نخستین روز عید بود که از شماره ۴۰۳۰ به تلفن همراهم زنگ خورد تعجب کردم؛ شهرستان بودم اما به عنوان خبرنگار حوزه سیاسی ایرنا در تهران فعالیت دارم. با خود گفتم اگر این شماره خصوصی و از نهادی خاص است چرا ۴۰۳۰ روی گوشی تلفن همراهم ثبت شده است. گوشی را برداشتم بهورز روستای مان بود. با تبریک سال نو، وضعیت سلامتی ام را جویا شد. اگرچه ساکن تهران اما نام من در شبکه بهداشت زادگاهم هنوز ثبت است. سوالاتی راجع به داشتن احساس درد، سرفه خشک یا مواردی از این دست از من پرسید و بعد خواست تا با ورود به سامانه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مشخصاتم را ثبت کنم. و این گویا طرح غربالگری بود که در روستاها انجام می شد.
پس از آن گوشی تلفن تک تک اعضای خانواده هم زنگ خورد. خیلی جالب و بی سابقه بود که بهورز روز نخست سال نو در محل کارش حاضر باشد.
از بهورز روستا پرسیدم آیا در محل کسی به این ویروس مبتلا شده است یا نه، که پاسخ داد من باید راز دار مردم روستا باشم بنابراین نمی توانم در این زمینه اطلاعاتی به شما بدهم اما شما و خانواده تان مراقب خود باشید. و در ادامه نام چند روستا را آورد و خواست به دلیل وجود بیمار کرونایی در این روستاها به این محلات نرویم.
وقتی هنگام رفتن به شالیزار و بردن صبحانه برای پدر از مقابل خانه بهداشت روستا در دیگر روزهای نوروز عبور می کردم، متوجه شدم در خانه بهداشت باز است یعنی بهورز در کل روزهای سال نو حتی ۱۳ به در، در خانه بهداشت بود. زمان گذشت و پس از تقریبا یک ماه به تهران بازگشتم. در دومین روز ورودم به تهران، دوباره از شماره ۴۰۳۰ با گوشی تلفن همراهم تماس داشتم و باز بهورز مهربان روستا بود. او جویای حالم شد و از من خواست در کلانشهر تهران مراقب خود باشم و همه موارد بهداشتی را به دقت رعایت کنم.
جامعه روستایی عشایری با ۲۱ میلیون نفر جمعیت ۲۶ درصد جمعیت کشور را به خود اختصاص داده که در ۶۲ هزار مکان و منطقه زندگی می کنند. جمعیت روستایی و عشایری بخش مهمی از تولید امنیت غذایی را برعهده دارند. به گفته معاون برنامه ریزی معاونت توسعه روستاهای ریاست جمهوری، درآمد روستاییان نصف شهرنشینان و نرخ تورم آنان بیش از ۳ درصد شهری ها است و این نشانگر آسیب پذیر بودن جامعه روستایی و تاب آوری کم آنان است.
این میزان از جمعیت روستایی مانند دیگر بخش های کشور در این دو ماه درگیر ویروس کرونا بوده است؛ البته مردم روستا با وجود اینکه همیشه در کنار هم هستند و حتی برای بهانه های کوچک مانند بردن وسیله در خانه همسایه، همدیگر را می بینند اما در این مدت همراه با دیگر مردم سراسر کشور در خانه ماندند تا از ویروس کرونا در امان بمانند.
گزارش ها نشان می دهد آمار مرگ و میر در روستاها در اثر ابتلا به ویروس کرونا در مقایسه با شهرها بسیار کمتر است و این به طور عمده به واسطه درخشش بهورزان در روستاها است که به خاطر قرابت با مردم صمیمانه با آنان سخن می گویند و آنان را از عواقب این بیماری اطلاع می دهند.
جعفرصادق تبریزی رئیس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با ارائه گزارشی از فعالیت های غربالگری در روستاها و بخش عشایر نشین کشور گفت: غربالگری در روستاها در ۱۰ روز نخست آغاز به کار انجام شد، این درحالیست که غربالگری در شهرها یک ماه طول کشید. از آنجا که بهورزان در شبکه های بهداشت روستاها مردم را می شناختند از این رو غربالگری سریعتر انجام شد.
این مسئول در وزارت بهداشت حاصل این غربالگری را آموزش به مردم عنوان و تصریح کرد: با انجام غربالگری، افرادی که یک علامت داشتند به خانه ماندن تشویق شدند. اگر فردی دو علائم یا بیشتر و بیماری زمینه ای داشت یا مادر باردار، توصیه این بود که حتما به مرکز منتخب مراجعه کنند. در این مراکز معاینات بالینی انجام می شد و افرادی که نیازمند بستری نبودند پزشکان داروی هیدروکسی کلروکین و علامت درمانی تجویز می کردند.
به گفته این مقام در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، بهورزان باید ۵ روز این فرد را تلفنی کنترل می کردند و در صورت تشدید، او را به بیمارستان ارجاع می دادند. اگر تشدید نمی یافت پیگیری به صورت تلفنی تا ۵ روز بعد ادامه داشت. افراد محتمل هم به بیمارستان ارجاع می شدند.
رئیس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اشاره به راه اندازی سه تیم مراقبت، سالم سازی محیط و مبادی ورودی شهرها، گفت: تیم های مراقبت متشکل از بهورز در روستا و مراقب سلامت در شهرها، در صورت اعلام فرد محتمل، بیمارستان یا فوتی می بایست فورا به منزل فرد مراجعه می کرد و خانوار را آموزش می داد و اگر کسی در خانه دو علامت مثبت داشت به مرکز ارجاع می داد. از اعضای آن خانواده درخواست می شد ۱۴ روز از خانه بیرون نیایند.
وی افزود: تیم های سالم سازی محیط تمامی اماکن را تعطیل و ضدعفونی می‌کردند و در صورت رعایت نکردن اماکن، آن را پلمب می‌کردند. تیم‌های مبادی ورودی شهرها، هم کنترل و تب سنجی را انجام می داد.
۱۷ هزار و ۸۰۰ خانه بهداشت در روستاهای سراسر کشور فعال هستند که ۳۱ هزار ۵۰۰ نفر بهورز در این خانه‌های بهداشت فعالیت می کنند. همچنین ۴۷۰۰ مرکز خدمات سلامت جامع روستایی نیز به طور فعال در حال فعالیت هستند. در این مدت چند بهورز هم شهید را ه خدمت شده اند که یادشان گرامی باد.
بر اساس آخرین آمار وزارت بهداشت، تا ظهر روز ۲۶ فروردین ۷۴هزار و ۸۷۷ نفر در کشور به طور قطعی به ویروس کرونا مبتلا شده اند و تعداد جان باختگان کرونا در کشور به ۴۶۸۳ نفر رسیده است؛ تا کنون ۴۸ هزار و ۱۲۹ نفر از بیماران نیز بهبود یافته اند.
بیماری ناشی از ویروس کرونا موسوم به «کووید ۱۹» اواسط ماه دسامبر (۲۴ آذر) در شهر ووهان واقع در مرکز چین گزارش شد. ابتدا از این بیماری به عنوان ذات الریه نام برده می شد اما کمیسیون ملی بهداشت چین در ۳۰ دسامبر سال ۲۰۱۹ (۹ دی ماه ۹۸) به صورت رسمی شیوع این ویروس را در چین اعلام کرد.
این بیماری تاکنون نزدیک دو میلیون نفر را در سراسر جهان مبتلا کرده است.