پاندمی از عبارت فرانسوی Pandémie گرفته شده و به معنای دنیاگیری یک بیماری است، معادل انگلیسی این کلمه پاندمیک (Pandemic) است و در اصل به بیماری‌هایی گفته می‌شود که از مرز چند قاره فراتر می‌روند. ایدز و کووید ۱۹ از جمله پاندمی‌های شناخته شده هستند که در سال‌های اخیر مردم را در قاره‌های مختلف دنیا درگیر خود کرده‌اند و به مرحله همه‌گیری جهانی رسیده اند.
دکتر "حمید سوری" و "معصومه صادقی" از گروه اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اقدام به تهیه مقاله‌ای در مورد رویکردها و استراتژی های موفق کره جنوبی در مبارزه با کرونا ویروس جدید کردند.
به گزارش گروه اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه شهید بهشتی، در این مقاله به سیاست‌ها و استراتژی‌های کره جنوبی در مقابله با پاندمی کرونا پرداخته شده که به شرح زیر است:
کره ای ها سال‌ها قبل از این، هنگام طغیان بیماری مرس (MERS) درس‌هایی آموخته بودند که آنها را برای کنترل اپیدمی کووید ۱۹ به کار گرفتند. این اقدامات شامل موارد زیر است:
- تصویب مقررات "افشای عمومی و اطلاع‌رسانی" و اضافه شدن آن به قانون کنترل و پیشگیری از بیماری‌های عفونی
- اهمیت هشدار زودرس و تشخیص دقیق آن
- انجام آزمایش‌های توده‌ای برای موارد مشکوک و در معرض خطر برای ردیابی
- تقویت سیستم تریاژ و درمان مبتلایان
آنها در اولین اقدام به سراغ چهار شرکت بزرگ داروسازی رفتند و مجوز تولید کیت‌های تشخیص کرونا ویروس را به آنان دادند. در مدت ۱۷ روز این کیت آماده و در اختیار شبکه‌ای از آزمایشگاه‌های تست کرونا که در تمام کره جنوبی ایجاد شد، قرار گرفت.
ظرفیت تست روزانه در این کشور به ۲۰ هزار نفر، یعنی ۴۰ برابر ژاپن و ۱۲۰ برابر آمریکا رسید و همچنین تست‌های رایگان در ۹۶ آزمایشگاه انجام شد. برای جلوگیری از هجمه مردم به بیمارستان‌ها و انتقال ویروس به یکدیگر، دولت همچنین بیش از ۱۰۰ آزمایشگاه سیار ایجاد کرد. به این‌ترتیب توان تشخیص موارد ابتلا در این مقیاس، یکی از برگ‌های برنده کره در مقابله با کرونا ویروس شد.
اقدام دوم ردیابی و شفاف سازی اطلاعات بود. بسیاری از مبتلایان به کووید - ۱۹ علائم مشخصی ندارند و حامل بیماری هستند، به همین دلیل دولت کره جنوبی برای شکستن زنجیره انتقال بیماری اقدام به ردیابی این افراد و همچنین کسانی که با آنها در تماس بودند، کرد.
وقتی اولین موارد بیماری تائید شد، مقامات بهداشتی و سایر مقامات محلی با همکاری هم حرکت افراد آلوده را به‌دقت مستند سازی و گزارش کردند.
در راستای ردیابی حاملان کرونا ویروس از سه فن‌آوری شامل، کارت‌های اعتباری، تلفن همراه و دوربین‌های مداربسته در این کشور استفاده شد.
با ردیابی معاملات آنان، می‌توان تحرکات کاربر دارای کارت اعتباری را روی نقشه ترسیم و از تلفن‌های همراه می‌توان برای دستیابی به این اطلاعات استفاده کرد.
دولت افرادی را که از سایر کشورها وارد کره جنوبی شدند به مدت ۱۴ روز از طریق کارت‌های اعتباری تحت نظر قرار داد. هر فردی با کارت اعتباری‌اش، رهگیری می شد تا اگر حامل ویروس باشد افرادی که با او در تماس بودند، شناسایی شوند.
هر فردی که نتیجه آزمایش کرونای او مثبت بود برنامه‌ای همانند GPS بر روی تلفن همراه او نصب می شد و بدون اینکه هویت او فاش شود حضورش در هر مکان مشخص می شد. مردم با نصب نقشه کره جنوبی در تلفن‌هایشان می‌توانند در هرجایی که هستند از وجود مبتلایان یا افراد مشکوک آگاه شوند، بدون اینکه هویت فرد مبتلا را بشناسند.
میزان دقیق بودن تست کرونا در کره جنوبی ۹۸ درصد گزارش شده است. اگر نتیجه آزمایش فرد منفی بود به او پیام ارسال می‌شود، اما اگر نتیجه تست فرد مثبت بود با او تماس تلفنی گرفته می شد و توصیه‌ها و آموزش‌های لازم به این فرد ارائه می‌شد. از طرفی بلافاصله برای وی پرونده پزشکی تشکیل و شخص در منزل خود قرنطینه می‌شود.
