهانشمول است و مردم باید در این روزها آرامش خود را حفظ کنند تا دچار وسواس شوند.
وی، به گروه دیگری از افراد که قبل از این وسواسی نبودند و با شیوع این ویروس دچار وسواس شده‌اند و همه جا را ضدعفونی می‌کنند اشاره کرد و گفت: تکرار شست وشو و ضدعفونی کردن باعث می‌شود این افراد آسیب جسمی، روحی و با حساسیت ریوی و پوستی شوند.
به گفته وی، مردم بدانند کارهای افراطی از جمله زیاده‌روی در شست و شو و ضدعفونی کردن، هیچ کمکی به آنها نمی‌کند و با رعایت پروتکل بهداشتی و در خانه ماندن، شانس ابتلا به بیماری در افراد کاهش پیدا میکند.
کودکان را وسواسی نکنیم
این متخصص روانپزشکی گفت: با انجام کارهای افراطی و افکار وسواسی از طرف پدر و مادر ،برخی کودکان نیز دچار افکار وسواسی و افراطی و اضطراب می‌شوند.
وی با تاکید بر اینکه یکی از عواملی که باعث ایجاد بیماری وسواس می‌شود، یادگیری از والدین است، گفت: این روزها با تکرار کارهای وسواسی در خانه و خانواده از سوی والدین، این رفتار وسواسی در کودکان نهادینه می‌شود.
به گفته وی، کسانی که از قبل دچار بیماری وسواس بودند الان با کم کردن اضطراب و استرس و کسانی که دچار وسواس نبودن و هم‌اکنون درگیر شستن دست و ضدعفونی کردن شده اند، باید از پروتکل وزارت بهداشت برای تمیزکردن و ضدعفونی کردن استفاده کنند.
قادری اظهار داشت: بیماری وسواس یک بیماری مزمن است که در این شرایط خاص باید مراقب آن بود فرد دچار افکار وسواسی نشود و در حد معمول دستها را شست و ضدعفونی کرد.
وسواس در بهداشت کرونایی زمینه ساز ناهنجاری برای ارتباطات اجتماعی
یک روانشناس بالینی نیز گفت: رعایت بهداشت و نظافت در روزهای کرونایی در صورتی که به وسواس تبدیل شود، زمینه اختلال و ناهنجاری در فرد و زندگی فردی، اجتماعی و ارتباطات اجتماعی فرد را فراهم میکند.
ندا خلیلی افزود: امروز مردم جهان استرس و اضطراب ویروس کرونا را به شکل‌های مختلف دارند و ممکن است این اضطراب و استرس بعد از فروکش کردن شیوع کرونا نیز دربین مردم شایع باشد.
وی، به نگرانی از مبتلاشدن خود و خانواده از سوی افراد اشاره کرد و گفت: این امر زمینه وسواس‌های فکری را افزایش داده و افراد دچار وسواس شست‌وشو شدند.
به گفته وی،هم‌اکنون ویروس کرونا و نگرانی از مبتلاشدن به آن سلامت روان جامعه را تحت تاثیر قرار داده و باعث افزایش حساس ناامنی در جامعه شده است.
این روان شناس بالینی اظهار داشت:شست و شوی دستها به صورت مکرر به تعداد دفعات زیاد، زمینه‌ساز بروز وسواس و انجام رفتار وسواس گونه را فراهم میکند، که ممکن است سال‌ها اثرات خود را بر زندگی افراد به خصوص کودکان باقی بگذارد و سلامت روان را تحت تاثیر قرار دهد.
به گفته وی، اضطراب و استرس بخشی از زندگی افراد است و کسانی که استرس زیاد دارند به وسواس‌های شدید مبتلا می‌شوند.
وی، با تاکید بر اینکه وسواس کشاکش درون و بیرون فرد است و درگیری بین این دو وجود دارد، افزود: فرد وسواسی بدون اختیار و از روی اجبار، عملی را به تکرار انجام می‌دهد که به آن وسواس عملی و مطلب و موضوعی را در فکر و ذهن خود تکرار میکند را وسواس فکری می‌گویند.
همان ۲۰ثانیه برای شستن دستها کافی است
یک متخصص پوست و مو در شهرکرد نیز با بیان اینکه یکی از مهم‌ترین راه‌های انتقال ویروس کرونا از طریق دستها است،گفت: شست وشو مداوم دستها با آب و صابون، استفاده از الکل ۶۰ تا ۷۰ درصد، اسپری، ژل و فوم ضدعفونی‌کننده از راه‌های مقابله با این ویروس است و در نهایت همان ۲۰ ثانیه توصیه شده از سوی سازمان بهداشت جهانی برای شستن دستها کافی است.
حسین شعبانزاده افزود: توصیه‌ای برای دفعات ضدعفونی کردن یا شستن دستها وجود ندارد و در صورت برخورد با منابع آلودگی باید دستها شست و شو و ضدعفونی شود و به منظور حفاظت از پوست دستها پس از شست وشوی کامل با آب و صابون و یا ضد عفونی کردن آنها مصرف روزانه، کرم‌های مرطوب‌کننده توصیه می‌شود.
وی، به افزایش وسواس به شست و شو دستها و استفاده از مواد ضدعفونی کننده و وایتکس در این روزها به عنوان یک زنگ خطر برای افزایش بیماری پوستی و ریه اشاره کرد و گفت: در صورت مراجعه به اماکن شلوغ و بیمارستان و مراکز درمانی که میزان آلودگی بالاست، از دستکش و ماسک استفاده شود و پس از بازگشت به منزل لباس‌ها شست و شو شود.
وی اظهار داشت: انجام استحمام و شست وشوی بدن در صورت مراجعه به مناطق آلوده، ضروری است تا اگر ویروس وارد به پوست و مو منتقل شده باشد،شسته شود.
شعبانزاده، از مردم خواست تا برای ضدعفونی کردن دستهای و بدن از مواد ضدعفونی کننده سطوح و یا وایتکس یا آب اکسیژنه استفاده نکنند، چرا که این مساله باعث از بین رفتن سد دفاعی پوست و لایه سطحی پوست می‌شود، که باعث آسیب جدی به پوست و اگزمای پوستی می‌شود.
وی افزود: برای شست و شوی دستها در این روزهای کرونای از شوینده‌های ملایم و ضعیف مانند صابون کرم‌دار استفاده شود و بعد از شست و شو دستها از کرم‌های مرطوب‌کننده و چرب‌کننده مانند وازلین و ویتامین استفاده شود.
به گزارش ایرنا، ویروس کرونا یا کووید ۱۹ به بیشتر کشورهای جهان سرایت کرده است و سازمان بهداشت جهانی را برآن داشته است تا وضعیت فوق‌العاده اعلام کند.
شست‌وشوی دستها با آب و صابون، رعایت بهداشت فردی، خودداری از دست دادن‌های مکرر و منع سفر و اجتماعات از جمله نکاتی است که پزشکان متخصص برای پیشگیری از شیوع این ویروس توصیه می‌کنند.