گلبرگ های سپید بهارنارنج علاوه بر خلق تصاویری بدیع و زیبا دارای ویژگی های دارویی و غذایی نیز هست که سبب می شود همه ساله تعدادی از شهروندان برای برداشت این شکوفه ها لحظه شماری کرده و همه راه ها را برای به دست آوردن آن امتحان کنند.
ضربه زدن و تکاندن درختان نارنج، تصویر تکراری شب و روزهای فصل بهار شهر گرگان است که در آن عده ای پس از پهن کردن پارچه ای بزرگ در زیر درخت، اقدام به پرتاب کردن سنگ و چوب و ضربه زدن به درختان برای ریختن شکوفه ها و جمع آوری آن می کنند.
در سالهای گذشته عده ای با هدف جمع آوری حداکثری این بهار نارنج ها تیشه به ریشه این درختان زده و با وارد کردن ضربات چوب یا تکان دادن شدید درختان موجب ریختن این گلبرگ های سفید می شدند که در پایان شکوفه ای برای تبدیل به میوه نارنج بر تاج درخت باقی نمی ماند اما امسال شرایط ناشی از شیوع کرونا سبب خانه نشینی و قرنطینه مردم شد و گلبرگ های ضخیم نارنج از هجمه این افراد در امان ماند.
سم پاشی های متعدد کوچه و خیابان ها توسط شهرداری و گروه های جهادی سبب شد گرایش مردم برای برداشت این شکوفه ها و یا خریداری آن از دست فروش ها و دوره گردها کاهش یابد و به همین سبب انگیزه برای کسب درآمد از شکوفه درختان نارنج به حداقل برسد.
در نتیجه نبود این رفتارهای دشمنانه با درختان نارنج، بوی خوش این گلبرگ های سپید در گرگان پیچیده و استشمام آن شهروندان و رهگذران را خشنوده می کند.
با این وجود مشاهدات خبرنگار ایرنا از محلات مختلف گرگان به ویژه چاله باغ گرگان که مملو از درختان نارنج است نشان می دهد برخی شهروندان با وجود شیوع کرونا و آگاهی از سمپاشی مکرر خیابان های گرگان از جمع آوری شکوفه های نارنج دل نکنده و بی توجه به ملاحضات بهداشتی اقدام به جمع آوری شکوفه ها برای طبخ مربا و یا استفادههای دیگر کردند.
رییس سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری گرگان گفت: طبق قانون نارنج ها و میوه ها و شکوفه های آن متعلق به شهرداری است اما شهرداری گرگان چنین رویکردی نداشته و بر اساس عرف شهروندی، صاحبان خانه های مسکونی حق چیدن نارنح ها را برای خود متصور هستند.
یحیی ستوده نیا اظهار داشت: در گذشته مرسوم بود که افراد برای جمع کردن بهار نارنج چادر یا حصیر را زیر درخت پهن کرده و صبح روز بعد شکوفه هایی را که به طور طبیعی از درخت جدا می شدند جمع می کردند.
وی بیان کرد: هجوم به درختان با چوب و سنگ علاوه بر این که از لحاظ فرهنگ شهروندی صورت خوشی نداشته و زیبایی شهر را از بین می برد، اکوسیستم منطقه را نیز دچار تغییر می کند.
وی گفت : به سبب شیوع کرونا، دست اندازی شهروندان به شکوفه های بهار نارنج کمتر شده و سال پرثمری را برای نارنج های گرگان پیش بیینی می کنیم.
شبنم گل از کارشناسان باغبانی نیز در گفتگو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: نباید تصور کرد که برای تصاحب بهار نارنج می توانیم با هر ابزاری مانند سنگ و چوب و تکان دادن شدید درخت و حتی شکستن برخی شاخه ها به درختان نارنج آسیب بزنیم و منتظر باشیم که درخت خودش را ترمیم کرده و سال بعد باز هم به ما محصول بدهد .
وی گفت: به دلیل وجود بهار نارنج، فعالیت برخی حشرات مانند زنبورها در فصل بهار افزایش یافته و این کار موجب بهبود گرده افشانی در بین گیاهان منطقه از جمله درختان نارنج و حتی سایر درختان و گل ها می شود و باروری گونه های گیاهی افزایش می یابد .
وی گفت: زدن ضربه با چوب به درخت نارنج موجب زخمی شدن و یا کندن پوست درخت شده و احتمال رشد و فعالیت عوامل بیماری زا مانند باکتریها را افزایش می دهد و با کاهش میزان رشد و باروری، تولید محصول کاهش خواهد یافت.
روح الله رستمی کارشناس محیط زیست شهری نیز گفت: رایحه بهار نارنج حق مردم گرگان و مهمانان این شهر است و باید مدت زمان بیشتری در شهر بماند.
وی افزود: شرایط امسال ناشی از شیوع کرونا سبب شد تا وضعیت بهار نارنج های گرگان بهتر از همیشه باشد که باید برنامه های فرهنگی برای همراهی بیشتر مردم در حفظ شکوفه های بهار نارنج در دستور کار قرار بگیرد.
رستمی گفت : مراقبت و حفاظت از درختان علاوه بر آنکه طبق اصل ۵۰ قانون اساسی، وظیفه همگانی محسوب می شود، در آموزه های دینی هم تاکید شده که در این راستا آسیب زدن به درختان نارنج هم به دور از فرهنگ و قانون بوده و با دستورات دینی منافات دارد.
هجمه سال های گذشته برخی شهروندان به درختان نارنج برای چیدن شکوفه ها امسال با همهگیری کرونا به حداقل رسید و این درختان از گزند آسیب های ناشی از ضربات چوب و لگد برای ریختن بهارنارنج ها در امان ماندند اما تضمینی وجود ندارد که این اتفاق سال بعد و با مهارکرونا بار دیگر تکرار شود.
اجرای برنامه های فرهنگی در بیان ویژگی های مثبت باقی ماندن بهارنارنج ها بر روی درختان، بیان عوارض ناشی از وارد کردن ضربات چوب و سنگ و لگد به درختان و نازیبا شدن چهره شهر ناشی از این گونه رفتارهای ناپسند، از جمله راهکارهای فرهنگی برای کاهش این آسیب ها است.
گرگان بیش از ۳۰ هزار درخت نارنج در کوچه و خیابان ها و معابر دارد.
بر اساس آخرین گزارش منتشر شده از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تا ظهر روز ۲۹ فروردین، تعداد کل مبتلایان به ویروس کرونا در کشور به ۷۹ هزار و ۴۹۴ نفر رسید که از این تعداد ۵۴ هزار و ۶۴ نفر بهبود یافته اند و چهار هزار و ۵۹۸ نفر جان خود را از دست داده اند.
بر اساس این گزارش تعداد مبتلایان طی ۲۴ ساعت گذشته به یک هزار و ۴۹۹ نفر و تعداد فوت شدگان به ۸۹ نفر می رسد و حال سه هزار و ۵۶۳ نفر وخیم است.