نهمین شب اجرای نمایش آنلاین از طریق تلویزیون تعاملی نمایش‌نت به‌عنوان نخستین تلویزیون اختصاصی پخش تئاتر بعد از تجربه موفق پخش آنلاین کنسرت‌های موسیقی در روزهای کرونایی کشورمان با دو هدف کمک به در خانه ماندن مردم در راستای شکست زنجیره شیوع ویروس کرونا از یک‌سو و از سوی دیگر حمایت از هنرمندان عرصه تئاتر که به سبب تعطیلی فعالیت‌های فرهنگی و هنری از ابتدای اسفندماه ۱۳۹۸ فعالیت آنها نیز به محاق رفته بود؛ شب گذشته (سه‌شنبه ۲۶ فروردین) به شکل زنده و مستقیم برای مخاطبان پخش شد.
پردیس تئاتر تهران به‌عنوان یکی از پردیس‌های بزرگ منطقه خاورمیانه با هفت سالن اختصاصی که به همت سازمان فرهنگی‌هنری شهرداری تهران ساخته شد و مورد بهره‌برداری قرار گرفته است، به‌عنوان میزبان اجرای زنده هنرمندان تئاتر کشورمان و پخش آنلاین تلویزیونی اجرای آنها در تلویزیون تعاملی نمایش‌نت انتخاب شده است.
در نهمین شب از اجراهای ده‌گانه تئاتر در شامگاه بیست‌وششم فروردین‌ماه ۱۳۹۹ علی‌اصغر راسخ‌راد مدیر دفتر نمایش‌های آئینی و سنتی اداره کل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بازیگر و کارگردان تئاتر به عنوان مهمان برنامه در پردیس تئاتر تهران حضور داشت.
بعد از اجرای نمایش بازی زندگی در گونه تئاتر کمدی تراژیک به نویسندگی ماندانا عبقری و کارگردانی علیرضا دهقانی که به عنوان نمایش نهمین شب از اجراهای زنده پردیس تئاترتهران انتخاب و برنامه‌ریزی شده بود؛ بخشی به نام گپِ تئاتر با اجرای محمدرضا آزادفرد و میزبانی از علی‌اصغر راسخ‌راد به مخاطبان عرضه شد.
در این گفت‌وگو علی‌اصغر راسخ‌راد از فعالیت خود و دیگر هنرمندان تئاتر در کارگاه‌های خانگی و کوچک تولید ماسک برای توزیع آن به بخش درمان، مناطق محروم و مردم کم‌برخودار به سبب شیوع ویروس کرونا در کشور، شغل شناخته‌شدن حرفه و پیشیه تئاتر در چیزی حدود بیش از یک دهه قبل و تغییر این نگاه در سایه برنامه‌های کلان مسئولان و متولیان کشور، لزوم بازنگری در عرصه مدیریت، برنامه‌ریزی و توسعه زیرساخت‌های عرصه هنر و جایگاه بالای ایران در امر مبارزه با ویروس کرونا و جاری بودن سایه آرامش در کشور برخلاف کشورهای توسعه‌یافته و مدعی جهان سخن گفت.
تولید ماسک با کمک اهالی تئاتر
علی‌اصغر راسخ‌راد در ابتدای این گفت‌وگو با بیان آنکه طی دو ماه تعطیلی فعالیت‌های فرهنگی و هنری؛ او نه در جایگاه فرد حقوقی به‌عنوان مدیر دفتر نمایش‌های آیینی و سنتی بلکه به‌عنوان یکی از اعضای خانواده هنر تئاتر و در نگاهی کلان‌تر یکی از شهروندان جامعه تلاش کرده تا سهم خود را در قطع زنجیره ویروس کرونا و شکست آن انجام دهد یادآور شد: در این روزها به همراه دیگر فعالان عرصه تئاتر، بنا به وسع و توانایی خود تلاش کردیم با برپایی کارگاه‌های خانگی و یا صنعتی کوچک به تولید ماسک و رساندن آن به مراکز بهداشتی، مناطق محروم و مردم کم‌برخوردار بپردازیم.
تئاتر شغل بود؛ ولی آرام آرام حذف شد!
راسخ‌راد مدیر دفتر نمایش‌های آئینی و سنتی اداره کل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: به سبب سختی‌هایی که هنرمندان در حوزه معیشت و اقتصاد خانواده‌شان با آن مواجه هشتند باعث شده که طی این ایام بارها شنونده این جمله پرسشی باشیم که چرا تئاتر به‌عنوان یک حرفه و پیشه در ساحت یک شغل تعریف نشده است؟
راسخ‌راد که پیش از این به عنوان مدیر اداره برنامه‌های تئاتر مرکز هنرهای نمایشی مشغول فعالیت بود و این مجموعه به‌عنوان یکی از مجموعه‌های اقماری مرکز هنرهای نمایشی در دوران مدیریت وی درخشان‌ترین دوران خود را سپری کرده است یادآور شد: مساله اصلی در پاسخ به پرسش مطرح‌شده از سوی خانواده تئاتر آنست که ما فراموش کرده‌ایم که تئاتر چیزی بیش از یک دهه پیش به‌عنوان شغل تعریف شده بود و ردیف بودجه داشت و هنرمندان این عرصه صاحب پُست و عنوان شغلی بودند.