علاوه بر این از طریق دوربین های مداربسته تمام محل‌هایی که فرد مبتلا در ۲ هفته قبل به آنجا تردد داشته، شناسایی شده و کسانی که با فرد مبتلا در تماس بودند، مورد تست قرار می گرفتند و در صورت لزوم آنان قرنطینه شده و مکان‌ها هم ضدعفونی می‌شدند.
به‌عنوان‌مثال وقتی مشخص می شد فرد مبتلا به کووید-۱۹ به یک مرکز خرید بزرگ رفته بود، آن مرکز به مدت ۲ روز تعطیل و تمام مغازه‌ها و اشیای موجود در آنها ضدعفونی می شدند.
فن‌آوری سوم، استفاده از دوربین‌های مداربسته بود. تقریباً همه بیماران بالقوه با استفاده از این فناوری‌ها قابل‌ردیابی بودند. امکانی که مقامات بهداشتی می‌توانند از آن برای شناسایی بیماران جدید استفاده کنند.
این سیستم مشخص می‌کند که بیمار جدید کجا، چه زمانی و از طریق چه کسانی به این ویروس آلوده شده است.
از طرفی شهروندان هم به‌وسیله برنامه‌های رایگان تلفن هوشمند از موارد جدید، محل‌های جدید و احتمالی ویروس آگاه می شوند تا از کانون‌های عفونت دوری کنند.
در واقع این روش مؤثر، برای جلب اعتماد عمومی است که به‌نوبه خود در جلوگیری از وحشت مردم مهم بوده و توانسته به مدیریت موفق بیماری کووید-۱۹ (آن‌هم بدون خدشه‌دار شدن حریم شخصی افراد) بینجامد. به‌این‌ترتیب دولت کره جنوبی با درنظرگرفتن و پذیرش اصل مهم "اهمیت نظارت بر افراد مبتلا" و با انجام تست‌های گسترده به مقابله با کرونا پرداخت.
برای تقویت سیستم تریاژ و درمان با این فرض که در هر اپیدمی یکی از بزرگ‌ترین چالش ها، مراجعه و سرریز شدن بیماران بسیار بیشتر از ظرفیت بیمارستان‌ها و کادر درمانی آنجاست، سیستم تریاژ طراحی شد.
به‌این‌ترتیب که موارد شدید و حاد بیماری در پنج بیمارستان ایزوله بستری و تحت مراقبت و درمان قرار می‌گیرند، درحالی‌که موارد متوسط و خفیف بیماری در بیمارستان‌های عمومی سطح جامعه بستری و تحت درمان قرار می‌گیرند. تخت‌های اضافی بستری از طریق هتل‌ها، سالن‌های بدن‌سازی و مراکز اقامتی تأمین می‌شود.
لازم به ذکر است که در کره جنوبی فقط دولت با کروناویروس مبارزه نکرد، بلکه ملت هم با دولت همکاری و همراهی داشتند.
رویکردهای دیگری که دولت کره جنوبی برای مقابله با اپیدمی کووید- ۱۹ اتخاذ کرده است می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مدیریت فضای مجازی
- کمک‌های خیرین و سازمان‌های غیردولتی (اهدای ماسک، کم کردن اجاره‌ها یا بخشیدن آنها توسط مالکین)
از همان روزهای آغازین شیوع کرونا ویروس طبق درخواست دولت، مردم از تماس با یکدیگر خودداری و از تشکیل اجتماعات و تماس های نزدیک هم پرهیز کردند؛ به‌طوری‌که چندین هفته کوچه‌ها و خیابان‌ها خالی از جمعیت شد.
از همان ابتدا تئاترها و مسابقات ورزشی بدون تماشاگر برگزار شد و مراسم فارغ‌التحصیلی دبیرستانی‌ها فقط با حضور خود دانش آموزان و مسئولین مدارس برگزار شد و برای والدین آنها امکان حضور مجازی فراهم شد.
دولت همچنین در مدت چند روز تمامی ماسک‌ها و مواد ضدعفونی‌کننده موجود در بازارهای داخل کشور را خریداری و در یک هفته، میلیون‌ها ماسک و مواد ضدعفونی‌کننده را بین مردم به رایگان تقسیم کرد.
دولت قیمت ماسک و مواد ضدعفونی‌کننده را کنترل کرد و اجازه نداد سودجویان قیمت را افزایش دهند. دولت همچنین اعلام کرد افرادی که بازار سیاه ماسک ایجاد کنند یا گران‌فروشی و احتکار کنند مبلغ ۴۲۰۰۰ دلار جریمه و تا ۲ سال زندانی خواهند شد.
مردم کره جنوبی در مهار کرونا بسیار آگاهانه عمل کردند و سیاست ها و برنامه ریزی ها با سرعت، شدت و مشارکت عامه مردم برقرار شد.
فعالیت و همکاری خستگی‌ناپذیر پرستاران و سایر کادر پزشکی این کشور نیز از اقدام مهم و موثر این کشور در راستای این موفقیت بوده است.
استناد به شواهد علمی موثق و استفاده از درس‌هایی که می‌توان از کشورهای موفق در کنترل اپیدمی کوروناویروس جدید آموخت، نکته‌ای کلیدی است که با بومی‌سازی آنها در کشور بتوان بار ناشی از اپیدمی را تا حد امکان کاهش داد.