وی ادامه داد: به‌عنوان مثال ما در اداره برنامه‌های تئاتر برای تمامی بخش‌های فعالیت عرصه هنرهای نمایشی دارای پست اداری و رسمی بودیم. مانند پُست کارگردان؛ بازیگر؛ نمایشنامه‌نویس و یا در بخش فنی و طراحی حنه شاهد پُست‌هایی مانند خیاط؛ نجار؛ آهنگر و کفش‌دوز بوده‌ایم. اما به سبب تغییرات مدیریتی و دولتی آرام آرام شاهد حذف این اتفاق بودیم.
امان از پُست‌های ستاره دار
کارکردان نمایش مده‌آ تصریح کرد: زمانی که مسئولان کلان برنامه‌ریزی کشور در مسیر چابکی نظام اداری درصدد کاستن برخی از شغل‌ها برآمدند؛ پُست‌های اختصاص‌یافته به عرصه هنرمندان تئاتر شامل پُست‌های ستاره‌دار شد. پُست‌هایی را پُست‌های ستاره‌دار می‌گویند که بعد از بازنشستگی آن فرد در آن پُست؛ دیگر آن سِمت و شغل از ردیف شغلی حذف و از درجه اعتبار ساقط می‌شود. به مرور ایام و به واسطه این پُست‌های ستاره‌دار، شاهد بازنشسته شدن تمامی این افراد و حذف شدن پُست‌ها و از رسمیت افتادن حرفه و پیشه تئاتر و تمامی هنرمندان آن به‌عنوان یک فرد شاغل بودیم.
هنرمند کارمند اداری نیست
راسخ راد با تاکید بر این نکته که هنرمند کارمند اداری نیست خاطرنشان کرد: نکته آنست که از دید دولت‌مردانِ برنامه‌ریز و مسئولان کلان کشور؛ کارمند فردی است که روزانه هشت ساعت باید کار مداوم و مستمر داشته باشد. درحالی‌که در حوزه فعالیت‌های فرهنگی و هنری چنین تعریفی محلی از اعراب ندارد!
مدیر پیشین اداره برنامه‌های تئاتر افزود: به‌عنوان مثال مسئول نور یا صحنه تا زمانی که یک اثر نمایشی یا یک کنسرت برای اجرا و ارائه به مخاطبان آماده نباشد دلیلی ندارد که بخواهد سرکار خود حاضر شود! فعالیت آنها در گرو تولید و اجرای آثار نمایشی و موسیقایی است.
وی تأکید کرد: نکته اصلی آنست که مفهومی به نام کارمند اداری بزرگ‌ترین آفت در مسیر برنامه‌ریزی فرهنگی به شمار می رود و دلیل به وجود آمدن چنین دیدگاهی متوجه این نکته است که عموم مسئولان به سبب عدم آشنایی و شناخت صحیح از فعالیت هنری، به این حرفه و پیشیه نیز نگاه اداری دارند. چراکه تمرکز تفکر آنها در تعریف بخش اداری باعث شده است تا مفهوم پیشه و حرفه هنرمندان که مانند دانه‌های زنجیر وابسته به یکدیگر است نادیده گرفته شود.
راسخ‌راد با تاکید بر آنکه همین مساله و ادامه همین تفکر باعث شده‌است که امروز شاهد آن باشیم که حرفه و پیشه هنرمندان به‌ویژه در عرصه تئاتر به‌عنوان شغل شناخته نشود درحالی‌که جنس کاری این افراد با کار کارمندان تفاوتی ماهوی و فاحش دارد تصریح کرد: نکته دیگر آنست که باید در مواجهه با هنرمند به خروجی اثر هنری او نگاه شود. ممکن است که یک هنرمند چندین ماه درحال پژوهش، مطالعه، نگارش و تمرین یک اثر نمایشی باشد و درنهایت آن اثر را در بازه زمانی مشخص به صحنه ببرد؛ این به‌معنای بیکاری هنرمند در این ایام نبوده و نیست! چرا که شیوه کار او با کارمندان اداری بسیار متفاوت است.
قدرت ایران در مبارزه با کرونا بسیار پیشروتر از کشورهای مدعی است
مدیر دفتر نمایش‌های آیینی و سنتی اداره کل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان ضمن تقدیر و تشکر از کادر درمان؛ پزشکان و پرستاران که در مسیر شکست شیوع زنجیره کرونا در خط مقدم این مبارزه از جان مایه گذاشته‌اند یادآور شد: لازم است تا از فعالیت تمامی دست‌اندرکاران در بخش دولت نیز قدردانی ویژه‌ای شود. چراکه کشور ما باوجود بحران اقتصادی و تحریم‌های ناجوانمردانه شرایط و اوضاعش در بحث مدیریت کلان جامعه در سایه شیوع ویروس کرونا از بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته و مدعی در جهان جلوتر است.
وی افزود: این نشان‌دهنده آن است که مسئولان با تمام توان خود در حال فعالیت برای برقراری رفاه در جامعه هستند. امیدواریم تا در آینده نزدیک در سایه تلاش همین مسئولان شاهد برطرف شدن آسیب‌هایی چون به رسمیت شناخته شدن حرفه و پیشه‌ای هنرمندان به‌عنوان یک شغل آن‌گونه که چیزی حدود بیش از ده سال پیش نگاه مسئولان و دولت‌مردان بر این نمط استوار بود.
گام نخست پخش زنده نمایش و ارائه آنلاین آن از طریق تلویزیون تعاملی نمایش‌نت که از ۱۷ فروردین‌ماه آغاز شده تا ۲۷ فروردین هر شب از ساعت ۱۹ تا ۲۰:۳۰ ادامه خواهد داشت.